دانلود مقاله بررسی رابطه بین میزان پاداش هیئت مدیره وهموارسازی سود شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادارتهران

چکیده:
هدف این تحقیق ،بررسی رابطه بین میزان پاداش هیئت مدیره و هموارسازی سود شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران می باشد.در این تحقیق برای مشخص کردن شرکتهای هموارساز و غیر هموارساز از مدل ایکل استفاده شده و برای جمع آوری اطلاعات از سایت کتابخانه سازمان بورس اوراق بهادار تهران و صورت های مالی شرکت های پذیرفته شده در بورس استفاده شده است.
در این تحقیق تعداد 117 شرکت پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران در دوره زمانی 1384-1388 بررسی شده است.جهت آزمون فرضیه ها،از مدل رگرسیونی و نرم افزار های SPSS و Eviews7 استفاده شده است.یافته تحقیق نشان می دهد که بین هموارسازی سود و میزان پاداش هیئت مدیره شرکتها رابطه معنادار مثبت وجود دارد.با توجه به نتایج فرضیه ها،هموارسازی سود بر میزان پاداش هیئت مدیره در صنعت خودرو و فلزات مورد تایید قرار نگرفت و در دیگر صنایع و فرضیه ها نتایج مثبت و معنادار بدست آمده است .
واژه های کلیدی:هموارسازی سود،پاداش هیئت مدیره ،مدل ایکل،مدیریت سود

1- مقدمه:
ﺩﺍﻧﺶ ﻭ ﻣﻌﺮﻓﺖ ﺑﺸﺮ ﺣﺎﺻﻞ ﺗﻼﺵ ﮐﺎﻭﺷﮕﺮﺍﻧﻪ ﺍﻱﺍﺳﺖ ﮐﻪ ﻃﻲ ﻗﺮﻧﻬﺎﻱ ﻣﺘﻤﺎﺩﻱ ﺻـﻮﺭﺕ ﮔﺮﻓﺘـﻪ ﻭ ﺍﺯ ﻃﺮﻳﻖﺍﻧﺘﻘﺎﻝ ﺑﻪ نسلهاﻱ ﺑﻌﺪ ﻭ ﺍﻓﺰﻭﺩﻩ ﺷﺪﻥ ﺑﺮ ﺁﻥ،ﺑﻪ ﺻﻮﺭﺕ ﮐﻨﻮﻧﻲﺩﺭﺁﻣﺪﻩ ﺍﺳﺖ . ﺍﻳﻦﺩﺍﻧﺶ ﻭﻣﻌﺮﻓﺖ ﺍﺯ ﺧﺼﻠﺖ ﺍﻓﺰﺍﻳﺸﻲ وگسترش ﻳﺎﺑﻨﺪﻩ ﺑﺮﺧﻮﺭﺩﺍﺭﺍﺳﺖ؛ﻳﻌﻨﻲﺩﺭﻫﺮﻣﻘﻄﻊ ﻭ ﺩﻭﺭﻩ ﺗارﻳﺨﻲﺍﺯﺯﻧﺪﮔﻲﺑﺸﺮ،ﻣﻌﻠﻮﻣﺎﺕ ﺟﺪﻳﺪﻱ ﺣﺎﺻﻞ ﮔﺮﺩیده که بر ﻣﻌﻠﻮﻣـات قبلی اﻭ ﺍفزﻭﺩﻩ ﺷـدهﻭاین ﺭﻭﻧد ﺗﺎﺭیخی همچنان ﺍﺩﺍﻣﻪ ﺩﺍﺭﺩ.ﺍﻣا این ﺭﻭﻧﺪ،شتاب و سرﻋﺖ ﻳکنواختی ﻧﺪﺍﺷته ﺯیرا ﺩﺭ ﺑﻌضی ﺍﺯ ﻗﺮﻭﻥ ﻭ ﺍﻋﺼﺎﺭ ﺳﺮﻋﺖ ﺁﻥ ﺯﻳﺎﺩ ﻭ ﺩﺭ ﺯﻣﺎﻧﻬﺎﻱ ﺩﻳﮕﺮ ﮐﻨﺪ ﺑﻮﺩﻩ ﺍﺳﺖ.بااین حال دانش ﻭ ﻣﻌﺮﻓت ﺑﺸﺮﺩﺭﺩﻭﺭﻩﻫﺎﻱ ﺍﺧﻴﺮﺗﺎﺭیخی بویژه بعدازرنسانس افزاﻳش چشمگیری ﭘیدا نمـﻮﺩﻩ ﻭ ﺩﺭ ﻗـرن ﺍﺧﻴر ﺍﺯ ﮔسترش بیﺳﺎﺑﻘﻪ ﺍﻱ ﺑﺮﺧﻮﺭﺩﺍﺭ ﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ.
منشآﺗﻼﺵ ﮐﺎﻭﺷﮕﺮﺍﻧﻪ ﺑﺸﺮ ﺑﺮﺍﻱﺩﺳﺘﻴﺎﺑﻲ ﺑـﻪ ﻣﻌﻠﻮﻣـات ﺑـﻴشتر را عوﺍﻣلیﻧﻈـﻴﺮ ﻧـﻴﺎﺯ ﻓﻄرﻱ انسان به دانستن,ونیز تامین نیازهای زندگی او تشکیل می دهد.این عوامل همواره به عنوان موتور محرکه کسب معلومات بشر عمل کرده اند.بنابراین,بشر به دلیل نیاز به ارضای کنجکاوی و آگاهی از رموز جهان,ونیز به دلیل نیاز به رفع احتیاجات زندگی که میبایست از طبیعت ومواهب خدادادی ان تامین گردد,ناچار بوده هر چه بیشتر بداند وهر چه زیادتر اطلاعات خود را گسترش دهد[وبنوعی به تحقیق مبادرت ورزد؛که البته هیچگاه تحقیقات ونتایج حاصل از ان ,از آفت سوء تفسیر در مان نبوده است] (حافظ نیا،1380 ،ص 10)

