دانلودمقاله انواع سد

تعریف سد
هر مانعی که در مسیر جریان آب قرار گیرد و باعث شود تا ارتفاع آب در بالادست آن افزایش یافته، مقداری آب ذخیره گردد، سد نامیده می شود و به عبارتی دیگر «سد» عبارتست از سازه ای که در عرض رودخانه جهت ذخیره و افزایش ارتفاع آب ساخته می شود.

2 – هدف از ساخت سد
در یک تقسیم بندی هدف از ساخت سد را یک یا چند مورد از موارد زیر تشکیل می دهد.
الف – کشاورزی (تامین آب مورد نیاز کشاورزی، احیاء اراضی موات و نمیه موات)
ب – تامین آب شرب و بهداشتی
ج – مصارف صنعتی و رفع نیازهای جریان مربوط
د – کنترل سیلاب و تنظیم جریان رودخانه ها و سیلاب ها
ک – نیروگاه های برق آبی
ل – افزایش ارتفاع جهت انحراف آب
م – کشتیرانی و حمل و نقل
و – حفظ محیط زیست حیوانات وحشی

3 – انواع سدها بر اساس نوع مصالح بدنه
الف – سدهای خاکی: که از خاک ساخته شده اند.
ب – سدهای سنگی (سنگریزه ای): که مصالح تشکیل دهندة بدنة آن ها، سنگ های درست دانه هستند.
پ – سدهای بتنی: در این نوع، بدنه سد از بتن و یا بتن مسلح ساخته شده است.
ت – سدهایی با مصلاح بنایی: که از مصالح بنایی نظیر سنگ و ملات ماسه سیمان و گاه رویة بتنی برای ساخت سد استفاده می شود.
ث – سدهای الواری (چوبی) و فولادی: که به ندرت و برای استفاده های محدود و با استفاده از مصالح چوب و یا فولاد ساخته می شوند.
ج – سدهای لاستیکی: سدهای با ارتفاع کم (تا حدود 6 متر) هستند که اخیراً و به صورت محدود مورد استفاده قرار گرفته اند. سد لاستیکی از ورقه لاستیکی با مقاومت کششی بالا ساخته شده که با دمیده شدن هوا و یا وارد کردن آب به داخل آن متورم شده و به صورت مانعی جلو آب قرار می گیرد و هر گاه سیال مذکور از داخل دو لایه لاستیکی خارج گردد، و به صورت یک کفپوش در بستر رودخانه قرار می گیرد.

3 – انواع سدها بر اساس رختارسازه ای
الف – سدهای خاکی: که مقاومت برشی خاک، ایستایی آن را در مقابل نیروهای وارده تامین می نماید. عموماً برای جلوگیری از نشست آب از هسته های غیر قابل نفوذ یا نیمه پذیر نظیر هسته های رسی در داخل بدنه سد استفاده می کنند.
ب – سدهای سنگریزه ای: که مشابه سدهای خاکی است. با این تفاوت که ابعاد دانه ها به مراتب درشت تر و به صورت سنگ می باشد.
پ – سدهای وزنی: که وزن بدنه سد تعادل آن را در مقابل مجموعه نیروهای واده حفظ می نماید.
ت – سدهای پایه داره: که بارهای وارده بر سد توسط یک پوست به پایه ها و از آنجا به پی و زمین منتقل می گردد.
ث – سدهای قوسی: که نیروهای وارده بر سد توسط یک بدنه انحناء دار به فونداسیون و سپس به سنگ زمین (کف و جناحین) منتقل می گردد.
ج – سدهای فولادی: که از یک قالب فولادی و یک صفحة فولادی روی وجه بالادست آن تشکیل شده است. این نوع سدها می توانند در شکل های گوناگون سازه ای ساخته شوند.
ج – سدهای چوبی (الواری): که نظیر سدهای فولادی از یک قالب چوبی و یک صفحة ساخته شده اند از الوار تشکیل شده اند برای انتقال نیروهای وارده بر سد به زمین از سیستم های مختلف می تواند استفاده گردد.

4 – انواع سدهای بتنی
آن چه سدهای بتنی را بیشتر از سایر موارد از یکدیگر متمایز می سازد، تقسیم بندی بر اساس نوع طراحی و رفتار سازه ای آنهاست که ذیلاً به آن پرداخته می شود
الف – سدهای بتنی و وزنی
این نوع از سدهای بتنی که نیروهای ثقلی در آن ها مقاومت لازم جهت حفظ تعادل و پایداری سد را تامین می نمایند و عموما در پلان در راستای محور متصل کننده جناحین مستقیم هستند خود به انواع زیر تقسیم می گردند:
سد وزنی توپر (یکپارچه) که بدنة آن به استثناء محل زهکش ها و گالری ها توپر و یکپارچه می باشد. بر این اساس وزن آنه نسبتاً سنگین تر اما اجرای ساده تر دارند. سد وزنی با این خصوصیات، مهمترین و معمولترین نوع سدهای وزنی بوده، کمترین هزینه تعمیرات را لازم دارند. سدهای وزنی توپر برای هر موقعیت مکانی مناسب هستند ولی ارتفاع آن ها تابعی است از مقاومت سنگ کف
ب: وزنی توخالی (محوف)
گاه برای کاهش وزن بتن مصرفی در سد و در مناطقی از بدنة سد وزنی که تنش کمتری به آن وارد می شود، فضاهای خالی ایجاد می کنند که در این صورت سد را «سد وزنی تو خالی یا مجوف» می نامند. این نوع سدها شبیه سدهای پایه دار بوده بیشترین آن ها از بتن مسلح ساخته شده اند. فضای خالی موجود در بدنه (یا پایه ها) می تواند برای قراردادن دستگاها و سیستم های احتمالی نظیر توربین ها و ... مورد استفاده قرار گیرد. اگر چ سدهای وزنی مجوف، بتن کمتری در مقایسه با سدهای وزنی توپر نیاز دارند، اما مسائل اجرائی و امکان نیاز به مسلح کردن بتن (به دلیل مسائل سازه ای)، نسبت به سدهای وزنی توپر، هزینه بیشتری را در بر دارد و لذا لازم است تا جهت مقایسه با دو نوع بررسی های کافی و کامل انجام می پذیرد. در حاضر ساخت این گونه سدها زیاد معمول نمی باشد.
پ: سدهای وزنی دارای هسته (هسته دار)
در اصل همان سد وزنی تو خالی است با این تفاوت که فضاهای خالی به جای آنکه در وسط مقطع قرار گیرند، در حد فاصل درزهای اجرایی ساخته می شوند و لذا مقطع هر بلوک بین دو درز اجرایی به شکل I خواهد بود با دو بال در بالا دست و پایین دست و یک جان در وسط.
شایان ذکر است با توجه به مشکلات اجرایی سدهای وزنی تو خالی و هسته دار در حال حاضر عموماً سدهای وزنی توپر ساخته شده اند و هر جا صحبت از سد وزنی شد مقصود سد وزنی توپره می باشد.
ت: سدهای قوسی
سدهای قوسی در پلان انحناء بوده به گونه ای که تحدب منحنی به سمت بالا دست می باشد. این نوع سدهای که برای ذره های تنگ بسیار مناسب هستند عموماً بیشترین نیروهای وارده بر سد را به جناحین و قسمت کمی از آنها را به سنک کف در بستر رودخانه منتقل می نماید. سدهای قوسی دارای انواع مختلف بوده و مقطع آنها نیز می تواند از یک مقطع تقریباً مثلثی تا یک مقطع دارایی انحناء تغییر کند. از نظر سازه ای، گاه سد قوسی به صورت دو سرگیردار (جناحین) و گاه به صورت سه طرف دیگر ساخته می شود که تمام این موارد تابعی از موقعیت دره و مجموع هزینه های لازم می باشد.
ث: سدهای پایه دار (پشت بنددار)
اگر بال های پایین دست سد وزنی تو خالی یا هسته دار را حذف کنید،سد پایه دار یا پشت بند دار تشکیل می گردد. این نوع سد، مرکب است از یک دال (پوسته) بتنی (مسطح یا قوسی) و تعدادی پایه که بارهای وارده یا پوسته یا پوسته را به فونداسیون و سنگ کف منتقل می کنند. اگر چه بتن مصرفی در این سدها در حدود 60 درصد بتن مصرفی در سدهای وزنی توپر است اما هزینه های ساخت و مسطح کردن بتن و مشکلات سازه ای، معمولاً جایگزین مصرف کمتر بتن می گردد. این سدها به خصوص برای مناطقی که سنگ کف از مقاومت یکپارچه برخودار نیست مناسب هستند.
ج: سدهای بتن غلطتکی
سدهای بتن غلتکی از جمله سدهای بتنی هستند که از حدود سال 1970، بیشتر به عنوان یک روش جدید در ساخت سدهای بتنی وزنی مطرح و بکارگرفته شدند. از این روش همچون می توان بر بازسازی سدهای موجود استفاده نمود.
این نوع سدها در حقیقت همان سدهای بتنی هستند که از نظر اموال اصول طراحی و شکل مقطع بسیار شبیه سدهای وزنی موسوم بوده و تنها به منظور کاهش هزینه های آن، در ساخت آن از بتن غلطکی استفاده می شود.
بتن غلطکی عبارت است از بتنی که اسلامپ آن صفر بوده و به منظور حمل پخش و تراکم آن از ماشین آلات عملیات خاکی استفاده می شود. لذا ملاحظه می شود که بتن غلطکی بایستی آنقدر خشک باشد که بتوانند تقریباً نظیر دانه های خاک به راحتی پخش شده و بوسیهله ماشین آلات متراکم کننده نظیر غلطک متراکم گردد.

فصل

دوم

مطالعات اولیه پروژه های سدسازی

1 – بررسی و ارزیابی عمومی ساختگاه (انتخاب محل سد)
برای یک سد خاص، ساختگاه و محل احداث، تامین تامین کنندة نیازهای فنی و کاربردی ویژه ای باشد و وجود تناسب در ساختگاه می تواند باعث تعادل بین ویژگی های فیزیکی طبیعی آن و اهداف اصلی سد گردد. عواملی هستند که بر روی تعادل مذکور اثر می گذارند که مهمترین آنها عبارتند از:
الف – توپوگرافی منطقه و ظرفیت مخزن
اولین عامل برای تعیین محل محور سد وجود دره ای مناسب است که بتوان سد را با طول محدود و در داخل آن اجرا نمود. برای اقتصادی بودن و کاهش هزینه ها لازم است تا برای یک ارتفاع معین، طول تاج تا حد امکان کوتاه و در مقابل ظرفیت مخزن حتی المقدور زیاد باشد بنابراین از لحاظ توپوگرافی، منطقه ای مناسب خواهد بود که در محخل تنگه سد کاملاً بسته و بالادست آن کاملاً باز گردد. در صورتیکه دو رودخانه در نقطه ای بهم پیوسته و تشکیل یک رود واحد را بدهند برتر است که محور سد در پایین دست محل اتصال واقع گردد.
ب: فونداسیون، شرایط زمین ساخت و ژئوتکنیکی
در سدهای بتنی می باست کف و جناحین رودخانه دارای سنگ مقاوم بوده و همچنین عمق سنگ کف (ضخامت آبرفت) در حد قابل قبولی باشد، بدیهی است با استفاده از نتایج آزمایشات سطحی، انفجارهای آزمایشی و داده های حاصل از گمانه ها، پروفیل محور سد تهیه شده و با توجه به ریخت شناسی و ساختار زمین: گسل های مهم و سایر گسیختگی ها موجود نظیر سیستم درزه و ترک لایه بندی و جهت لایه تعیین می گردد. مناسب بودن و قابلیت تحمل پی در مقابل نیروها و ظرفیت باربری آن، تغییر شکل پذیری و ناتراوایی عواملی هستند که می توانند محل و موقعیت و حتی نوع سد را تعیی نمایند.
ج: هیدرولوژی و میزان رسوب
از جمله عوامل مهم در انتخاب محل سد، مشخصات هیدرولوژی منطقه باشد که می بایست استفاده از آن در طول عمر مفید پروژه وجود داشته باشد. بطور کلی از نظر اقتصادی امکان استفاده از آن در طول عمر مفید پروژه وجود داشته باشد، بطور کلی هر چه نوسانات خصوصیات هیدرولوژیکی نظیر سیلاب و رواناب در سالهای مختلف کمتر باشد، جهت استفاده دائمی شرایط بهتری را ایجاد می نماید. از جمله عوامل دیگری که در این زمینه از اهمیت قابل ملاحظه ای برخوردار است، میزان تبخیر از سطح آزاد آب مخزن توپوگرافی و ظرفیت مخرن، میزان پتانسیل بالقوه تخیر آب درنظر گرفته شود. میزان رسوب دانه بندی آن از جمله عواملی هستند که مستقیماً بر روی حجم مرده و در نتیجه بر روی حجم کل مخزن تاثیر گذاشته و لذا در محاسبات باید تا حد امکان به صورت دقیق برآورد شوند.
بر این اساس شناسائی کامل حوزه و تعیین پتانسیل رسوب هر شاخة رودخانه می تواند بسیار مهم تلقی شود، نهایت آنکه بایستی میزان بار رسوب آورده شده به پشت سد کمترین مقدار ممکنه را دارا بوده، اطمینان کافی از عدم پر شدن مخزن بوسیله رسوبات، در کوتاه مدت وجود داشته باشد.

فرمت این مقاله به صورت Word و با قابلیت ویرایش میباشد

تعداد صفحات این مقاله  29  صفحه

پس از پرداخت ، میتوانید مقاله را به صورت انلاین دانلود کنید

دانلودمقاله انواع جرثقیل

تعریف جرثقیل :
جرثقیل دستگاهی است که بتواند بارهای سنگین را در حالت معلق در امتداد قائم و افق جابجا نماید.

