دانلود مقاله آلوئه ورا یا صبرزرد

آلوئه ورا یا «صبرزرد» ، ” Aloe Vera ” ، گیاه درمانگر ، و یا ” یک داروخانه در یک گیاه ”
آلوئه ورا یا صبرزرد» Aloe Vera ، گیاه درمانگر و یا ” یک داروخانه در یک گیاه
اسامی دیگر گیاه صبرزرد (آلوئه ورا)، “صبر تلخ” یا “شاخ بزی” است که در استان بوشهر با نام‌های محلی گل سگله، گل قبر یا چادروا شناخته می‌شود.نام های دیگر این گیاه “لاله بیابان” و «گیاه جاودانگى»، «گیاه دارویى»، «گیاه ملکه» است.گیاه صبر زرد دارویی با نام علمی ‪ Aloe Vera‬از جمله گیاهان دارویی با ارزش دنیا است که در فضای باز و در برخی مناطق دیگر کشور در گلخانه کاشت می‌شود.صبر زرد گیاهی است با ظاهر بوته‌ای انبوه، پایا، همیشه سبز، شاداب و پر طراوت و ارتفاع حدود ‪ ۶۰‬سانتی متراست که دارای ساقه چوبی کوتاه به ضخامت ‪ ۵‬الی ‪ ۱۰‬سانتی متر و برگ‌های نیزه‌ای شکل که مستقیما به محور ساقه متصل هستند می‌باشد.
گیاه دارویی صبر زرد با اقلیم جنوبی کشور ایران سازگار است و به خوبی در استان‌های جنوبی که دارای منابع آبی کمی هستند قابل پرورش است.
این گیاه بومی مناطق گرم و خشک است که در استان‌های جنوبی کشور ایران به خصوص استان بوشهر و استان هرمزگان رشد می‌کند.

Aloe Vera چیست؟
این گیاه، خاص مناطق آفریقایى است که به آن زنبق بیابانى یا صحرایى هم مى گویند. در برخى کشورها با نام هایى چون «گیاه جاودانگى»، «گیاه دارویى»، «گیاه ملکه» و… نیز نامیده مى شود.وقتى برگ آن بریده شود، ژلى از داخل گیاه خارج مى شود که اثر دارویى خارق العاده اى دارد. نام این گیاه از زبان عربى به سایر زبان ها آمده است. در زبان عربى Aloe به معناى «تند و تیز و تلخ» است. علت این نامگذارى به طعم و مزه مایع داخل برگ گیاه مربوط مى شود. نخستین بار مصرى ها این گیاه را براى درمان زخم ها، سوختگى ها و عفونت ها به کار مى گرفتند. پس از آنها یونانى ها، اسپانیایى ها و آفریقایى به شیوه ها و منظورهاى مختلف از این گیاه استفاده مى کردند. براى مثال شکارچیان آفریقایى از ژل آن بر بدن خود مى مالیدند تا عرق نکنند و بدنشان بوى بد نگیرد!
از دهه ۱۹۳۰ به بعد تحقیقات علمى و وسیعى بر روى ترکیبات و خواص دارویى این گیاه انجام شد و دریافتند ژل صاف شده این گیاه قدرت عجیبى در درمان زخم ها و سوختگى ها دارد.

معرفی گیاه:
Aloe vera یک گیاه بادوام با گلهای زرد است. برگهای سخت آبدار و نیزه ای این گیاه به طول ۲۰ اینچ رشد می کند و طول کل گیاه تا ۴ پا می رسد. تنها برگهای این گیاه ارزش دارویی دارند، اما بخشهای مختلف برگها نیز برای اهداف گوناگونی مورد استفاده قرار می گیرند. ژله شفاف و سفتی از قسمتهای داخلی برگ ترشح می شود. بین این ژله و پوست بیرونی برگ سلولهای خاصی حاوی مایع زردرنگ تلخ قرار دارد. وقتی که این مایع خشک می شود، سبب تولید شیره Aloe می شود. آلوئه از خانواده سوسن است این گیاه با ظاهرى شبیه به کاکتوس، گیاهى دائمى، گوشتى و آبدار است .گیاه آلوئه Aloe که به نام شاخ بزی معروف است، در منزل و آپارتمان قابل نگهداری است. آلوئه¬ورا Aloe vera گونه¬ وحشی این خانواده است که گرچه زینتی نیست اما معروف و پر بهاء است و یکی از منابع بسیار خوب مواد دارویی و بهداشتی است.
آلوئه ساپوناریا گونه دیگری از گیاه آلوئه است که برگ¬های گوشتی، مثلثی شکل با نقش و نگارهای سبز رنگ پریده دارد. این گیاه بسیار زیبا بوسیله قلمه¬های ساقه تکثیر می¬شود و آن را در یک محیط پر نور پرورش می¬دهند.آلوئه فِرَگرَنس یا آلوئه برگ درشت، و آلوئه درختی از دیگر انواع گیاه آلوئه بشمار می¬روند.در میان آلوئه‌ها سایوناریا و آلوئه آربورسنس Aloe arboresence در منزل کشت و کار مناسب¬تر و سریعتری دارند.
تکثیر گیاهان آلوئه بوسیله قلمه، ساقه و بذر امکان¬پذیر است. گیاه آلوئه شاخه گل ¬دهنده زیبا با گل¬های نارنجی دارد وقتی گل¬های نارنجی به بذر تبدیل می¬شوند، قابل رویش و جوانه زدن هستند. آلوئه ¬ورا Aloe vera بوسیله تقسیم بوته و بذر تکثیر می‌شود. در آلوئه‌های دیگر امکان بوجود آمدن پا جوش در روی ریشه¬های اصلی¬ کمتر از گیاه آلوئه¬ ورا است.

تاریخچه :
آلوئه ورا سابقه ای بسیار طولانی و درخشان دارد. اولین گزارش مکتوب که در آن به آلوئه ورا شده است متعلق به چهار هزار سال پیش از میلاد مسیح است و در غارنوشته ها و کنده کاری های روی ظروف در معابد باستانی مصر کشف شده است. در افسانه های به جای مانده از مصر باستان آمده است که آلوئه گیاهی چنان گرامی بوده که افراد برای حضور در مراسم پس از مرگ یک فرعون باید تحفه ای از برگ های آلوئه ورا تقدیم می کردند. داستان هایی نیز درباره استفاده کلئوپاترا و نفرتی تی از آلوئه ورا، عسل و شیر برای حفظ زیبایی افسانه ای شان گفته می شود.کلئوپاترا ملکه مصر پوست خود را هر روزه با آن ماساژ می داد که از شر آفتاب مصر در امان باشد وحتی مصریان آنرا برای مومیائی مردگان خود بکار می بردند . در کتاب مقدس نام این گیاه به کرات آمده است . اولین گزارش مکتوب که در آن به آلوئه ورا شده است متعلق به چهار هزار سال پیش از میلاد مسیح است و در غارنوشته ها و کنده کارى هاى روى ظروف در معابد باستانى مصر کشف شده است. در افسانه هاى به جاى مانده از مصر باستان آمده است که آلوئه گیاهى چنان گرامى بوده که افراد براى حضور در مراسم پس از مرگ یک فرعون باید تحفه اى از برگ هاى آلوئه ورا تقدیم مى کردند.اما مصریان باستان تنها ملتى نبودند که آلوئه ورا را مى شناختند براساس منابع قدیمى ارسطو یکى از طرفداران بسیار معتقد خواص آلوئه ورا بوده است.
اما مصریان باستان تنها ملتی نبودند که آلوئه ورا را می شناختند براساس منابع قدیمی ارسطو یکی از طرفداران بسیار معتقد خواص آلوئه ورا بوده است. او رایزن الکساندر کبیر نیز بوده است. قدر و ارزشی که او برای آلوئه ورا قائل بود چنان بوده است که در سال ۳۳۳ قبل از میلاد الکساندر را متقاعد کرد جزیره سوکوترا در اقیانوس هند را تصرف کند. این جزیره به دلیل رویش آلوئه در آن شهرت داشت و در آن زمان برای درمان زخم های سربازان در سپاه الکساندر از آلوئه ورا استفاده می شد.

گونه شناسی:
اکسید معجزه آسای آلوئه ورا گیاه «آلوئه ورا» گیاهی است که به طور عمده در مناطق خشک رشد می کند. آلوئه ورا با اینکه به خانواده زنبق تعلق دارد اما در ظاهر شباهت بسیار زیادی به کاکتوس دارد. در بین بیش از ۲۴۰ گونه آلوئه ورا چهار نمونه آلوئه ورا تشخیص داده شده که دارای ارزش غذایی هستند.
نام آلوئه ورا در لغت به معنای «ماده تلخ درخشان» که از کلمه عربی «آلوئه» گرفته شده است. آلوئه از خانواده سوسن است این گیاه با ظاهری شبیه به کاکتوس، گیاهی دائمی، گوشتی و آبدار است که حداکثر حدود دو متر ارتفاع دارد با برگ های پهن تیغ دار. اگر تیغ هایی را که در لبه برگ ها قرار دارند جدا کنیم از جای خالی آنها ژلی ترشح می شود که تمام خواص گیاه در آن نهفته است. از آلوئه که امروز در تمام دنیا کاشته می شود برای درمان گستره وسیعی از بیماری ها از انواع میگرن گرفته تا سوءهاضمه، درمان جوش و سوختگی استفاده می شود.ژل آلوئه برای درمان بسیاری از بیماری ها مفید است، از آن جمله می توان به درمان اگزما و سایر مشکلات و حتی عفونت های پوستی، سرمازدگی، سوختگی، ترمیم جای عمل سزارین، هموروئید و انواع دیابت اشاره کرد.آلوئه ورا در طب سنتی ۵ هزار ساله هندی، آیورودا نیز به همین ترتیب ارزشمند شمرده می شود. تمدن های یونانی، رومی، آفریقایی، مایایی، سرخپوستان آمریکایی و چینی نیز آلوئه ورا را گرامی می داشتند و مسلمانان هنوز هم در بسیاری از نقاط جهان در بازگشت در سفر حج برگ های آلوئه ورا را بالای در خانه هایشان آویزان می کنند.
اگرچه آلوئه ورا هزاران سال است که نقش مهمی را در پزشکی سنتی ایفا می کند اما از کشف خواص بی بدیل آن توسط طب مدرن امروزی زمان زیادی نمی گذرد. اغلب مردم به عنوان یکی از مواد سازنده محصولات آرایشی مثل ضدآفتاب ها، مرطوب کننده ها و کرم های سوختگی با آلوئه ورا آشنا هستند. اما امروزه حضور رو به فزونی آلوئه در محصولات متعدد و متنوعی را شاهد هستیم. تولیدکنندگان شامپو مدعی هستند که اسیدیته معادل ۵/۴ این گیاه آن را برای ساخت انواع شامپو و نرم کننده ایده آل کرده است. در حالی که متخصصین تغذیه نیز مصارف خوراکی آلوئه ورا را به اندازه مصارف خارجی آن مفید و متعدد می دانند و آن را به اشکال مختلف از جمله عصاره، ژل، کپسول و پودر عرضه می کنند.

ترکیب شگفت آور این گیاه چیست؟
باید گفت در کمال شگفتی ۹۶ درصد ساختمان ژل آلوئه ورا از آب تشکیل شده است. ۴ درصد باقی مانده اما حاوی مواد فراوانی است که ۷۵ نوع آن شناخته شده اند. ترکیباتی که در ژل آلوئه یافت شده اند از پلی ساکاریدها هستند که قادر به کاهش و ترمیم التهاب هستند. این ترکیب همچنین دارای ویژگی آنتی باکتریال و ضدمیکروب است. آنتی اکسیدان هایی در قالب ویتامین های آ، ب، ث، ای، آمینواسیدها، روی و اسیدهای چرب ضروری نیز در این ترکیب یافت می شوند. کلسیم و آلوئین نیز در آلوئه ورا موجود هستند، آلوئین ملینی بسیار قوی است.
حدود ۹۶ درصد از وزن آن را آب تشکیل داده است و مابقى شامل چربى هاى ضرورى آمینواسیدها، ویتامین ها، املاح، آنزیم وگلیکوپروتئین است!
این گیاه حداقل داراى ۳ اسید چرب با خاصیت ضدالتهابى است که براى معده ، روده کوچک و روده بزرگ مفید است.
ویتامین هاى تشکیل دهنده آن عبارتند از ویتامین C ، B12 ، B6 ، B2 ، B1 ، A و E. آلوئه ورا» با خاصیت اعجاب انگیز خود مى تواند تمام اسید آمینه هاى ضرورى بدن را در اختیار شخص مصرف کننده قرار دهد.
هیچ چیز این گیاه به تنهایى شگفت انگیز و خارق العاده نیست. بلکه همراهى و یک جا جمع شدن تمام مواد مورد نیاز بدن از گروههاى مختلف غذایى است که آن را منحصر به فرد کرده است. تجمع این مواد در درون یک گیاه واحد را مى توان به جمع شدن تعدادى نوازنده در یک گروه بزرگ موسیقى تشبیه کرد. (همان طور که هر کدام آنها، هرگز و به تنهایى اثر و جاذبه اجراى گروهى و دسته جمعى را ندارند.
ژل Aloe حاوی گلیکوپروتئین است که از تورم و درد جلوگیری و روند بهبود را تسریع می کند و همچنین حاوی پلی ساکارید است که رشد و ترمیم پوست را تحریک می کند. “آنتراکوئین” موجود در شیرة Aloe به عنوان مسهل مؤثر عمل می کند. این مواد شیمیایی در مقادیر کم، می توانند از تشکیل سنگ کلیه جلوگیری کنند.از ژل Aloe برای درمان زخمهای درونی و بیرونی نیز می تواند استفاده کرد. این ماده روند درمان بسیاری از جراحات پوستی از جمله زخمها، سوختگیها و یخ زدگی را تسریع می کند.
شیرة ‌این گیاه مسهل مفیدی است، اما چون می تواند سبب گرفتگی دردناک عضلات شود، غالباً استفاده نمیشود. با میزان مصرف کمتر، شیرة Aloe می تواند از سنگ کلیه پیشگیری یا اندازة سنگ را کوچکتر کند. این ماده به عنوان تسهیل کننده دفع مدفوع به ویژه در افرادی که مبتلا به وبواسیر هستند ماده مفیدی است.
عصارة Aloe شکل ژل این گیاه است که مصارف داخلی دارد و چون دارای خواص ضد میکروبی است، از آن برای درمان عفونتهای میکروبی مجاری معده ای-روده ای نیز می توان استفاه کرد. چون این ماده اسیدهای معده را که سبب تشدید زخمها میشود کاهش می دهد برای درمان زخمهای معده نیز مؤثر است.تحقیقات اخیر نشان داده که “مانوز استیله” به عنوان یک ترکیب ضد ویروسی، دارای خواص درمانی ضد ویروس ایدز است. مانور استیله خود ویروس را مورد حمله قرار می دهد اما مهمتر اینکه، میزان تأثیر AZT را (یک داروی مؤثر در درمان عفونت ویروس HIV) تا حد زیادی بالا میربرد. اگر این ترکیب دارویی با Aloe مصرف شود، میزان AZT مورد استفاده برای HIV را می توان تا ۹۰% تقلیل داد که این امر از هزینه ها و عوارض جانبی AZT تا حد زیادی خواهد کاست.
ژل خوراکی آلوئه ورا شامل بیش از ۷۵ مواد مغذی از لحاظ غذایی و ۲۰۰ ترکیب فعال، ۲۰ نوع ماده معدنی، ۱۸ آمینو اسید و ۱۲ نوع ویتامین است. این ژل بی نهایت مطبوع است.
در منابع دارویی فهرست مصارف آلوئه ورا تقریباً به اندازه فهرست مواد تشکیل دهنده آن طویل است. از بارزترین خواص آلوئه ورا جلوگیری از ضایعات پوستی و ترمیم آنها است. مصرف خوراکی آلوئه ورا نیز به گوارش غذا کمک می کند، سلامتی قلب و عملکرد کبد را بهبود می بخشد، قند و کلسترول خون را کنترل می کند، تولید انرژی را افزایش داده، درد مفاصل را تسکین می دهد، شش ها را پاک می سازد، سیستم ایمنی بدن را تقویت می کند و زخم ها و جراحات را ترمیم می نماید. اما با وجود خواص بسیار آلوئه ورا و با آنکه تاکنون هیچ عوارضی از مصرف آن گزارش نشده است پزشکان مصرف خوراکی آن در طول دوران بارداری و شیردهی را برای خانم ها منع می کنند. آلوئه ورا چنان خواص چشمگیر و متعددی دارد که نام ها و القاب زیادی برای خود کسب کرده است از جمله: گیاه درمانگر، گیاه سوختگی، دکتر گلدانی و گرز بهشتی.
در حال حاضر محصولات مختلفی از این گیاه در صنایع مختلف غذایی، آرایشی و بهداشتی دارویی در دنیا تولید و عرضه می‌شود.
در حال حاضر این گیاه دارویی در صنایع مختلف غذایی شامل انواع نوشابه‌ها، کمپوت، دوغ و غیره و همچنین در صنایع آرایشی و بهداشتی شامل انواع کرم‌ها، لوسیون‌ها، شامپوها، صابون‌ها، شوینده‌ها و در صنایع دارویی در کپسول ها، قرص‌های جوشان و غیره مورد استفاده قرار می‌گیرد.
اندام مورد استفاده این گیاه دارویی برگهای آن است.