2-تاریخچه مطالعاتی
هپ ورث (1953)اولین کسی بودکه پیشنهاد هموارسازی را به عنوان یک مورد حسابداری مطرح نمود.او مزیت های هموارسازی را که شامل منافع و بهبود روابط یا اعتباردهندگان،سرمایه گذاران و کارگران می باشدرا بیان نمود.هپ ورث هیچ گونه آزمون تجربی انجام نداد و صرفا تحقیقاتی چند برای تکنیک های احتمالی هموارسازی در صنایع مختلف آمریکاانجام داد که عبارتند از:دستکاری در درامد به منظور انتقال درامدبه سال های آتی با روش قیمت گذاری موجودی ها،روش های محاسبه استهلاک و دارائی های نامشهود.او اظهارمی داردکه سرمایه گذاران جریان سود پایدارترکه فارغ ازصعودونزول های تصادفی بزرگ باشدرا ترجیح می دهند.
-کاپلند (1968)اولین کسی بودکه گروهی ازمتغیرهای احتمالی هموارسازی را تحلیل کرد.به عقیده او طرح موثر هموارسازی نبایدمقدم به اصل ثبات رویه باشد.اوهموارسازی رابه عنوان تعدیل نوسانات سوداز یک سال به سال دیگرمی داندکه در ان سال سود کمتر وعملکرد ضعیف تر است.
اعمالی که یک بار استفاده شده،شرکت را متعهدبه گزارش دهی مبالغ خالص در اینده می کندکه ممکن است سودجاری را هموار سازد.کاپلند آنچه را که به عنوان نتیجه نهایی تحقیق خودبیان می دارد این است که طول مدت سری زمانی در طبقه بندی صحیح موثراست ولی تعدادمتغیرها تاثیر چندانی به شرط آنکه متغیر تکی انتخابی سود دریافتی از واحدهای وابسته غیر تلفیقی باشد ندارد.متغیرهایی که او در تحقیق خود استفاده کرد عبارتند از:هزینه ها یا درامدهای غیرمترقبه،دارایی های مشهود و نامشهود،هزینه های بازخریدخدمت و بازنشستگی کارکنان،تغییرات در هزینه های معوق.
احسان عسگری(1387) در تحقیق خود به این نتیجه رسید که رابطه بین هموارسازی سود و ثروت سهامداران در بازار سرمایه ایران معنادار و مثبت است؛به عبارت دیگر بیانگر این است که با افزایش هموارسازی سود سود،ثروت سهامداران نیز افزایش می یابد.همچنین نتیجه اعمال دو متغیر کنترلی در مدل تحقیق(تغییرات نرخ تورم و تغییرات شاخص کل بورس اوراق بهادار)بیانگر این است که رابطه بین تغییرات نرخ تورم و تغییرات شاخص کل بورس اوراق بهادار با ثروت سهامداران،معنادار و منفی است؛یعنی با افزایش تغییرات در این دو متغیر،ثروت سهامداران کاهش می یابد.
نتایج آزمون فرضیات تحقیق علیرضا جوادی نشان میدهد که هموارسازی سود توسط دو شاخص ایکل و روزن بوم شناسایی می گردند،در نمونه مورد مطالعه وجود دارد.آزمون T نیز بیانگر عدم وجود رابطه معنادار بین هموارسازی سود و اندازه شرکت می باشد.جهت آزمون تاثیر هموارسازی سود بر افزایش ارزش شرکت از چهار مدل رگرسیون دو متغیره استفاده شده است.نتایج حاصل از تست این مدلها بیانگر عدم تاثیر عامل هموارسازی بر افزایش ارزش شرکت می باشد.( جوادی،1386،52)
ونوس و همکاران (1385)،هموارسازی سود در شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران را با استفاده استاندارد حسابداری شماره15 ایران(حسابداری سرمایه گذاری ها) مورد بررسی قرار دادند. نتایج این تحقیق حاکی از ان است که اگرچه استفاده از این ابزار جهت هموارسازی سود به طور گسترده ای وجود ندارد،ولی هموارسازی سود با این وسیله در شرکت هایشان غیر صفر بوده است مشاهده می شود.
قیطاسی و کریمی(1390) در تحقیق خود به این نتیجه رسیدند که بین هموارسازی سود و عدم اطمینان اطلاعاتی واحد تجاری در سطح اطمینان 95%رابطه منفی معنادار وجود دارد؛ضریب تعیین تعدیل شده نشان می دهد که اقلام تعهدی اختیاری به عنوان معیار هموارسازی سود نسبت به اقلام تعهدی کل،توانایی بیشتری در توضیح عدم اطمینان اطلاعاتی واحد تجاری دارند.

3- بیان مسئله
عملکرد و رویه های حسابداری طی قرنهای متمادی تغییرات قابل ملاحظه ای داشته و موجب تکامل حسابداری از ثبت نسبتا ساده در دوران باستان تا سیستمهای حسابداری کامپیوتری و پیچیده امروزی شده است. اما در جریان این تغییرات و تحولات, هدف نهایی حسابداری که همانا تامین نیازهای اطلاعاتی استفاده کنندگان خدمات حسابداری یا به اصطلاح گزارشگری مالی است,بدون تغییر باقی مانده است. به بیان دیگر,مفاهیم, اصول,قواعد و رویه های حاکم بر عملکرد کنونی حسابداری در واقع باز تاب نیاز های گروههای مختلف استفاده کننده از اطلاعات حسابداری و گزارشهای مالی در طول زمان می باشد(عالی ور،1387،ص.1).گزارشهای مالی به فرایندی اطلاق می گردد که مدیران یک شرکت ,اطلاعات لازم را تهیه و به استفاده کنندگان برون سازمانی ابلاغ می نمایند.
این فرایند تحت تاثیر سه عامل قرار دارد : نیازهای اطلاعاتی مخاطبان گزارشات مالی,محیط اقتصادی و مقررات حاکم بر گزارشگری.
نکته قابل تامل این است که گزارشدهی مالی همواره معلول نیازهای اطلاعاتی استفاده کنندگان بوده و بنابراین با تغییر نیازهای اطلاعاتی انها,دستخوش تغییر خواهد شد(تالانه،1383،ص29). اما خود استفاده کنندگان اطلاعات مالی به کسانی اطلاق میشود که انتظار می رود در مورد اطلاعات مالی گزارش شده قضاوت کنند یا بر مبنای ان,تصمیماتی را اتخاذ نمایند. گروههای مختلف استفاده کننده از اطلاعات مالی بدلیل مناسبات متفاوتی که با واحد تجاری دارند ,غالبا نیازمند انواع متفاوت اطلاعات نیز می باشند.بطور کلی, استفاده کنندگان اطلاعات مالی را میتوان به دوگروه استفاده کنندگان داخلی و خارجی طبقه بندی نمود. ان بخش از حسابداری که با پردازش و گزارش اطلاعات مالی برای تامین نیازها و خواستهای استفاده کنندگان خارجی سروکار دارد.اصطلاحا گزارشگری مالی خارجی نامیده می شود. از انجاییکه این گروه از استفاده کنندگان نمی توانند مستقیما اطلاعات مالی مشخصی را از واحد تجاری خواستار شوند,ناگزیر باید بر صورتهای مالی,با توجه به کلیه اهداف,مفاهیم, ویژگیها ومحدودیتهای آن اتکا نمایند (عالی ور،1387،ص3).
درتهیه صورتهای مالی,حسابداران ناگزیر از روشها و رویه های مختلف و مجاز حسابداری بهره می جویند که افزایش روز افزون این رویه ها موجب گردیده است که نتوان به راحتی صورتهای مالی شرکتهای مختلف را با هم مقایسه نمود.استفاده از رویه ها و سیاستهای مختلف و تغییر در روشهای مذکور,تحت اصول و موازین حسابداری توسط شرکتها, گاه به یک خلاقیت و هنر می نماید.نقطه نظر نویسندگانی که حسابداری را به هنر نزدیکتر می دانند این است که حسابداران با توجه به چگونگی تعریف اهداف ,طیف گسترده ای از روشهای اندازه گیری را بکار می گیرند(شباهنگ ،1382،ص26).
دراین تحقیق به یکی از شایعترین و رایجترین خلاقیتها و هنرورزی های حسابداری به نام هموارسازی سود وبررسی رابطه بین میزان پاداش هیئت مدیره وهموارسازی سود پرداخته می شودودر حقیقت ما در این تحقیق به دنبال پاسخ این سوال که,آیا میزان پاداش هیئت مدیره تحت تاثیر هموارسازی سود می باشد یا خیر؟
هموارسازی سود به نوع خاصی از مدیریت سود اطلاق می شود که در آن مدیر به کاهش نوسانات سود بطور موقتی جهت ارائه آن بصورت با ثبات تری مبادرت می ورزد.به بیان دیگر اعمال نظر مدیریت شرکت در تقدم و تاخر ثبت هزینه ها و درآمد ها یا انتقال آنها به سالهای بعد در چارچوب انعطاف پذیر اصول و روشهای متداول حسابداری بطوری که باعث شود شرکت در طول چند سال متوالی از روند سود بدون تغییرات عمده برخوردار باشد را هموارسازی سود می نامند.
وقتی سهام شرکت در بورس نسبت به شرکت های مشابه ارزش بیشتریداشته باشد مدیران توقع دریافت پاداش بیشتری دارند.بیدلمن هموارسازی سود را به بهترین شکل تعریف می نماید:اقدام آگاهانه ای برای کاستن از نوسانات ناشی از تغییر در سطح سود خالص به گونه ای که در زمان کنونی برای شرکت عادی جلوه کند. هی ورث بعنوان یکی از نخستین محققین این رفتار ,انگیزه هموارسازی سود را بر پایه بهبود رابطه با اعتبار دهندگان و کارکنان قرار می دهد و بیان می دارد که این عمل از طریق اقدامات روان شناسانه می تواند چرخه ها نوسانات تجاری راکاهش دهد.
هموارسازی سود در دهه های اخیر یکی از مهمترین موضوعات مورد علاقه محققین حوزه مالی و حسابداری بوده است. در اغلب مطالعات ,این عمل یک رفتار متقلبانه و غیر اخلاقی صورت گرفته توسط مدیریت تلقی گردیده است.این بررسی ها همچنین فرضیات مبنی بر دخالت مدیران در هموارسازی سود را حمایت می نماید.
4-چهار چوب نظری تحقیق
جولیا گرانت در تحقیقی که در سال 2009 انجام داد در موردریسک پاداش هیئت مدیره و هموارسازی سود انجام داد که 7000 شرکت را بصورت سالانه مورد بررسی قرار داد;نتایج نشان داد که یک رابطه مثبت و معنادار بین میزان پاداش هیئت مدیره و هموارسازی سود وجود دارد.
کاناگارتنام در تحقیقی که در سال 2001در کشور کانادا در مورد میزان پاداش مدیران وهموارسازی سود انجام داد یافته های بدست امده از بانکهای این کشور نشان می دهد که رابطه مثبتی بین این دومتغیر وجو دارد ومیزان پاداش هیئت مدیره در سطح هموارسازی سود تاثیر گذاراست.
نتایج تحقیقات انجام شده دراین مورد حاکی از ان است,زمانی که شرکت ها سودهموار گزارش می کنند مالکان اطمینان بیشتری به شرکت پیدا می کنند.گوردون در تحقیق خود دریافت مدیران با استفاده از قواعد حسابداری سود راهموار وبا این کار موجب رضایت سهامداران می شوند.
همچنین بوث,کالانکی و مارتین کی نن اعلام کردند شرکت های هموارساز بازده مورد انتظار بیشتری از سود غیر منتظره نسبت به شرکت های غیر هموار ساز دارند.
درنتایج تحقیق میچلسون وهمکارانش اثر هموارسازی عاملی موثر بر بازده های غیر عادی شرکت هاست, وبازار به سودهای هموار پاسخ مثبت می دهد.