انواع جرثقیل :
1- جرثقیل های متحرک
2- جرثقیل های سیار

انواع جرثقیل متحرک
جرثقیل سقفی (overhead crane)
• جرثقیل دروازه ای (Gantry crane)
• جرثقیل برجی (Tower crane)
• جرثقیل بازوئی (Jip crane)
• جرثقیل دروازه ای گردان (Portal crane)
• جرثقیل نیمه دروازه ای (Semi-Gantry crane)
• جرثقیل دیواری (Wall crane)
جرثقیل سقفی

جرثقیل دروازه ای

جرثقیل بازوئی

جرثقیل برجی

جرثقیل دروازه ای گردان

جرثقیل دیواری

جرثقیل نیمه دروازه ای

انواع جرثقیل سیار
• جرثقیل نصب شده بر کامیون یا یدک کش (Truck crane)
• جرثقیل نصب شده بر واگن ریل دار (Locomotive crane)

فرمت این مقاله به صورت Word و با قابلیت ویرایش میباشد

تعداد صفحات این مقاله  9  صفحه

پس از پرداخت ، میتوانید مقاله را به صورت انلاین دانلود کنید

دانلود مقاله تمیز کننده های هوا

کاربرد تمیز کننده هوا
هنگامی که پرتو باریکی از نور خورشید از روزنه ای به داخل اتاق تاریکی می تابد می توانید ذرات ریز گردوغبار، دوده و خاکستر را در هوا ببینید. بعضی از این ذرات بطور طبیعی در فضا موجوداند و بعضی توسط دستگاه های ساخت بشر و کارخانه ها تولید می شوند. این ذرات هوا را تاریک واطراف ما را آلوده می کند و سلامتی بشر را به خطر می اندازد. برای کنترل آلودگی ناشی از ذرات در صنعت از صافی های متعددی استفاده می شود.
فرآیند فیلتر سازی پیچیده است زیرا مقاومت هوا جدائی ذرات از هوا را متشکل می سازد. از این رو در صنعت و خانه ها از تمیزکننده الکتریکی استفاده می کنند. این تمیزکننده ها بااستفاده از نیروهای الکترومغناطیسی ذرات را از هوا جدا می کند. این نیروها همان نیروهایی هستند که سبب بهم چسبیدن لباس ها بعد از خارج کردن آنها از خشک کن می شود. در این بخش خواهیم دید که چگونه این نیروهای الکترومغناطیسی در تصفیه هوا به ما کمک می کند.
سئوالاتی را که راجع به آنها باید فکر کرد: چه عاملی گرد وغبار را در هوا نگه می دارد و چرا نیروی کرنشی روی آنها اثری ندارد؟ اگر گرانش نمی تواند هوا را تصفیه کند چگونه نیروهای دیگر قادر به این کار می باشند. چرا در صنعت از فیلترهای کاغذی برای جداسازی گردوغبار از دود استفاده نمی کنند. چرا لباس های تازه شسته شده یکدیگر را بجای جذب کردن دفع می کنند؟
گردو غبار، دوده و خاکستر: گردوغبار عمدتاً درخاک و خاشاک و مواد آلی می باشند که به ذرات خیلی ریز تبدیل شده اند همچنین گردوغبار شامل مواد طبیعی مثل گرده های گیاهان و درختان و دانه های آنها و هاگها نیز می باشند. دوده ناشی از سوخت ناقص مواد آلی است که عمدتاً شامل روغن نیز می باشد از اینرو دوده معمولاً چرب و گریسی است.
گردوغیار دوده و خاکستر جرم و وزن ندارد و انتظار داریم که توسط نیروی گرانش از حرکت آنها در هوا جلوگیری بعمل آید. در حالی که عملاً چنین نیست و این ذرات درهوا معلق اند و توط هوا نگه داشته می شوند، دو نوع نیرو بر این ذرات وارد می شود: نیروی بالا نگهدارنده و نیروی ویسکوزیته. نیروی بالانگهدارنده توسط آتمسفر ایجاد شود و از سقوط درهوا جلوگیری می کند. اما ذرات فوق از هوا تراکم جرم و وزن بیشتری دارند بطوریکه هوا قادر به نگهداشتن ذرات نمی باشد.
از طرف دیگر، ذرات کوچک فوق عمدتاً تحت تأثیر نیروی کشش ویسکوزیته می باشند. این نیرو نوعی از مقاومت هواست و نظیر اصطکاک عمل می کند و حرکت ذرات را درهوا کند می سازد. در حالیکه وزن ذرات آنها را به سمت پائین می کشد نیروی کشش وسیکوزیته از سقوط ناگهانی آنها جلوگیری می کند. در نتیجه ذرات به آهستتگی با یک سرعت حد به سمت پائین می روند. این سرعت در حدود یا کمتر از آن است و بنابراین ذرات هرگز به زمین نمی رسد.
گرانش زمین ضعیف تر از آن است که بتواند گروغبار را از هوا جدا کند. از این رو به نیروی کمکی قوی تری به نام نیروی الکترواستاتیکی نیاز است تا این منظور برآورده گردد.
گردوغبار و بار الکتریکی:
بار الکتریکی خاصیت ذاتی، ماده است. اکثر ذرات تشکیل دهنده اتم بار دارند و بار آنها در ایجاد بار نهایی ذرات دخالت دارد. از آنجا که بار الکتریکی با جسمی که صاحب آن است درآمیخته است اغلب به اینگونه اجسام، اشیا باردار یا بطورساده بار گفته می شود.
همچنان که قبلاً گفته شد دو نوع بار در طبیعت وجود دارد که اثر بارهای هم نام برهم نیروی دفعی و اثر بارهای غیرهمنام برهم نیروی جذبی است. این نیروهای بین اشیاء باردار نیروی الکترومغناطیسی خوانده می شود.
تمیزکننده های هوا برا ی جذب گرد وغبار از هوا از نیروهای الکترواستاتیکی استفاده می کنند.
بطورکلی تمیزکننده های هوا ذرات گردوغبار را بار منفی باردار می کنند و آنها را روی یک صفحه از بارهای مثبت جمع می کنند سئوال این است که چگونه یک ذره گردوغبار را با بار منفی باردار کنیم.
این سوال سه نکته مهم در مورد بارها را گوشزد می کند. اول آنکه تمیزکننده هوا نمی تواند بار تولید کند زیرا براساس اصل بقای بار، بار نمی تواند بوجود آید و نمی تواند از میان برود. فقط می تواند ازجسمی به جسم دیگر منتقل گردد. بنابراین اگر تمیز کننده هوا بخواهد به گردوغبار بار منفی بدهد، باید بار منفی را از جای به آن انتقال دهد. نمونه هایی از انتقال های مکرر بار در اطراف ما نظیر انتقال بار درهنگام شانه کردن موی سر و نیز صاعقه در آسمان را اغلب مشاهده کرده اید.
دوم آنکه از« باردارکردن با بارمنفی» منظور ما این نیست که گردوغبار نمی تواند با بار مثبت باردار شود. مواد معمولی همواره ترکیبی از بار مثبت و منفی را رد خود دارند و گروغبار از این قاعده مستثنی نیست. در حقیقت نیروهای الکترواستاتیکی بین بارهای مثبت و منفی گردوغبار است که دانه های آن را بهم پیوسته نگه می دارد.
اما ذرات گردوغبار یک بارالکتریکی خالص دارند که مجموع همه بارهای آنها است. این برآیند بار نیروی استاتیکی نهایی را که ذرات گردوغبار درحین عبور از تمیزکننده هوا خواهند دید تعیین میکند. میتونان این بار برآیند را با اضافه کردن بار مثبت و کاهش یارهای منفی نهایتاً بار مثبت خواند. سوم آنکه ممکن است گروعبار یا با بار صفر وارد تمیزکننده هوا شود. زیرا بارهای مخالف توسط گردودغبار جذب می شوند و بار بر آیند به سمت صفر میل خواهد کرد. وقتی بار به ضصفر برسد می گوییم به لحاظ الکتریکی خنثی است.
این امککان که برآیند بار دقیقاً برابر صفر گردد با ویژگی مهم دیگر بار یعنی کوانتیزهبودن آن مرتبط است. بارهمواره به صورت مضربی صحیح از یک مقدار مشخص ظاهر می شود این مقدار مشخص بار الکترون و حدوداً برابر با است.
میدانیم که تمیزکننده هوا باید ذرات خنثی گردوغبار را با بارمنفی باردار کند. به عبارت دیگر الکترونهای باردار را باید به ذرات گردوغبار منتقل کند و با بارهای م ثبت پروتون ها را از ذرات و غبار خارج کند. قبل ازپاسخ به چگونگی انجام این کار فرض می کنیم این کار انجام شده است و بررسی می کنیم که بعد چه اتفاقی می افتد.
جمع کردن گردوغبار با نیروهای الکترواستاتیکی:
با فرض اینکه گردوغبار با بار منفی باردار شده باشد به بررسی اینکه درتمیز کنده چه اتفاقی برای آنها می افتد می پردازیم. گردوغبار همراه هوا وارد تمیزکننده می شود. د رتمیزکننده یک صفحه ی باردار مثبت قرار دارد، بطوریکه گردوغبار با بارمنفی نیروی جذبی آن را احساس می کند و به سمت آن به حرکت د رمی آید. د رحالیکه گرانش برای خارج کردن گردوغبار هوا بسیار ضعیف است نیروی الکترواغستاتیکی باندازه کافی قوی می باشد و می تواند بر کشش ویسکوزیته غلبه کند و گردوغبار را از هوا بزداید. گردوغبار با آرامی هوا را ترک کرده و روی صفحه باردار شده و با بار مثبت جمع می شود. جریان هوا به حرکت خود بدون ذرات گردوغبار ادامه می دهد.
از آ«جا ک تمیز کننده هوا سبب جداسازی گردوغبار از هوا و رسوب آنها روی صفحه جمع کننده می شود این نوع تمیزکننده ، تمیز کننده جداساز خوانده می شود.
برتری این نوع تمیزکننده بر تمیزکننده کاغذی آن است که مقدار قابل توجهی از گردوعبار می تواند روی صفحات آن بدون سدکردن راه هوا جمع شود. بعلاوه به سادگی ق قابل تمیز شدن است. تمیز کننده الکترواستاتیکی یک وسیله غیرفعال نیست. اگر چنین باشد ذرات با بار منفی توسط بارهای مثبت صفحه جذب شده و خنثی مش شوند و عملیات پایان پذیرفته و تمیزسازی هوا متوقف می شود. برای اداه کار و فعال نگهداشتن سیستم باید بطور دائم بار مثبت به صفحه جمع کننده گردوغبار منتقل شود و د ستگاهی که این کار را انجام می دهد منبع تغذیه نام دارد.
منبع تغذیه بار الکتریکی را برخلاف جهت طبیعی حرکت آن پمپ می نماید. از آنجا که برهای مخالف همدیگر را جذب می کند حرکت بارها تا خنثی شدن ادامه می یابد. اما منبع تغذیه تمیزکننده هوا این جریان طبیعی را با دورکردن بارهای مثبت از بارهای منفی وحرکت دادن آنها به سمت صفحه با بار مثبت برعکس می کند.( شکل 1-5)
شکل (1-5)( الف) گردوغبار و صفحات جمع کننده خنثی هستند.
(ب)نبع تغذیه در تمیزکننده الکترواستاتیکی بار مثبت رااز گردوغبار به صفحات جمعکننده منتقل می کند و هرکدام دارای مقداری بار می شوند.
برای ایجاد بار الکتریکی منفی باید کار انجام دادو منبع تغذیه تمیزکننده با جداسازی بار مثبت از ذرات گردوغبار و حرکت دادن آن به سمت صفحات جمع کننه این کار را انجام می دهد. این کار از میان نمی رود. بلکه به صورت انرژی الکترواستاتیکی بین بارها ذخیره می گردد. و انرژی پتانسیل الکتریکی خوانده م یشود. انرژی پتانسیل الکتریکی با جداسازی بارها از هم جدا یا ذخیره می شود و با بازگشت بارها به سوی یکدیگر آزاد می گردد.
با توجه به اینکه منبع تغذیه بار مثبت را از ذرات گردوغبار به صفحات جمع کننده منتقل می کند در هر انتقال مقداری کار انجام می شود و این کار توسط بارها بعنوان انرژی پتانسیل الکترواستاتیکی نگهداری می شود. از آنجا که کار منبع تغذیه با میزان بار جابجا شده متناسب است می توان کار منبع را با مقدار کار لازم برای انتقال واحد بار بیان کرد. کمیتی که به این ترتیب به دست می آید ولتاژ نامدیه می شود. از آنجا که در سیستم آحاد SI انرژی برحسب ژول و بار برحسب کلمپ می باشد واحد ولتاژ ژول بر کولمب ا که وت خوانده می شود می باشد اگر انتقال بار مثبت یک کولمب به یک نقطه به کار منفی نیاز داشته باشد ولتاژ آن نقطه منفی می باشد واگر برعکس برای انتقال واحد بار مثبت نیاز به انجام کار باشد ولتاژ آن نقطه مثبت خواهد بود.
در بسیار از حالتها از آن جمله تمیزکننده های الکترواستاتیکی بار مثبت بین موقعیت های مختلف جابجا می شود. در این حالت احختلاف پتانسیل این موقعیت ها موردنظر است. این اختلاف پتانسیل کاری است که باید انجام داد تا واحد بار مثبت ازموقعیت اولیه به موقعیت نهایی منتقل گردد. اگر انتقال 1 کولمب بار100
ژول تانرژی نیاز داشته باشد ولتاژ موقعیت نهایی 100 ولت از موقعیت اولیه بالاتر است. مثال مناسب برای این منظور باطری معمولی است که از واکنشهای شیمیایی برای پمپ کردن بار مثبت از سر منفی به سر مثبت استفاده می کند. یک باطری 5/1 ولتی 5/1 ژول کار روی هر کولمب از بار پمپ شده انجام می دهد.
منبع تعذیه تمیزکننده هوا از یک باطری معمولی قوی تر است. این منبع تغذیه درحین انتقال بار آنقدر کار روی آن انجام می دهد که اختلاف پتانسیل بین ذرات گرودعبار و صفحات جمعکننده بیش از 000/10 ولت گردد با این انتقال توانمند بار ذرات گردوغبار با بار منفی و صفحات جمع کننده با بار مثبت باردار شده و ذرت گرودوغبار به سرعت از هوا به سمت صفحات جمع کننده حرکت می کنند. برا یاجاد ولتاژهای بالا روشهای متعددی وجود دارد که یکی از آنها در شکل 1-6 نشان داده شده است.
شکل 1-6 الکتریسیته ساکن با فرآیند های مکانیکی می تواند تولید شود. در مولد وان دوگراف فوق یک تسمه لاستیکی متحرک بارمنفی را از زمین به کوه فلزی براقی منتقل می کند.این بار منفی جرقه های قابل ملاحظه ای را با برخورد(از طریق هو)ا به بار مثبتی که خود تولید کرده است ایجاد می کند.
باردار نمودن گردوغبار:
مشکل ترین قسمت کار در تمیزکننده الکترواستاتیکی باردار کردن گردوغبار است تمیزکننده از انرژی به نام تخلیه کرونا برای این منظور استفاده می کدو. براساس قانون کولمب واقعه بین بارهای همنام با نزدیک شدن آنها بهم بطور قابل ملاحظه ای افزایش می یابد. بنابراین وقتی تعدادی بارهای همنام روی صفحه ای جمخع شده باشند نیروی دافعه بین آنها بعضی از آنها را از سطح کنده و در مسیر ع بور مولکولهای گاز می اندازد. این جریان بار از سطح صفحه به گاز و گردوغبار اطراف تخلیه کرونا نامیده می شود. تخلیه کرونا معمولاً درهمسایگی نقاط تیز فلزات و سیمهای نازک ایجاد می شود زیرا در اینجا نیز بارهای همنام همدیگر را دفع کرده و از سطح ساختار موردنظر به سمت هوا خارج می شوند. این عملکرد غیرعادی است زیرا معمولاً نیروهای دفعی بارهای همنام را بطور یکنوئاغخت روی سطح خارجی شیء فلزی پخش می کند. اما در نقاط تیزرسانا و یا نقاطی که شعاع انحناء آن بسیار کم است این پدیده می تواند رخ دهد.
نگهداشتن بار روی یک نقطه فلزی یا روی یک سیم نازک به انرژی نیاز دارد بنابراین تخلیه کرونا به منبع تغذیه نیاز خواهد داشت. این منبع تغذیه بارهای مثبت را به سوی نقطه فلزی یا روی سیم می راند تا آنها شروع به رها شدن در فضا نمانید. تخلیه کرونا تا زمانی که بارها کاملاً جمع و جور نشوند آغاز نخواهند ش بنابراین کار فراوانی برای راندن تعداد معدودی بار به سطح فلز انجام می گیرد. وفتی کونا آغاز می شود بار های مثبت روی سطح فلز انرژی پتانسیل الکتریکی فراوانی دارند و ولتاژروی سطح حدوداً به 000/10 ولت می رسد. تخلیه کرونا برای رارهای منفی نیز به همین ترتیب اتفاق می افتد با این تفاوت که پتانسیل باید منفی باشد. از آنجا که هنگام فرار بارها از سطح فلز انرژی پتانسیل الکترواستاتیکی آزاد می شود پدیده تخلیه کرونا اغلب با نور همراه است پدیده کرونا را در برق گیر ها و سیم های تحت کشش زیاد می توان مشاهده کرد. در کشت یها پدید ه کرونا نزدیک انتهای بادبان قابل رؤیت است که آن را آتش St.Elmo نیز می نامند.
برخلاف تصور عمومی میله های برق گیر جرقه های صاعقه را جذب نمی کنند. در عوض پدیده تخلیه کرونا در آنها اتفاق می افتد که هر گونه باری را خنثی می کند. برقگیر را خنثی کردن بارهای الکتریکی محلی امکان اصابت صاعقه به خانه را کاهش می دهد. وسیله مشابهی در نزدیکی بالهای هواپیما تعبیه می شود تا هواپیما را از پیامدهای صاعقه در امان نگهدارد.
تمیزکننده الکترواستاتیکی عملی:
در یک تمیز کننده الکترواستاتیکی هوا از میان تعدادی سیم نارک فلزی و صفحاات جمع کننده فلزی عبور داده می شود.( شکل های 1-7، 1-8 ، 1-9) یک مبنع تغذیه بارهای مثبت را از سیم به صفحات پمپ می کند و سیم ها دارای بار منفی و صفحات دارای بار مثبت می شوند. پدیده تخلیه کرونا اطراف سیم ها تشکیل می شود و بواسطه آن بار منفی به ذرات گردوغبار منتقل می گردد. این ذرات گردوغبار توسط صفحات با بار مثبت جذب می شوند و به صورت کیک مانند مجتمع می شوند. موج دار بودن صفحات از ورود مجدد جریان هوای تمیز شده به دشتگاه جلوگیری می کند. از آنجا که صفحات به داخل و خارج خم شده اند جریانهوا تقریباً در وسط قرار می گیرد و ذرات گردوغبار بدون هیچ مزاحمتی بین صفاتقرار می گیرند. بعد از جمع شدن گردوغبار روی صفحات جمع کننده با ضربات پتک صفحات را درون محفظه های مخصوص تخلیه می کنند.
شکل 1-7:این تمیزکننده الکترواستاتیکی تجاری برای از بین بردن گردوغبار از نیروگاهها بکار می رود. دود از سمت چپ وارد می شود و از میان الکتروها عبور می کند. ذرات روی الکترود جمع کننده جمع می شوند و با زدن ضربه به آن ذرات گردوغبار در کف تمیزکننده قرار می گیرند.
شکل 1-8 دریک تمیز کننده الکترواستاتیکی گردوغبارهوای آلوده با بارمنفی باردار شده و توسط صفحات با بار مثبت جذب می شوند.
شکل 1-9 با روشن بودن تمیز کننده و پالایش ها به نظر می رسد که کارخانه کار نمی کنند.
بعضی از تمیزکننده ها از قرار دادن بارمنفی ذرات گردوغباراستفاده می کنند.در اینجا باید پدیده تخلیه کرونا منفی اتفاق بیفتد. اگرچه این نوع تخلیه ازلحاظ نگهداری ساده تر است اما بواسطه تولید ازن اکثر تولیدکنندگان تخلیه کرونای مثبت را ترجیح میدهند.
مولد یون:
مولدهای یون نیز در از میان بردن ذرات گردوغبار از هوای اتاق مؤثرند. این ماشینها نظیر تمیزکننده های الکترواستاتیکی هستند با این تفاوت که صفحات جمع کننده را ندارند. این دستگاهها از تخلیه کرونا برای باردار کردن ملکولهای گذرنده و ذرات گردوغبار استفاده می کنند. و سپس این ذرات باردار یا یونهای در هوای اتاق رها می گردد.
بعضی از مولدهای یون هر دونوع یون مثبت و منفی را تولید می کنند. در این مولد ها منبع تغذیه باز مثبت را از یک گروه از ذرات به سمت گروه دیگر پمپ میکند. در حالی که در مولد یون منفی منبع تغذیه بار مثبت را از ذرات به سمت زمین پمپ می کند.
یک ذره باردار شده به سطح دیوار یا سقف خواهد چسبید. حتی اگر این سطوح به لحاظ الکتریکی خنثی باشد سطح خنثی شامل تعداد زیادی بار است( شکل 1-10) و یک ذره باردار منفی بارهای مثبت را به سمت سطح جذب می کند و بارهای منفی را از سطح می راند. در نتیجه بارهای مثبت و منفی سطح به آهستگی در مجموع خود خنثی است اما قسمتی از آن دارای بار مثبت اندکی بوده و بقیه دارای کمی بار منفی می باشد.
شکل 1-10 (الف) دیوار خنثی (ب) گردوغبار با بار منفی به دیوار نزدیک می شود و بارهای مثبت را به لبه دیوار می کشاند. (ب) دیوار قطبی شده است و ذرات به آن می چسبد.
ذرات گردوغبار به سطح قطبیده جذب شده و بهم می چسبند. این اثر با باردارکردن یک بادکنک به کمک موی سر یا لباس و چسباندن آن به دیوارقابل مشاهده است. بارهای بادکنک دیوار را قطبیده کرده و بادکنک به دیوار می چسبد. بنابارنی مولد یون ذرات رااز هوا جدا کرده به دیوارها می چسباند این روش اگرچه ارزان است ولی سبب کثیف شدن تدریجی دیوارها و مبلمان اتاق می شود.