مرور کلی خواص داروئی :
صبر زرد از نظر طب قدیم ایران گرم و خشک است شیرابه آن به مصرف طبی می رسد .
۱)تقویت کننده بدن است
۲)یبوست را برطرف می کند و روده ها را تمیز می کند
۳)برای معالجه آسم مفید است
۴)سوء هاضمه را برطرف می کند
۵)در معالجه صرع مفید است
۶)اثر ضد کرم درد
۷)خون را تصفیه می کند
۸)برای برطرف کردن خارش ناشی از گزیدگی حشرات شیرابه آنرا روی پوست بمالید
۹)اگزما را درمان می کند
۱۰)برای معالجه اسهال خونی مفید است
۱۱)برای رفع ریزش مو ، شیرابه آنرا به سر مالیده و موها را با آن ماساژ دهید
۱۲)گرفتگی کبدی را برطرف می کند
۱۳)برای التیام زخم ها شیرابه آنرا روی زخم بمالید
۱۴)صبر زرد بهترین کرم مرطوب کننده است برگها را بشکنید و ژله آنرا به پوست بمالید
۱۵)مبتلایان به بیماری قند می توانند با مصرف این گیاه قند خون خود را کنترل کنند
۱۶)برای شستن چشم و زخم ها شیرابه صبر زرد را با آب مخلوط کرده و استفاده کنید
خواص درمانی گیاه صبر زرد :
قرنهاست که برگ‌های گیاه صبر زرد به طور گسترده‌ای در کشورهای مختلف به عنوان دارو مصرف می‌شود اثرات درمانی مختلفی که برای این گیاه عنوان شده غالبا بر اساس سابقه طب سنتی است اما مطالعات بالینی نیز در سالهای اخیر روی آن صورت گرفته است.
در یک مطالعه گسترده استفاده موضعی از ژل این گیاه موجب التیام زخم‌های به جا مانده از آکنه روی صورت شد.
این گیاه دارویی در درمان آرتریت، آسم، سندرم خستگی مزمن، سوء هاضمه و اختلالات روده‌ای، اختلالات پوستی، آسیب‌های ورزشی و زخم‌های داخلی و خارجی اثر بخش است.
ژل گیاه صبر زرد بصورت موضعی برای درمان سوختگی‌های خفیف، آفتاب سوختگی، بریدگی ها، آکنه و التهاب مخاط دهان کاربرد دارد.

فرمت این مقاله به صورت Word و با قابلیت ویرایش میباشد

تعداد صفحات این مقاله  27  صفحه

پس از پرداخت ، میتوانید مقاله را به صورت انلاین دانلود کنید

دانلود مقاله مشاوره

سپاس و آفرین ، ایزد جهان آفرین راست . آن که اختران رخشان به پرتو روشنی و پاکی او تابنده اند و چرخ گردان به خواست و فرمان او پاینده . آفریننده ای که پرستیدن اوست سزاوار ، دهنده ای که خواستن جز او نیست خوش گوار ، هست کننده از نیستی ، نیست کننده پس از هستی ارجمند گرداننده بندگان از خواری ، در پای افکننده گردن کشان از سروری . پادشاهی ، او راست زیبنده . خدایی او راست در خورنده ، بلندی و برتری از درگاه او جوی و بس . هر آنکه از روی نادانی نه او را گزید ، گزند او ناچار بد و رسید . هستی هر چه نام هستی دارد از اوست ، ذکر او مرهم دل مجروح است و مهر او بلانشینان را کشتی نوح . ای کریمی که بخشنده عطایی وای حکیمی که پوشنده خطایی وای صمدی که از ادراک خلق جدایی وای احدی که در ذات و صفات بی همتایی ، وای قادری که خدایی را سزایی . جان ما را صفای خود و دل ما را هوای خود ده . چشم ما را ضیای خود ده و مارا آن ده که آن به ، و مگذار ما را به که و مه . الهی در دل های ما جز تخم محبّت خودمکار و برتن و جان های ما جز الطاف و رحمت خود منگار و بر کشته های ما جز باران رحمت خود مبار .
تعریف مشاوره : از مشاوره تعاریف گوناگونی به عمل آمده است ولی تعریفی که در زیر آمده است جامع تر می باشد :
مشاوره عبارت است از یک رابطه رودررو . به این طریق مشاور با تمام شناختی که از خصوصیات اخلاقی و عاطفی و شخصّیتی مراجع دارد به کمک او می شتابد تا او خود را بهتر بشناسد ، به استعدادهای نهفته خود پی ببرد ، راه استفاده از توانایی ها و امکانات را بهتر دریابد و مسئولّیت اعمال و رفتار خود را به عهده بگیرد تا فردی سازنده باشد و بتواند با مشکلات بهتر مبارزه کند در واقع می توان گفت که مشاوره نوعی یادگیری است که مشاور به کمک خود مراجع آموزشهای لازم را جهت خود شناسی به او میدهد تا او بتواند در ضمن حفظ شخصّیت خود با محیط و اطرافیانش نیز سازش پیدا کند .
خصوصیّات مشاور : به نظر من مشاور علاوه بر تخصّص در کارش باید تاحدّ زیادی با روحیّات دانش آموزان آشنا باشد تا بتواند در کارش موفقّیت لازم را کسب کند .
خصوصیات یک مشاور را به این صورت می توان خلاصه کرد که :
یک مشاور ایده آل باید دارای اعتماد به نفس ، آشنایی با اصول رواشناسی ، آ‎شنایی با آزمونهای روانی ، آ‎شنایی با نیازهای دانش آموزان و دقت و حوصله باشد تا بتواند به خوبی مشکلات دانش آموزان را حل نماید و با شنیدن یا دیدن کوچکترین حرف یا رفتار از دانش آموزی مشکلات او در منزل یا عواطف و روحیات او که از دورن وی بر می خیزد بشناسد و برای شناخت بهتر آنها از آزمونهای روانی . بهره بگیرد و در صورت لزوم با دقت و حوصله نیازهای معنوی دانش آموزان را بر طرف سازد .
مراحل مشاوره و راهنمایی : اگر مشاور می خواهد به خوبی روی دانش آموزان شناخت پیدا کند می تواند طی مراحل ذیل به شناختی بهتر و وسیع تردست یابد :
1- کسب اطلاعات سطحی در مورد دانش آموزان در درجه اوّل –2- مصاحبه رودررو باخود دانش آموز –3- مطالعه بر روی پرونده دانش آموز – 4- اتو بیو گرافی -5- مرحله شناخت کامل و درمان .
الف ) مرحله کسب اطلاعات سطحی : در این مرحله مشاور به کسب اطلاعات سطحی در مورد دانش آموز می پردازد .
ب) مصاحبه رودررو با خود دانش آموز : به نظر من مصاحبه بهترین راه برای شناخت ، مشاور راهنمایی دانش آموز است . زیرا در طرق دیگر مثل پرسش کتبی یا غیره .. دانش آموز نمی تواند به خوبی حرفهایش را بیان کند ولی در مصاحبه رودر رو شخص می تواند با زبان دل صحبت کند و منظورش را بهتر و رساتر به مخاطب خود یعنی مشاور بر ساند که این کار نتیجه مطلوب تری به خاطر حسّ همدردی و همدلی بین گوینده و شنونده در پی دارد .
ج) مطالعه بر روی پرونده دانش آموز : یکی دیگر از راههای کسب اطلاعات مراجعه به پرونده دانش آموز می باشد . این پرونده ها معمولا ً در آموزشگاه نگهداری می شود و شامل اطلاعاتی در مورد مسائل خانوادگی ، تحصیلی ، وضع سلامتی جسمانی و روانی دانش آموز است این پرونده به صورت محرمانه نگهداری می شود و د ردسترس همه کس قرار نمی گیرد ، زیرا در غیر این صورت دانش آموزان اعتماد خود را نسبت به آموزشگاه و مرکز مشاوره از دست می دهند و کار مشاوره بی اثر خواهد شد در تشکیل این گونه پرونده ها باید دقت داشت که پرونده شامل تمام اطلاعات لازم باشد.
د) اتو بیوگرافی : در بعضی از آموزشگاهها از دانش آ‎موزان خواسته
می شود که شرح حال خود را بنویسند . این نوشته ها خود مرجعی است برای کسب اطلاعات .
ه) شناخت کامل و درمان : د ر این مرحله مشاور با توجه به روشهایی که قبلاً ذکر شد شناختی تقریباً کامل روی فرد بدست آورد . دراین مرحله است که کار تخصّص مشاور آغاز می شود و باید با راهنمایی های خود به شخص ، کمک کند تا بتواند مشکلش را حل نماید . مشاور نباید برا ی شخص تصمیم گیری کند و در اصطلاح او را ملزم به رعایت رفتار یا اعمال خاصی کند زیرا این کار نه تنها مشکل او را رفع نمی کند بلکه نوعی دو گانگی ارزشی در شخص به وجود می آورد و شخص سر دو راهی آرمانهای خود و نظرات تحمیلی مشاور قرار می گیرد و بر مشکل وی افزوده می شود . چه بسا جوانان و نو جوانانی که با مشاوره یا راهنمایی های نا آگاهانه پدر و مادر کم تجربه به راه بد کشیده شده اند و به خاطر همان سرد گمی و اینکه به فکر و عقیده خودشان عمل کنند یا اجباراتی که خانواده برای آنها تعیین کرده از خانه فراری شده اند و از روی خامی و کم تجربگی به فساد کشیده شده اند . پس شناخت و درمان باید به صورت پیشنهادی و حساب شده باشد تا هیچ گونه لطمه ای به فرد وارد نشود و بتواند راه درست زندگی اش را خود پیدا
کند .