مدل تحلیلی تحقیق
نمودار1-1:مدل تحلیلی تحقیق

منبع:(جولیا گرانت ،2009-کاناگارتنام ،2001)

5-فرضیات تحقیق
با توجه به تئوریهای موجود و پیشینه تحقیق فرضیاتی بشرح زیر قابل ارائه می باشد:
فرضیه اصلی: هموارسازی سود برمیزان پاداش هیئت مدیره شرکتها تاثیر گذار است.
فرعی1:هموارسازی سود برمیزان پاداش هیئت مدیره با توجه به اندازه شرکت تاثیرگذار است.
فرعی2: هموارسازی سود برمیزان پاداش هیئت مدیره باتوجه ROAتاثیرگذاراست.
فرعی3: هموارسازی سود برمیزان پاداش هیئت مدیره با توجه بهDividend Yield تاثیرگذاراست.
فرعی4:تاثیر هموارسازی برمیزان پاداش هیئت مدیره در صنایع مختلف متفاوت است.
فرعی5: هموارسازی سود بر میزان پاداش هیئت مدیره درصنعت خودرو و فلزات تاثیرگذار است.
فرعی6:هموارسازی سودبرمیزان پاداش هیئت مدیره درصنعت کانی های غیرفلزی تاثیرگذار است.
فرعی7:هموارسازی سودبر میزان پاداش هیئت مدیره در صنعت شیمیایی ودارویی تاثیرگذاراست

6-اهداف تحقیق
در تحقیق حاضر به بررسی وجود هموارسازی سود وارتباط ان با میزان پاداش هیئت مدیره پرداخته می شود. لذا هدف از این تحقیق را می توان پاسخگویی به سوالات ذیل بر شمرد:
1-آیا در بازار سرمایه ایران هموارسازی سود بر میزان پاداش هیئت مدیره تاثیر گذار است؟
2-هموارسازی سود چه عملکردی را در شرکت ها بر جای می گذارد؟
3-آیا هموارسازی سود در افزایش میزان پاداش هیئت مدیره نقشی دارد؟
تایید وجود پدیده هموارسازی سود در بین شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران نتیجه ای طبیعی و قابل پیش بینی و منطقی است که مدیران از انگیزهای قوی برای دست زدن به این عمل برخوردارند.نتیجه اثبات وجود این پدیده در بازارهای کارا (که سرمایه گذاران از اطلاعات مالی بعنوان اصلی ترین منبع برای تصمیم گیری بهره می جویند) و حتی بازارهای با کارایی در حد ضعیف موجب تحت تاثیر قرار گرفتن نوع تصمیمات اتخاذ شده توسط سرمایه گذاران خواهد شد و استفاده کنندگان از صورتهای مالی از این موضوع آگاهی پیدا می کنند که با سود های هموار شده روبرو می باشند.با توجه به کاربردی بودن نتیجه پژوهش در شرکت های بورسی اوراق بهادار تهران نتیجه این تحقیق می تواند کمک قابل توجهی را در زمینه عملکرد مدیران داشته باشد و همچنین ارائه اطلاعات واقعی به استفاده کنندگان از اطلاعات مالی داشته باشد.یعنی در واقع اطلاعات بسیار مفیدی برای سرمایه گذاران و سهامداران در بورس اوراق بهادار می دهد.

7-اهمیت موضوع
سیاستهای حسابداری بر بسیاری از تصمیمات استفاده کنندگان صورتهای مالی تاثیر گذار است .بخشی از این سیاستها موجب تغییر ثروت اقتصادی یا جریانهای نقدی استفاده کنندگان از صورتهای مالی می شود؛ برخی دیگر نیز بر رفتار افراد مانند مشتریان,کارکنان و مردم عادی نسبت به شرکت اثر می گذارد که این اثرات خود می تواند مستقیم یا غیر مستقیم باشد. نتایج اقتصادی حاصل از سیاستها و رویه ها ی مختلف حسابداری در طیف استفاده کنندگان اطلاعات مالی متفاوت است. سیاستهای متفاوت حسابداری برای یک سرمایه گذار یا بستانکار ,بر تصمیمات مالی شان تاثیر گذار خواهد بود,در مورد واحد تجاری به سبب افشای اطلاعات می تواند به تغییر در قیمت سهام آن شرکت منجر گردد و به برنامه تخصیص منابع از سوی دولت کمک نماید.این واقعیت که بسیاری از قراردادها ,روابط سهامداران و مفاد قراردادهای وام ,اغلب بر حسب اعداد حسابداری یا نسبت های مالی ارائه می گردند,می تواند بدین معنی باشد که تغییر در سیاستهای حسابداری بر استنباطی که دیگران از این اعداد ونسبتها دارند تاثیر گذار خواهد بود.همین امر باعث می گرددکه روابط اقتصادی ,نسبت با انچه در ابتدا مورد انتظار بوده است متفاوت جلوه کند. بعنوان نمونه,سرمایه ای تلقی کردن اجاره های بلند مدت می تواند بر نسبت بدهی ها به حقوق صاحبان سهام اثر گذاشته ,روابطی که به این نسبت بستگی دارند را نیز تغییر می دهد .
در خصوص دلایل انتخاب این سیاستها ,طیف غالب فکری موجود,اولویت گزینش رویه های متفاوت حسابداری توسط مدیران را به همسویی با منافع شخصی انها نسبت می دهد. حقوق و پاداش مدیرانی که بر مبنای سود گزارش شده گذارده می شود بعنوان عاملی جهت تعیین و یا تغییر در سیاستهای حسابداری در جهت افزایش پاداش و در نتیجه افزایش منافع شخصی مدیران خواهد بود. با این شیوه استدلال و اگاهی از این نتایج است که پژوهشگران در صدد آزمون تجربی در خصوص نتایج اقتصادی سیاستهای حسابداری بر می آیند و آزمون وجود هموارسازی سود نیز در ردیف همین پژوهشها قرار می گیرد.

8-حدودمطلعاتی
قلمرو موضوعی: در این تحقیق به بررسی رابطه بین میزان پاداش هیئت مدیره وهموارسازی سود شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادارتهران پرداخته است.
قلمرو زمانی:این تحقیق شرکتهایی را در بر می گیرد که در دوره 5 ساله 1384 الی 1388 عضو سازمان بورس اوراق بهادار تهران بوده اند.
قلمرو مکانی: کلیه شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران در کانون توجه قرار دارد.