کاربرد ها- دستگاه کپی زیراکس
مقدمه:
تصویری که دستگاه کپی روی یک صفحه کاغذ ایجاد می کند از آرایشی از ذرات ریز سیاه تونر شروع می شود. دستگاه کپی از الکتریسیته ساکن برای آرایضش ذرات روی یک استوانه یا نوار استفاده می کند و سپس آنها را به صفحهکاغذمنتقل می کند. دستگاه کپی برا ی نسخه برداری از نسخه اصلی نوررا از آن عبور داده و موقعیت بارهای الکتریکی را بگونه ای کنترل می کند که آرایش ذرات تونر روی نسخه کپی شبیه نسخه اصلی باشد.
د رقلب دستگاه کپی لایه نازکی از رسانای حساس به نور( فتوکمانداکتیو) قرارردادکه دستگاه از آن برای کنترل موقعیت بارهای الکتریکی استفاده می کند. رسانای حساس به نور ماده جامدی است که تنها وقتی در معرص تابش نور باشد بار های الکترییکی در آن می توانند حرکت داشته باشند. رسانای حساس به نور در تاریکی یک نارسانای الکتریکی است که از هر گونه حرکت بارهای الکتریکی جلوگیری می کند در عوض در روشنایی یک رسانای الکتریکی است و به بارهای اجازه حرکت ونی دهد ازا ین رو به آن نور رسانا می گوییم. در عین حالی که نور رسانا در تاریکی می تواند بارهای مثبت و منفی را از هم جدا نگهدارد با تابش نور به آن بارها به سرعت جذب یکدیگر می شوند. ( شکل2-9) این ویژگی سبب می شود که با تابش نور به نسخه اصلی آرایش بارهای الکتریکی روی استوانه یا نوار کپی کننده مشخص گردد و به پیروی از آن نحوه قرار گرفتن تونر روی کاغذی که کپی روی آن انجام می پذیرد تعیین می شود.
شکل 2-9: ( الف) در تاریکی رسانانی حساس به نور نارسانا است و بارهای الکتریکی روی صفحات آن از هم جدا قرار گرفته اند.
(ب) با تابش نور ماده حساس به نور رسانا می شود و بارهای مخالف، یکدیگر را جذب می کنند.
خاصیت نور رسانایی با فیزیک کوانتومی به سادگی قابل توجیه است. فیزیک کوانتومی برای مسیرهایی ممکن برای ذرات کوچک محدود یتهایی قائل است. این محدودیت برای الکترونها که گشتاور فوق العاده ای دارند و حامل اصلی بار باشند از اهمیت ویژه ای برخوردار است. الکترون در یک اتم فقط می تواند در مسیر هایی که فیزیک کوانتومی مشخص می کند به دور هسته بچرخد. این مسیرهای مجاز ناحیه مداری خوانده می شود. به همین ترتیب فیزیکی کوانتومی برای حرکت الکترون در یک جسم نیز محدویت قائل است.
یک ا زمشاهدات قابل توجه در فیزیکی کوانتومی اصل طرد پاولی است که می گوید هرالکترون جدانشدنی باید تراز خاص خود را داشته باشد. این اصل برای همه ذرات داخل اتم که به ذرات فرمی موسومند و از میان آنها الکترون، پروتون و نوترون را می توان نام برد، به کار می رود. دو ذره فرمی جدا نشدنی نمی توانند در یک تراز قرار گیرند.
براساس اصل محدودیت پاولی بیش از دو الکترون نمی توانند در یک تراز یا در یک ناحیه مداری قرار گیرند. دلیلی که دو الکترون می توانند در یک ناحیه مداری یا تراز قرار گیرند از خاصیت ویژه الکترونها ناشی می شود: الکترونها دو حالت داخلی ممکن دارند که آنها را چرخش بالا و چرخش پایین می خوانند. یک الکترون با چرخش بالا از الکترون با چرخش پایین جداشدنی و قابل تمیز است و دو الکترون می توانند روی یک تراز قرار گیرند.
تراز الکترون انرژی آن را که مجموع انرژی پتانسیل و جنبشی آن است تعیین می کند. از آنجا که الکترونهای ترازهای مختلف، مسیرهای مختلف را با سرعت های متفاوت طی می کنند، هر تراز یک انرژی خاص دارد. در پایین ترین تراز انرژی، الکترونها به آهستگی حر کت می کنند و نزدیک هسته قرار می گیرند، حال آنکه الکترون های با تراز بالاتر با سرعت بیشتری حرکت می کنند و از هسته دورتر می باشند.
به خاطر اثری شبیه اصطکاک، الکترون ها انرژی از دست می دهند تا این که به پایین ترین تراز انرژی برسند. بهرحال از آنجا که فقط دو الکترون می توانند یک تراز اشغال کنند همه آنها نمی توانند در پایین ترین تراز قرار گیرند. الکترون ها ترازها را دوتادوتا از پایین ترین سطح به بالا اشغال می کنند. این فرایند پر کردن ترازها تا سطح فرمی ادامه می یابد. سطح فرمی بالاترین تراز انرژی است که یک الکترون می تواند اشغال کند. اگر این ترازها را با خطوط افقی نشان دهیم و به صورت عمودی آنها را برحسب انرژی مرتب کنیم( شکل 2- 10)، ملاحظه می کنیم که ترازها تا تراز فرمی دارای دو الکترون بوده و بالاتر از تراز فرمی خالی است.
در یک جسم منزوی، الکترون ها در همه جهات به طور آماری و یکنواخت حرکت می کنند به طوری که مقدار حرکت متوسط آنها صفر است. از این رو به همان اندازه که حرکت در سمت راست وجود دارد در سمت چپ نیز موجود است و هر الکترون متحرک به سمت راست با الکترونی متحرک به سمت چپ از لحاظ مقدار حرکت در تعادل است. از این رو در شکل 2-10 دو مسیر در نظر گرفته شده است. اگر چه الکترونها به تنهایی دایم در حرکت اند اما در مجموع به طور متوسط جایی نمی روند.
شکل 2-10: ترازهای انرژی از پایین ترین تراز تا تراز فرمی
رساناها- نارساناها و رساناهای حساس به نور: شکل 2-10 کامل نیست. ترازها در اجسام معمولاً به صورت گروهی که آنها را باند می خوانند ظاهر می شوند. بین باندهای مشتمل بر چند تراز محدوده هایی از انرژی به نام شکاف انرژی وجود دارد که هیچ ترازی در آنها موجود نیست. باندها و شکاف های انرژی رساناها، نارساناها و نارساناهای حساس به نور را از هم متمایز می کنند. برای روشن شدن موضوع یک رسانا و یک نارسانا را مورد بررسی قرار می دهیم.
در یک رسانا یا یک فلز هیچ شکاف انرژی در نزدیکی تراز فرمی وجود ندارد. وقتی بار مثبتی را در مجاورت رسانا در سمت چپ آن قرار دهیم الکترون ها با جابجایی از ترازهای پرشده( درست در زیر تراز فرمی) به ترازهای خالی بالاتر به بار مثبت فوق پاسخ می دهند( شکل 2- 11) به عبارت دیگر الکترون ها به سمت بارهای مثبت به حرکت در می آیند. به علاوه بعضی از الکترون های رسانا ترازهای سمت راست را ترک کرده و به سمت ترازهای سمت چپ می روند تا تعادل برقرار گردد. با افزایش الکترون های متحرک جریانی از بار به وجود می آید و این رسانای الکتریکی است.
شکل 2-11: در یک رسانا، تراز فرمی در وسط باند قرار می گیرد. با قرار دادن بار مثبت در سمت چپ رسانا بعضی از الکترون ها( درست زیر تراز فرمی) به ترازهای خالی بالا منتقل می شوند.
در رساناها انتقال الکترون ها از ترازهای زیر تراز فرمی به ترازهای بالاتر به انرژی خیلی کمی نیاز دارد. اما در یک نارسانا شکاف انرژی درست بالای تراز فرمی قرار دارد( شکل 2-12). وقتی بارهای مثبت در سمت چپ نارسانا قرار می گیرند، الکترونها نمی توانند به آنها پاسخ دهند زیرا نزدیکترین تراز خالی در دوردست قرار دارد، برای انتقال الکترون ها انرژی زیادی لازم است. از این رو حرکتی از بارها در نارسانا ایجاد نمی شود. وضعیتی که آن را نارسانایی الکتریکی می خوانیم.
شکل 2-12: در یک نارسانا تراز فرمی در انتهای باند قرار دارد. با قرار دادن بار مثبت در سمت چپ نارسانا الکترون ها نمی توانند به ترازهای باند بالاتر دست یابند زیرا انرژی بارهای مثبت به اندازه کافی نیست.
ترازهای زیر تراز فرمی ترازهای ظرفیت و ترازهای بالای آن ترازهای هدایت خوانده می شوند. در یک رسانا یا فلز، الکترون ها بسادگی از ترازهای ظرفیت به ترازهای هدایت منتقل می شوند زیرا این انتقال، انرژی بسیار کمی نیاز دارد. در یک نارسانا شکاف انرژی بین ترازهای ظرفیت و ترازهای هدایت از هرگونه جابجایی جلوگیری بعمل می آورد.
اما الکترون می تواند در صورت اعمال انرژی کافی از تراز ظرفیت به تراز هدایت منتقل شود. یکی از منابع انرژی در طبیعت، نور است. وقتی به یک نارسانا نور با فرکانس مناسب تابیده شود، نور قادر خواهد بود که الکترون ها را از تراز ظرفیت به تراز هدایت منتقل کند( شکل 2- 13). چنین انتقالی تعادل حرکت الکترون ها را مختل می کند و منجر به حرکت بار می شود. بنابراین نور می تواند در بعضی موارد یک نارسانا را به رسانا تبدیل کند. این نوع نارسانا را اصطلاحاً نور رسانا یا رسانای حساس به نور می خوانیم.
شکل 2-12 در یک نارسانا تراز فرمی در انتهای باند قرار دارد. با قراردادن بار مثبت در سمت چپ رسانا الکترونها نمی توانند به تراز های باند بالاتر دست یایند زیرا انرژی بارهای مثبت به اندازه کافی نیست.