اصول مشاوره و راهنمایی
اصولی که در جلسات مشاوره باید در مورد کودکان و نوجوانان رعایت شود :
1- یکی از نکات مهمی که باید در جلسات مشاوره مد ّ نظر قرار گیرد سن مراجعه کننده در اصطلاح اقتضای سن او می باشد .
2- مشاور باید کاملا ً به مراجعه کننده تفهیم کند که مشکلش بسیار مورد اهمیّت است و نیز مشاور باید با کمال علاقه مندی درصدد کمک به او خود را جلوه دهد والبته عمل نیز کند .
3- مراجعه کننده باید بداند که مشاور به تنهایی نمی تواند مشکلش را حل کند بلکه مهمترین عامل رفع مشکل ، خود اوست که باید اوّل به خود و بعد به مشاور کمک کند تا مشکلش رفع شود .
4- مشاور باید به مراجعه کننده اجازه دهد تا مشکلش را آزاد انه بیان کند . مشاور باید برای وی یک شنونده خوب باشد و هیچ گاه درصدد ارزشیابی یا ملامت و سرزنش او نباشد زیرا همانطوری که قبلاً گفته شد این کار یکی از عواملی است که مراجعه کننده را به سوی مشکلش سوق می دهد .
5- مراجع کننده باید احساس کند که با وجود تمام نگرشهای غلط ، ارزشها و خطاهایی که دارد باز هم مورد قبول مشاور است . این امر به خاطر آن است که مشاور اعتماد او را بدست بیاورد و وادارش کند تا به بیان عواملی که موجب ناراحتیش شده است بپردازد .
یکی از مهمترین ویژگی های مشاوره این است که مراجع احساس می کند کسی هست که مسائل را از دیدگاه او نگاه می کند و با علاقه به او گوش می دهد .
6- بسیاری از مطالب را یک مراجع با زگو نمی کند و مشاور باید با مشاهده دقیق در رفتار و اعمال مراجع به این اطلاعات دست یابد .
7- مشاور و مراجعه کننده باید بسیار با یکدیگر راحت باشند به اینصورت که آنها باید زبان یکدیگر را بفهمند .
انواع مشاوره : مشاوره را می توان به دو بخش اصلی تقسیم کرد که عبارت است از :
1- مشاوره انفرادی :
2- مشاوره گروهی :
1- مشاوره انفرادی : در مشاوره انفرادی فقط مراجع و مشاور حضور دارند و یک رابطه رودررو و عمیق میان آنها ایجاد می شود در مواردی که ناراحتی های عمیق عاطفی و یا مسائل خیلی خصوصی و شخصی مطرح است ، بهترین طریق مشاوره همان مشاوره انفرادی رودرروست ولی در مواردی دیگر مشاوره گروهی نیز می تواند خیلی مؤثّر واقع شود . اخیراً رواشناسان به مشاوره گروهی توجّه زیادی مبذول می دارند زیرا هم در وقت و هم در هزینه صرفه جویی می شود .
2- مشاوره گروهی : در مشاوره گروهی برخلاف مشاوره انفرادی گروهی از مراجعان به دور هم می نشیند و با مشاوره به گفتگو
می پردازند . در یک چنین جلسه ای نه تنها مشاور بلکه تمام افراد گروه نقش درمانی ایفا می کنند .
در بسیاری از موارد ، مشاوره گروهی مفید تر واقع می شود : زیرا شرکت افراد گروه ، فرد را متوجّه می کند که دیگران نیز مانند او از مسائلی رنج می برند و مشکلاتی دارند.
به خصوص برای افرادی که در ایجاد روابط اجتماعی ناتوان هستند ، شرکت در گروههای کوچک مشاوره خیلی مؤُثّر است . در یک چنین گروهی احساس همدلی و همدردی بیشتری بین افراد ایجاد می شود و افراد بیشتر احساس امنیّت می کنند و بهتر به گفتگو می پردازند .
از نظر مشاوره نیز مشاهده رفتار اجتماعی و عکس العمل ها و واکنشهای دانش آموزان نسبت به یکدیگر مفید است ، زیرا با این مشاهدات او می تواند تصویر روشن تری از آنها بدست آورد ، درگروه است که افراد منزوی ، قدرت طلب ، زود رنج و غیره … مشخص می شوند .
اولّین کسی که مشاوره گروهی را در مورد کودکان به کار برد آلفرد آدلر بود . او در جلساتی که با معلّمان و اولیای کودکان تشکیل می داد به مشاوره کودکان و سایر افراد گروه می پرداخت . در انتخاب تعداد افراد گروه باید آنها را آن چنان انتخاب نمود که بتوانند یکدیگر را بشناسند و با یکدیگر فرصت صحبت کر دن داشته باشند . البته در این مورد نمی توان یک تعداد ثابتی را پیشنهاد کرد زیرا انتخاب تعداد به فرهنگ ، زندگی اجتماعی ، رشد هوش و نوع مشکلات گروه بستگی دارد . مییروبیکر در این مورد تحقیقاتی کرده اند و گروههای پنچ تا شش نفره را پیشنهاد می کنند . همچنین در انتخاب افراد گروه باید افرادی را که کم و بیش و جوه اشتراکی دارند و از معلومات و افکار و عقاید نسبتاً متشابهی برخورد دارند مورد نظر قرار داد . خوشبختانه در محیط آموزشگاه این مشکل کمتر ایجاد می شود ، زیرا دانش آموزان از نظر سن ، معلومات و تجارب با یکدیگر شباهت دارند واغلب مشکلاتشان نیز شبیه به هم است .
برا ی کودکان در سنین پایین تشکیل گروههای مختلط اشکالی ندارد ، ولی در دوره دبیرستان علاوه بر گروههای مختلط حتماً باید گروههای غیر مختلط نیز تشکیل شود . زیرا بعضی مشکلات و مسائل ویژه دختران ویا پسران است و طرح آنها در یک گروه مختلط مشکل می شود .
گاهی اوقات لازم است که علاوه بر دانش آموزان و مشاور ، اولیای دانش آموزان نیز در جلسه مشاوره شرکت داشته باشند ویا دانش آموزی که مشکل خانوادگی دارد باید رودرروی افراد خانواده اش با مشاور جلسه تشکیل دهند ودر حضور مشاور و افراد خانواده مشکل مطرح گردد تا بسیاری از نکات مبهم روشن شود .
همچنین نقش بازی ، یکی از راههایی است که در مشاوره و روان درمانی به فهم و درک مشکل و موجبات آن کمک بسیار می کند و شاید در آموزشگاه لازم باشد که مشاور گاهی اوقات این شیوه رابه کار ببرد .
در مورد کاربرد مشاوره گروهی و انفرادی نمی توان به طور قطع اظهار نظر کرد با مشاور است که با در نظر گرفتن امکانات ، نوع مشکل ، وقت و عوامل دیگر تصمیم به مشاوره گروهی و یا انفرادی بگیرد . مشاوره چه به صورت انفرادی و چه به صورت گروهی اغلب در زمینه های زیر صورت می پذیرد :
مشاوره تحصیلی : در این نوع مشاوره مراجع را در جهت انتخاب آموزشگاه ، دوره ها و مواد درسی ، مقررات آموزشگاه ، انتخاب رشته تحصیلی و غیره راهنمایی می نماید .
مشاوره تحصیلی با مشاوره حرفه ای ارتباط نزدیک دارد زیرا انتخاب رشته تحصیلی ،با کار آینده دانش اموز در ارتباط است .
مشاوره حرفه ای : در مشاوره حرفه ای مشاوره مراجع را در جهت انتخاب شغل و حرفه متناسب با هوش ،استعداد و یا دگیری های گذشته اش راهنمایی می نماید.
بنابراین مشاور باید در مورد مشاغل مختلف و همچنین فنون مصاحبه و آزمونهای استعداد وعلاقه اطلاعات کافی داشته باشد .
مشاوره عاطفی و سازشی : در این زمینه مشاور دقیقاً بامشکلات عاطفی مراجع سرو کار دارد و می کوشد تا باریشه یابی مشکلات عاطفی ، او را د رجهت سازش با خود ، سازش با محیط و اطرافیان ، قبول خود و حل مشکلات شخصی و عاطفی کمک نماید .