9- تعاریف واژه ها و اصطلاحات
هموارسازی سود:این الگو رایج ترین نوع مدیریت سود می باشد که تعاریف مختلفی از ان شده است:
به طور کلی هموارسازی سود عبارت است از اعمال نظر مدیریت شرکت در تقدم و تاخر ثبت حسابداری هزینه ها و درامدها و با به حساب گرفتن هزینه ها یا انتقال انها به سالهای بعد به طوری که باعث شود شرکت در طول چند سال مالی متوالی از روند سود بدون تغییرات عمده بر خوردار باشد. (عسگری ،1387 ،11)
-هموارسازی سود,فرایند دستکاری زمان شناسایی در امد ها یا درامد گزارش شده است تا جریان سود حسابداری گزارش شده,تغییر کمی داشته باشد,مادامی که درامد گزارش شده رادر بلند مدت افزایش ندهد.(همان منبع،11)
-عمل آگاهانه وانتخاب شده توسط مدیریت به منظورتنظیم نوسانات سودشرکت.( همان منبع ،7)
مدیریت سود :اقدام آگاهانه و عامدانه جهت کاهش نوسانهای سود گزارش شده در طول دوره های متوالی در حول سطحی از سود که سطح عادی(نرمال) سود شرکت نامیده می شود تعریف شده است.(حسینی،8،1389)
تئوری نمایندگی:بطور خلاصه به معنای وجوداحتمال بهره گیری مدیریت از اختیارات خود جهت افزایش منافع شخصی بدلیل وجود فاصله مدیریت و مالکیت می باشد.(جوادی ،18،1386)
شرکت های هموارساز سود :شرکت هایی که به صورت واقعی یا ساختگی,نوسانات سود را طی چند دوره متوالی در حول سطحی نرمال نامیده می شود تعدیل می کنند. (عسگری ،11،1387)
شرکت های غیرهموارساز سود :شرکت هایی که نوسانات قابل توجهی در سود گزارش شده انها طی دوره های متوالی ملاحظه نمی گردد. (همان منبع ،11)

سودناویژه :تفاوت درامد خالص حاصل از فروش کالا و بهای تمام شده کالای فروش رفته. (همان منبع، 11)
سود عملیاتی :مابه التفاوت سود ناویژه وهزینه های عملیاتی. (عسگری ،11،1387)
سود ویژه :تفاوت کلیه در امد ها و هزینه های یک موسسه را در طی یک دوره مالی (درامدها بیشتر از هزینه ها با شند)سود ویژه می نامند. (همان منبع ،11)

10- روش تحقیق
تحقیق حاضر از نوع تجربی در حوزه تحقیقات اثباتی حسابداری و مبتنی بر اطلاعات واقعی در صورتهای مالی شرکتها می باشدو بر اساس هدف,از نوع تحقیقات کاربردی می باشد. تحقیقات کاربردی تحقیقاتی هستند که نظریه ها,قانونمندی ها,اصول و فنونی که در تحقیقات پایه تدوین می شوند را برای حل مسائل اجرایی و واقعی به کار می گیرند.گای (1992) مضاف بر این ,مطالعه حاضر بر حسب روش از نوع همبستگی می باشد.در تحقیق همبستگی هدف اصلی آن است که مشخص شود که رابطه ای بین دو یا چند متغیر وجود دارد و اگر این رابطه وجود دارد اندازه و حد ان چقدر است.(نادری و سیف نراقی,1378)
اساسا همبستگیها به دو شکل وجود دارد:مثبت و منفی. همبستگی مثبت آن است که جهت تغییر در یک متغیر دیگر همسو باشد.مثلا جهت تغییرات هر دو ممکن است افزایشی یا کاهشی باشد.همبستگی منفی بر خلاف همبستگی مثبت ان است که جهت تغییرات یک متغییر با جهت تغییرات متغیردیگر همسو نباشد.جهت سنجش همبستگی بین دو متغیر عموما از ضریب همبستگی استفاده می شود که طیف و دامنه تغییرات آن از 1- تا 1+ می باشد.
بطوریکه مقدار کمی این ضریب بیانگر درجه همبستگی و علامت ان نشان دهنده مثبت یا منفی بودن رابطه است.(حافظ نیا،1380،4-53)
یکی از متداول ترین مدلهای مورد استفاده در بیان همبستگی, مدل خطی رگرسیون است.بکارگیری گسترده این مدل در تحقیقات اقتصادی و تجاری مبتنی بر سه دلیل است:الف)بسیاری از ارتباطات اقتصادی و تجاری را می توان با مدلهای خطی بیان کرد,ب)نتایج بدست امده از مدلهای
رگرسیون برای تصمیم گیری های مدیریت مفید است و ج) برنامه های کامپیوتری برای حل مدلهای رگرسیون به آسانی در دسترس می باشد.(شباهنگ،1381،140)
نکته مهمی را که باید به خاطر سپرد این است که تحقیق همبستگی هرگز یک رابطه علت و معلولی را تبیین نمی سازد,بلکه هدف ان صرفا توصیف یک رابطه است.از بعد دیگر این تحقیق از جمله تحقیقات زمینه ای پس رویدادی است؛چرا که این گروه از تحقیقات به کشف علتها یا عوامل بروز یک حادثه یا پدیده یا رابطه انها,پس از اینکه آن واقعه اتفاق افتاد,می پردازد .
در تحقیقات زمینه ای ,هدف مطالعه و بررسی وسیع موقعیت قبلی و فعلی یا کنش و واکنش های یک واحد از اجتماع با یک فرد یا یک گروه است. از اینرو هدف تحقیقات پس رویدادی , بررسی روابط علت و معلولی از طریق مطالعه نتایج موجود و زمینه قبلی به امید یافتن علت عمل انجام شده است. (نادری و سیف نراقی،1378)
این تحقیق از حیث هدف تحقیق ، از جمله تحقیقات کاربردی است . تحقیقات کاربردی تحقیقاتی هستند که نظرها ، قانونمندی ها ، اصول و فنونی که در تحقیقات پایه تدوین می شوند را برای حل مسائل اجرایی و واقعی بکار می گیرد.همچنین برای تجزیه و تحلیل داده ها از ابزار آماری استنباطی استفاده شده است.

11- جامعه ونمونه آماری
جامعه آماری عبارتست از کلیه عناصری که,در یک زمان مطلوب ماقرار گیرند و دارای یک یا چند صفت مشترک باشند.(حافظ نیا،1382)
کلیه شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران، جامعه آماری تحقیق حاضر را تشکیل می دهند و فرضیه های مورد نظر در رابطه با این جامعه آماری مورد مطالعه و آزمون قرار خواهد گرفت. به علت گستردگی حجم آماری جامعه و وجود برخی ناهماهنگی ها میان اعضاء جامعه، شرایط زیر برای انتخاب نمونه آماری قرار داده شده و از این رو نمونه به روش حذف سیستماتیک انتخاب شده، شرایط یاد شده عبارتند از:
1- این شرکت ها باید قبل از سال 1384 در بورس حضور داشته و از ابتدای سال 1384 سهام آنها در بورس مورد معامله قرار گیرد و معاملاتی باشد.
2- این شرکت ها نبایستی در طول سال های 1384 تا 1388 وقفه عملیاتی داشته و سال مالی آنها منتهی به 29 اسفند باشد (به لحاظ افزایش قابلیت مقایسه)
3- شرکت ها در طول این سال ها تغییر سال مالی نداده و اطلاعات مورد نیاز به منظور استخراج داده ها در دسترس باشد.
4- شرکت ها جزء بانک ها و مؤسسات مالی، شرکت های سرمایه گذاری و واسطه گری و هلدینگ و لیزینگ نباشد، زیرا کمتر از هموارسازی سود به مدیریت سود می پردازند.
با توجه به موارد مطرح شده فوق، تعداد 117 شرکت در دوره ی زمانی 1384 تا 1388 به عنوان نمونه انتخابی سیستماتیک و هدفمند انتخاب شد. از آنجا که در چندفرضیه سه صنعت 1-خودرو و فلزات 2-کانی های غیر فلزی 3-شیمیایی و دارویی جداگانه ذکر شده ,بدین خاطر شرکت های مورد نظر هر یک از صنعت هارا هم مشخص کردیم؛که به شرح ذیل می باشند:
1- صنعت خودرو فلزات (50 شرکت)
(خودرو ساخت قطعات، ساخت محصولات فلزی، فلزات اساسی، ماشین آلات و دستگاه های برقی و ماشین آلات و تجهیزات) آهنگری تراکتورسازی، آلومتک، باما، چادر ملو، چرخشگر، داده پردازی ایران، فنرسازی زر، فولاد کاویان، قطعات اتومبیل، گروه بهمن، ایران خودرو دیزل، جام دارو، جوش و اکسیژن، کابل باختر، خدمات انفورماتیک،گسترش صنایع و خدمات کشاورزی، کمک فنر ایندامین سایپا، کنتورسازی ایران، لنت ترمز، لوله و ماشین سازی، معادن منگنز، مهرکام پارس، مس باهنر، موتورسازان تراکتور، افست، پارس خزر، ریخته گری تراکتورسازی، رینگ سازی مشهد، سایپا، سایپا آذین، تأمین ماسه، زامیاد، ایران ترانسفو,الکتریک شرق,ایران خودرو,ایران مرینوس,هپکو,تراکتور سازی ایران,صنایع ریخته گری ایران،سایپا دیزل،صنعتی محور سازان ایران خودرو،نیرو محرکه،فنر سازی خاور،فولاد امیر کبیر کاشان،کاربراتور سازی ایران،گاز لوله،نورد الومینیم،نصیر ماشین،ماشین الات صنعتی تراکتور سازی،ماشین سازی نیرو محرکه.