فرمت این مقاله به صورت Word و با قابلیت ویرایش میباشد

تعداد صفحات این مقاله   26 صفحه

پس از پرداخت ، میتوانید مقاله را به صورت انلاین دانلود کنید

دانلود مقاله بررسی تهیه طرح درس بر پیشرفت تحصیلی دانش آموزان

بررسی تهیه طرح درس بر پیشرفت تحصیلی دانش آموزان مقطع ابتدایی
مقدمه :
در جمع معلمان و دست اندرکاران تعلیم و تربیت چه بسیارند افرادی که دانش های لازم را در مورد موضوع درس و مفاهیم تدریس دارند ، ولی شیوه استفاده صحیح و روش آموزش و انتقال مطلوب را نمی دانند و یا درموقع تدریس دچار مشکل می شوند . یکی از راههایی که معلمین را در امر تدریس موفق یاری میکند نوشتن طرح درس است . مسلماً یکی از زمینه های لازم برای برخورداری از یک برنامه ریزی سیستماتیک آموزش استفاده مهم از طرح درس است او با این کار تضمینی برای موفقیت خود و همچنین اعتماد به نفس جهت انتقال مفاهیم مورد نظر در تدریس به دست می آورد . لذا پژوهشگر در این تحقیق سعی نموده است تا تاثیر استفاده از طرح درس را بر پیشرفت تحصیلی دانش آموزان مورد بررسی قرار دهد.
پرسشهای تحقیق :
1ـ آیا معلمین استفاده از طرح درس را به عنوان یک ضرورت در کار آموزش احساس می نمایند ؟
2ـ آیا استفاده از طرح درس در میزان پیشرفت تحصیلی دانش آموزان موثر است ؟
3ـ استفاده از طرح درس تا چه اندازه در انتخاب روش ها ، رسانه ها ، سازماندهی مناسب در آموزش کمک می کند ؟
4ـ نوشتن طرح درس تا چه حد در استفاده بهتر یا زمانبندی منا سب تر برای استفاده از وقت می تواند مفید باشد ؟
روش تحقیق :
روش تحقیق روش تحقیق توصیفی ـ پیما یشی است جامعه آماری این تحقیق را معلمین زن مقطع ابتدایی ناحیه 2 شهرستان اراک تشکیل می دهد و نمونه آماری این تحقیق 40 نفر از این جمعیت می باشد که به طریق نمونه گیری تصادفی انتخاب شده اند . ابزار جمع آوری اطلاعات پرسشنامه است که شامل سوال بسته و باز می باشد . تحلیل اطلاعات با استفاده از آمار توصیفی صورت گرفته است .

نتایج تحقیق :
بر اساس تحلیل اطلاعات نتایج زیر حاصل شده است :
1ـ در رابطه با پرسش تحقیقاتی شماره یک ؛ حدود 75% از افراد برای کلاسهای خود طرح درس تهیه می کنند که اکثر آنها نوشتن طرح درس روزانه را لازم میدانند . 60% از معلمین نوشتن طرح درس را برای تدریس بهتر لازم میدانند . 70% از آنها نوشتن طرح را برای همه مقاطع لازم میدانستند .
2ـ در رابطه با پرسش تحقیقاتی شماره دو؛ بطور کلی 92% افراد معتقدند که طرح درس بر پیشرفت تحصیلی دانش آموزان موثر است . 75% افراد در بیان اهداف آموزشی توسط معلم قبل از شروع آموزش را امری ضروری میدانند .
3ـ در رابطه با پرسش تحقیقاتی شماره سه؛ 60% از معلمین معتقدند که در طرح درس تمام فعالیت هایی که توسط معلم و دانش آموز در خلال آموزش انجام می گیرد ، پیش بینی می شود . مسلماً انتخاب روش ها ، رسا نه ها و سازماندهی هم جزئی از فعالیت های معلم است .
4ـ در رابطه با پرسش تحقیقاتی شماره چهار؛ 90% معلمین معتقد به زمانبندی که در طراحی آموزش انجام می گیرد هستند و معتقدند که این زمان بندی دارای فواید زیر می باشد :
معلمین از قبل می توانند از فرصتها مناسب تر استفاده نمایند، از به هدر رفتن وقت ، و بحثهای بیهوده غیر درسی جلوگیری میکند .

2.عنوان : راهنمای تدریس اجتماعی ( دوم راهنمایی )
پژوهشگر:حمدا...کریمیخشاب،استادراهنما:سرکارخانمذوالقرنین،سال اجرا:78
مقدمه :
نظامهای آموزشی امروز مبتنی بر تکنولوژی تدریس است. به این سبب معّلم در این نظام باید از صلاحیت های خاصی برخوردار باشد ، و برای ایفای نقش کارشناس و مدیر آموزش ، هدایتها یا مهارتهای لازم را چه در دوره تربیت معّلم و چه پس از آن از طریق منبعی ارزشمند و جامع در شکل راهنمای تدریس کسب کند ، ارائه حجم محتوای سنگین با روش های سنّتی آموزش دیگر جوابگوی نیاز فردای فرد و جامعه نیست . این پژوهش کوششی است در جهت طراحی منظم یا سیستماتیک تدریس و یادگیری کتاب تعلیمات اجتماعی سال دوم راهنمایی.
اهداف قحقیق :
1ـ بحث از ماهیت راهنمای تدریس .
2ـ هدف از آموزش تعلیمات اجتماعی .
3ـ تهیه راهنمای تدریس برای 16 درس تعلیمات اجتماعی در پایه دوم راهنمایی .
روش تحقیق :
روش تحقیق ، توصیفی، تحلیلی ، اسنادی یا کتابخانه ای است . ابتدا محتوای کتاب تعلیمات اجتماعی سال دوم راهنمایی مورد بررسی قرار گرفته است و بعد ضمن مطالعه کتب روشهای تحقیق و تکنولوژی تدریس راهنمای تدریس مناسبی برای این کتاب تالیف شده است .
نتایج تحقیق :
1ـ ماهیت راهنمای تدریس و مزایای طرح درس و طراحی آموزشی مورد بررسی قرار گرفته است .
2ـ اهداف کلی آموزش اجتماعی دوره راهنمایی و مشکلات و محدودیت های تدریس این درس ، روشها و فنون مختلف تدریس این درس مطرح شده است .
3ـ بر مبنای مرور مطالعاتی صورت گرفته برای 16 درس کتاب اجتماعی سال دوم راهنمایی بر مبنای مدل سیستماتیک تدریس راهنمای آموزش، طراحی و پیشنهاد شده است . این طرح درس شامل عناصر : مشخصات کلی درس ، هدف کلی درس ، اهداف جزئی ، اهداف رفتاری ، مواد و رسانه های آموزشی ، روش تدریس ، ارزشیابی از جریان تدریس و فعالیت های علمی خارج از کلاس برای دانش آموزان .

3.عنوان : بررسی تکنیکی و محتوایی کتابهای فارسی مقدماتی و تکمیل نهضت سواد آموزی
پژوهشگران : لیلا ذولقدر ، فاطمه فرهنگ فلاح ، استاد راهنما : آقای محمدمینا ، سال اجرا : 78
مقدمه :
در این تحقیق سعی شده است به بررسی نقش تصاویر در آموزش بزرگسالان از نظر ارائه پیام توجه شود . با توجه به نقاط ضعف و قوتی که در آموزش بزرگسالان در کشور ما وجود دارد مطمئناً هرچه محتوای آموزشی منسجم تر و سنجیده تر انتخاب شود بهتر می تواند نتیجه دهد.صاحبنظران اعتقاد دارند خواندن تصاویر نظیر خواندن حروف و کلمات دارای اصول و قوانینی است که بایستی آنان را در فراگیران تقویت کرد. لذا پژوهشگران بر آن شدند تا با این بررسی کمکی در جهت کاربرد یافته های مثبت تصویر و عدم تکرار کاربرد نامناسب آن محتوای آموزشی قدمی هرچند کوتاه برداشته باشند.
پرسشهای تحقیقاتی :
1ـ تصاویر کتاب از نظر گروه نمونه تحقیق تا چه حد برای بزرکسالان مناسب است؟
2ـ تصاویر کتاب از نظر گروه نمونه تحقیق تا چه میزان با محتوا همخوانی دارد ؟
3ـ تصاویر کتاب ازنظر گروه نمونه تحقیق تا چه حد از نظر فنی مناسب تهیه شده است؟
الف) از نظر وضوع ب) از نظر رنگ آمیزی ج) از نظر کیفیت چاپ د) لحظه برداشت ه) تطبیق با واقعیت و) از نظر هماهنگی اجزاء ز) از نظر کادربندی
4ـ تصاویر کتاب از نظر گروه نمونه تحقیق تا چه حد می تواند جلب توجه نماید ؟
5ـ تصاویر کتاب از نظر گروه نمونه تحقیق تا چه میزان با هم ارتباط دارند؟
روش تحقیق :
این تحقیق از نوع تحقیقات توصیفی ـ پیمایشی است . جامعه آماری در این تحقیق راهنمایان تعلیماتی و آموزشیاران نهضت سوادآموزی شهرستان اراک در سال 79-1378 می باشد . کل راهنمایان تعلیماتی در سطح استان 14 نفر و آموزشیاران 36 نفر می باشند و ابزار جمع آوری اطلاعات پرسشنامه از نوع باز و بسته و تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از آمار توصیفی و رسم جدول میباشد .

نتایج تحقیق :
بر اساس تحلیل داده ها نتایج زیر بطور خلاصه وار حاصل شده است :
1ـ در رابطه با پرسش تحقیقاتی شماره یک: بطور متوسط از نظر 35% افراد نمونه تحقیق کتاب برای بزرگسالان مناسب می باشد .
2ـ در رابطه با پرسش تحقیقاتی شماره دو ؛ بطور متوسط از نظر 59% افراد نمونه تحقیق تصاویر با محتوای کتاب همخوانی دارد.
3ـ در رابطه با پرسش تحقیقاتی شماره سه؛بطور متوسط از نظر 28% افراد نمونه تحقیق تصاویر کتاب از نظر فنی مناسب می باشد .
4ـ در رابطه با پرسش تحقیقاتی شماره چهار ؛ بطور متوسط از نظر 32% افراد تصاویر کتاب قادر به جلب توجه مخاطبین می باشد .
5ـ در رابطه با پرسش تحقیقاتی شماره پنج؛ بطور متوسط از نظر 40% افراد نمونه تحقیق تصاویر کتاب با هم در ارتباط هستند .
نتایج خلاصه شده ای که از کتاب فارسی دوره تکمیلی بدست آمده است :
1ـ در رابطه با پرسش تحقیقاتی شماره یک ؛ بطور متوسط 38% افراد نمونه تحقیق تصاویر کتاب برای بزرگسالان مناسب می باشد.
2ـ در رابطه با پرسش تحقیقاتی شماره دو ؛ بطور متوسط از نظر 50% افراد نمونه تصاویر کتاب با محتوای کتاب همخوانی دارد .
3ـ در رابطه با پرسش تحقیقاتی شماره سه ؛ از نظر 37% افراد نمونه تحقیق تصاویر کتاب از نظر فنی مناسب می باشد .
4ـ در رابطه با پرسش تحقیقاتی شماره چهار ؛ بطور متوسط از نظر 34% افراد تصاویر کتاب قادر به جلب توجه مخاطبین می باشد .
5ـ در رابطه با پرسش تحقیقاتی شماره پنج ؛ بطور متوسط از نظر 40% افراد نمونه تحقیق تصاویر کتاب با هم در ارتباط هستند .

4.عنوان : مسائل و مشکلات آموزشی و درسی دانش آموزان نیمه بینا در سطح شهر اراک
پژوهشگر : روح ا... عابدین پور سوری، استاد راهنما: دکتر محمد سیفی، سال اجرا: 78
مقدمه :
شخص نابینا مانند دیگر اشخاص مبتلا به ناتوانی، خواهان زندگی و برخورد و آموزش عادی و معمولی است در حالی که کودکان نیمه بینا که گروهی از کودکان استثنایی هستند با مشکلات عدیده ای از جمله عاطفی، اخلاقی، روانی اجتماعی، آموزشی و درسی و غیره روبه رو هستند. محقق در این تحقیق سعی نموده است ضمن بیان تعریف و ویژگی های نیمه بینایی به شرح علل و عوامل آن پرداخته و مسائل و مشکلات آموزشی و درسی دانش آموزان نیمه بینای شهر اراک را مورد مطالعه و بررسی قرار داده و راه حلهای مناسب را ارائه دهد.
پرسشهای تحقیقاتی :
1ـ مشکلات ارتباطی کودکان نیمه بینا در کلاس درس چیست ؟
2ـ مشکلات یاددهی ـ یادگیری کلاسی دانش آموزان نیمه بینا چه مواردی می باشد؟
3ـ مربیان تا چه حد با ماهیت نیمه بینایان آشنایی دارند ؟
4ـ از دیدگاه معّلم و شاگردان نیمه بینا ، چه راه هایی جهت رفع مشکلات آموزشی و درسی نیمه بینایان وجود دارد ؟
روش تحقیق :
این پژوهش یک مطالعه توصیفی از نوع پیمایشی می باشد. جامعه آماری این تحقیق عبارتند از کلیه دانش آموزان نیمه بینای شهرستان اراک و معلّمان آنها در سال تحصیلی 79ـ78 مشغول تحصیل و تدریس می باشد. نمونه آماری این تحقیق 6 نفر دانش آموز نیمه بینا و3 نفر از معلّمان آنها که در دبستان ابابصیر و مدرسه راهنمایی 17 شهریور شهرستان اراک تدریس و تحصیل میکنند تشکیل می دهد. ابزار جمع آوری اطلاعات استفاده از پرسشنامه، که دوپرسشنامه یکی توسط معلمین و دیگری توسط دانش آموزان تکمیل گردیده است می باشد. روش تحلیل داده ها با استفاده از آمار توصیفی می باشد .

