توسعه شهرها، افزایش جمعیت و تغییرات شیوه های زندگی از جمله الگوهای مصرف مشکلات و معضلات متعدد و متنوعی ایجاد نموده که چاره اندیشی و تلاش برای مقابله با آنها اجتناب ناپذیر است و سهم کلان شهرها از تبعات زندگی شهری بیش از روستاها و شهرهای کوچک می باشد.
کلان شهر تهران نیز با گسترش جغرافیایی و افزایش جمعیت، معضلات فراوانی را پیش رو دارد و از اهم آنها می توان به رشد روز افزون تولید زباله اشاره نمود، مشکلی که گاه به شکل یک تهدید جدی، سلامت جامعه را به خطر انداخته و در صورت مسامحه و عدم توجه دست اندرکاران امور شهری، فجایع زیست محیطی جبران ناپذیری در پی خواهد داشت.
اگر چه در این زمینه، تدبیر، راه کاریابی و اجرای شیوه های نوین از وظایف مدیریت شهری بوده و ما را ملزم می نماید تا با تلاش مسئولانه و بی وقفه در جهت حفظ بهداشت و سلامت جامعه در انجام وظایف خود بکوشیم لیکن مشارکت شهروندان نیز در امور شهری بسیار حایز اهمیت و ضروری است.
از این روی برآنیم تا با آشنا نمودن عموم شهروندان با معضلات و مشکلات زیست محیطی، فرهنگی، اقتصادی و اجتماعی ناشی از تولید زباله و دفع نامناسب آن، مشارکت بیش از پیش شهروندان را جلب نماییم تا در ساختن شهری عاری از هرگونه آلودگی از همکاری آنها بهره مند باشیم و در پرتو تعامل سازنــده، فردای روشنی برای فرزندان این مرز و بوم ترسیم نماییم.
تاریخچـــــه
پس از چند دهه عملکرد سنتیدر زمینه دفع زباله در ایران به ویژه دفن زباله در اطراف شهرها، برای اولین بار در سال 1346 اولین واحد تولید کمپوست از زباله توسط بخش خصوصی و به صورت نیمه صنعتی در شهر اصفهان احداث گردید و درپی آن در سال 1348 شهرداری تهران طی قراردادی با یک شرکت انگلیسی کارخانه کمپوست تهران را در صالح آباد، محلی در جنوب شهر تهران، احداث نمود تا بخش عمده زباله شهر تهران به کود گیاهی تبدیل گردیده تا علاو ه بر جلوگیری از انتشار آلودگی ناشی از زباله در محیط زیست، کود تولید شده نیز در کشاورزی مورد استفاده قرار گیرد.
در این راستا اداره کل کود گیاهی شهرداری تهران تشکیل و مسئولیت راهبری کارخانه کمپوست به این اداره محول گردید.
پس از انقلاب شکوهمند اسلامی و با توجه به گسترش شهر تهران و افزایش جمعیت به منظور نظارت عالیه بر کلیه امور و فعالیت های مرتبط با دفع زباله، اداره کل کود گیاهی به سازمان بازیافت و تبدیل مواد تغییر نام یافته و در سال 1370 با تصویب وزارت کشور به عنوان متولی مدیریت مواد زاید جامد شهر تهران شناخته شد.
این سازمان در مسیر رشد و توسعه در سال های گذشته همگام با انجام مطالعات گسترده و بهره برداری از منابع علمی و تجارب کشـورهای دیگر در زمینه دفع و پردازش زباله، طرح ها و شیــوه های نوین دفع بهینه و بازیافــت مواد را به اجــرا در آورده که اهم آنها عبارتند از احداث کارخانه های کمپوست، کارخانه های بازیافت کاغذ و پلاستیک، اجرای شیوه های بهداشتی دفن زباله، استحصال گاز متان از مرکز دفن زباله و سایر طرح ها و پروژه هایی که به آنها اشاره خواهد شد.
و اکـنون پس از سال ها تلاش کارشناسـان این سازمان و کسب تجارب بسیار ارزنده که مــی توانـــد در زمینـه های حفـظ محیــط زیســت، ارتقــاء سطـح بهـداشت جامعــه و بهره برداری مناسب از منابع و کسب در آمد، مورد استفاده کلیه شهرهای کشور قرار گیرد تا با به کارگیری روش های بهینه مدیریت مواد زائد جامد، در سراسر کشور شاهد شکوفایی و بالندگی باشیم.
پسماند یا زباله چیست؟
پسماند یا زباله به مواد جامد، مایع و گاز( غیر از فاضلاب) گفته می شود که بطور مستقیم یا غیر مستقیم حاصل فعالیت انسان بوده و از نظر تولید کنــنده زاید تلقی می گردد.
پسماندها به پنج گروه تقسیم می شوند:
1- پسماندهای عادی: به پسماندهایی گفته می شود که به صورت معمول از فعالیت های روزمره انسان ها در شهرها، روستاها و خارج از آْنها تولید می شود. از قبیل زباله های خانگی و نخاله های ساختمانی.
2- پسماندهای پزشکی : به کلیه پسماندهای عفونی و زیان آور ناشی از بیمارستانها، مراکز بهداشتی، درمانی، آزمایشگاههای تخصصی طبی و سایر مراکز مشابه گفته می شود.
3- پسماندهای ویژه: به کلیه پسماندهایی گفته می شود که به دلیل بالا بودن حداقل یکی از خواص خطرناک از قبیل سمی بودن، بیماری زایی، قابلیت انفجار یا اشتعال، خورندگی و مشابه آن به مراقبت ویژه نیاز داشته باشد.
4- پسماندهای کشاورزی: به پسماندهای ناشی از فعالیت های تولیدی در بخش کشاورزی گفته می شود از قبیل فضولات، لاشه حیوانات، محصولات کشاورزی فاسد یا غیر قابل مصرف.
5- پسماندهای صنعتی: به کلیه پسماندهای ناشی از فعالیت های صنعتی و معدنی، پسماندهای پالایشگاهی، صنایع گاز، نفت و پتروشیمی و نیروگاهی و امثال آن گفته می شود از قبیل براده ها، سرریزها و لجن های صنعتی.
شامل 13 صفحه فایل word قابل ویرایش