فرمت این مقاله به صورت Word و با قابلیت ویرایش میباشد

تعداد صفحات این مقاله  16  صفحه

پس از پرداخت ، میتوانید مقاله را به صورت انلاین دانلود کنید

دانلود مقاله مختصری در باره اقتصاد آموزش

. بررسی مسئله
از دیرباز تاکنون، توسعه یافتن مسئله اصلی کشورهای در حال توسعه و توسعه نیافته بوده است. آنچه مسلم است، دو منبع طبیعی و انسانی عناصر اصلی موجد توسعه اقتصادی و اجتماعی هستند و ترکیب و تناسب مطلوب آنها، توسعه به بار می آورد. لیکن، هدایت منابع طبیعی بوسیله منابع انسانی میسر است. در اینجا، کمیت و کیفیت منابع انسانی در فرایند توسعه مؤثرند. منابع طبیعی و منابع انسانی در کنش متقابل هستند، لذا، ارتقاء کمی و کیفی منابع انسانی بر منابع طبیعی و سرمایه، در یک دوره زمانی تأثیر می گذارد، به ویژه اگر دولتها استراتژی های خاصی را در پیش گیرند. به طور مثال، انتخاب استراتژی توسعه اقتصادی مبتنی بر سازو کار بازار، مسئله بررسی تأمین مالی ارتقاء منابع انسانی از سوی دولت را با اهمیت تر می کند. به هر حال، آموزش ابزاری است که منابع انسانی را به طور کیفی ارتقاء می دهد و یک سرمایه گذاری خوب محسوب می شود که بازدهی اقتصادی و اجتماعی دارد. هزینه مالی آموزش، بر حسب درجه توسعه یافتگی یک کشور (شاخصهای توسعه) متفاوت است و هرچه کشور توسعه نیافته تر باشد به منابع مالی بیشتری برای گسترش آموزش نیاز دارد. این در شرایطی است که سایر بخشهای اقتصادی نیز برای کسب اعتبارات بیشتر، توان مالی دولت را تقلیل می دهند. در این هنگام، نابسامانی در تأمین مالی آموزش، ممکن است با تخصیص نامناسب بودجه آموزش نیز همراه گردد و مسئله را غامض تر نماید. این گزارش مسئله تخصیص بهینه بودجه آموزش در ایران را با توجه به چرخش سیاست اقتصادی حرکت به سمت اقتصاد بازار، بررسی می نماید.

2. تاریخ مختصر آموزش و پرورش در ایران
آموزش در ایران، قدمتی دیرینه دارد. بررسی تاریخی آموزش، به اختصار، در دوره قبل از ورود دین اسلام به ایران نشان می دهد که آموزش بر اساس تعالیم دین زردشت، توسط جامعه و والدین انجام می شد. در زمان حکومت ساسانیان (224 قبل از میلاد تا 642 بعد از میلاد) نخستین دانشگاه که رشته های پزشکی، فنی، و علوم طبیعی و اجتماعی را تدریس می کرد، پایه گذاری گردید.
بعد از ورود اسلام به ایران، مساجد، مکتب خانه و حوزه های علمیه، مراکز اصلی تعلیم و تربیت شدند. دروس اصلی مدارس آن زمان، صرف و نحو عربی و منطق بود که عموماً فرزندان طبقات متوسط در آن آموزش می دیدند و طبقات بالای جامعه برای فرزندان خویش معلم سرخانه استخدام می کردند. در چنین نظام قشربندی که البته با نظام کاستی پیش از اسلام تفاوت اساسی کرده بود، فرزندان طبقات پایین تر، بویژه در مناطق روستایی، به ندرت سواد می آموختند.
تأسیس مدارس جدید ابتدایی و متوسطه، به سبک اروپایی، مقارن مشروطیت و سلطنت احمدشاه بود، هر چند که، پیش از این مقدمات تأسیس دارالفنون فراهم شده بود. ریشه های تغییر نظام آموزشی به اوایل دوره قاجاریه و جنگهای ایران و روس برمی گردد که طی آن، رهبران جامعه از تحولات غرب مطلع شدند و به عقد قراردادهایی مبادرت ورزیدند. اجزای این قراردادها، به ویژه قرارداد عباس میرزا و انگلیس که اعزام محصل به خارج را نیز در بر می گرفت، زمینه ساز ورود اندیشه غرب به عنوان یک حرکت غیردینی به ایران می باشد. با وقوع انقلاب مشروطیت، که ریشه در تحولات اجتماعی ایران داشت، تغییر نظام آموزشی و شکلگیری نهاد جدید آموزش سرعت گرفت. البته بعد از سالهای 1313، با ورود دوباره اندیشه دینی به محافل و محیطهای فرهنگی و آموزشی از سرعت رشد اندیشه سکولاریسم در پهنه آموزش کاسته شد.
در دهه 1330 و 1340، با عضویت ایران در یونسکو، شرکت در کنفرانسهای جهانی و میزبانی کنفرانس وزیران آموزش و پرورش در دهه 1340 در تهران، آموزش و کاهش بیسوادی به عنوان شاخص مهم توسعه از عوامل درون زای برنامه های اقتصادی و اجتماعی گردید.
بعد از انقلاب اسلامی، ساخت نهاد آ»وزش تغییر اساسی نکرد و تنها آموزشهای مذهبی، غنای بیشتری یافت. این امر، علاوه بر کارکرد آشکار به جامعه ایران، دارای کارکرد پنهان نیز می باشد، که به عنوان مثال می توان از آموزش قوانین جدید مملکتی، احترام به ارزشها، مقدسات دینی و آرمانهای نظام جمهوری اسلامی ایران نام برد.
به هر حال، توسعه ارتباطات و آگاهی از پیشرفتهای ملل دیگر، بر تقاضای آموزشی و نظام آموزش تأثیر زیادی می گذارد.

3. عرضه و تقاضای آموزش
اقتصاد آموزش، رشته علمی جدیدی است که بیش از دو دهه از عمر آن نمی گذرد. این رشته، که زیرشاخه ای از علم اقتصاد است، به ویژه برای کشورهای در حال توسعه، که آموزش به عنوان یکی از عناصر توسعه به حساب می آید، توصیه های مهمی را در بر دارد. همانطور که موضوع مرکزی علم اقتصاد مدیریت، بیشینه کردن تولید با استفاده از منابع کمیاب و محدود می باشد، اقتصاد آموزش نیز سعی دارد تا با استفاده از بهینه از منابع آموزشی، به حداکثر تولید نائل آید. بدین ترتیب، اقتصاد آموزش، عوامل تعیین کننده عرضه و تقاضای آموزشی و تفاوت بین فایده ها و هزینه های شخصی و اجتماعی سرمایه گذاری در آموزش را بررسی می کند. هزینه های آموزش باید به نحوی تخصیص یابند که بالاترین بازده اجتماعی را به دست آورده، و همچنین، با توجه به محدودیت منابع برای آموزش یا بهره گیری از راههای مختلف و ابداعات آموزشی و روشهای جدید، زمینه افزایش کارآیی را فراهم نمود.
بررسی تقاضای آموزشی، به ویژه در کشورهای در حال توسعه، نشان می دهد که ظاهراً انگیزه تقاضای آموزشی، اقتصادی است. فرد، انتظار دارد، با بالا رفتن سطح آموزش، درآمدش نیز افزایش یابد. اکثر مردم در کشورهای در حال توسعه، و توسعه نیافته، آموزش را معمولاً برای فواید غیراقتصادی تقاضا نمی کنند، بلکه، آموزش وسیله تأمین اشتغال در بخشهای اقتصادی به ویژه بخشهای جدید را فراهم می کند.
میزان تقاضای آموزش، در سطحی که فرد را قادر به استفاده از امکانات شغلی جدید نماید، به وسیله ترکیبی از چهار متغیر زیر تعیین می شود:

1. اختلاف مزد و یا درآمد؛
2. احتمال موفقیت در پیدا کردن شغل در بخش جدید؛
3. هزینه های مستقیم شخصی؛
4. هزینه های مستقیم یا هزینه فرصتهای از دست رفته آموزش، به این ترتیب که، هر چه هزینه فرصت از دست رفته بیشتر باشد، تقاضا برای آموزش کمتر خواهد بود.