نتایج تحقیق :
براساس تحلیل داده ها نتایج زیر حاصل شده است.
1ـ در رابطه با پرسش تحقیقاتی شماره یک ؛ از آنجایی که 72% دانش آموزان و83% از معّلمان عقیده دارند که نور کلاسها مناسب بوده و 83% از دانش آموزان و 100% از معّلمان عقیده دارند که صدای آموزشیاران هنگام نوشتن روی تخته رسا می باشد و 83% از معّلمان ودانش آموزان معتقدند که وسایل کمک آموزشی استفاده شده در کلاس مناسب است. پس می توان گفت دانش آموزان نیمه بینا در کلاس درس مشکل خاصی ندارند.
2ـ در رابطه با پرسش تحقیقاتی شماره دو؛ 67% دانش آموزان وسایل کمک آموزشی استفاده شده در کلاس را مفید میدانند و 94% نیز کتابهای نیمه بینایان را مفید می دانندو 83% هم عقیده دارند معلّمان در بروز خستگی چشم ناشی از مطالعه به آنان کمک می کنند و 87% هم عقیده دارند که می توانند مشکلات درسی خود را از معلّم بپرسند، لذا در موارد فوق مشکل خاصی وجود ندارد.
3ـ در رابطه با پرسش تحقیقاتی شماره سه؛ بر اساس داده های حاصل 100% پاسخهای ارائه شده در خصوص ویژگی های نیمه بینایی درست می باشد.
بطور متوسط میتوان گفت: 73% معلّمان نسبت به ماهیت نیمه بینایی اطلاعات لازم را دارند.
4ـ در رابطه با پرسش تحقیقاتی شماره چهار؛ مطابق داده های حاصل از پرسشنامه 100% معلّمان آموزش انفرادیموثّرترین راه حل مشکلات آموزشی نیمه بینایان تلقی میکنند.همچنین 66% از دانش آموزان وسایل کمک آموزشی که قابلیت بزرگ نمایی دارند را وسیله مناسبی جهت حل مشکلات آموزشی می دانند. 66% از معلّمان هم خواهان مجزا کردن گروه های مختلف کودکان استثنایی از نیمه بینایان هستند تا آموزش آسان تر صورت گیرد.

5.عنوان : نقش ویدئو در آموزش
پژوهشگر : زهرا غلامی، استاد راهنما: دکتر محمد سیفی، سال اجراء : 78
مقدمه :
امروزه دستگاه های ضبط و پخش ویدئو تیپ و ویدئو کاست بصورت منابع استاندارد در آموزش در آمده و به طور گسترده در مدارس مورد استفاده قرار می گیرند. تعدد تنوع سیستمهای پرقابل ضبط و پخش تلویزیونی در مستقیم تولید در کلاسهای درس فراهم کرده است. پیدایش ویدئو آموزشی بعد از کتابهای درسی در تعلیم و تربیت حائز اهمیت بسزایی است اگر چه این رسانه مفید هرگز قادر نخواهد بود جایگزین معلّم شده و حتی نمیتواند به تنهایی مورد استفاده قرار گیرد نوارهای ویدئویی این امکان را می دهد که اطلاعات را ضبط کنیم و به کرات آنها را ببینیم و ویدئو وسیله ای ارزان و مناسبی به حساب می آید و برای آموزش فردی و گروهی مناسب است.
اهداف تحقیق :
1ـ معرفی دستگاه ویدئو و دستگاه ویدئویی .
2ـ تاریخچه ویدئوی آموزشی در ایران و جهان .
3ـ کاربرد آموزشی ویدئو در کلاس .
4ـ وضعیت جاری ویدئوی آموزشی در ایران .
روش تحقیق :
این تحقیق با استفاده از روش اسنادی یا کتابخانه ای صورت گرفته است پژوهشگر با استفاده از منابع کتابخانه و مجلات دست به مطالعه و بررسی نقش ویدئو در آموزش زده است و در پایان به نتایج سودمندی در رابطه با این موضوع رسیده است.
نتایج تحقیق :
در راستای اهداف مشخص شده نتایج زیر بدست آمده است :
پژوهشگر ضمن معرفی ماهیت دستگاه ویدئو و نوار ویدئو اطلاعات مفیدی در نتیجه کاربرد آموزشی ویدئو ، وضعیت کنونی ویدئوی آموزشی در ایران ، تاریخچه کاربرد آموزش ویدئو در جهان، تاریخچه کاربرد ویدئو در ایران به مخاطب ارائه میدهد و به این نتیجه میرسد که ویدئو به عنوان یک رسانه آموزشی می توانند از حواس سمعی بصری فرد استفاده کرد و به دانش آموزان اطلاعاتی با حوزه وسیع تر و محسوس تر ارائه نماید و این دستگاه می تواند بر مشکل زمان و مکان فائق آمده و بسیاری از رویدادهایی را که دور از فضای آموزشی است به کلاس آورد و خیلی از مواردی را که با چشم غیر مسلح قادر به دیدن آنها نیستیم به تصویر کشیده و در کلاس درس استفاده کنیم.

6.عنوان : بررسی فضاهای آموزشی و مطابقت آن با استفاده از استانداردهای موجود مدارس ابتدایی شهر اراک در سال تحصیلی 78
پژوهشگر : زهرا یعقوبی جورابی ، استاد راهنما : آقای سعید موسوی پور ، سال اجراء : 78
مقدمه :
برای تامین نیروی انسانی متعهد، متخصص و ماهر باید شرایط مطلوبی در جامعه بخصوص در مدارس و فضاهای آموزشی بوجود آورد و محیط مساعدی را فراهم ساخت تا کودکان از طریق آن بتوانند به تجارب لازم دست یابند، محیط به طور مستقیم و غیر مستقیم بر سلامت روح و جسم فراگیران و در نتیجه بر پیشرفت تحصیلی آنان موثّر است این تاثیر در دوران ابتدایی حائز اهمیت است ، زیرا پایه های اولیه یادگیری دانش آموزان در دوران ابتدایی صورت میگیرد. بنابراین فضاهای آموزشی از جمله فضاهای فیزیکی و فضاهای عاطفی و روانی مدارس در رشد و تکامل و پیشرفت تحصیلی دانش آموزان موثر است.
پرسشهای تحقیقاتی :
1ـ در ساخت فضاهای آموزشی تا چه میزان استانداردها رعایت شده است ؟
2ـ دلایل عدم رعایت استانداردها در ساخت فضاهای آموزشی چیست ؟
3ـ آیا فضاهای آموزشی استاندارد بر پیشرفت تحصیلی دانش آموزان تاثیر دارد ؟
روش تحقیق :
نوع تحقیق به صورت توصیفی، تحلیلی است. محقق جهت جمع آوری اطلاعات مورد نیاز به تهیه مقالات، پایان نامه ها و منابعی که در این زمینه وجود دارد پرداخته است، و از جمله منابعی که در پژوهشگاه تربیت معلّم ، مرکز تربیت معلّم ضمن خدمت فرهنگیان سازمان برنامه و بودجه و دانشگاه اراک موجود بوده است استفاده کرده تا به بررسی و تحلیل فضاهای آموزشی و مطابقت آن با استانداردهای تعیین شده موجود بپردازد.
نتایج تحقیق :
1ـ در رابطه با پرسش تحقیقاتی شماره یک ؛ بر اساس تحقیقات صورت گرفته مدارس مورد بررسی مطابق با استانداردهای تعیین شده ، نبوده و باید حتی الامکان سعی شود تا مکانی مناسب برای احداث مدارس ایجاد شود در این تحقیق پژوهشگر به این نتیجه میرسد که عوامل فضاهای آموزشی مدارس ابتدایی مورد مطالعه با استانداردهای موجود مطابقت ندارد و این عوامل غیر استاندارد نمی تواند جوابگوی نیازهای آموزشی و تربیتی دانش آموزان باشد.
2ـ در رابطه با پرسش تحقیقاتی شماره دو؛ دلایل عدم رعایت استانداردها در ساخت و ساز فضاهای آموزشی :
الف ) افزایش روز افزون جمعیت دانش آمورزان، گسترش علم و دانش، لزوم استفاده از امکانات آموزشی و بهره مندی از آنها در زندگی روزمره، در مدارس با کمبود فضاهای آموزشی روبرو میشویم.
ب ) کمبود بودجه ی امکانات مالی، عدم برنامه ریزی صحیح و کمبود نیروی انسانی متخصص در امر ساخت و ساز مدارس ، توجه به کمیت و عدم توجه به کیفیت فیزیکی فضاهای آموزشی در اکثر مدارس مورد مطالعه دیده شده است .
3ـ مطابق بررسی های به عمل آمده اگر محیط های آموزشی از لحاظ نور، صوت، آب و هوا و رنگ مناسب باشدسلامت روح و جسم فراگیران تامین می شود و بر پیشرفت تحصیلی و یادگیری دانش آموزان تاثیرگذار است .

7.عنوان : ارزشیابی دوره کارشناسی تکنولوژی آموزشی از دیدگاه فارغ التحصیلان رشته تکنولوژی آموزشی دانشگاه اراک تا سال 1378
پژوهشگران : ابراهیم قادی پاشا ، احمد قلعه نوئی ، استاد راهنما : دکتر محمد سیفی ، سال اجراء : 78
مقدمه :
با وجود کارکردها و توانائیهایی که درتکنولوژی آموزشی وجود دارد همواره پیاده کردن اهداف و خواسته های تکنولوژی آموزشی کشور ما با مشکلات و موانعی روبرو است . با وجود مشکلات وموانع همواره وضعیت فارغ التحصیلان و نحوه بهره گیری از نظام ها ی آموزشی از فارغ التحصیلان این رشته در حاله ای از ابهام بوده است و انجام تحقیقات در زمینه وضعیت فارغ التحصیلان این رشته و میزان سودمندی واحدهای درسی آن ضروری می نماید.
پرسشهای تحقیقاتی :
1ـ فارغ التحصیلان گروه نمونه تحقیق تا چه حد از تخصص خود رضایت دارند ؟
2ـ فارغ التحصیلان گروه نمونه تحقیق تا چه حد شغل فعلی خود را در رابطه با تکنولوژی آموزشی می دانند؟
3ـ مشکلات شغلی فارغ التحصیلان بر حسب اولویت کدامند ؟
4ـ دروس رشته تکنولوژی آموزشی اصلی ،تخصصی، اختیاری، بطور کلی و به تفکیک تا چه حد از نظر فارغ التحصیلان مفید می باشد ؟
5ـ فارغ التحصیلان گروه نمونه تحقیق برای اصلاح برنامه های آموزشی تکنولوژی آموزشی چه پیشنهاداتی دارند ؟
روش تحقیق :
در این تحقیق پژوهشگر از روش توصیفی استفاده کرده است . ابزار و شیوه جمع آوری اطلاعات پرسشنامه است که شامل سوال باز و بسته است . گروه نمونه تحقیق 40 نفر از فارغ التحصیلان کارشناسی تکنولوژی آموزشی است . جامعه آماری این تحقیق شامل فارغ التحصیلان رشته تکنولوژی دانشگاه اراک از بدو تاسیس این رشته در دانشگاه اراک 1378 که 115 نفر می باشد .

نتایج تحقیق :
بر اساس تحلیل داده ها نتایج زیر حاصل شده است :
1ـ در رابطه با پرسش تحقیقاتی شماره یک ؛ 5/47 % از افراد گروه نمونه تحقیق در حدمتوسط،25% افراد گروه تحقیق در حد خیلی زیاد و 5/17% افراد در حد خیلی کم و از تخصص خود به عنوان تکنولوژیست آموزشی رضایت خاطر دارند .
2ـ در رابطه با پرسش تحقیقاتی شماره دو؛ 5/42% افراد گروه نمونه تحقیق در حد متوسط 5/32% افراد در حد خیلی کم و کم از افراد گروه در حد خیلی زیاد و زیاد شغل فعلی خود را در ارتباط با تکنولوژی آموزشی می دانند.
3ـ در رابطه با پرسش تحقیقاتی شماره سه؛ 90% از افراد گروه در حد خیلی زیاد و زیاد ، 10% افراد در حد متوسط و کم ، مهمترین عامل در محروم ماندن تکنولوژی آموزشی را عدم شناخت مسولان از توانائیهای این رشته بیان می کنند .
4ـ در رابطه با پرسش تحقیقاتی شماره چهار؛
1ـ4ـ میزان سودمندی دروس تخصصی به طور کلی ؛ 14/50% از افراد دروس تخصصی نظری را در حد خیلی زیادوزیاد مفید دانسته اند ، 2/28% از افراد نمونه تحقیق دروس تخصصی نظری را در حد متوسط مفید دانسته اند و 66/21% افراد دروس تخصصی نظری را در حد خیلی کم و کم مفید دانسته اند 65% از افراد دروس عملی و کاربردی را در حد خیلی زیاد وزیاد مفید دانسته اند،19% افراد گروه این دروس را در حد خیلی کم و کم مفید دانسته اند.
2ـ4ـ میزان سودمندی دروس اصلی بطور کلی ؛ بطور کلی 10% از افراد گروه نمونه تحقیق همه دروس اصلی را مفید دانسته اند .
3ـ4ـ میزان سودمندی دروس اختیاری بطور کلی ؛ 5/12% افراد بطور کلی همه دروس اختیاری را مفید دانسته اند .
5ـ در رابطه با پرسش تحقیقاتی شماره پنج ؛ 35% افراد افزایش دروس عملی و کاربردی را برای بهبود برنامه های تکنولوژی آموزشی پیشنهاد می دهند ، 30% از افراد ایجاد امکانات و تجهیزات بیشتر ، 5/27% از افراد نمونه بهبود کیفیت محتوای دروس نظری ، 5/22% از افراد استفاده و بکارگیری از اساتید مجرّب و متخصّص ، 5/17% از افراد نمونه تحقیق ایجاد و برگزاری سمینارها و نشستها ، 5/12% از افراد افزایش کتب تخصصی این رشته را برای بهبود برنامه های آموزشی تکنولوژی آموزشی پیشنهاد می کنند .