فرمت این مقاله به صورت Word و با قابلیت ویرایش میباشد

تعداد صفحات این مقاله  19  صفحه

پس از پرداخت ، میتوانید مقاله را به صورت انلاین دانلود کنید

دانلود مقاله نقش وهابیت در ایجاد تفرقه بین مذاهب

 تاریخچه وهابیت
بیش از سیصد سال است که جامعه بزرگ اسلامی از پدیده ای به نام وهابیت رنج می برد که پیامدهای جبران ناپذیر و زیان بار این گروه سالهاست که جهان اسلام را مورد تهدید قرار داده است. اندیشه های مخرب و بدعت گذار وهابی براساس اعتقادات موجود در فقه حنبلی در قرن چهارم پایه گذاری شد که با حلول تعاریف سلفی در قرن هشتم احیا گردید و در قرن دوازدهم سازمان یافت و در قرن چهاردهم هجری این مکتب به عنوان کالای سیاسی ازنقطه ای به نقطه دیگر صادر می گردید.. تاریخچه و جریان شناسی این گروه نشان از توطئه هایی دارد که دولتهای استعمارگر بر علیه مسلمین طراحی کرده اند تا با ایجاد انشقاق و تفرقه بین امت اسلامی و تزریق ادبیات زور و بدون پشتوانه عقلی در اعتقادات اسلامی، راه را برای حاکمیت خویش بر جهان اسلام باز نموده و تئوری تفرقه بیانداز و حکومت کن را در جهان اسلام عملی کنند.
محققان تاریخ وهابیت ثابت کرده اند که این فرقه در اصل به دستور مستقیم وزارت بریتانیا ایجاد شد، به عنوان مثال کتابهایی چون "پایه های استعمار" از خیری حماد و "تاریخ نجد" از سنت جان ویلبی یا و "خاطرات حاییم وایزمن" اولین نخست وزیر رژیم صهیونیستی و نیز "خاطرات مستر همفر" و ...، پرده از این راز برداشته و نقش جاسوسان وزارت مستعمرات انگلیس را در شکل گیری و تثبیت این فرقه ،حکایت می کند. در این سلسله گفتارها برآنیم تا با نگاهی تاریخی و اعتقادی از نحوه شکل گیری ،فعالیتها ، ریشه های اعتقادی،و جنایات وهابیت پرده برداری کنیم و با طرح و تفصیل شبهه افکنی های وهابیت علیه فرقه های اسلامی به خصوص مکتب تشیع پوچ بودن تفکرات آنها رابه اثبات برسانیم.
با شناختی که همفراز محمد ابن عبدالوهاب بدست آورده بود ،از وی به عنوان ابزاری برای توطئه چینی علیه اسلام بهره جست و در مدت تماس و همنشینی با عبد الوهاب عقاید واندیشه های دینی او را تشکیک نمود و تفکری خودساخته را به وی القاء نمود
توطئه چینی استعمار
در سال 1710 میلادی ‌ وزارت‌ مستعمرات‌ انگلستان‌ 10 تن‌ از جاسوسان‌ حرفه‌ای‌ خود رابه‌ مصر، عراق، ایران‌، عربستان‌ و ترکیه‌ فرستاد. تا معلومات‌ کافی‌ به‌ منظور تقویت‌ راه‌هایی‌ برای‌ ایجاد تفرقه‌ میان‌ مسلمین‌ و گسترش‌ تسلط‌ بر کشورهای‌ اسلامی‌ جمع‌آوری‌ کنند. در این‌ میان‌ مستر همفر به‌ آستانه‌ (ترکیة‌ امروزی‌ و دولت‌ عثمانی‌ آن‌ زمان‌) فرستاده‌ شد و در آنجا خود را محمد نامید و با عالمی‌ مسن‌ از اهل‌ تسنن‌ و حنفی‌ مذهب‌ آشنا شد و پیش‌ او درس‌ می‌خواند و از این‌ طریق‌ در طی‌ دو سال‌ مأموریتش‌ در آستانه‌ یادگرفتن‌ زبانهای‌ ترکی‌ و عربی‌ و فراگرفتن‌ قرآن‌ و تعلیمات‌ شریعت‌ اسلام‌ پیشرفت‌ بسیاری‌ کرد و بعد از این‌ مأموریت‌ به‌ لندن‌ بازگشت‌ و پس‌ از گذشت‌ 6ماه‌ آموزش‌ و دوره‌های‌ مختلف‌ و مطلع‌ شدن‌ از اسرار و نقاط‌ ضعف‌ و قوت‌ اسلام‌ و مسلمین‌ این‌ بار به‌ بصره‌ در عراق فرستاده‌ شد.
وی در آنجا ابتدا وارد یک‌ مسجد شد ولی‌ بدلیل‌ شک‌ و سوءظن‌ نسبت‌ به‌ او از آنجا خارج‌ و وارد کاروانسرایی‌ شد که‌ از آنجا نیز به‌ دلیل‌ مجرد بودن‌ رانده‌ شد و سپس‌ وارد کارگاه‌ نجاری‌ شخصی شیعه‌ به‌ نام‌ عبدالرضا شد و در آن‌ زمان‌ بود که‌ با محمد بن‌ عبدالوهاب‌ مواجه‌ شد و تمام‌ همت‌ خود را صرف‌ تعلیم‌ و تربیت‌ او کرد، تا در سال‌ 1143 هجری نقشه ی او به وسیله آن‌ شاگرد دست‌آموز به‌ مرحلة‌ عمل‌ رسیده‌ و مذهب‌ استعماری‌ وهابیت‌ (مانند قادیانیه‌ و امثال‌ او) اعلام‌ و شروع‌ به‌ کار کرد.
وی در خاطرات خویش آشنایی خود را با محمد ابن عبدالوهاب اینگونه بیان می کند:
«در کارگاه‌ نجاری‌ عبدالرضا با جوانی‌ آشنا شدم‌ که‌ به‌ این‌ دکان‌ تردد داشت‌ و هر سه‌ زبان‌ ترکی‌، فارسی‌ و عربی‌ را می‌دانست‌، و در لباس‌ طلاب‌ علوم‌ دینی‌ بود، و بنام‌ (محمد بن‌ عبدالوهاب‌) نامیده‌ می‌شد، این‌ شخص‌ جوانی‌ سخت‌ مغرور و متکبر و عصبی‌ مزاج‌ بود، و نسبت‌ به‌ حکومت‌ عثمانی‌ سخت‌ بدبین‌ بود، اما نسبت‌ به‌ حکومت‌ فارس‌ بی‌تفاوت‌ بود، و علت‌ دوستیش‌ با صاحب‌ نجاری‌ (عبدالرضا) این‌ بود که‌ هر دو با خلیفه‌ عثمانی‌ دشمن‌ بودند.»1
وزارت‌ مستعمرات‌ نقشه دقیقی‌ برای‌ شیخ‌ تهیه‌ نموده‌ است‌ که‌ آن‌ را باید اجرا کند، و این‌ نقشه‌ عبارتست‌ از: تکفیر تمام‌ مسلمانان‌ و مباح‌ بودن‌ قتل‌ آنان‌، و غارت‌ کردن‌ اموالشان‌، و هتک‌ آبروی‌ آنان‌، و فروختن‌ آنان‌ در بازار برده‌ فروشان‌، و جواز برده‌ ساختن‌ مردانشان‌ و کنیز گرفتن‌ زنانشان
همفر شخصیت محمد ابن عبدالوهاب را ، در بدو آشناییش با وی اینگونه توصیف می کند:
«... این‌ جوان‌ مغرور (محمد بن‌ عبدالوهاب‌) در فهم‌ قرآن‌ و سنت‌ از درک‌ خودش‌ پیروی‌ می‌کرد، و آراء و نظریات‌ بزرگان‌ مذاهب‌ را طرد می‌کرد، نه‌ تنها بزرگان‌ زمانش‌ و بزرگان‌ مذاهب‌ اربعه‌ بلکه‌ حتی‌ درباره‌ ابی‌ بکر و عمر نیز ـ در صورتیکه‌ از کتاب‌ و سنت‌ چیزی‌ خلاف‌ نظریات‌ آنان‌ می‌یافت‌ ـ آراء آنان‌ را هم‌ به‌ دیوار می‌زد.» 2
در بخش دیگری از خاطرات خویش می نویسد:
«من‌ گمشده‌ خودم‌ را در محمد بن‌ عبدالوهاب‌ یافته‌ بودم‌، زیرا آزادگی‌ و غرور و منش‌ و تنفری‌ که‌ از علمای‌ عصر خود داشت‌ و استقلال‌ نظرش‌ که‌ حتی‌ به خلفای‌ چهارگانه‌ نیز اهمیتی‌ نمی‌داد، و تنها به‌ فهم‌ خودش‌ در قرآن‌ و سنت‌ اتکاء می‌کرد... سخت‌ نسبت‌ به‌ ابوحنیفه‌ می‌تاخت‌، و درباره‌ خودش‌ می‌گفت‌: من‌ از ابوحنیفه‌ خیلی‌ بیشتر می‌فهمم و مدعی بود که: نصف‌ کتاب‌ بخاری‌ باطل‌ است‌«3
با شناختی که همفراز محمد ابن عبدالوهاب بدست آورده بود ،از وی به عنوان ابزاری برای توطئه چینی علیه اسلام بهره جست و در مدت تماس و همنشینی با عبد الوهاب عقاید واندیشه های دینی او را تشکیک نمود و تفکری خودساخته را به وی القاء نمود.
همفر ماجرای چگونگی شستشوی مغزی محمد ابن عبدالوهاب را اینگونه شرح می دهد:
«من‌ میان‌ خودم‌ و (محمد) محکمترین‌ ارتباط‌ ها را برقرار ساختم‌، و مرتب‌ در او می‌دمیدم‌، و می‌گفتم‌ او خیلی‌ بیشتر از (علی ‌ و عمر) می‌فهمد، و می‌گفتم‌: اگر در زمان‌ رسو ل‌ خدا بودی‌ حتما تو را برای‌ خودش‌ به جانشینی‌ انتخاب‌ می‌کرد، و مرتب‌ به‌ او می‌گفتم‌: من‌ امید بسیاری‌ دارم‌ که‌ روزی‌ اسلام‌ به‌ دست‌ تو تجدید شود، زیرا تو تنها نجات‌ دهنده‌ای‌ هستی‌ که‌ امید است‌ به‌ وسیله تو اسلام‌ از این‌ سقوط‌ نجات‌ یابد... با محمد قرار گذاشتم‌ که‌ در تفسیر قرآن‌ طبق‌ افکار خودمان‌ بحث‌ کنیم‌، و کاری‌ به‌ افکار مذاهب‌ و بزرگان‌ اسلام‌ نداشته‌ باشیم‌، و بدین‌ منوال‌ با همدیگر قرآن‌ را می‌خواندیم‌ و در قسمت‌هائی‌ از آن‌ بحث‌ می‌کردیم‌ ـ و منظور من‌ از این‌ سبک‌ بحث‌ این‌ بود که‌ محمد را به دام‌ اندازم‌ ـ و محمد هم‌ مرتب‌ برای‌ آنکه‌ روشنفکری‌ و آزاد فکری‌ خودش‌ را ثابت‌ کند بیشتر نظریاتی‌ که‌ من‌ می‌دادم‌ می‌پذیرفت‌«4
همفر پس از مراجعت به انگلستان و دیدار دبیر کل وزارت مستعمرات ، ماموریت یافت تا به وسیله محمد ابن عبدالوهاب مرحله جدیدی از نقشه خویش را آغاز کند چنانکه ماجرای ماموریتش را اینگونه شرح می دهد:
آنچه که موسوم به فرقه وهابیت است نه تنها ریشه های اصیل دینی ندارد ،بلکه به عنوان یک مکتب انحرافی ساخته و پرداخته استعمار است و به عنوان ملعبه ای برای اهداف شومی که قلب امت اسلامی را نشانه رفته طراحی گردیده است
«دبیر کل‌ گفت‌: وزارت‌ مستعمرات‌ نقشه دقیقی‌ برای‌ شیخ‌ تهیه‌ نموده‌ است‌ که‌ آن‌ را باید اجرا کند، و این‌ نقشه‌ عبارتست‌ از:
1ـ تکفیر تمام‌ مسلمانان‌ و مباح‌ بودن‌ قتل‌ آنان‌، و غارت‌ کردن‌ اموالشان‌، و هتک‌ آبروی‌ آنان‌، و فروختن‌ آنان‌ در بازار برده‌ فروشان‌، و جواز برده‌ ساختن‌ مردانشان‌ و کنیز گرفتن‌ زنانشان‌.
2ـ نابود ساختن‌ کعبه‌ به‌ نام‌ اینکه‌ جزء آثار بت‌ پرستی‌ است‌ ـ اگر بتواند ـ و مانع‌ شدن‌ مردم‌ از حج‌، و تحریک‌ عشایر و قبایل‌ به‌ غارت‌ قافله‌های‌ حجاج‌ و کشتن‌ آنان‌.
3ـ کوشش‌ به‌ منظور ایجاد روح‌ نافرمانی‌ نسبت‌ به‌ خلیفة‌ عثمانی‌ و تحریک‌ مردم‌ برای‌ جنگیدن‌ با او و تجهیز لشکرهائی‌ برای‌ این‌ منظور، و نیز لازم‌ است‌ با شریف‌های‌ حجاز با تمام‌ وسائل‌ ممکنه‌ مبارزه‌ شود، و از نفوذ آنان‌ کاسته‌ گردد.
4ـ ویران‌ ساختن‌ قبه‌ها و ضریحها و اماکن‌ مقدسه‌ مسلمانان در مکه‌ و مدینه‌ و دیگر بلاد اسلامی‌ که‌ برایش‌ امکان‌ داشته‌ باشد، به‌ نام‌ اینکه‌ اینها بت‌پرستی‌ و شرک‌ و نوعی‌ اهانت‌ به‌ شخصیت‌ پیامبر و خلفای‌ او و رجال‌ اسلام‌ است‌.
5 ـ ایجاد هرج‌ و مرج‌ و آشوب‌ در بلاد به‌ هر اندازه‌ که‌ بتواند.
6ـ انتشار قرآنی‌ دست کاری شده ،که‌ ‌ احادیثی‌ که‌ ناظر به تحریف‌ قرآن‌ است‌ در آن‌ عملی‌ شده‌ باشد»5
از اینرو همفر پس از بازگشت از انگلستان به سوی بصره روانه شد و پس از آن در جستجوی محمد ابن عبدالوهاب عازم نجد گردید. وی با هماهنگی وزارت مستعمرات بریتانیا دور جدیدی از رایزنیهای خویش را برای قیام علیه حکومت عثمانی شروع کردو در نهایت باهمکاری محمد ابن سعود حاکم درعیه و محمد ابن عبد الوهاب مکتب وهابیت را به عنوان یک مکتب ابداعی به جوامع اسلامی تحمیل نمودند.
یکی از کاستی های زیربنایی مقابله موءثر با تهدیدات نرم، نبود برنامه ای مدون و سیاستی منسجم در ساختار حقوق امنیت ملی و برخوردهای مقطعی و سلیقه ای با آفندهای ناتوی فرهنگی است، که پیش زمینه آنها از جنس تهدیدهای نرم به شمار می روند. در این راستا یکی از مهم ترین آفندهای نرم افزاری امنیت ملی جمهوری اسلامی ایران، ایجاد و گسترش فرقه های ضاله، همانند فرقه مانند وهابیت و بهائیت است، که مهار آن مستلزم جریان شناسی و ریشه یابی شکل گیری فرقه های ضاله و تبیین بسته سیاستی منسجم برای مقابله موءثر با جریان های انحرافی در حوزه دین و از بین بردن خرافه ها و موهومات است، بطوری که در بند چهار سیاست های کلی برنامه پنجم نیز بر لزوم اجرای آن تأکید شده است.
به عبارتی، بررسی دورنمای جنس، نوع و کیفیت تهدیدهای بالقوه و راهبردی فراروی نظام در بازه زمانی برنامه پنجم، بیانگر این است که آفندهای تهاجم نرم در بخش اندیشه های الحادی از پتانسیل لازم برای تبدیل شدن به یکی از تهدیدهای راهبردی و زیربنایی برخوردارند، که مدیریت پیش رویدادی آن مستلزم حداکثرسازی انسجام فکری رویه ای متولیان امر برای تدوین نقشه راهی است که در آن جهت گیری و سیاست های نهادهای مرتبط مشخص شده باشد، در غیر این صورت آفندهای نرم افزاری در حوزه فرقه سازی به یکی از حوزه های چالش محور توسعه پایدار امنیت ملی مبدل خواهد شد.
گفتار اول: کاستی های فراروی ریشه کنی بنیادین فرقه های الحادی
مهم ترین کاستی های مقابله موءثر با فرقه های الحادی عبارتند از:
1. نبود سیاست قومی فرقه ای منسجم در ساختار مدیریت استراتژیک امنیت ملی
یکی از موانع فراروی توسعه اثربخشی سیاست های مرتبط با مهار اندیشه های الحادی، نبود بسته سیاستی قومی فرقه ای یکپارچه در راهبرد امنیت ملی است.
تبلیغ و ترویج وهابیت در زیرمجموعه ساختار تهاجم نرم، با رویکرد ایجاد تنش های فرقه ای در استان های مرزی، تضعیف یکپارچگی سرزمینی و هویت های ملی سازماندهی می شوند، که در مطالعات امنیت ملی مبتنی بر «راهبرد امنیتی قورباغه» (گرم شدن تدریجی ظرف) و پیاده سازی «دکترین دولت ورشکسته» است، که ارتباط نزدیکی با وقوع بحران های پنجگانه «لوسین پای»(1) دارد؛ زیرا حامیان این نظریه معتقدند: فرقه سازی با رویکرد تنش زایی چندبعدی در کشورهایی که مورد تهاجم براندازی نرم هستند می تواند مقدمه وقوع بحران های «مشارکت، مشروعیت، توزیع، هویت و نفوذ»(2) را بوجود آورد.(3)
در مطالعات امنیت ملی، استناد این راهبرد به قورباغه (حیوان دوزیست) به این دلیل است که اگر در حلقه های محاط ایران (استان های مرزی) آتش تنش و فتنه زیاد باشد، کانون تصمیم گیری نیز دچار استحاله و تغییر رفتار خواهد شد، که در قالب راهبرد «تنش از بیرون، تغییر از درون» قابل تعریف است، که به وضوح می توان آن را در برخی تحرکات ایذایی گروهک های تروریستی نزدیک به وهابیت، مانند جندالشیطان، پژاک یا گسترش شیعه هراسی در استان های مرزی مشاهده کرد.
نمودار شماره 1
2. وجود سیاست های جزیره ای و نبود یکپارچگی سیاستی برای مقابله با تهدیدهای نرم
یکی از شاخصه هایی که می تواند احتمال وقوع بحران هویت، تضعیف وحدت ملی و شکل گیری بحران های امنیت اجتماعی را موجب شود، وجود سیاست های جزیره ای در حوزه مدیریت پیشگیرانه تهدیدهای نرم است. به عبارتی، یکی از خلأهایی که چگونگی رفع آن بایستی در بازه زمانی برنامه پنجم مورد تأکید متولیان امر قرار گیرد، «مهندسی راهبردی امنیت نرم» است، که به مفهوم بررسی روش ها و ابزار واکسینه کردن نظام در برابر آفندهای نرم افزاری است که با هدف بحران سازی اجتماعی سازماندهی می شوند.
بحران سازی اجتماعی در قالب تهاجم نرم بیشتر بر قومیت ها، کارگران، دانشجویان، نخبگان، روزنامه نگاران و سرمایه داران متمرکز است، بطوری که دانشجویان، نخبگان و روزنامه نگاران با آفند تبلیغاتی نقض آزادی های مدنی و حقوق بشر؛ کارگران و دهک های متوسط و پایین جامعه از طریق بزرگ نمایی آسیب های اقتصادی و ناامنی شغلی؛ طیف سرمایه داران از طریق فقدان امنیت سرمایه گذاری و سرانجام، گروه های قومی فرقه ای با تبلیغ فقدان آزادی های مذهبی، نگاه تبعیض آمیز حاکمیت به آنها، عدم توجه دولت به توسعه استان های مرزی، تهییج ناسیونالیسم قومی و تبلیغ و ترویج فرقه های ضاله، بویژه وهابیت تحریک می شوند.
3. نبود الگوی بومی پایدار برای مدیریت تهدیدهای نرم افزاری ناشی از فرقه های الحادی
مدل سازی، هزینه اجرا و پیاده سازی بسته های امنیتی مهندسی فرهنگی در برنامه های پنج ساله را کاهش می دهد، بطوری که دستیابی به الگویی پایدار و بومی (مهندسی معماری امنیت) از پارادایم های (الگوواره ها) غالب و یکی از ملزومات حسن اجرای قوانین بالادستی است که باعث می شود ساختارهای اطلاعاتی، امنیتی و دفاعی با اجتناب از اتخاذ سیاست های تک بعدی و جهت بخشی فکری رویه ای به چارچوب های ذهنی، با ضریب خطای استراتژیک کمتری نسبت به شناسایی، اولویت بندی و طبقه بندی تهدیدها، فرصت ها، آسیب ها و اتخاذ راهکار مناسب اقدام کنند.
تقسیم کار مناسب و متناسب میان نهادهای مرتبط، یکی از مزایای مدل سازی برای خلأهای سیاستی است؛ زیرا بهینه سازی تصمیم گیری های استراتژیک، باعث پیشگیری از کاربست مدل آزمون و خطا در حوزه مدیریت نرم افزاری امنیت می شود.
گفتار دوم: پیامدهای گسترش فرقه ضاله وهابیت در محیط امنیت ملی جمهوری اسلامی ایران
مهم ترین پیامدهای امنیتی سیاسی گسترش فرقه ضاله وهابیت از رویکرد امنیت ملی جمهوری اسلامی ایران عبارتند از:
1. یارگیری نهادهای جاسوسی مخالف نظام از پیروان فرقه ضاله وهابیت
نگاه سطحی به دورنمای آسیب های نرم افزاری ناشی از تحرکات وهابیون در ایران می تواند این فرقه ضاله را به گروه فشار یا ابزار جاسوسی برخی کشورهای منطقه تبدیل کند، که بایسته است مورد توجه نهادهای اطلاعاتی امنیتی قرار گیرد، بویژه اینکه، یکی از اهداف راهبردی حامیان این فرقه تأسیس یا نفوذ بر مدارس مذهبی اهل سنت، بویژه در استان های مرزی در جهت ترویج عقاید ضد شیعی است. به عنوان مثال، سازمان اطلاعات و امنیت رژیم صهیونیستی (موساد) با احداث و راه اندازی یک مرکز آموزشی در حوالی شهر چمن افغانستان، نیروهای مخالف جمهوری اسلامی ایران را آموزش می دهند که برخی اعضای آن از وهابیون و سپاه صحابه هستند که دارای اندیشه های افراطی ضد شیعی می باشند.
یکی دیگر از تدابیر مدیریت امنیت نرم افزاری در حوزه تهدیدهای فرقه ای، آسیب شناسی گسترش تفکرات وهابیت و تأثیر آن بر شکل گیری سازمان های تروریستی واقع در محیط امنیتی جمهوری اسلامی ایران است.
جهت گیری و مرامنامه عقیدتی سیاسی اکثر سازمان های تروریستی مستقر در شرق ایران مبین تأثیرپذیری بالای آنها از بنیان های نظری وهابیت است.
2. افزایش پتانسیل شکل گیری گروهک های تروریستی ضد شیعی نزدیک به فرقه وهابیت
برخی سازمان های تروریستی ضد شیعی، بویژه در پاکستان، بخش مهمی از نیروهای خود را از «مدارس مذهبی اسلامی»(4) پاکستان و جهادگران سایر کشورها جذب می کند، که براساس «قانون شریعت»(5) توسط لشگر طیبه (جماعة الاسلامیه) پایه گذاری شده اند، که که با گذشت زمان، نقش وهابیون سلفی عربستان و امارات بر این مدارس و نیز نفوذ آنها میان برخی شاخه های القاعده؛ مانند جندالشیطان (گروه تروریستی عبدالمالک ریگی) در حال افزایش است. این مدارس بیشتر در «مناطق قبیله ای» بویژه سه استان وزیرستان، بلوچستان و سرحدات پیشاور متمرکزند و طلاب های خود را بیشتر از ملیت های ازبک، تاجیک، چچن و عرب گزینش می کنند که این افراد در بازگشت به کشورهای خود در آسیای میانه، به سر و جان فرقه ضاله وهابیت تبدیل شوند.
وهابیون امارات و عربستان با سرمایه گذاری بر مدارس مذهبی اهل سنت پاکستان و ترویج تفکرات وهابیت می توانند در آینده، زمینه ایجاد و افزایش سازمان های مسلحانه فرقه ای را بوجود آورند، که با توجه به پارادوکس عقیدتی سیاسی آنان با حکومت شیعی جمهوری اسلامی ایران می تواند زمینه شکل گیری برخی تهدیدهای نرم در حوزه اندیشه را فراهم آید.
3. تضعیف وحدت ملی
با توجه به نقش مذهب به عنوان یکی از ریشه های وحدت ملی، متولیان امر بایستی تهدیدهای نرم ناشی از فعالیت های تبلیغاتی فرقه های ضاله، بویژه وهابیت در محیط امنیتی جمهوری اسلامی ایران را در قالب مدیریت استراتژیک امنیت ملی آسیب شناسی کنند.
4. تضعیف شاکله همبستگی فکری عقیدتی جهان اسلام
یکی از ترفندهای ناتوی فرهنگی این است که آنها اقدام ها و تفکرهای خصمانه وهابیون را به اهل سنت تعمیم می دهند تا ضریب وحدت شیعه و سنی را کمرنگ کنند؛ زیرا زیربنای عقیدتی پیروان اهل سنت و مذاهب فقهی شافعی، مالکی، حنبلی و حنفی با مرامنامه گروه تکفیری وهابیت متفاوت است.
پیروان شافعی، مالکی، حنبلی و حنفی از مذاهب فقهی اهل تسنن هستند، که با مرامنامه تکفیری عقیدتی وهابیون متفاوت است. به عنوان مثال: وهابیون، شیعیان را به عنوان کافر معرفی می کنند، در حالی که پیروان اهل سنت چنین دیدگاهی را نسبت به شیعیان ندارند.
5. احتمال شکل گیری برخی تنش های فرقه ای در استان های مرزی
یکی از تهدیدهای راهبردی، رخنه فرقه ضاله وهابیت این است که می تواند در بازه زمانی برنامه پنجم پتانسیل وقوع برخی تنش های فرقه ای را در استان های سنی نشین جمهوری اسلامی ایران، مانند کردستان، هرمزگان و سیستان و بلوچستان بوجود آورد.
6. افزایش تحرکات ایذایی علیه اتباع ایرانی در پاکستان
گسترش افراط گرایی فرقه ای بویژه آموزه های وهابیت می تواند، تهدیدهایی را برای اتباع ایرانی بوجود آورد که از مصادیق آن می توان به ترور صادق گنجی (مدیر خانه فرهنگ جمهوری اسلامی ایران در لاهور) در آذر 1369 یا پنج ایرانی در سال 1376 توسط گروه های تندرو وهابی اشاره کرد.
گفتار سوم: بایسته های امنیت ملی جمهوری اسلامی ایران در قبال فرقه ضاله وهابیت
به منظور توسعه زیربنایی ظرفیت های امنیت نرم نظام در قبال آفندهای فرقه ضاله وهابیت، بایسته است که ساختارهای اطلاعاتی و امنیتی جمهوری اسلامی ایران تدابیر زیر را مورد توجه قرار دهند:
1. تبیین بسته سیاستی منسجم برای مهار تهدیدهای نرم افزاری در فضای مجازی
یکی از ظرفیت های مدیریت استراتژیک امنیت نرم، کاربست مناسب فناوری های نوین برای ارتقای ضرایب انتظامی امنیتی در فضای مجازی است.
به عنوان مثال، بخش مهمی از تبلیغات رسانه ای فرقه وهابیت، در فضای مجازی سازماندهی می شود و اتخاذ تدابیر مناسب و تبیین بسته سیاستی منسجم برای مقابله با آفندهای تضعیف کننده وحدت ملی در فضای سایبر می تواند نقش مهمی را در مدیریت پیش رویدادی پیاده نظام های ناتوی فرهنگی در حوزه اندیشه ایفا نماید.
2. تبیین نظام جامع دیپلماسی فرهنگی در ساختار امنیت ملی جمهوری اسلامی ایران
دیپلماسی فرهنگی، آن بخش از کارویژه های فرهنگی است که بصورت مستقیم یا غیر مستقیم بر ضرایب امنیت ملی و یکپارچگی هویتی تأثیرگذارند.
با توجه به اینکه، طبق رهنمودهای رهبر فرزانه انقلاب ناتوی فرهنگی دشمن به یکی از آفندهای مهم تهاجم نرم تبدیل شده، بایسته است متولیان امر با تبیین نظام جامع دیپلماسی فرهنگی عمق استراتژیک اقتدار نظام در خارج از کشور را افزایش دهند. در این میان نقش وابسته های فرهنگی سفارتخانه های جمهوری اسلامی ایران بسیار پررنگ است. وابسته های فرهنگی نقش یک فیلتر را در جلوگیری از تهاجم نرم یا شناساندن چهره واقعی سازمان های تروریستی وابسته به فرقه ضاله وهابیت ایفا می کنند.
3. تهیه جدول نقشه ریسک سازمان های تروریستی نزدیک به اندیشه های وهابی گری
یکی از لازمه های مدیریت استراتژیک امنیت نرم در برنامه پنجم و افق ایران 1404، رصد، اولویت بندی و تهدیدسنجی آفندهای نرم افزاری است که می تواند از جانب برخی سازمان های تروریستی فرقه گرای مستقر در محیط امنیت ملی جمهوری اسلامی ایران بوجود آید. به همین منظور، ساختارهای اطلاعاتی، امنیتی، نظامی و انتظامی، بایسته است با رویکرد امنیت پژوهی استراتژیک، ضمن آسیب شناسی شطرنجی چینش سازمان های تروریستی فرقه گرا در محیط امنیت خارجی، راهبرد منسجمی را برای مقابله با آسیب های احتمالی تبیین کنند. در این راستا تهیه جدول ریسک آمایش گروه های تروریستی در محیط امنیت ملی جمهوری اسلامی ایران نقش موءثری را در بهینه سازی مدیریت استراتژیک تهدیدات نرم ناشی از سازمان های تروریستی فرقه گرا ایفا می کند. بویژه اینکه جهت گیری و مرامنامه عقیدتی سیاسی اکثر سازمان های تروریستی مستقر در شرق ایران، مبین تأثیرپذیری بالای آنها از بنیان های نظری وهابیت است. به عنوان مثال زیربنای عقیدتی گروهک تروریستی جندالشیطان براساس آموزه های وهابیت و سلفی گری بنیان گذاشته شده و شیوه های عملیاتی آنان همانند سازمان القاعده است. این گروه به عنوان شاخه القاعده در ایران و به رهبری عبدالمالک ریگی در استان بلوچستان پاکستان متمرکز بوده و برای عوام فریبی و مشروعیت بخشی به اقدام های تروریستی، نام جندالله را برای خود برگزیده و در 27 آذر 1385 با ادعای حمایت از مطالبات اهل سنت بلوچستان، نام خود را به «جنبش مقاومت مردمی ایران» تغییر داد.
لشگر طیبه و سپاه صحابه نیز دو سازمان تروریستی ضد شیعی و نزدیک به وهابیون هستند، که نگاه سطحی به تحرکات ایذایی آنان می تواند تهدیدهایی را برای اتباع ایرانی مقیم پاکستان بوجود آورد.
نکته قابل تأمل، ارتباط میان گروهک تروریستی منافقین (سازمان مجاهدین خلق) با برخی سازمان های تروریستی وهابیون است. در همین رابطه، شاهزاده عربستان سعودی «بندر بن سلطان» که به مدت 20 سال سفیر عربستان در آمریکا بود و به حمایت از گروه های تروریستی القاعده و فتح الاسلام شهرت دارد، در سال 1386 با حضور در کنگره مجاهدین خلق، مبلغ 750 هزار دلار به این گروه تروریستی کمک کرد. در این کنگره که در پادگان اشرف برگزار شد شماری از سران حزب بعث، مأموران اطلاعاتی و شماری از اعضای القاعده و انصار السنت نیز حضور داشتند.
نقشه جامع جدول ریسک گروهک های تروریستی دارای تفکرات وهابی گری در محیط امنیت ملی جمهوری اسلامی ایران را می توان بصورت زیر نشان داد:
نقشه ریسک سازمان های تروریستی وهابیون واقع در محیط امنیتی جمهوری اسلامی ایران
نام گروه بنیانگذار کانون تمرکز هدف ابزار مبارزاتی درجه ریسک
القاعده اسامه بن لادن استان های مرزی افغانستان و پاکستان (وزیرستان، بلوچستان و سرحدات پیشاور) - حمله به نیروهای آیساف و ایالات متحده در خاورمیانه
- مقابله با جنبش های شیعه آدم ربایی، گروگانگیری، انفجار اتومبیل های بمب گذاری شده و عملیات های انتحاری بالا
جندالشیطان عبدالمالک ریگی پاکستان (مناطق قبیله ای استان بلوچستان) ادعای حمایت از مطالبات اهل سنت بلوچستان گروگانگیری، عملیات های انتحاری بالا
لشگر طیبه حافظ محمد سعید شهر هریدکه حوالی لاهور (مجتمعی پنج هزار نفری با 125 هکتار وسعت) استقلال جامو و کشمیر از هند و پاکستان عملیات های نظامی در کشمیر متوسط