البته، عوامل مؤثر غیراقتصادی نیز وجوددارند که بر تقاضای آموزشی مؤثرند. این عوامل، عبارتند از: سنن فرهنگی، موقعیت اجتماعی، آموزش والدین، و بعد خانوار.
بخش مهمی از تقاضای آموزشی در کشورهای در حال توسعه و به ویژه ایران، به طور کاذب ایجاد شده است. بدین لحاظ، می توان از طریق شناسایی عوامل مربوطه، تقاضای آموزش را به سطحی واقع بینانه تر کاهش داد. کاهش این تقاضا، فواید و هزینه های خصوصی آموزش را به هزینه و فواید اجتماعی آن نزدیکتر می سازد. این مهم را می توان از طرق زیر به انجام رساند:
1. یکی از عوامل مؤثر در افزایش تقاضا، هزینه های مستقیم شخصی آموزش است. اگر فرد مجبور شود که هزینه های آموزشی را خود پرداخت کند، تقاضای خصوصی برای آموزش کاهش می یابد و اگر هم به دلیل اختلاف زیاد درآمدها و یا مزدها و سایر عوامل تقاضا، تقاضای خصوصی کاهش نیابد، هزینه های آن را اجتماع نمی پردازد. راههای مختلفی برای پرداخت هزینه ها وجود دارد. ارائه وام، یکی از آنها می باشد که خانواده و یا اجتماع بار هزینه آموزشی را بر دوش نمی کشند، بلکه ذینفع از طریق درآمدهای آینده اش این هزینه را می پردازد. همچنین باید نظام پرداخت هزینه برای طبقات محروم انعطاف پذیری بیشتری داشته باشد.
2. کاهش تفاوت درآمد بین بخشهای جدید و سنتی که شامل سیاستهای تثبیت نسبی سطح حداقل و متوسط مزدها در بخشهای جدید و افزایش بهره وری و قیمتهای کشاورزی است. البته بحث بیشتر در این موضوع، ما را از مبحث آموزش دور می کند.
بنابراین، به طور کلی می توان گفت، تقاضای آموزشی به لحاظ عوامل اقتصادی است در حالی که آموزش به تحرک اجتماعی کمک می کند و به این خاطر، تفاوتهایی در انسانها پدید می آورد که شأن و منزلت اجتماعی آدمیان را تغییر می دهد. بدین سبب، این عامل در تقاضای آموزشی مؤثر می افتد. بررسی این موضوع، تعلق خاطر جامعه شناسی آموزش و پرورش است.
علاوه بر این، عوامل دیگری به طور خاص بر عرضه و تقاضای آموزشی در کشور مؤثر بوده اند که عبارتند از:
1. رشد بالای جمعیت،
2. اهتمام زیاد دولت به گسترش آموزش و افزایش میزان ثبت نام،
3. کاهش درآمدهای واقعی دولت ناشی از تأثیر پذیری از از نواسانات قیمت نفت و عدم وجود یک نظام مالیاتی کارآمد؛
4. رکود اقتصادی؛
5. رقابت روزافزون بخشهای دیگر برای تصاحب سهم بیشتری از منابع عمومی محدود.

عرضه آموزش بستگی به استراتژی توسعه دارد. این امر به ویژه در کشورهای در حال توسعه مصداق دارد. استراتژی توسعه تعیین می کند که چه مقدار از مکان و ظرفیت آموزشی فراهم گردد، چه نوع آموزشی ترویج شود، چه کسی به مکانهای آموزشی راه یابد، و چه سطوح تحصیلی مورد عنایت قرار گیرند. لذا، عرضه آموزشی را، باید با معیارهای دیگری که غالباً اقتصادی هم نیستند، سنجید. بدین ترتیب، نخست استراتژی توسعه برگزیده می شود، و سپس به طور اقتصادی در مورد آموزش بحث می گردد. بنابراین، اگر با هر نوع معیاری – اقتصادی، سیاسی، و اجتماعی-، استراتژی توسعه صنعتی را از طریق استراتژیهای توسعه صادرات و یا جایگزین واردات برگزینیم، به سطوحی خاص از آموزش توجه بیشتری معطوف می گردد، تا اینکه استراتژی توسعه خودمحور، انتخاب شود.
ممکن است، این برنامه توسعه به آموزش عالی توجه زیادی نکند. در کشورهایی که سیاستهای خصوصی سازی اقتصادی در آنها اجرا می گردد، تخصیص هزینه های دولت در زمینه آموزش فنی و حرفه ای، کاهش می یابد، زیرا که، بخشهای مختلف صنایع که اینک در مالکیت خصوصی است، هزینه آموزش نیروی انسانی خود را متقبل می شوند.

4. نرخ بازده سرمایه گذاری در آموزش
بر اساس تحقیقات انجام شده در کشورهای در حال توسعه، سرمایه گذاری آموزشی بیشتر از سرمایه گذاری در سرمایه های فیزیکی بازده دارد که نشان از کمیابی مزمن سرمایه انسانی است. نتایج این تحقیقات نشان داده است که:
1. نرخ بازده سرمایه گذاری آموزشی بر اساس مقاطع آموزشی کاهش می یابد. لذا، بازده آموزش ابتدایی، بیشتر از مقاطع بالاتر است.
2. نرخ بازده خصوصی و اجتماعی آموزشی بسیار نابرابر است، بدین علت که دولتهای در حال توسعه یارانه بیشتری به آموزش می دهند. پس، چون فرد هزینه آموزش کمتری می پردازد، لذا، بازده خصوصی بالاتر از نرخ بازده آموزش است.
3. صرف نظر از بازده خصوصی و اجتماعی سرمایه گذاری آموزشی، نرخ بازدهی آموزشی در بخش خصوصی یا رقابتی هر کشور، بیشتر از بخش عمومی است. این امر به دلیل انعطاف پذیری بیشتر نظام حقوق و دستمزدها در بخش خصوصی نسبت به بخش دولتی است.
4. نرخ بازدهی سرمایه گذاری در آموزش حرفه ای، کمتر از نرخ بازدهی در آموزش عمومی است. دلیل این مسئله این است که هزینه سرانه تمام مقاطع آموزش حرفه ای به دلیل تجهیزات و نیروی متخصص تر آموزشی، از آموزش عمومی بیشتر است. همچنین، دانش آموختگان برنامه های درسی آموزش عمومی، در مقایسه با برنامه های آموزش فنی و حرفه ای طیف گسترده ای از مشاغل را در پیش رو دارند، لیکن، دانش آموختگان فنی و حرفه ای صرفاً برای ورود به یک شغل خاص آموزش دیده اند. البته، می توان این امر را حاکی از اهمیت بخش خدمات در کشورهای در حال توسعه نیز تلقی کرد.
5. نرخ بازده سرمایه گذاری آموزشی در میان زنان بیشتر از مردان است. لازم به ذکر است که نرخ بازده سرمایه گذاری در آموزش، از تفریق درآمد نیروی کار آموزش دیده و کمتر آموزش دیده، نسبت به هزینه آموزش آنها به دست می آید. یک جزء عمده این هزینه، درآمدهایی است که فرد در حین تحصیل از دست می دهد. لذا، چون هزینه فرصت ناشی از اشتغال به امر آموزش زنان در کشورهای در حال توسعه، کمتر ازمردان است، نرخ بازده آموزشی شان نیز فزونی می گیرد .