8.عنوان : مطالعه و بررسی روش استفاده بهینه از تخته و گچ
پژوهشگر : ابولقاسم بنائی بروجئی، استاد راهنما : دکتر محمد سیفی ، سال اجراء :78
مقدمه :
یکی از رایج ترین انواع وسایل آموزشی ، تابلوهای آموزشی میباشد که در امر تدریس و یادگیری نقش ارزنده ای دارد . معمولی ترین آنها تابلوهای گچی هستند . تابلوهای گچی جزء وسایل آموزشی تسهیل کننده هستند که آموزش را عینی و فهم مطالب را آسان میکند. تخته و گچ در بسیاری از کلاسهای مقاطع مختلف کشور ایران تنها رسانه ای است که در ارائه پیام آموزشی در خدمت معلّم است و به همین دلیل بررسی وضع جاری کاربرد این رسانه و نیز جمع آوری تجهیزات مفید و ابتکارات معلّمان در کاربرد آن کاملاً ضروری است .
پرسشهای تحقیقاتی :
1ـ معاّمین گروه نمونه تحقیق در چه مواردی ودر چه حد ازتخته وگچ درتدریس استغاده می کنند ؟
2ـ دلایل استفاده گسترده گروه نمونه تحقیق از رسانه تخته و گچ درتدریس چیست؟
3ـ گروه نمونه تحقیق از چه روش و موادی در کاربرد تخته و گچ استفاده می کنند ؟
4ـ گروه نمونه تحقیق چه روشهایی را برای استفاده بهینه از رسانه تخته و گچ در دروس مختلف پیشنهاد می کنند ؟
روش تحقیق :
روشی که در این تحقیق بکار رفته است بر اساس روش توصیفی _ پیمایشی می باشد.جامعه آماری این تحقیق را دانشجویان دبیری رشته های مختلف دانشگاه اراک تشکیل می دهند ، نمونه آماری این تحقیق به صورت تصادفی و از طریق حضور در جلسات امتحان دروس تربیتی و عمومی انتخاب شده است که شامل 51 نفر می باشد، ابزار جمع آوری اطلاعات از طریق پرسشنامه باز و بسته صورت گرفته است .
نتایج تحقیق :
1ـ در رابطه با پرسش تحقیقاتی شماره یک؛ 59% از این افراد از این رسانه اغلب موارد و در ضمن رسانه های دیگر استفاده می نمایند، 35% افراد از این رسانه همیشه و بعنوان رسانه اصلی آموزش استفاده می نمایند. بنابراین 94% افرا نمونه کاربرد این رسانه را مورد تحقق قرار داده اند.
2ـ در رابطه با پرسش تحقیقاتی شماره دو؛ دلایل استفاده گسترده معلّمین گروه نمونه تحقیق از رسانه تخته و گچ به ترتیب اولویت عبارت اند از :
 در دسترس بودن تخته و گچ 29%
 معمولی ترین و رایج ترین وسیله آموزشی 29%
 بعضی دروس نیاز به نوشتن بر روی تخته دارند 25%
 کمبود وسایل پیشرفته آموزشی 25%
 موُثر بودن در ایجاد انگیزه و یادگیری عمیق 23%
 یادگیری سمعی بصری که تسریع در یادگیری دارد 23%
 جلب توجه دانش آموزان
3ـ در رابطه با پرسش تحقیقاتی شماره سه؛
ـ روش توصیفی ( سخنرانی ) 49% ـ روش حل مساله 23% ـ روش پرسش و پاسخ 29%
مواد و ابزار مکمل تخته سیاه و گچ عبارتند از : استفاده از تصاویر ، اشکال هندسی و نمودارها 54% ، استفاده از گچ های رنگی متنوع 29% ،استفاده از وسایل آموزشی : اورهد ، اوپک ، اسلاید ، فیلم های آموزشی 29% ، نوشتن قواعد با خط درشت 21% ، بکارگیری در تدریس تاریخ و جغرافیا 11%
4ـ در رابطه با پرسش تحقیقاتی شماره چهار؛ شرکت دادن دانش آموزان برای حل مساله 45% استفاده از گچ رنگی و خط زیبا 31% ،استفاده از تخته برگردان و کشویی 27% ، تقسیم بندی تخته بر اساس موضوع درس 23% ، استفاده از کشیدن تصاویر و بزرگ کردن آنها توسط اوپک 21% ، استفاده از وسایل کارگاهی وآزمایشگاهی 19% ،
رسم تصاویر و اشکال با استفاده از الگو 17% ،استفاده ازتابلوی سفید، ماژیک ( وایت برد) 13% .

9.عنوان : بررسی عوامل موثر در میزان استفاده معلّمین از وسایل کمک آموزشی در مدارس ابتدایی ناحیه یک شهرستان اراک در سال 78ـ 1377
پژوهشگر : زهرا فولادی ، استاد راهنما : دکتر محمد سیفی ، سال اجراء : 78
مقدمه :
تدریس در دوره ابتدایی به دلایلی با تدریس در مقاطع دیگر متفاوت است . در این دوره به دلیل دارا بودن برخی نیازها و توانائیهای خاص و شرایط منحصر به فرد نیاز به آموزش های عینی و منسجم دارد . محتوای پربار برنامه های درسی و انتخاب روش های متناسب با آنها ایجاب می کند که وسایل و مواد آموزشی مطلوب و مورد نیاز فراهم گردد و چنان شرایطی را بوجود آورد که کیفیت و کمیت یادگیری دانش آموزان در زمینه های مختلف موفقیّت آمیز می باشد . در این تحقیق سعی شده میزان کارایی وسایل کمک آموزشی تدریس از نظر معلّمین دوره ابتدایی مورد بررسی قرار گیرد .نکته دیگری که در این تحقیق مورد توجه قرار گرفته است میزان موجودیت وسایل کمک آموزشی در مدارس ابتدایی و همچنین میزان آشنایی معلّمین از این وسایل است .
پرسشهای تحقیقاتی :
1ـ آیا سطح تحصیلات معلّمین در میزان استفاد آنها از وسایل کمک آموزشی موثر است؟
2ـ میزان استفاده معلّمین مقاطع ابتدایی از وسایل کمک آموزشی در چه حد است ؟
3ـ میزان آشنایی معلّمین مقطع ابتدایی از وسایل کمک آموزشی در چه حد است ؟
4ـ میزان موجودیت وسایل کمک آموزشی در مدارس ابتدایی تا چه حد است ؟
5ـ مهمترین علل عدم استفاده از وسایل کمک آموزشی در مدارس ابتدایی چیست ؟

فرمت این مقاله به صورت Word و با قابلیت ویرایش میباشد

تعداد صفحات این مقاله   414 صفحه

پس از پرداخت ، میتوانید مقاله را به صورت انلاین دانلود کنید

دانلودمقاله هواپیمایی جمهوری اسلامی ایران ( هما ) (فعالیت و حسابداری انبار

هواپیمایی جمهوری اسلامی ایران ( هما )
(فعالیت و حسابداری انبارهای فنی)
مقدمه
شرکت هواپیمایی جمهوری اسلامی ایران « هما » در پنجم اسفند ماه سال 1340 هجری شمسی به منظور حمل و نقل مسافر و بار و مرسولات پستی در داخل وخارج کشور و انجام امور مربوط به هواپیمایی بازرگانی تاسیس گردید . این شرکت دارای قانون تاسیس و اساسنامه مستقل است که شمول قانون بر آن مستلزم ذکر نام است.
سهام شرکت هواپیمایی جمهوری اسلامی ایران متعلق به دولت با نام و غیر قابل انتقال می‌باشد . در آخرین ساختار که در سالهای بعد از انقلاب اسلامی برای هما تصویب شد مجمع عمومی هما متشکل از وزیر راه و ترابری / وزیر اقتصاد ودارایی و رئیس سازمان برنامه و بودجه مشخص گردید که در راس مجمع عمومی وزیر راه و ترابری قرار دارد . در کلیه کشورهای جهان بهره‌برداری هوائی بازرگانی توسط موسسات حمل و نقل هوائی انجام می‌گیرد . شرکتهای هواپیمایی به منظور ایجاد هماهنگی‌های نزدیک با یکدیگر در سال 1919 میلادی انجمن یاتا را در شهر لاهه هلند تشکیل دادند . اعضاء ایکائو دولتها هستند . در هواپیمایی جمهوری اسلامی ایران قسمتهای خرید / دریافت / انبار / از قسمتهای حیاتی شرکت محسوب می‌شوند که اینجانب در طرح ارائه شده اقدامات واحد حسابداری انبارهای فنی و فعالیت انبارهای فنی را شرح داده‌ام .

موضوع : درخواست اقلام انباری - اقلام تعمیری

الف – مقدمه
دسترسی سریع به قطعات فنی از جمله مهمترین نیازهای قسمت مهندسی و تعمیرات در آماده نگاهداشتن و تعمیر ناوگان‌ « هما » می‌باشد برای انجام این مهم قسمت پشتیبانی کننده (‌تدارکات ) با توجه به برنامه‌ریزی‌های قسمت مهندسی و تعمیرات اقدام به خرید و نگاهداری قطعات مورد نیاز می‌نماید .
عمر مفید قسمتی از این قطعات با درخواست از انبار و نصب بر روی قطعه بزرگتر و یا هواپیما آغاز و پس از باز شدن قطعه از روی قطعه‌ مادر و یا هواپیما (‌بعلت آسیب‌دیدگی و از کار افتادگی ) خاتمه می‌یابد . در هواپیمائی جمهوری اسلامی ایران از این قطعات بعنوان قطعات مصرفی یاد شده و پس از صدور از انبار ارزش متوسط قطعه خارج شده از ارزش دارائیهای انبار کسر و به حساب هزینه تعمیرات منظور می‌گردد.
قطعات مصرفی از نقطه نظر سیستم پشتیبانی « هما‌» دارای شماره سریال خاص برای هر قطعه نمی‌باشند و اگر چه کمپانی سازنده اقدام به ثبت شماره سریال بر روی هر قطعه نماید ، این شماره سریال ملاک شناسائی و وجه افتراق بین قطعات نظیر نمی‌باشد . عامل شناسائی این قطعات در هنگام سفارش خرید شماره فنی کارخانه سازنده هواپیما و یا شماره‌های فنی ارائه شده از سوی سازندگان اصلی قطعات و یا تولید کنندگانی که مجوز ساخت قطعه را از سازندگان اصلی دریافت نموده‌اند می باشد در سیستم پشتیبانی « هما » ملاک شناسائی قطعات مصرفی شماره فنی قطعه بهمراه شماره فنی داخلی **‌می‌باشد و کارتهای کنترل موجودی در مقابل شماره‌های فنی داخلی کلیه شماره‌های فنی قطعات جایگزین را که در انبارهای « هما » وجود دارند معرفی می‌نماید .
گروهی دیگر از قطعات دارای عمر تعریف شده و زمان مصرف و بعبارت دیگر دارای زمان و رکود می باشند که طی لیستی بنام TBO مشخص شده‌اند این لیست توسط واحد پشتیبانی مهندسی (‌واحد ضریب اطمینان هواپیما ) تهیه و در اختیار واحد کنترل تولید ( واحد برنامه‌ریزی قطعات ) گذاشته می‌شود . در این لیست که بترتیب برای هر نوع هواپیما تهیه شده است ، شماره فنی ، نام قطعه ، زمان کارکرد مجاز قطعه ، تعداد قطعه روی هر هواپیما ، کارهائی که پس از باز کردن برنامه‌ای قطعه از روی هواپیما باید بر روی انجام شود و بالاخره زمان نگهداری قطعه در انبار درج شده است . این لیست ماخذ اصلی کار در واحد برنامه‌ریزی قطعات می‌باشد و کارتهای واحد برنامه‌ریزی با توجه به این لیست تهیه می شود . عمر قطعات در این لیستها به چهار صورت تعیین شده است :
- قطعاتی که دارای عمر ساعتی مشخص ( مثلاً 4 هزار ساعت ) می باشند و این عمر بصورت عددی در لیست ثبت می‌شود.
- قطعاتی که دارای عمر ساعتی مشخص نمی‌باشند و تا زمانیکه اشکالی در مورد آنها گزارش نشود از روی هواپیما باز نمی‌شوند.( CM)
- قطعاتی که دارای عمر ساعتی مشخص نمی‌باشند ولی می‌بایست بطور مرتب روی هواپیما بازدید شوند .( OC)
- قطعاتی که دارای عمر قانونی نگهداری در انبار **‌*‌می‌بشند و انباردار می بایست در فواصل زمانی این قطعات را مورد بررسی قرار داده و در صورت خاتمه عمر قانونی نگهداری آنها در انبار با صدور دستور کار **** آنها را جهت بازبینی و تعمیر ارسال نماید .
مبنای محاسبه این عمر تعداد خرابی و باز شدن قطعه و ساعت کار آن می‌باشد.
هر یک از این چرخه‌های حیاتی ( سیکل عمر ) با درخواست قطعه از انبار ونصب بر روی هواپیما ، ارسال جهت تعمیر ، بازگشت قطعه از تعمیر و جایگزین شدن مجدد قطعه در انبار پایان می‌یابد. هر یک از این قطعات تا زمانیکه چرخه‌های حیاتی ادامه دارد بعنوان یک قطعه انباری مورد استفاده قرار می‌گیرد . چنانچه بنابر محدودیتهای تعریف شده توسط کمپانی سازنده و یا بنابر تشخیص منبع تعمیر کننده داخلی یا خارجی غیر قابل تعمیر و اسقاط اعلام شود قطعه از انبار خارج خواهد شد . قطعات تعمیری نسبت به قطعات مصرفی دارای ارزش بیشتری بوده و با وجود اینکه از نظر تعداد در مقایسه با قطعات مصرفی درصد عمده‌ای را تشکیل نمی‌دهند ( 6000 هزار قطعه تعمیری در مقابل 000/110 قطعه مصرفی ) از نظر ارزش قسمت عمده‌ای از دارائیهای انباری « هما » را شامل می‌شوند . ( ارزش اقلام تعمیری 70% ارزش کل موجودیهای انبارهای « هما » می‌باشد ) از نظر عملکرد الی شرکت در زمانیکه قطعه جهت نصب بر روی هواپیما از انبار خارج می شوند هیچگونه عملیات حسابدرای انجام نمی‌شود . (‌هیچ حسابی بدهکار و یا بستانکار نمی‌گردد) و تنها در زمانیکه قطعه قابلیت تعمیر و مصرف خود را از دست بدهد( اسقاط اعلام شود ) قسمت قطعه به حساب هزینه منظور و از حساب دارائیهای انبار کسر می‌گردد در مسیر گردش قطعه و در زمانیکه قطعه جهت تعمیر ارسال می‌گردد هزینه‌های متعلقه به حساب هزینه‌های تعمیرات ثبت می‌گردد.
از نظر سیستم پشتیبانی « هما » هر قطعه تعمیری گذشته از شماره فنی که همانند قطعات مصرفی توسط کمپانی سازنده هواپیما و یا تولید کننده اصلی برای آن مشخص شده ودر بین تمامی قطعات تعمیر مشابه مشترک است ،‌دارای یک شماره سریال می‌باشد که این شماره بهمره شماره فنی به منزله شماره شناسائی قطعه تعمیری است و واحد برنامه‌ریزی قطعات * وظیفه بروز نگاهداشتن اطلاعات مربوط به هر شماره سریال و ثبت نقل و انتقالات قطعه ونصب آن بر روی هواپیماهای مختلف را از اولین نصب تا زمانیکه قطعه غیر قابل مصرف ( اسقاط یا مفقود ) اعلام شود عهده‌دار می‌باشد لازم بتوضیح است که شناسنامه و سابقه قطعات تعمیری نصب شده بر روی هواپیماهائی که به ناوگان « هما » افزوده می شوند در زمان تحویل دادن هواپیما توسط فروشنده به « هما » تحویل می شود .
نحوه درخواست قطعات مصرفی و چگونگی گردش اسناد مربوط به آنها در « هما » طی گزارش شماره 92/ گ / 592 مورخ 6/6/67 طرح وتشکیلات ارائه و مورد تائید نمایندگان قسمتهای مختلف قرار گرفت **.
چگونگی درخواست قطعات تعمیری و نحوه ارسال و یا دریافت آنها جهت تعمیر طی این گزارش مورد بررسی قرار می‌گیرد و سایر اقداماتیکه توسط قسمت قسمت تدارکات در رابطه با اقلام تعمیری و تعمیر اقلام مصرفی انجام می گیرد طی پیوستهای ردیف 10-1 الی 1-1 ارائه شده است .