فرمت این مقاله به صورت Word و با قابلیت ویرایش میباشد

تعداد صفحات این مقاله  23  صفحه

پس از پرداخت ، میتوانید مقاله را به صورت انلاین دانلود کنید

دانلود مقاله سم پاشهای مزرعه

هر ساله حدود 25 تا 35 درصد کل محصولات کشاورزی دنیا توسط حشرات، علفهای هرز و عوامل بیماری زای گیاهی از بین میرود و این رقم در صورت عدم مبارزه تا 80 درصد افزایش می یابد. طبق گزارش منابع وزارت کشاورزی میزان خسارت سالیانه آفات در ایران به حدود 30 درصد می رسد. با توجه به این مطالب فوق، زوم مبارزه با آفات ضروری است، به خصوص این که هزینه مبارزه در هر هکتار در مقایسه با افزایش راندمان تولید ناچیز می باشد (در حدود تولید اضافی). بنابراین اقدام به این امر، از نظر اقتصادی کاملاً مقرون به صرفه است.
سم پاشهای مزرعه وسایلی هستند که از آنها برای پخش مواد شیمیایی، به منظور کنترل انواع مختلف حشرات، عوامل بیماری زای گیاهی و دفع علفهای هرز استفاده میشود.
ساختمان یک سم پاش
سم پاشها ممکن است دارای اجزاء مهم و مشابه زیر باشند (شکل 1-20).
1-مخزن سم
2-بهم زن
3-پمپ
4-شیر تنظیم فشار یا سوپاپ اطمینان
5-فشار سنج
6-صافی ها
7-بوم (لوله حامل نازل)
8-لوله های فلزی و لاستیکی
9-سوپاپ ها یا شیرهای کنترل جریان سم
10-نازل ها یا افشانک ها
11-شاسی
مخزن سم
در داخل مخزن، سموم آماده شده (به صورت مایع) ریخته میشود. مخزن سم پاش ها باید دارای مشخصات زیر باشد:
1-دارای ظرفیت کافی باشد.
2-به آسانی پر شود وتمیز گردد.
3-در مقابل فرسودگی مقاوم باشد.
4-شکل مخزن طوری باشد که مخزن به آسانی سوار شده و مایع داخل آن به طور موثر بهم زده شود.
جنس مخزن معمولاً از فولاد گالوانیزه، فولاد ضد زنگ، آلومینیوم و پلاستیک نشکن است. بهترین جنس مخزن از فولاد ضد زنگ است. مخازنی که از این جنس ساخته می شوند گران ترین نوع مخزن می باشند.
در بالای مخزن دهانه نسبتاً بزرگی وجود دارد که مجهز به قیف صافی دار است. این دهانه توسط سرپوشی بسته نگهداری میشود. برای پر کردن مخزن، کنترل وتمیز کردن داخل آن از دهانه مخزن استفاده میشود. ظرفیت مخازن در انواع و مدلهای مختلف متفاوت است و ممکن است از حدود 20 تا 200 لیتر یا بیشتر تغییر کند. یک دریچه تخلیه در کف اغلب مخازن تعبیه میشود که بتوان در موقع تمیز کردن مخزن مواد داخل مخزن را از طریق آن تخلیه نمود.
بهم زن
چون بعضی از سموم در آب حل نمی شوند، و ته نشین می گردند، برای به تعلیق درآوردن ذرات سم لازم است، مایع بهم زده شود. بدین دلیل اکثر سم پاشها دارای نوعی بهم زن هستند. بهم زن مکانیکی عبارت از صفحات فلزی یا پرده های ضد زنگ و مقاوم است که بر روی یک محور دوار که نزدیک به ته مخزن قرار گرفته است، سوار شده اند. این محور در هنگام کار معمولاً با سرعت 100 تا 200 دور در دقیقه می چرخد و موجب بهم خوردن مایع می گردد در بعضی از سمپاشهای موتوری، از بهم زن هیدرولیکی استفاده میشود. در این نوع بهم زن قسمتی از مایع از طریق لوله ای مشبک نزدیک به ته مخزن با فشار پمپ دوباره وارد مخزن می گردد. این عمل موجب بهم خوردن مایع داخل مخزن میشود.