5. هزینه مالی آموزش و پرورش در ایران
در ایران، مانند بسیاری از کشورهای در حال توسعه، هزینه های آموزش و پرورش توسط دولت تأمین می شود، لذا، هرگاه که دولت در تنگناهای مالی بوده است، منابع مالی کافی برای گسترش آموزش و پرورش در دسترس نبوده است. به ویژه، در دوران بعد از پیروزی انقلاب اسلامی، به علت اوضاع نامساعد اقتصادی؛ و پس از پایان جنگ تحمیلی و شروع اجرای برنامه توسعه، به علت افزایش رقابت بخشهای اقتصادی در استفاده از منابع عمومی در سطح کلان، دولت را بر آن داشته است تا زمینه تأمین هزینه آموزش و پرورش فرزندان برخی خانوارها را از طریق تأسیس مدارس غیرانتفاعی فراهم نماید. لذا، طرح گسترش مدارس غیرانتفاعی آماده و تصویب شد و پیشبینی می شد تا پایان برنامه دوم توسعه (77-1373) حدود 20 درصد دانش آموزان کشور در این مدارس تحصیل نمایند. از سوی دیگر، کیفیت پایین مدارس دولتی، به عنوان یک عامل درونی نظام آموزشی، باعث گردیده است که در حال حاضر، تقاضا از عرضه امکانات غیرانتفاعی افزون تر باشد. بدین ترتیب، دولت بخشی از هزینه دانش آموزان و هزینه کادر آموزشی و فضاهای فیزیکی و غیره را به عهده مردم می گذارد. اگرچه اتخاذ این سیاست، مسائل هزینه ای دولت را تا حدودی تخفیف می دهد، لیکن، مسئله توسعه آموزش و پرورش به عوامل دیگری هم مربوط است.
استفاده از توان مالی خانوارها، در پرداخت هزینه آموزش، به تنهایی جوابگوی تنگناهای بودجه ای نیستو مشکل اصلی از تخصیص نامناسب بودجه دولت ناشی می گردد. بدین صورت که، اگر بازدهی حاصل از سرمایه گذاری در امر آموزش ابتدایی بالاتر باشد، دولت باید بودجه را متناسب با آن تخصیص دهد. همچنین، یک نظام متمرکز و غیرقابل انعطاف در زمینه هزینه بودجه در مدارس مختلف کشور، امکان استفاده از کارآیی مدیران را در کاهش بودجه، و ایجاد نوعی رقابت و استفاده از معیارهای متناسب با شرایط خاص را کاهش داده است.
همانطور که گفته شد، تخصیص هزینه ها در سطوح مختلف باید رابطه ای مستقیم با بازدهی آن داشته باشد. بررسیها نشان داده است که، آموزش ابتدایی، در راه توسعه، بیشترین بازده را دارد، زیرا، با هزینه ای کمتر، جمعیت بیشتری را آموزش می دهد، و این آموزش در بینش آنها اثر بسزایی دارد.
در مقابل، آموزش عالی، هزینه زیادی دربر دارد، و باید توجه داشت هنگامی که دولت به سمت آزادسازی فعالیتهای اقتصادی حرکت می کند، هزینه آموزش عالی را باید بخش خصوصی، که استفاده کننده نهایی این نیروهاست، پرداخت نماید. در سال 1368، نسبت هزینه آموزش عالی به تولید ناخالص داخلی (GDP) تقریباً برابر با دوره های راهنمایی و متوسطه بوده است. در حالی که، درصد میزان ثبت نام در دوره راهنمایی، متوسطه، و عالی، به ترتیب 42، 19، و 5 درصد بوده است. علیرغم بدیهی بودن این مطلب که دولت باید در تأمین هزینه های آموزش عالی، نسبت به آموزش متوسطه و ابتدایی، استفاده بیشتری از خود خانوارها بنماید، اما، به دلیل تقاضای بیش از حد، در عمل مجبور گردیده است تا سرمایه گذاری بیشتری در توسعه آموزش عالی انجام دهد. این در حالی است که، هزینه کردن منابع محدود و کمیاب، برای جوابگویی به این تقاضای فزاینده، که به علت تفاوت بهره وری سطح تحصیلات و تقاضا برای نیروی کار ماهر انجام می شود، از نظر منطق اقتصادی درست نمی نماید. جدول شماره (1) نشان می دهد که دولت، 4 درصد از تولید ناخالص داخلی را به هزینه آموزش ابتدایی اختصاص داده است که میزان ثبت نام آن 78 درصد می باشد.

جدول شماره 1
درصدهای تفکیکی هزینه دولت برای آموزش بر حسب مقاطع آموزشی و میزان ثبت نام

دولت می تواند با بررسی و اجرای موارد مختلف خصوصی سازی آموزش عالی (خصوصی سازی بسیار شدید)، در کنار بخش دولتی، به کاهش هزینه ها در این بخش، و هدایت آن در بخش آموزش ابتدایی که دارای بازده بالاتر اجتماعی است، دست یازد. باید توجه داشت که این امر نیاز به بررسی دقیق در موارد ذکر شده دارد و نهایتاً یک راه حل اقتصادی است. روشن است که به لحاظ جامعه شناختی، خصوصی سازی آموزشی، در هر سطحی، موجب ایجاد شکاف بین قشرهای توانمند و ناتوان گردیده، و نظام قشربندی اجتماعی را که در هنگام دولتی بودن آموزش، حداقل در این بخش هویدا نبوده است، آشکار می سازد.
داده های به دست آمده از جوامع مختلف نشان می دهند که تفاوتهای تحصیلی، رابطه نزدیکی با قشربندی اجتماعی دارد. هر چند که انواع دیگر تفکیک اجتماعی، مانند تفکیک بین جنسها، گروههای قومی یا دینی نیز، غالباً با نوع یا کیفیت تحصیلی در ارتبط است. در ایران، تفکیک بین جنسها، در نظام آموزشی، نمود بیشتری دارد.
اطلاعات جدول شماره 2 نشان می دهد که نسبت هزینه آموزش عالی به هزینه کل دولت در سطح آموزش عالی، از سطح فنی و حرفه ای بیشتر است. هزینه آموزش عالی 2.5 درصد هزینه کل دولت، و هزینه آموزش فنی و حرفه ای 1.8 درصد هزینه دولت را به خود اختصاص می دهد. نسبت هزینه آموزش عالی به درآمد ناخالص ملی (GNP) ./49 درصد و در مورد آموزش فنی و حرفه ای ./44 است؛ در حالی که، سطوح ابتدایی، راهنمایی، و متوسطه تنها 3 درصد از درآمد ناخالص ملی را هزینه می نمایند.
همانطور که گفته شد، بعد از پیروزی انقلاب اسلامی، استقرار عدالت اجتماعی و تأمین و رفاه مردم به عنوان اهداف اصلی دولت مطرح گردیدند. اما، آغاز جنگ عراق علیه ایران، به نحوی بر مشکلات دولت افزود، که سهم هزینه های تأمین اجتماعی به تدریج کاهش یافت. در سال 1359، نسبت هزینه آموزش به تولید ناخالص ملی 7.5 درصد بود، که در سال 1369 به 4.1 درصد تولید ناخالص ملی کاهش یافت. این وضعیت، در مقایسه با اغلب کشورهای صنعتی، بسیار پایین، و از برخی کشورهای در حال توسعه، مانند پاکستان، سنگاپور، ترکیه، فیلیپین، و کنیا اندکی بیشتر است.