ب- مراحل تحویل و تحول قطعه تعمیری
پس از اینکه به هر علتی قطعه تعمیری از هواپیما پیاده شد ، مکانیک بعنوان نخستین اقدام کارت مخصوص * قطعه تعمیری را تکمیل و پس از تائید بازرس به قطعه الصاق می‌نماید . توضیح اینکه کارت قطعه تعمیری دارای سه قسمت C,B,A می‌باشد که این قسمتها با پرفراژ از یکدیگر جدا شده‌اند مکانیک پس از پیاده کردن قطعه ،‌اطلاعات مربوط به قسمت A را به شرح زیر تکمیل می‌نماید :
- نام هواپیما ( شماره ثبتی )
- موقعیت نصب موتور – POSITION (‌در مورد موتور و قطعات موتور )
- نام مکانیک
- ایستگاهی که قطعه در آن پیاده شده است
- تاریخ باز شدن قطعه
- شماره فنی و شماره سریال قطعه
- شرح ونام قطعه
- علت باز شدن قطعه
- تائید سرشیفت فنی
پس از انجام عملیات فوق مکانیک به انبار تعمیری مراجعه و با ارائه قطعه معیوب ، قطعه قابل استفاده را از انبار تحویل گرفته و مشخصات کامل قطعه جدید را در فرم WORK SHEET ( پیوست شماره 2-2) ثبت می‌نماید .
چنانچه در زمان مراجعه مکانیک قطعه مورد درخواست در انبار موجود نباشد بنابر روشهائی که در پیوست شماره 2-1 ذکر شده است نسبت به تامین قطعه اقدام می گردد.
در صورتیکه مکانیک قطعه معیوب را برای دریافت قطعه جدید تحویل دهد مشخصات کامل قطعه معیوب در سطر OFF فرم WORK SHEET درج می‌گردد.
اگر در هنگام مراجعه مکانیک قطعه جدید را بدون ارائه قطعه معیوب درخواست نماید تنها سطر ON فرم WORK SHEET توسط مکانیک تکمیل می‌شود و انبار قطعات تعمیری تا دریافت قطعه معیوب و ثبت مشخصات آن در سطر OFF فرم مذکور مسئله دریافت قطعه ر با شیفت دریافت کننده قطعه پیگیری می‌نماید .

پ- عملیات انبار قطعات تعمیری در ارسال قطعه
انبار قطعات تعمیری پس از دریافت قطعه معیوب اقدامات زیر را انجام می‌دهد :
- در صورتیکه مکانیک از معیوب بودن قطعه مطمئن نبوده و در روی کارت قطعه تعمیری (COMPONENT TAG) کلمه HOLD و یا TROUBLE SHOOTING را درج نموده باشد قطعه موقتاً در محل خصی در نبار نگهداری و مسئله با همان شیفت کاری که قطعه را به انبار آورده پیگیری می‌گردد .
در صورتیکه مکانیک قطعه را مجدداً درخواست و پس از آزمایش در محل و یا روی هواپیما قابل استفاده * تشخیص دهد قسمت OK کارت قطعه تعمیری را تکمیل و پس از ممهور نمودن به مهر بازرس فنی جهت استقرار در انبار بعنوان یک قطعه سالم ارسال می نماید. اگر در آزمایش مشخص شود که قطعه اشکال دارد ، ایراد قطعه در محل علت باز شدن ( REASON FOR REMOVAL) ذکر و قطعه جهت تعمیر تحویل انبار می‌گردد.
با مراجعه به لیست قطعات قابل تعمیر در « هما » *‌*‌مشخص می‌شود که قطعه در کارگاههای داخلی قابل تعمیر است و یا می‌بایست جهت تعمیر به خارج ارسال گردد . چنانچه قطعه قابل تعمیر در داخل باشد مراحل عمل با صدور فرم دستور کار داخلی *** به شرح صفحه بعد آغاز می‌شود :
- ثبت نام کارگاه تعمیر کننده در محل WORK REQUIRED
- امضاء انباردار در حل ISSUED BY STORE SIG.
- درج شماره‌ ثبتی هواپیمائی که قطعه از آن پیاده شده است در محل AC REG
- شرح ( نام ) قطعه معیوب درمحل DESCRIPTION
- ثبت شماره سریال قطعه معیوب در محل S/N RMVD
- ثبت شماره موتور (‌محل موتور ) در محل POSITION
- ثبت علت باز شدن قطعه در محل REASON FOR REMOVAL
(‌اطلاعات فوق از روی کارت قطعه تعمیری که توسط مکانیک درج شده است در روی دستور کار نوشته می‌شود .)
- ثبت شماره فنی قطعه تحویلی به مکانیک در محل : P/N INSTALED
- ثبت شماره سریال قطعه تحویلی به مکانیک در محل : S/N INSTALED
- ثبت تاریخ صدور دستور کار در محل : DATE ISSUED
- بایگانی نسخه دوم ( زرد رنگ SUPPLY COPY NO 1) بعنوان سند ارسال به مهندسی و تعمیرات و ثبت مشخصات قطعه و دستور کار صادره در کارت موجودی انبار
- ارسال قطعه ،‌کارت تعمیر و چهار نسخه دستور کار به واحد برنامه‌ریزی کارگاهها* .
به این ترتیب عملیات انبار قطعات تعمیری در ارسال قطعه جهت تعمیر در کارگاههای داخلی پایان می‌پذیرد و انبار در انتظار دریافت قطعه تعمیر شده از قسمت مهندس و تعمیرات می‌باشد.
ت- عملیات واحد برنامه‌ریزی کارگاهها
در واحد برنامه‌ریزی کارگاهها ابتدا قطعه ، دستور کار و کارت تعمیر را با یکدیگر مقابله و چنانچه مغایرتی در اطلاعات درج شده بر روی دستور کار ، قطعه و کارت تعمیر ( بخصوص اشکالات ناشی از آسیب دیدگی وشکستگی قطعه در حمل و نقل بین انبار و واحد برنامه‌ریزی کارگاهها ) مشاهده شود و یا عیوبی در قطعه وجود داشته باشد که در دستور کار نوشته نشده باشد ، قطعه و مدارک همراه جهت تکمیل اطلاعات به انبار عودت داده می شود . ولی اگر مغایرتی مشاهده نشود قطعه وکارت تعمیر در محل نگاهداری و دستور کار جهت درج ساعات کارکرد به واحد برنامه‌ریزی ساعت کار قطعات ارسال می‌گردد.
واحد برنامه‌ریزی ساعت کار قطعات با مراجعه به کارت کارکرد * ساعات کار قطعه را بر روی دستور کار ثبت و کارت کارکرد را تکمیل می‌نماید سپس برگ اول ( سفید رنگ ) دستر کار را در سوابق بایگانی 3 نسخه باقیمانده را به واحد برنامه‌ریزی کارگاهها عودت می دهد . در واحد برنامه‌ریزی کارگاهها با توجه به تعداد قطعه قابل استفاده موجود در انبار ( SERVICEABLE BALANCE) اولویت تعمیر قطعه مشخص و روی دستور کار ثبت و کلیه مشخصات در کارت کنترل تعمیر قطعات ** ثبت می‌گردد . در این مرحله کارت سابقه *** از فایل خارج و ضمیمه دستور کار می گردد .پس از انجام اقدامات فوق نسخه مقوائی دستور کار در واحد برنامه‌ریزی کارگاهها نگاهداری و قطعه تعمیری بهمراه سه قسمت کارت تعمیر و کارت سابقه و نسخ 3و4و5 (‌صورتی ، سبز و زرد ) دستور کار به کارگاه مربوطه ارسال می‌گردد.
در کارگاه پس از تعمیر قطعه کارت سابقه و قسمتهای B,A کارت تعمیر توسط مکانیک تکمیل و پس از تائید بازرس مربوطه با مهر INSPECTED ممهور می‌گردد و قطعه تعمیر شده همراه سوابق به واحد برنامه‌ریزی کارگاهها ارسال می‌شود .(نسخه زرد فرم دستور کار در کارگاه بایگانی می‌شود ) .
در واحد برنامه‌ریزی کارگاهها مجدداً قطعه ،‌کارت تعمیر و کارت سابقه با یکدیگر مقابله و پس از تائید نسخه صورتی دستور کار جایگزین نسخه مقوائی شده و نسخه مقوائی معدوم می‌گردد. کارت سابقه در فایل مربوطه و دو قسمت اول کارت تعمیر به ترتیب زمانی بایگانی می‌گردد تا چنانچه در آینده بر این ین قطعه حادثه‌ای پیش بیاید با مراجعه به آن تعمیر کنترل شود .
سپس قطعه تعمیر شده همراه نسخه سبز دستور کار و قسمت OK کارت تعمیر به انبار ارسال می‌گردد.

ث- اقدامات انبار قطعات تعمیری در زمان دریافت قطعه تعمیر شده
در انبار قطعات تعمیری ابتدا نسخه زرد دستور کار از فایل خارج و پس از تطبیق با نسخه سبز این فرم که همراه قطعه آمده است مشخصات قطعه در کارت انبار ثبت و قطعه در محل مربوطه قرار داده می‌شود .
ج- بازگشت قطعات تعمیر نشده به انبار
چنانچه در کارگاه قطعه قابل تعمیر تشخیص داده نشود کارگاه دو وضعیت جهت قطعه مشخص می‌نماید .
1- قطعه اسقاط شده و قابل تعمیر نمی‌باشد .
2- قطعه در شرایط موجودی در کارگاههای داخلی قابل تعمیر نیست .
درحالت اول قطعه جهت تهیه گزارش اسقاط به انبار عودت داده می‌شود . انبار قطعات تعمیری با استناد به گزارش کارگاه فرم اسقاط * را تهیه و بنابر دستور‌العمل شماره 00-13-29 مورخ 14/2/73 عمل می‌نماید .
اما درحالت دوم یعنی زمانیکه کارگاه با وجود اینکه بنابر لیست قطعات قابل تعمیر می‌بایست قطعه را تعمیر نماید ولی بنابه عللی قادر به تعمیر قطعه نمی‌باشد .در اینصورت دستور کار را با مهر SEND OUT ممهور و به انبار عودت می‌دهد . در این حالت اقدامات انبار تعمیری در مورد این قطعه همانند قطعاتی است که هنوز صلاحیت تعمیر آنها در کارگاههای داخلی تائید نشده است .

چ- اقدامات واحدها در رابطه با ارسال قطعات تعمیری به خارج
1- انبار تعمیری :
چنانچه بنابر لیست قطعات قابل تعمیر و یا تشخیص کارگاه امکان تعمیر قطعه در کارگاههای داخلی موجود نباشد . ابتدا همانند مرحله قبل فرم دستور کار * تهیه و با مراجعه به کارت رکود انبار شماره‌ سفارشهای تعمیر و تعداد قطعات تحت تعمیر در منابع خارجی مشخص و در روی دستور کار ثبت می‌گردد. با مقایسه تعداد اقلام قابل استفاده در انبار ،‌روند مصرف قطعه و وضعیت برگشت قطعات تحت تعمیر در منابع خارجی وضعیت نیاز به قطعه مشخص می‌گردد چنانچه با توجه به موجودی قطعات وضعیت قطعه بحرانی باشد برای دریافت سریعتر قطعه از تعمیر اقدام می‌شود .
دستور کار پس از صدور برای درج ساعت کارکرد به واحد برنامه‌ریزی قطعات ارسال می‌گردد . با توجه به این امر که قطعات نو و قطعاتی که از تعمیر باز می‌گردند تا مدتی تحت تضمین کمپانی فروشنده و یا تعمیر کننده می‌باشند در زمان صدور دستور کار برای قطعه ابتدا به کارت قطعه‌ در انبار مراجعه و تاریخ آخرین ورود قطعه به انبار بررسی می‌شود . هدف این بررسی مشخص نمودن این امر است که آی قطعه هنوز در ضمانت کمپانی فروشنده یا تعمیر کننده قبلی می‌باشد و یا خیر چنانچه قطعه ضمانت تعمیر کننده و یا فروشنده قبلی نباشد در محل WORK REQUIRED دستور کار محل تعمیر * ثبت می‌گردد سپس فرم دستور تعمیر ** با درج اطلاعات زیر تهیه می‌شود .
تعداد ، شماره فنی « هما » شماره فنی کمپانی سازنده اصلی قطعه ، شماره فنی کارخانه (‌بوئینگ یا ایرباس ) شماره سریال قطعه ،‌زمان کارکرد قطعه از تعمیر کلی قبلی ( TSO) ، شرح قطعه ، نوع تعمیرات ( در محل INSTRUCTIONS) ، در قسمت INSTRUCTIONS پنج مورد پیش‌بینی شده است . چنانچه منظور از ارسال قطعه موردی غیر از سه مورد :
تعمیرات مورد نیاز ،‌تعمیر کلی و یا تغییر باشد در سطر چهارم ( OTHER) عمل مورد درخواست « هما » (‌مثلاً انجام آزمایش ) ذکر می‌گردد. در آخرین سطر این قسمت ( NOTE) مطالبی جهت راهنمائی کمپانی تعمیر کننده درج می‌شود (‌مثل قطعه بزرگتری که این قطعه از آن پیاده شده است)
تاریخ تقریبی که قطعه مورد نیاز می‌باشد . در محل قیمت تقریبی ( ESTIMATED COST) جمله : TO BE ADVISED (‌در مورد لاستیکها قیمت قطعی ذکر می‌گردد) درج و در محل هاشورزده شماره ثبتی هواپیما و شماره دستور کار مربوطه قید می‌گردد.
در صورتیکه قطعه خرید جدید بوده و یا بعنوان قطعه آماده به کار از انبار دریافت و هنوز در ضمانت فروشنده باشد ابتدا فرم ضمانت *** در سه نسخه جهت قطعه صادر و در محل ST.COST فرم دستور تعمیر کلمه " WARRANTY" و شماره REF ST NO. درج می‌گردد . نسخه اول این فرم همراه سایر مدارک جهت کمپانی تعمیر کننده ، نسخه دوم همراه نسخه‌ پیگیری فرم دستور تعمیر ونسخه سوم در بایگانی نامه‌های صادره واحد انبار قطعات تعمیری بایگانی می گردد. در مواردی که قطعه بعلت خرابی قبل از موعد ودر زمانی که هنوز ضمانت کمپانی تعمیر کننده معتبر می باشد از هواپیما باز می‌شود نیز هزینه تعمیر بعهده کمپانی تعمیر کننده قبلی می‌باشد در اینحالت انبار قطعات اقدام به صدور فرم بدون هزینه * در سه نسخه نموده و در روی دستور تعمیر کلمه NO CHARGE را قید می‌نماید سپس همانند فرم ضمانت ، اسناد توزیع می شود .
پس از انجام اقدامات فوق و در پایان روز از قطعات آماده جهت ارسال به خارج صورت برداری می شود ، که در این فهرست شماره ردیف ، شماره فنی قطعات ،شماره سریال قطعات ، شرح قطعات شماره دستور تعمیر ، نام منبع تعمیر کننده و تاریخ تهیه فهرست ذکر می‌گردد( پیوست شماره 11-2 لیست اقلام ارسالی ) سپس قطعات آماده برای ارسال بهمراه نسخ 6 و 7و8 دستور تعمیر (‌نسخه مقوائی دستور تعمیر به قطعه الصاق شده است) همراه لیست به واحد دریافت و توزیع ارسال و در روی لیست رسید گرفته می‌شود . واحد دریافت و توزیع پس از تهیه بارنامه **‌ و SHIPPING MEMO *** یک نسخه از بارنامه و دو نسخه از SM. را به انبار تعمیری تحویل می‌دهد . انبار تعمیری پس از دریافت مدارک فوق اقدام به تفکیک و ارسال مدارک به شرح زیر می‌نماید :
نسخه اول و چهارم دستور تعمیر بهمراه نسخه زرد . SM، بارنامه ( و در صورت صدور فرمهای ضمانت و یا بدون هزینه‌ فرمهای صادره ) جهت کمپانی تعمیر کننده قطعه.( در پاره‌ای از موارد نسخه چهارم دستور تعمیر به کارت مقوائی مربوطه الصاق وهمراه قطعه ارسال می‌گردد) .
نسخه دوم دستور تعمیر (‌صورتی ) در فایل پیگیری کمپانی تعمیر کننده ، نسخه سوم ( سبز رنگ) فرم دستور تعمیر جهت ثبت بر روی کارتهای انبار این اسناد پس از ثبت درکارت انبار جهت بایگانی به دفتر انبارها ارسال می‌گردد.
نسخه پنجم فرم دستور تعمیر (‌زرد رنگ ) به قسمت مالی واحد رسیدگی و کنترل مالی . با این اقدام عملیات انبار قطعات تعمیری در رابطه با ارسال قطعه به خارج خاتمه می‌پذیرد و انبار در انتظار دریافت قطعه و یا پاسخ کمپانی تعمیر کننده ( این پاسخ با کامل کردن و ارسال نسخه ACKNOWLEDGMENT و یا تلکس کمپانی تعمیر کننده تکمیل می‌شود ) می‌باشد . پس از دریافت جواب کمپانی تعمیر کننده پاسخ کمپانی در فایل زمان ‌بندی جوابهای ماهیانه (TICKLER PILE) به تاریخ روز دریافت ( زمان تقریبی اعلام شده از سوی کمپانی تعمیر کننده ) بایگانی می‌شود.