پمپ
پمپ سم پاش یک قطعه بسیار ضروری برای هر نوع دستگاه سم پاش محسوب میشود و وظیفه آن تبدیل انرژی مکانیکی به جریان مایع سم و تامین فشار مورد نیاز می باشد. برای انتخاب هر پمپ، باید حجم، استحکام و توانایی ایجاد فشار آن در نظر گرفته شود.
پمپ هایی که در سم پاشهای امروزی به کار می روند عبارتند از:
1-پمپ های پیستونی (ساده و موتوری)
2-پمپ های دیافراگمی
3-پمپ های پره ای
4-پمپ های چرخ دنده ای
5-پمپ های غلتکی
6-پمپ های سانتریفوژی
پمپ پیستونی ساده
این پمپ از یک استوانه و یک پیستون کوچک که در داخل استوانه قرار گرفته است، تشکیل میشود. این پمپ دارای سوپاپی است که خروج هوا را از پمپ ممکن می سازد و از ورود هوا به داخل استوانه به صورت برگشت جلوگیری می کند. پمپ های پیستونی ساده بیشتر در سم پاشهای دستی، پشتی و چرخدار غیر موتوری مورد استفاده قرار می گیرند.
پمپ های پیستونی موتوری
ساختمان کلی این پمپ ها شامل یک و معمولاً دو تا سه سیلندر و پیستون و ضمایم مربوطه است سیلندرهای پمپ های چند سیلندری، ممکن است به طور عمودی پهلوی یکدیگر یا روبروی هم به طور افقی یا خوابیده قرار گرفته باشند. برای به کار انداختن این پمپ ها از محور توان دهی تراکتور، موتور تیلر یا موتور کوچک جداگانه ای که روی پمپ نصب میشود، استفاده می گردد.
حرکت رفت و برگشت پیستون ها از طریق میل لنگ و دسته پیستون ها تامین می گردد. دسته پیستون ها به میل لنگی که داخل محفظه پر از روغن قرار گرفته متصل می شوند و حرکت دورانی میل لنگ (از طریق دسته پیستون ها) باعث رفت و برگشت پیستون ها می گردد. در موقع پایین رفتن هر یک از پیستون ها (تنفس) سوپاپی که به مخزن سم متصل است باز شده و هنگام بالا آمدن پیستون (تراکم) سوپاپ مذکور بسته میشود و سوپاپ خروجی باز گردیده و مایع سم با فشار وارد محفظه فشار میشود.
محفظه فشار، کپسول فلزی مقاومی است که مایع تحت فشار را درون خود ذخیره می کند. چون حرکت پیستونها و خروج مایع سم به طور متناوب انجام می گیرد لذا محفظه فشار با ذخیره مایع سم فشرده شده باعث پخش یکنواخت سم می گردد.
روی محفظه فشار یک یا دو شیر خروجی قرار دارد که به لوله های لاستیکی سم پاش متصل است، همچنین فشار سنجی روی محفظه نصب شده تا میزان فشار درون آن را نشان دهد.
برای جلوگیری از ترکیدن محفظه فشار، یک سوپاپ اطمینان روی لوله خروجی نصب شده است تا چنانچه فشار از حد لازم بیشتر شد یا در موقع کار پمپ، شیرهای خروجی بسته بود، سوپاپ در اثر فشار باز شده و مایع مجدداً به مخزن اصلی برگردد.
فشار تولید شده از پمپ بسته به تعداد سیلندر و توان موتور تا حدود 30 تا 50 اتمسفر می رسد و مقدار سمی که پاشیده میشود بین 26 تا 227 لیتر در دقیقه است.
پمپ دیافراگمی
عمل پمپ کردن در پمپ دیافراگمی به وسیله حرکت یک دیافراگم قابل انعطاف به وجود می آید. وقتی دیافراگم به طرف پایین حرکت می کند مایع از طریق سوپاپ ورودی به داخل محفظه بالای دیافراگم کشیده میشود وهنگامی که دیافراگم به طرف بالا میرود، مایع داخل محفظه، با فشار از طریق سوپاپ خروجی خارج می گردد.

پمپ پره ای
این نوع پمپ دارای یک چرخ دنده لاستیکی (لاستیک نئوپرین ) با پره های قابل انعطاف می باشد که روی یک محور دوار سوار شده است. محفظه پمپ موجب فشرده شدن پره ها می گردد. با چرخش محور دوار، پره ها هم به چرخش در می آیند و باعث پمپ کردن مایع می شوند.
پمپ چرخ دنده ای
در این نوع پمپ یک جفت چرخ دنده در داخل محفظه بسته کار می کند. امروزه از این پمپ ها کمتر در سم پاشها استفاده میشود زیرا میزان فرسودگی این پمپ ها در مقابل مایعات سم زبر و ساینده بسیار بالاست. پمپ های چرخ دنده ای قابل تعمیر نیستند و پس از خراب شدن، باید تعویض شوند.
پمپ غلتکی
این نوع پمپ دارای یک استوانه دوار است که شیارهایی در سطح خارجی داشته و غلتکهایی تقریباً به طور آزاد در داخل این شیارها قرار می گیرند. شیارها به غلتکها اجازه می دهند تا درون محفظه ای خارج از مرکز چرخش کنند. موقعی که غلتکها از جلو دهانه ورودی پمپ عبور می کنند فضای بین آنها و دیواره محفظه بیشتر شده و مایع داخل محفظه می گردد. مایع داخل شده، بین دو غلتک قرار گرفته و به طرف دهانه خروجی برده میشود. با نزدیک شدن غلتکها به دهانه خروجی، فضا کاهش یافته و مایع از داخل پمپ به خارج رانده میشود.
پمپ سانتریفوژی
امروزه پمپ های سانتریفوژی معروفیت بیشتری پیدا کرده اند و بیشتر در سم پاشها استفاده می شوند. این پمپ ها می توانند انواع سموم به خصوص سموم زبر و ساینده را پمپ کنند.
پمپ های سانتریفوژی دارای طول عمر زیادی هستند و در ظرفیت های گوناگون وجود دارند (شکل 4-20).
شیر تنظیم فشار یا سوپاپ اطمینان
شیر تنظیم فشار که سوپاپ اطمینان نیز نامیده میشود روی سمپاشهایی که با فشار زیاد و مداوم کار می کنند قرار دارد. با تنظیم این شیر، فشار مورد نیاز برای انجام هر نوع سمپاشی (در حد ظرفیت پمپ) را می توان تامین کرد. در پمپ های با فشار زیاد، از این سوپاپ به عنوان یک وسیله ایمنی نیز استفاده میشود، در صورتی که فشار پمپ بیش از حد معین بالا رود، شیر یا سوپاپ باز شده و با خارج کردن فشار زیادی، مایع اضافی را از پمپ به مخزن بر می گرداند.
فشار سنج
یک فشار سنج که فشار دستگاه را (در حد فشار پمپ) نشان می دهد در قسمت مایع تحت فشار قرار دارد. فشار سنج، شخصی را که با سم پاش کار می کند متوجه فشار ایجاد شده در دستگاه کرده و او را در تنظیم شیر تنظیم فشار در به دست آوردن فشار مورد نیاز راهنمایی می کند.
صافی ها
صافی ها معمولاً در سه قسمت سم پاشها به کار می روند. این صافی ها عبارتند از:
1-صافی مخزن
2-صافی لوله
3-صافی نازل ها
صافی مخزن عبارت است از یک توری با شبکه نسبتاً درشت که در هنگام پر کردن مخزن سم، برگهای ریز و سایر مواد خارجی درشت را می گیرد.
صافی لوله برای جلوگیری از ورود ذرات زنگ، براده، شن یا سایر مواد خارجی به پمپ و ممانعت از صدمه زدن به آن به کار میرود. محل صافی بستگی به نوع پمپ دارد.
صافی نازل مواد ریزی را که موجب مسدود شدن نازل می شوند از مایع سم جدا می کند.
بوم (لوله حامل نازل)
در سم پاشهای تراکتوری و هواپیماهای سم پاش، بوم عبارت از لوله افقی طویلی است که در فواصل معین روی آن نازل ها قرار می گیرند. طول بوم حدود 5/4 تا 24 متر است. بوم ممکن است از جنس فلز ضد زنگ یا نوعی پلاستیک مقاوم ساخته شود. بوم سم پاشها معمولاً از سه قسمت ساخته میشود، یک قسمت در وسط و دو قسمت در طرفین. قسمتهای بوم به وسیله لوله های کوتاه لاستیکی یا پلاستیکی به یکدیگر متصل می شوند. قسمت مرکزی بوم معمولاً ثابت است. دو قسمت انتهایی از طریق اتصال های قابل انعطاف به قسمت مرکزی متصل می شوند و به طور عمودی و افقی حمایت می گردند. قسمتهای انتهایی به طرف جلو، عقب یا بالا تا می شوند. بعضی از بومهای کوتاه یک قسمت دارند و بعضی دیگر از دو قسمت که در مرکز به یکدیگر متصل شده اند، تشکیل می شوند. در سم پاشهای بسیار بزرگ طول بومها به 24 متر می رسد، لذا این بومها از پنج قسمت تا شونده تشکیل شده اند. بومها معمولاً در جهت عمودی قابل تنظیم هستند و ارتفاع آنها (از سطح زمین) در حدود بین 50 تا 180 سانتیمتر، برای سم پاشی گیاهان با ارتفاع های مختلف تغییر می کند.

فرمت این مقاله به صورت Word و با قابلیت ویرایش میباشد

تعداد صفحات این مقاله  21  صفحه

پس از پرداخت ، میتوانید مقاله را به صورت انلاین دانلود کنید

دانلود مقاله رفتار شناسی سگها

رفتار شناسی سگها

منبع: رفتارشناسی سگ از انتشارات جامعه دامپزشکی حیوانات کوچک انگلستان
یکی از دلایل پر طرفدار بودن سگها به عنوان حیوان خانگی خوی اجتماعی آنها است. سگها حیواناتی هستند که در طبیعت به صورت گله ای زندگی می کنند و به طور غریزی از هنگام تولد تمام شرایط درک و اجرای پاسخ های اجتماعی را دارا می باشند. درک این موضوع که در بعد کلان رفتار اجتماعی سگها امری ذاتی و غریزی می باشد، بسیار مهم است. اما آنچه که سگها در تعاملات اجتماعی خود به طور اکتسابی می آموزند عبارت است از:
الف: گونه ای (The species) که سگها در مقابل آنها رفتارهای اجتماعی خود را اجرا می کنند؛ سگهایی که در طول 12 هفته اول زندگیشان با انسانها زندگی می کنند آنها را هم گونه خود تلقی می کنند
(برای مثال عنصر بلقوه اجتماعی)؛
ب: بخشی از مجموعه رفتارهای اجتماعی که باید استفاده شود؛ برای مثال تمام سگها ذاتاً توانایی بروز رفتارهای سلطه گر و در عین حال فرمانبردار را دارا می باشند ولی اینکه هر کدام این نقش ها را مقابل چه کسی یا چه کسانی بازی کنند امری اکتسابی است.
از نقطه نظر انسانی و برداشتی که انسانها از رفتارهای اجتماعی دارند، نقشه اجتماعی سگها به اندازه کافی برای شکل گیری یک ارتباط خوب بین انسانها و سگ ها کافی است علی رغم این نکته اختلافات میان این دو گونه آنقدر است که به علت عدم درک وقایع، موجب قطع ارتباط شود. حتی جالب ترین خوی اجتماعی سگها هم می توانند مشکل ساز باشند.

تعاملات اجتماعی در گرگها
ساده ترین راه مطالعه فتار شناسی سگها به طور کلی و رفتارهای اجتماعی آنها به طور اخص، مطالعه گرگها است. برای این کار دو دلیل منطقی وجود دارد. نخست، بیشتر سگها در جامعه ای زندگی می کنند که شامل انسانها نیز می باشند. تلاش برای درک تعاملات اجتماعی در این جامعه مانند تلاش برای درک نمایشی است که بعضی از بازیگران آن به خوبی به محدوده نقش خود آگاه نیستند. دوم، در طول فرایند اهلی شدن سگها، عناصر رفتاری ویژه ای از آنها دست خوش تغییرات و حذف قرار گرفته است و این امر درک جایگاه و اهمیت یا روش تطبیق آنها با الگوی کلی رفتار سگ ها را مشکل ساخته است. برای مثال گرگ های مادر هنگام از شیر گفتن توله هایشان برای تغذیه آنها غذای درون معده خود را بالا
می آورد. این عمل در ماده سگها به شکل غیر معمول و متفاوتی مانند بالا آوردن غذا بدون داشتن توله یا خوردن غذای بالا آورده شده دیده می شود. به طوریکه هیچ هدف خاصی از این کار دیده نمی شود. به علت اصلاح نژاد و جفت گیری انتخابی، برخی نژادها رفتارهای جدیدالظهور را از خود نشان می دهند که تفسیر شان مشکل است؛ در بعضی نژادها سگهای بالغ رفتاری از خود نشان می دهند که در گرگهای نابالغ دیده می شود: تمایل رفتار دوستانه با غریبه ها که در بعضی نژادها دیده می شود می تواند مثال خوبی از این رفتارها باشد.
مطالعه روی گرگها به علت خوی گوشه گیری و زندگی خانه بدوش آنها تحت شرایط کاملاً وحشی و طبیعی دشوار می باشد. با وجود این پژوهشگرانی مانند زیمن (Zimen, 1981) با نگهداری گرگها در شرایط نیمه وحشی توانستند شرایط خوبی برای ایجاد حالت بینابینی ایجاد کنند. خلاصه بخشی از تحقیقات ایشان که به موضوع این بحث مرتبط می باشد در ادامه خواهد آمد، ولی برای درک تمام
جنبه های ارتباطات پیچیده گرگها بهتر است به مقالات اصلی افرادی چون زیمن مراجعه کرد. هر چند باید توجه داشت که قاعدتاً چنین مقالاتی که حاصل از سالها مشاهدات مشقت بار این محققان است هنوز برای درک کامل سازوکار اجتماعی گرگها کافی نمی باشد.
1-4- سلسله مراتب قدرت
گله های گرگ خانواده های توسعه یافته ای می باشند که از هر دو جنس نر و ماده تشکیل شده است. گرگ ها تا آخر عمر خود در گله خودشان باقی می مانند مگر برای تشکیل گله ای جدید که از گله خود برای همیشه جدا می شوند. اعضای گله با همدیگر حرکت، شکار و تغذیه می کنند. جفت گیری میان اعضای گله انجام می شود و پرورش توله ها هم به طور مشارکتی انجام می شوند. به نظر می رسد بخش اعظم رفتارهای اجتماعی گرگها در جهت تقویت پیوستگی اجتماعی گله قرار دارد. گرگها اغلب به نوبت در نقطه ای خاص ادرار می کنند، و همیشه به طور گروهی جمع می شوند و زوزه می کشند. به علاوه آنها چندین بار در روز (برای مثال پس از خواب) با مالیدن پوزه هایشان به هم به نوعی به هم سلام می دهند و ناحیه پرینه یکدیگر را بو می کشند. به نظر می رسد تنها هدف این کارها افزایش همبستگی اعضای گروه و شناخت یکدیگر می باشد.
قبول سلسله مراتب قدرت در میان گرگ ها با رفتار اجتماعی آنها مناسبت دارد. ولی این مسئله بسیار پیچیده تر از آنست که معمولاً پنداشته می شوند. نرها و ماده ها دارای سلسله مراتب جدایی هستند.
مسلط ترین حیوانهای گله موجب تحریک فعالیت ها می شوند و اولین کسانی هستند که از منابع غذایی و ... استفاده می کنند و احتمالاً مسن ترین و بزرگ ترین حیوان گله هستند. با این حال سلسله مراتب قدرت در گرگها به عکس ساختار ارتش که همواره درجه افراد در آن ثابت است بدن تغییر نمی باشد. این حالت بیشتر شبیه خانواده انسان ها می باشد. در این خانواده ها فارغ از فعالیت اعضا، تمام افراد از احتمال کسب تصدی و موقعیت جدید برخوردارند. همچنین گرگها از نظر محدوده رفتاری در جایگاهی که بوسیله قدرت بدست آورده اند تفاوت های فردی با هم دارند.
از آنچه در بالا گفته شد چند موضوع در ارتباط با رفتار سگ ها استنباط می شود:
الف: بر اساس تحقیقات اسکات و فولر در سال 1965 سگهایی که قبل از سن 14-12 هفتگی با انسانها حتی کمترین تماس و ارتباطی داشته اند هم صاحبان خود را یکی از اعضای گله خود می پندارند. بنابراین رابطه بیشتر سگها با صاحبانشان رابطه فرمانبردار/ مسلط است. در این حالت اگر صاحب دام آگاهانه نقش خود در این سلسله مراتب برای حیوان مشخص نکند، سگ خود از ورای اعمال و رفتار ناآگاهانه و غیر عمدی صاحب خود به آنها معنی داده و بر اساس نتیجه گیری خود سلسله مراتب را شکل می دهد.
ب: سگ ممکن است در بعضی موقعیت ها نقش مسلط را بازی کند و در سایر موقعیت ها خیر؛ برای مثال سگهایی هستند که درون خانه در مقابل صاحب خود رفتاری سلطه گر دارند در حالی که در امتحان فرمانبرداری به خوبی نقش فرمانبردار را بازی می کنند.
پ: رابطه مسلط/ فرمانبردار در تمام سگها شکل نمی گیرد. بنابراین تنها صاحبان دارای سگ های
سلطه گر باید در مورد حفظ موقعیت مسلط شان بر سگ خود دقت کنند.

2-4- قلمرو
سالیان دراز، گرگ ها مناطق تقریباً پهناوری بالغ بر 20 مایل مربع را در عرصه تاخت و تاز خود داشتند. به طور کلی این قلمرو تنها به یک گله تعلق داشت که محدوده آن از راه های مختلف بویژه
علامت گذاری با ادرار و مدفوع مشخص می شود و شدت این نشانه ها در صورتی که گله متوجه تعدی غیر قانونی گله های دیگر بشود افزایش می یابد. در طول ماههای تابستان در صورتی که گله مشغول پرورش توله ها باشد محدوده گسترش گله کمتر خواهد شد و مثل قبل افزایش نمی یابد. ما در توله ها در محدوده کوچکتری که احتمالاً دارای چندین غار و پناهگاه می باشد مستقر می شود و سایر اعضای گله در اطراف این محدوده تاخت و تاز می کنند و گهگاه و به نقطه مرکزی این کانون باز
می گردند و بدین ترتیب محافظت از این «منطقه خانگی» (home area) بسیار شدیدتر و متمرکزتر از سایر مناطق قلمرو خواهد بود. گرگهای ارشد گله در فعالیت ها دفاعی درگیری بیشتری دارند و بیشتر به کار نشانه گذاری با ادرار می پردازند. به نظر می رسد بخش اعظم مسئولیت های آنها محافظت از قلمرو گله در برابر متجاوزان باشد.
برای بسیاری از سگ ها خانه، باغ و حتی ماشین به عنوان «منطقه خانگی» تلقی می شود. درجه و شدت محافظت و دفاع از این مناطق به چگونگی احساس و درک حیوان از موقعیت سلطه و قدرت خودش بستگی دارد. در صورتی که تمایل حیوان به دفاع از قلمروش مشکل ساز بشود، حتماً باید موقعیت سلطه و قدرت حیوان را در خانواده تغییر داد، (به بخش 2-9 رجوع شود). به همین ترتیب دفعات نشانه گذاری با ادرار می تواند با موقعیت سلطه و قدرت حیوان در ارتباط باشد؛ چنانچه این رفتار هم به شکل یک مشکل بروز کند (برای مثال در صورتی که درون خانه اتفاق بیفتد) کاهش میزان سلطه حیوان می تواند در رفع آن بسیار مفید باشد. سگ ممکن است خانه را به انضمام مناطقی دورتر از خانه که حیوان عادتاً در آنجا به تمرین و فعالیت بدنی می پردازد (مانند پارک محل)، به عنوان قلمرو خودش تلقی کند در این صورت اگر حیوان با سگهای درون این محدوده رفتار تهاجمی داشته باشد، شدت این رفتار کمتر از مواجهه با این حیوانات در خارج از این محدوده خواهد بود.


3-4- شکار و تغذیه
توانایی گرگها وقتی که در قالب گروه های سازماندهی شده به شکار می پردازند با افزایش اندازه طعمه آشکارا افزایش می یابد؛ یک گله گرگ در کانادا می توانند یک گوزن شمالی آمریکایی را شکار کنند. کارایی و بازده گروه های شکار همچنین با تمایل اعضای آن ها به پیروی از رهبر گروه افزایش می یابد و ارزش حیاتی سلسله مراتب قدرت در اینجا کاملاً آشکار می شود. هنگام تغذیه نیز نوعی تقدم و برتری وجود دارد.
در بسیاری از سگهای خانگی دسترسی به غذا برای تعیین چگونگی برداشت حیوان از موقعیت سلطه و قدرت خودش بسیار مهم است (به مثال 8-1 رجوع شود)
یکی از راه های کاهش یا جلوگیری از افزایش سلطه حیوان این است که از چند مورد در رابطه با تغذیه حیوان مطمئن باشیم:
الف: هیچگاه حیوان در درخواست غذا از صاحب خود موفق نباشد.
ب: حیوان برای کسب غذا مجبور باشد در برابر صاحب خود فرمانبردار و مطیع رفتار کند ( به بخش2-9 رجوع شود)
پ: حیوان درک کند که غذایش پس از صرف غذا توسط صاحبش به او داده می شود تا پایان غذای صاحبش تغذیه نخواهد شد.

4-4- بازی
در اکثر حیوانات بازی یکی از ویژگیهای حیوانات جوان می باشد ولی بر خلاف معمول سایر حیوانات بازی در میان گرگها بالغ هم مرسوم است. بازی را در گرگها می توان بوسیله یک یال چند ویژگی که در ادامه به آنها اشاره خواهد شد از فعالیت های جدی حیوانات تفکیک کرد:
الف: دو گرگ هنگام بازی بطور مداوم نقش های خود را عوض می کنند، برای مثال مهاجم در ادامه نقش قربانی را بازی خواهد کرد.
ب: قسمت هایی از یک رفتار ممکن است به تنهایی یا همراه رفتاری دیگر به نمایش گذاشته شود؛ بدین صورت که دو گرگ یا سگ حین بازی ممکن است در عرض چند دقیقه رفتار جنسی تهاجمی و دزد پلیس را پی در پی نشان دهند.
ت: وضعیت های بدنی ای وجود دارند که مخصوص بازی هستند: «تعظیم حین بازی» (تصویر شماره 1) که دیدن آن بسیار رایج است حالتی است که دلالت بر دعوت به بازی می کند. باید توجه داشت که این حالت با نوعی فنریت بدن و در عین حال آرامش ناشی از سر خوشی همراه است که در صورت همراهی آن با هر فعالیت جدی ای باز هم دلیل بر بازی بودن آن فعالیت خواهد بود.
بازی برای حیوانات جوان دارای اثرات زیر بنایی مهم است و در حکم یک تمرین رفتاری آنها را برای زندگی آینده آماده می سازد. برای مثال در بازی جنگیدن حیوانات حدود قابل قبول گاز گرفتن را می آموزند. در بالغین نیز به نظر می رسد بازی دارای نتایج اجتماعی مهمی می باشد، هر چند از این نظر اثرات این تعامل اجتماعی هنوز به خوبی شناخته نشده است ولی می توان گفت که گرگهای بالغ در بازی های خود مانند انسانها اهداف زیر کانه ای را دنبال می کنند. با وجود اینکه در خیلی مواقع به نظر می رسد تنها هدف بازی لذت بردن است؛ گرگ ها ممکن است از بازی برای پیشرفت و ارتقاء جایگاه اجتماعی، تشخیص و شناسایی رقیبان آینده یا منحرف کردن تهاجم استفاده کنند.
از نوشته های بالا نکات مفیدی را برای صاحبان سگ می توان استنباط کرد:
الف: صاحب حیوان ممکن است به اشتباه از مشاهده رفتار تهاجمی حیوان در حین بازی آسوده خاطر باشد، ولی باید در نظر داشت که اکثر رفتار تهاجمی که حیوان در حین بازی در برابر سگهای دیگر یا انسانها از خود نشان می دهد می توان اخطار و نشانه ای از تهاجمات جدی حیوان در آینده باشد. در مواردی که دو سگ در کنار هم نگهداری می شوند، مقدار مشخصی از رفتار تهاجمی در حین بازی طبیعی است ولی افزایش ناگهانی مقدار آن می تواند علامتی از آغاز تلاش برای سلطه گری باشد. همین حالت در مورد رفتار تهاجمی حین بازی در مقابل انسانها هم صدق می کند و همانطور که در چنین ارتباطاتی همواره فرمانبردار بودن حیوان خوشایند و مطلوب است، برای حفظ آن، صاحبان سگ ها هیچگاه نباید در بازی با سگهایی که به سلطه گری تمایل دارند با آنها بجنگند.
ب: بعضی بازی ها مانند طناب کشی که جنگیدن در آن وجود ندارد هم به نوعی مسابقه سلطه گری هستند. در مورد سگ های سلطه گرا از این بازی ها هم باید اجتناب شود.
پ: وقتی هنگام بازی، توله سگ صاحب خود را گاز می گیرد او باید وانمود کند که درد می کشد و ناله کند و بلافاصله بازی را قطع کند. این عمل پاسخ طبیعی توله سگ ها هنگام بازی با یکدیگر می باشد و موجب مهار گاز گرفتن در آنها می شود.

4-5- زاد و ولد
گرگها حدود 2 سالگی به بلوغ جنسی می رسند. اگر چه سن بلوغ جنسی سگها به طور عادی خیلی زودتر از این موعد است ولی در دو سالگی به علت تغییرات هورمونی این حیوانات تغییرات شخصیتی بسیاری پیدا می کنند. برای مثال سگ های نر در این سن به فرماندهی و سلطه گری تمایل زیادی پیدا می کنند.
گرگهای ماده سالی یکبار حدود ماه فبریه فحل می شوند و در هفته های مانده به این زمان جنگ و نبرد در گله افزایش می یابد چرا که در این زمان شکل دهی و تثبیت سلسله مراتب قدرت ضرورت
می یابد. ماده هایی که در سلسله مراتب قدرت جایگاه پایین تری دارند حتی ممکن است علائم رفتاری فحلی را نشان ندهند. جفت گیری اغلب میان حیوانات دارای جایگاه بالاتر رخ می دهد ولی گاهی انتخاب جفت می تواند بر اساس سلایق شخصی صورت گیرد. شکل گیری خویشاوندی میان افراد مسلط گله با افراد نسبتاً مطیع ممکن است منجر به افزایش ارزش و جایگاه فرد زیر دست شود.
در جفت گیری انتخابی با توجه به اهداف از پیش تعیین شده آن تمام حیوانات تا جایی که امکان دارد می بایست قادر باشند تا با رغبت با هر جفتی که پرورش دهنده آنها انتخاب می کند، جفت گیری کنند. بنابراین پرورش دهندگان بر عکس روند طبیعی جفت یابی در گله های گرگ، برای حیواناتشان به جفت انتخاب می کند هر چند تعدادی از سگ های نر و ماده همچنان ترجیح می دهند این کار را به انتخاب خودشان انجام دهند. همچنین فحل شدن ناقص بعضی سگهای ماده و ناتوانی آنها در بروز نشانه های رفتاری فحلی در مقابل جنس نر، در بعضی موارد می تواند به علت زیر دست بودن آنها نسبت به سایر ماده سگها باشد.
سگها به احتمال بسیار زیاد قادر به تشخیص جنسیت انسانها می باشند بنابراین آنها قادرند با انسانهایی که دارای رفتار و محرک های جنسی هستند رابطه برقرار کنند. این موضوع می تواند بر چگونگی نگرش آنها نسبت به موقعیت تسلط و قدرتشان موثر باشد. چنانچه سگ نر یا ماده ای با جنس مخالف خود که دارای موقعیت و جایگاه بالایی در خانواده است ارتباط تنگاتنگی برقرار کند ممکن است برای خود قدرت بالاتری متصور شود. برای مثال در سگهای نری که دارای اختلال سلطه گری تهاجمی هستند بسیار دیده می شود که حیوان با زن خانواده فارغ از اینکه او دارای رفتار جنسی باشد یا خیر، ارتباط تنگاتنگی ایجاد کرده است در این موارد، در صورتی که فرد درگیر در ماجرا حیوان را نادیده بگیرد و حیوان مجبور باشد برای جلب توجه و تعامل اجتماعی به سایر افراد خانواده رو بیاورد وضعیت می تواند بدتر شده و توسعه بیابد.
به نظرمی رسد زنان سخت تر از مردان می توانند بر سگهای نر مسلط شوند این امر ممکن است به دلیل تمایل طبیعی سگ های نر برای یافتن خویشاوندی همطراز با جنس ماده باشد، چون ارتباط مبتنی بر سلسله مراتب قدرت اغلب در حیوانات همجنس دیده می شود. به هر حال آنچه که مسلم است این است که زنانی که در مسلط شدن بر سگهای نر موفق بوده اند (برای مثال پرورش دهندگان نژادهای بزرگ و مهاجم) اغلب این کار را با وانمود کردن خود به عنوان مرد توانسته اند انجام دهند ( برای مثال بوسیله تقلید حرکات، گفتار و صدای مردانه). علاوه بر این بعضی زنها ممکن است متوجه شوند که برای مسلط شدن بر حیوان باید نقشی متفاوت از نقش مرسوم آنها در پرورش و قبول کردن خواسته های حیوان داشته باشند.