ح- دریافت قطعه از تعمیر
چنانچه تعمیر بصورت عادی انجام و قطعه پس از تعمیر به انبار قطعات تعمیری تحویل شود این واحد در رابطه با پیگیری تعمیر اقدامی نخواهد نمود .
در صورتیکه 30 روز پس از ارسال قطعه جوابی از کمپانی تعمیر کننده دریافت نشود با اعلام مشخصات دستور تعمیر وبارنامه طی تلکس از کمپانی تعمیر کننده کسب اطلاع و جواب کمپانی تعمیر کننده همراه تلکس انبار در فایل زمان‌بندی جوابهای ماهیانه بایگانی می‌گردد.
عملیات واحد قطعات تعمیری در مورد قطعه با توجه به جواب کمپانی بشرح زیر می‌باشد:
1- در صورتیکه کمپانی انجام تعمیر و ارسال قطعه را اعلام نماید ،‌ شماره بارنامه ، تاریخ و شماره پروازی که بنابراعلام کمپانی قطعه بر روی آن به تهران ارسال شده است بر روی نسخه صورتی دستور تعمیر ثبت و مراتب جهت پیگیری و ترخیص قطعه از گمرک به واحد دریافت و توزیع اطلاع داده می‌شود .
2- در صورتیکه پاسخ کمپانی دال بر غیر قابل تعمیر بودن قطعه و یا غیر اقتصادی بودن *‌ تعمیر باشد ، در مورد قطعات کوچک که هزینه ارسال آنها به تهران در مقابل ارزش اسقاط قطعه قابل توجیه باشد طی تلکس به کمپانی اعلام می شود که قطعه را در محل اسقاط نماید . در مورد قطعاتی که ارزش اسقاط آنه ا بیش از هزینه ارسال به تهران باشد و یا اینکه قطعه اسقاط شده در تهران کاربرد آموزشی داشته باشد طی تلکس از کمپانی تعمیر کننده درخواست می‌شود که قطعه را به تهران ارسال نماید . در هر دو حالت پس از دریافت تلکس کمپانی که اسقاط قطعه را اعلام می‌نماید مانند حالتی که قطعه توسط منابع داخلی غیر قابل تعمیر اعلام شود برابر دستور‌العمل شماره 00-13-29 مورخ 14/2/73 فرم اعلام اسقاط تهیه و جهت واحدهای ذیربط ارسال می‌گردد.
3- چنانچه کمپانی در پاسخ انبار عدم دریافت قطعه را اعلام نماید اطلاعات مربوط به بارنامه و لیست بسته‌بندی ( PACKING LIST) از واحد دریافت و توزیع اخذ و مسیر قطعه از مرکز تا کمپانی تعمیر کننده با واحد صادرات خارجی بار پیگیری می‌شود چنانچه اقدامات در پیدا کردن قطعه به نتیجه مثبتی برسد مراتب به کمپانی تعمیر کننده منعکس و اقدامات بعدی در رابطه با تعمیر انجام خواهد شد . در صورتیکه با انجام اقدامات فوق قطعه پیدا نشود گزارش مفقودی با امضاء سرپرستی انبارها تهیه و همراه مدارک زیر برای دریافت خسارت به واحد بیمه ارسال می‌گردد:
- مشخصات کامل قطعه مفقودی
- کپی مکاتبات انجام شده با کمپانی و نتیجه پیگیری‌ها
- کپی دستور تعمیر قطعه
- کپی لیست بسته‌بندی
- کپی بارنامه
- کپی مانیفست بار
- کپی صورتحساب خرید قطعه ( یا استعلام قیمت از طریق تلکس ) نامه مفقودی جهت اقدام به واحدهای زیر رونوشت می‌شود :
- واحد کنترل موجودی جهت خارج کردن قطعه از کارت کاردکس و صدور سفارش خرید مجدد در صورت لزوم
- واحد حسابداری انبارها (‌کنترل اسناد )
- واحد برنامه‌ریزی قطعات جهت خارج نمودن کارت قطعه مفقودی
- انبار تعمیری جهت ثبت در کارت انبار
لازم بتوضیح است که چنانچه قطعه در مسیر بین انبار قطعات تعمیری و کارگاه تعمیر کننده داخلی نیز مفقود شود نامه مفقودی همانند روش فوق جهت دریافت خسارت از بیمه تهیه می‌شود که این نامه یک کپی اضافه جهت انعکاس موضوع به واحد نظارت و بازرسی خواهد داشت .
4- چنانچه پس از اعلام مشخصات و زمان حمل از طرف کمپانی تعمیر کننده قطعه به انبار نرسد و بعبارت دیگر قطعه در مسیر بازگشت مفقود شود . مسیرحرکت قطعه از کمپانی تعمیر کننده تا انبار با واحد واردات خارجی بارپیگیری می شود و در صورت پیدا شدن قطعه مراتب به کمپانی اعلام می شود . اما در صورتیکه با انجام پیگیریها قطعه پیدا نشود همانند مرحله قبل گزارش بیمه تهیه و مانند مرحله قبل موضوع تا دریافت خسارت از بیمه پیگیری می‌شود گیرندگان رونوشت نامه‌ها و اقدامات آنها نیز همانند مرحله قبل می‌باشد .
5- چنانچه کمپانی تعمیر کننده پس از دریافت قطعه اعلام نماید که علاوه بر اشکالاتی که توسط انبار اعلام شده است قطعه در مسیر حمل از تهران به مرکز تعمیراتی صدمه دیده است پس از دریافت قطعه تعمیر شده هزینه اضافه‌ای که هما می‌بایست بابت تعمیر صدمه حمل بپردازد همراه با مدارکی که در قسمت قبل ذکر شد و صورتحساب کمپانی برای تعمیر اضافی جهت دریافت خسارت به واحد بیمه ارسال می‌گردد.
6- چنانچه پس از رسیدن قطعه به « هما » بررسیهای واحد دریافت و توزیع و یا بازرسان مهندسی و تعمیرات بیانگر این امر باشد که قطعه در مسیر بازگشت ( پس از تعمیر ) آسیب دیده است . با تائید بازرس گزارش مرجوعی (REJECTION REPORT) تهیه و این گزارش همراه با مدارکی که قبلاً درمورد ادعای خسارت به آنها اشاره شد به بیمه اطلاع داده می‌شود .
در نامه‌ایکه به این منظور جهت افتتاح پرونده به بیمه ارسال می گردد شماره دستور تعمیر جدیدی که جهت قطعه آسیب دیده صادر می‌شود ونام کمپانی تعمیر کننده به شرکت بیمه اطلاع داده شده واعلام می‌گردد که هزینه تعمیر پس از اطلاع از کمپانی تعمیر کننده به بیمه منعکس خواهد شد .
7- چنانچه همانطور که در ابتدای این بحث گذشت تعمیر قطعه بصورت عادی انجام و قطعه سالم به واحد دریافت و توزیع « هما » برسد ، پس از کسب اطلاع از واحد دریافت خارجی انبار‌دار برای دریافت قطعه به واحد دریافت خارجی مراجعه و قطعه را که قسمت C کارت قطعه تعمیری (OK TAG) به آن متصل است ( منبع تعمیراتی تگ قابل خدمت بودن قطعه را تهیه و همراه گواهی قابل استفاده بودن * آن ارسال می‌نماید انباردار در هنگام دریافت قطعه پس از بررسی گواهی فوق یک نسخه از آنرا به همراه قطعه دریافت می‌نماید . در صورتیکه کمپانی تعمیر کننده تنها گواهی فوق را ارسال نموده باشد و تگ قابل خدمت بودن صادر نشده باشد اطلاعات مربوطه از روی گواهی فوق الذکر توسط بازرس فنی بر روی تگ قابل خدمت درج و پس از مهر نمودن تگ ،‌قطعه به انبار ارسال می‌گردد و کارت مقوائی دستور تعمیر که با مهربازرس ممهور شده است تحویل گرفته و پس از مقایسه قطعه و کارتهای همراه روی نسخ دستور تعمیر در محل RECEIVED رسید داده و پس از ثبت مشخصات قطعات تعمیری در فرم تحویل ** به انبار مراجعه می‌نماید .

خ- اقدامات پس از تحویل قطعه به انبار
بموجب دستورالعملهای مهندسی و تعمیرات برخی از قطعات می‌بایست پس از برگشت از تعمیر در کارگاههای داخلی آزمایش ( TEST) شوند اینگونه قطعات قبل از جایگزینی در قفسه مربوطه با صدور دستور کار به کارگاه مربوطه ارسال می‌شوند و پس از تائید کارگاه بعنوان یک قطعه قابل خدمت (SERVICEABLE PART) بحساب خواهند آمد .
قطعات قابل خدمت همراه با یک نسخه از فرم تحویل به مسئول مربوطه تحویل می‌گردد و نسخه دوم فرم تحویل جهت انجام مراحل زیر به واحد پیگیری انبار ارائه می‌شود :
1- بررسی نوع تعمیر انجام شده با تعمیر درخواست شده و کشف مغایرتهای احتمالی
2- اعلام مغایرتهای احتمالی طی تلکس به کمپانی تعمیر کننده در این مرحله چنانچه مغایرت مشاهده شده سبب شود که قطعه بلا استفاده شود مکاتبات لازم برای انجام تعمر درخواست شده با کمپانی تعمیر کننده انجام و قطعه با صدور دستور تعمیر جدید و فرم NO. CHARGE مجدداً باطی مراحل که ذکر شد برای تعمیر ارسال می‌گیرد .
3- پس از انجام مراحل فوق نسخه دوم فرم تعمیر تا رسیدن نسخ دریافت و توزیع برای انجام عملیات حسابداری در انبار نگاهداری می‌شود .

د- پیدا شدن قطعه مفقودی
در صورتیکه قطعه‌ایکه قبلاً مفقودی اعلام شده است پس از انجام اقدامات « هما » و دریافت خسارت از بیمه پیدا شود اقدامات بند " خ" درمورد آن انجام و با صدور فرم SUP12 این قطعه به موجودیهای انبار اضافه می شود از نظر عملکرد مالی ارزش قطعه پیدا شده در بدهکار حساب انبار و بستانکار حساب 006359556 « هما » ثبت می‌گردد.

ذ- نتیجه‌ و ارزیابی
این گزارش بر مبنای گزارش شماره 149/ گ/ 592 مورخ 25/8/67 با هدف به روز درآوردن اطلاعات گزارش فوق الذکر با همکاری سرپرستی قطعات تعمیری قسمت تدارکات تهیه شده است .
بدنبال تصمیم‌گیریهای انجام شده در جلسات بررسی سیستم پشتیبانی « هما » و انتخاب انبار قطعات تعمیری بعنوان نقطه شروع بررسی جدید طی این گزارش و ضمائم آن سعی شده است روال موجود در گردش قطعات تعمیری و اقداماتی که قسمتهای مختلف در انجام این مهم عهده‌دار هستند به تفصیل مشخص شده و با بررسی نمایندگان تام الاختیار قسمتهای تدارکات ، خدمات مدیریت ، مالی و مهندسی و تعمیرات اشکالات و نواقص سیستم موجود مرتفع گشته و این وضعیت بعنوان مدل تبدیل سیستم دستی به سیستم مکانیزه مورد استفاده قرار گیرد .
در تهیه این گزارش صرفنظر از هزینه‌های مصروفه جهت تهیه گزارش 149/ گ / 592 که بعنوان گزارش منبع مورد استفاده قرار گرفته حدود 200 ساعت وقت بررسی و کارشناسی و یکصد و پنجاه ساعت زمان جهت اقدامات پشتیبانی (‌تهیه فرمهای پیوست ، ماشین نویسی اصلاح نمونه‌ها ، تکثیر و ...) آن صرف شده است .

موضوع :
نحوه درخواست قطعات مصرفی و چگونگی گردش اسناد مربوط به آنها در « هما »

1- نحوه درخواست اقلام مصرفی از انبار
بنابر سیاست جاری شرکت هواپیمائی جمهوری اسلامی ایران کلیه اقلامیکه دارای مصرف متوالی می‌باشند در چهارده انبار موجود نگهداری می‌شوند مصرف کنندگان اینگونه اقلام در زمان نیاز اقدام به صدور فرم درخواست از انبار * را می‌نمایند.
اطلاعاتی که مصرف کننده در زمان تهیه درخواست بر روی فرم درج می‌نماید ، عبارتست از:
الف – اطلاعات کلی در مورد درخواست کننده و علت درخواست شامل :
- نوع هواپیما و شماره ثبتی هواپیما (‌در مورد اقلام مربوط به هواپیما)
- کد محل ( واحد )
- مرکز هزینه
- نوع هزینه
- آدرس تحویل گیرنده
- شماره دستور کار
ب- اطلاعات مربوط به اقلام درخواستی شامل :
- تعداد درخواستی
- واحد مصرف جنس
- شماره فنی قطعه ( جنس )
- کلاس تعیین شده برای قطعه (‌ جنس)
- شرح جنس قطعه
پس از درج اطلاعات فوق درخواست کننده فرم را امضاء و جهت تائید سرپرست قسمت و یا مقام تائید شده از سوی سرپرست قسمت ارائه می‌نماید پس از کسب تائید درخواست کننده بسته به مورد یا به انبار مورد نظر مراجعه می‌نماید و یا اینکه نسخه درخواست را با پست شرکت COMAIL جهت انبار ارسال می‌نماید .

فرمت این مقاله به صورت Word و با قابلیت ویرایش میباشد

تعداد صفحات این مقاله   68 صفحه

پس از پرداخت ، میتوانید مقاله را به صورت انلاین دانلود کنید