4-6- بیان رابطه مسلط/ فرمانبردار توسط سگها
گرگها برای بیان و تثبیت تسلط یا فرمانبرداریشان در ارتباط با سایرین از زبان بدن استفاده می کنند. این مسئله در سگها نیز به همین شکل است. هر چند که موی بلند بدن، افتادگی گوشها و عدم وجود دم در بعضی نژاد ها می تواند تفسیر زبان بدن را در سگها کمی مشکل کند.
فرمانبرداری از راه های زیر نمایش داده می شود:
الف: دفع و برگرداندن نگاه خیره (فرار از نگاه خیره)
ب: فرمانبرداری فعال: حیوان به پایین خم می شود و قوز می کند، گوشها به عقب، دم پایین داده می شود (تصویر 2)
پ: فرمانبرداری غیر فعال: حیوان روی یک پهلو به پشت دراز می کشد و یک پای خود را بالا نگه می دارد و ناحیه مغابنی را به شکل مشخصی نمایان می سازد (تصویر3)
تسط از راه های زیر به نمایش گذاشته می شود:
الف: نگاه خیره صاحب خود را پاسخ می دهد.
ب: حیوان می ایستد و گوشها را به سمت جلو نگه می دارد، دم بالا و موهای گردن ممکن است سیخ شود و لب رو به جلو به حالت خاصی نگهداری می شود (تصویر 4)
پ: سگها ممکن است تسلط خود را با ایستادن بالای دیگران به ویژه در سمت راست و با گذاشت دستها روی پشت فرد به نمایش بگذارند. توله ها اغلب هنگام بازی روی پاهای خود می ایستند و بدن خود را بالا می کشند. در مقابل مقایسه، ممکن است سگها با گذاشتن دستهایشان روی شانه های صاحب خود نسبت به او احساس تسلط کنند، این احساس در سگهای کوچکتر می تواند با گذاشتن سر یا دست ها روی پاهای صاحب شان یا حلقه کردن آن دور گردن یا شانه های او ایجاد می شود.
هر وضعیت و موقعیتی که باعث تغییر و کاهش ارتفاع نسبی صاحب حیوان و سگ شود می تواند باعث افزایش احساس تسلط سگ شود. برای مثال سگی که اجازه دارد روی تخت خواب صاحب خود کنار او بخوابد ممکن است احساس تسلط در او افزایش یابد.
ت: تسلط می تواند از راه هایی غیر زبان بدن بیان می شود:
1- حرکت دادن حیوان از محل استراحتش ممکن است به تدریج مشکل تر شود؛ برای مثال ممکن است حیوان برای ترک صندلی استراحت صاحب خود راغب نباشد و این کار را با بی میلی انجام دهد.
2- خارج کردن چیزهایی که حیوان در دهان گرفته است ممکن است مشکل شود و حیوان در مورد غذا حس مالکیت دارد.
3- ممکن است دستور را به کندی انجام دهد.
4- ممکن است حیوان مخالف تیمار کردن نوازش و در آغوش گرفتن باشد.
5- از همه مهمتر، نشان داده شده است که به طور کلی در حیواناتی مانند گرگ ها و میمون ها که سلسله مراتب قدرت در آنها وجود دارد، حیوانات مسلط تر، بیشتر از دیگران وارد تعاملات اجتماعی می شوند و همچنین نسبت به کوچکترین چیز پاسخ می دهند.
در بیشتر موارد، در سگهایی که رفتار سلطه گر مهاجم دارند، دیده می شود که در محیط خانواده، آنها دارای بیشترین مشارکت در فعالیت هایی هستند که خود آغازگر آن بوده اند. به ویژه چنین سگهایی مدام اطراف صاحب خود پرسه نمی زنند و برای جلب توجه، آنها را به ستوه نمی آورند. بلکه این سگها گاه به گاه به صاحب خود سر می زنند آنها هم با دیدن حیوان به آن واکنش می دهند. چنین حیواناتی حتی تنظیم وقت غذا، قدم زدن و بیرون رفتن را به صاحب خود می سپارند. سگی که اینگونه در خانه رفتار می کند حتی اگر رفتار تهاجمی هم از خود نشان ندهد، نگرشی سلطه گر نسبت به خود دارند و این می توان خطر شکل گیری رفتار تهاجمی را در آینده در پی داشته باشد (به بخش 2-9 رجوع شود)

4-7- تهاجم و سلطه
رفتار تهاجمی به خودی خود نمی تواند دلیلی بر بیان سلطه گری باشد و همانطور که در بالا به آن اشاره شد این بیان می تواند حتی بدون بروز رفتار تهاجمی صورت بگیرد (آبرانتز 1987). در واقع رفتار تهاجمی هم در سگهای مسلط و هم در سگهای فرمانبردار می تواند اتفاق بیفتد. در حقیقت، بروز این رفتار بیانگر آن است که شرایط برای بروز رفتارهای طبیعی از بین رفته است. یک سگ مطیع ممکن است هنگام ترس یا گیر افتادن در گوشه ای با گاز گرفتن از خود دفاع کند (به بخش 2-9 رجوع شود). سگی که در یک رابطه خود را مسلط فرض می کند هنگامی حمله می کند که حس کند علائم بدنی سلطه گر او توسط فرد زیر دستش نادیده گرفته شده است و به اندازه کافی گویا نبوده است.
بعضی از سگ ها صرف نظر از شرایط اجتماعی اطرافشان سریع تر و آسانتر از سایرین به حالت تهاجمی رو می آورند. در این امر مسائل نژادی هم دخیل هستند. برادشاو و نوت در سال 1992 مشخص کردند که علائم ارتباطی نشاندهنده رابطه سلطه گرانه در توله های همزمان متولد شده ی سگهای نژاد Cavalier king Charles Spainel به قدری ظریف انجام می شود که تنها بوسیله تکرار آهسته آن در تصاویر ویدیویی قابل تشخیص است و برعکس آنها علائم نشان دهنده رابطه سلطه گرانه و توله های همزمان متولد شده نژاد French bulldogs بسیار آشکار است و به کرات و به شکل دعوا رخ می دهد.
4-8- بیان سلطه/ فرمانبرداری به سگها
انسانها می توانند با استفاده از روشهای زیر تسلط یا فرمانبرداری خود را به سگ ها بیان کنند:
الف: جواب دادن نگاه خیره حیوان نشانه سلطه طلبی است. بر گرداندن و فرار کردن از نگاه خیره حیوان نشانه فرمانبرداری است. در صورتی که سگی خرخر می کند و سعی در ترساندن فرد مقابل خود را دارد، فرار کردن از نگاه خیره حیوان اولین عمل بازدارنده می باشد که می تواند منجر به جلوگیری از حمله حیوان شود.
ب: بلندتر بودن از حیوان نشانه سلطه طلبی است؛ کوتاه تر بودن از آن نشانه فرمانبرداری. از این اصل برای دوست شدن با سگ های غریبه می توان استفاده کرد به این صورت که فرد باید پایین تر از ارتفاع حیوان قوز کند و دولا شود.
پ: ایستادن در کنار سگ پیام سله طلبی برای آن دارد و اثر این پیام در صورت همراه شدن این عمل با نوازش و تقه زدن به پشت حیوان افزایش می یابد. به همین دلیل صاحبان بسیاری هنگام انجام چنین اعمالی ممکن است توسط حیوان گزیده شوند. بسیاری از صاحبان سگ ها فکر می کنند با نوازش و تیمار کردن حیوان از طریق هم احساسی (Empathy = قدرت شناساندن فکر خود به دیگران از طریق ذهنی) می توانند با سگ عصبانی خود ارتباط برقرار کنند («او دوست ندارد موهایش برس زده شود») ولی گاز گرفته شدن توسط سگ را توهین تلقی می کنند («من تنها می خواستن دوستانه رفتار کرده باشم»).
ت: ادعا کردن و مطالبه منابعی مانند غذا، جای استراحت و قلمرو ]از حیوان نشانه سلطه طلبی است[.
ث: دستور دادن به حیوان
ج: بی توجهی به تمام کارهای اجتماعی ای که سگ در آنها پیش قدم می شود و توجه به سگ تنها وقتی که دستورات یا هر گونه رفتار حاکی از فرمانبرداری را اجرا می کند، یکی از موثر ترین و قوی ترین راه برای بیان سلطه طلبی به حیوان است. این روش برای صاحبانی که سگ سلطه طلب دارند روشی انتخابی است (به بخش2-9: درمان سلطه طلبی مهاجم رجوع شود).

4-9- سلطه طلبی و مشاوره دامپزشکی:
نگرش و رفتار دامپزشکان در برابر مراجعین و بیمارانشان گاهی اوقات تحت تأثیر درک غلط آنها از تسلط و سلطه گری دارد:
الف: بسیار دیده شده است سگهایی که صاحبانشان قادر به کنترل آنها نمی باشند ولی به راحتی توسط دامپزشکان معاینه و دستکاری می شوند. علت معمول این مسئله آنست که دامپزشک برای سگ نسبتاً غریبه است و بلطبع رابطه فرمانبرداری در او شکل نگرفته است.
ب: بعضی دامپزشکان اعتقاد دارند که مهمترین راه برای اطمینان از همکاری حیوان در فعالیت های دامپزشکی و خودداری از گاز گرفتن افراد مسلط شدن بر آن است (برای مثال با انجام کارهایی از قبیل ایستادن بالای سر حیوان، خیره شدن به حیوان، گیر انداختن حیوان)؛ ایشان حتی ممکن است برای جلوگیری از هر گونه حرکت ناخوشایند حیوان با آن به تندی صحبت کنند یا حتی آنرا بزنند. چنین رفتار تهاجمی با حیوان کاملاً غیر ضروری و نامناسب می باشد (به بخش 7-4 رجوع نشود) و حتی ممکن است موجب تحریک حمله دفاعی و یا ناشی از ترس در حیوان بشود. معمولاً توصیه می شود برخورد با حیوان ترساننده نباشد.
4-10- سلطه گری و سگهای یک خانواده
چند سگ در محیط خانواده معمولاً می توانند به آرامی در کنار هم زندگی کنند و در عین حال سلسله مراتب قدرت و تسلط خود را حفظ کنند، با وجود این گاهی جنگ و دعوا رخ می دهد که همانطور که در بخش 7-4 گفته شد این امر نشاندهنده نادرست بودن شرایط اجتماعی می باشد. به حال خود رها کردن سگهایی که با هم می جنگند به این امید که مشاجره آنها بدون زخمی کردن یکدیگر پایان خواهد گرفت کاملاً اشتباه است.
صاحب سگ ها به ویژه در شرایط زیر باید کاملاً هوشیارانه عمل کند:
1- هنگامی که یک یا هر دوی آنها از نژادهای مهاجم هستند.
2- هنگامی که اختلاف اندازه دو حیوان خیلی زیاد است.
3- هنگامی که هر کدام از سگ ها تاریخچه رفتار اجتماعی ضعیفی در برابر سایر سگها دارد به طوریکه توانایی او در درک زبان بدن دیگران پایین باشد.
به علت رقابتی بودن زندگی در رأس گله، نبردهایی که بر سر قدرت و تسلط میان گرگهای بلند مرتبه گله رخ می دهد از نظر وضعیت و وحشی گری اختلاف فاحشی با نبرد سایر اعضای آن گله دارد، به همین ترتیب اگر دو سگ یک خانواده نبردی کاملاً جدی و وحشتناک با هم دارند، این به آن معنی است که هر دوی آنها خودشان را مسلط ترین فرد خانواده می دانند. در این حالت برای آسان شدن حل مسئله صاحب حیوانات باید نقش مسلط تری در خانه بر عهده بگیرد.
وقتی که میان گرگهای بلند مرتبه یک گله جنگ و نبردی جدی وجود دارد، احتمال وجود دعوا در رده های پایین گله هم زیاد است. چون به محض تزلزل در رهبری گله سایر اعضای جاه طلب فرصت بدست آمده را برای ارتقای موقعیت فردی خود غنیمت می شمارند و دست به کار می شوند. به همین ترتیب در مواردی از اختلالات سلطه گرانه مهاجم در میان سگها، این احتمال وجود دارد که رفتار تهاجمی حیوانات در طول دوره ای که میان افراد خانواده اختلافاتی وجود داشته است شکل گرفته باشد.

منابع برای مطالعه بیشتر:
ZIMEN, E (1981). The Wolf. London: Souvenir Press

فرمت این مقاله به صورت Word و با قابلیت ویرایش میباشد

تعداد صفحات این مقاله    20صفحه

پس از پرداخت ، میتوانید مقاله را به صورت انلاین دانلود کنید