جدول شماره 2
نسبت هزینه آموزش، به هزینه کل بر حسب سطوح مختلف تحصیلی در بودجه دولت

به ویژه، از آن جهت اهمیت دارد که، اولاً سن ازدواج در مناطق روستایی، به ویژه نزد دختران، پایین است، و نرخ باروری آنان بالاتر از مناطق شهری است. بنابراین، رابطه مستقیم و پایداری بین آموزش دختران، به ویژه آموزش ابتدایی، و برنامه کنترل موالید وجود دارد. از سوی دیگر، رابطه مستقیم و مثبتی بین آموزش در مناطق روستایی و بازدهی کشاورزی وجود دارد.
در سال 1368، حدود 3 میلیون دانش آموز در دوره راهنمایی ثبت نام کرده اند که بخشی از جمعیت 11-13 ساله را تشکیل می دهند. رشد ثبت نام دانش آموز در این مقطع، در دوره 1354- 70 حدود 6.9 درصد بوده است. نرخ ثبت نام این مقطع در سال تحصیلی 1367-68، 36.6 درصد برای دختران، و 46.5 درصد برای پسران بوده است. افت شدید نرخ ثبت نام در این مقطع، در مقایسه با مقطع ابتدایی، افت تحصیلی بین دو مقطع را نمایان می سازد. نرخ خالص ثبت نام در این سال در مناطق روستایی 16.7 درصد برای دختران بود که طرز تلقی جامعه روستایی درباره آموزش و کمبود امکانات تحصیلی در روستاها را در این مقطع نشان می دهد. بررسی عمیقتر علل کاهش نرخ ثبت نام برای دختران، مستلزم مطالعه عوامل اقتصادی، اجتماعی، و فرهنگی درون و بیرون نظام آموزشی در روستاها می باشد. برای رسیدن به یک توسعه همه جانبه در روستاها، کاهش میزان ثبت نام دختران، به ویژه در مقاطع اولیه تحصیلی، یک مانع اساسی تلقی می گردد.

آموزش متوسطه در ایران، به دوشاخه اصلی نظری و فنی تقسیم شده است. در سال 1370، کل دانش آموزان این مقطع، به 1.82 میلیون نفر بالغ می شود که 87 درصد آنان در شاخه های نظری، و 13 درصدشان در شاخه های فنی و حرفه ای تحصیل می کنند. در حالی که، در سال 1357، 78 درصد دانش آموزان متوسطه در شاخه های نظری تحصیل می کردند.
نسبت هنرجویان فنی و حرفه ای، و آموزش کشاورزی به کل دانش آموزان متوسطه به ترتیب 7.26، 4.75، و 0.64 درصد می باشد. درصد هنرجویان آموزش کشاورزی در کل هنرجویان فنی نیز، 5 درصد می باشد. با توجه به رشد جمعیت، و نیاز به مواد غذایی، اهمیت بخش کشاورزی باید مورد توجه خاص قرار گیرد. اگرچه ایران در حال تبدیل شدن به یک کشور صنعتی می باشد، اما هنوز نسبت جمعیت شاغل در بخش کشاورزی بالا است. به طور کلی، در کشورهای صنعتی توسعه یافته نیز، بخش فنی و حرفه ای دارای اهمیت زیادی است. برابر آمار این کشورها، حدود 19.4 درصد از کل ثبت نام کنندگان مقاطع مختلف تحصیلی، در فنی و حرفه ای ها تحصیل می کرده اند؛ در حالی که، در کشورهای در حال توسعه، تنها 9.5 درصد در این مقطع آموزش می بینند. تعداد دانش آموزان مقطع آموزش فنی و حرفه ای در دوره (1356- 1370) ثابت باقی مانده است. در صورتی که، درصد آن در کل دانش آموزان مقطع متوسطه، از 22 درصد، به 13 درصد کاهش یافته است.
میزان ثبت نام در مدارس متوسطه در سال 1368، معادل 33.6 درصد در کل بوده است. این میزان در مناطق شهری 25.8 درصد برای پسران و 27.3 درصد برای دختران و در مناطق روستایی 14.0 درصد برای پسران و 6.8 درصد برای دختران می باشد.

7. افت تحصیلی در ایران
یکی از مهمترین مسائل آموزش و پرورش، مسئله افت تحصیلی می باشد. این مسئله موجب اتلاف منابع مالی و انسانی می گردد. شاخص افت تحصیلی، همان تعداد تکرار پایه و میزان ترک تحصیل است. در کشورهای در حال توسعه، به علت عوامل درونی و بیرونی در نظام آموزش و پرورش میزان افت تحصیلی بالا است. عوامل بیرونی مؤثر بر افت تحصیلی، فقر و نابسامانی های ناشی از عوامل اقتصادی، اجتماعی، و تربیتی است که موجب ترک تحصیل و تکرار پایه تحصیلی می گردد. عوامل درونی هم، شامل نحوه تخصیص منابع و مدیریت، و کارآیی مقاطع مختلف آموزشی است که در اینجا به بحث درباره آن می پردازیم.
اگرچه آموزش نوعی سرمایه گذاری است که بازدهی اقتصادی – اجتماعی دارد، اما اگر نحوه تخصیص منابع موجب کاهش بازدهی آن گردد، نتیجه چیزی جز اتلاف منابع مالی و انسانی نمی باشد. هرچه میزان افت تحصیلی بالا باشد، نشان می دهد که هزینه ها بیشتر سوخت شده اند و افزایش نرخ افت تحصیلی نیز، نمایانگر افزایش فقر در جامعه است. میزان هزینه تلف شده ناشی از افت تحصیلی دانش آموزان در سال 1365، 66، و 67 به ترتیب 489، 554، و 765 میلیارد ریال بوده است.
جدول شماره 14 افت تحصیلی در سال تحصیلی 1367- 68 را نشان می دهد. در این سال، خسارات ناشی از افت تحصیلی (بر دولت، خانواده، و افراد) 1.26 برابر هزینه های آموزشی بوده است. همچنین، بر اساس یافته های مندرج در جدول شماره 15، تنها 20 درصد دانش آموزانی که در سال تحصیلی 1358-59 در کلاس اول ابتدایی ثبت نام کرده اند، در سال تحصیلی 1369-70 به چهارم نظری رسیده اند. در مقطع ابتدایی نیز، 86.3 درصد کسانی که در سال تحصیلی 1365-66 در کلاس اول ابتدایی ثبت نام کرده اند، به کلاس پنجم ابتدایی در سال 1369-70 رسیده اند.

میزان ثبت نام و درصد تفاوت دختران و پسران حاکی از این است که تعداد دانش آموزان در مقطع راهنمایی که ترک تحصیل نموده اند، بیشتر دختر بوده اند و این نسبت بر حسب مناطق روستایی و شهری نیز متفاوت است.
برای بررسی علل کاهش افت تحصیلی باید به بررسی عوامل درون نظام آموزش، یعنی تخصیص هزینه ها در مقاطع مختلف آموزش، کارآیی نظام آموزشی و عوامل بیرون از نظام آموزشی بر حسب مناطق شهری و روستایی پرداخت.

8. شاخصهای آموزش در ایران
شاخصهای آموزشی، بیانگر وضع نظام آموزشی هر کشوری است؛ به ویژه آنکه، می توانم آنها را در یک دوره زمانی مطالعه کرد و با نظامهای آموزشی کشورهای مشابه، مقایسه کرد. شاخصهای آموزشی، مانند نسبت شاگرد به معلم، تراکم دانش آموز در کلاس و مدرسه، و نسبت معلم به کلاس درس، از اصلی ترین آنها به شمار می روند. در دوره زمانی 1358-70، شاخص شاگرد به معلم، علیرغم رشد سریع جمعیت دانش آموز، کاهش یافته است. این امر ناشی از برنامه ریزی دولت در جهت تربیت و استخدام کادر آموزشی همگام با رشد جمعیت می باشد. کوشش دولت در کاهش این شاخص، تا اندازه ای در یک دوره کوتاه نیز حاصل می شود. هر چند که، ثبات این شاخص، با نوسانات سایر شاخصها از جمله نسبت معلم به کلاس، و تراکم دانش آموز در کلاس ارتباط نزدیکی دارد، شاخص دانش آموز در کلاس برای کل کشور در این دوره روندی نزولی داشته، اما تراکم دانش آموز در مدرسه در همین دوره افزایش یافته است (رک. جدول شماره 16). شاخصهای مذکور نیازمند برنامه ریزی درازمدت سرمایه گذاری عمرانی است. در این دوره به علت فقدان یک برنامه جامع توسعه، این شاخصها بهبود نیافتند، لذا، می توان استنباط کرد که کیفیت آموزش دچار لطمه گردیده است. جدول شماره 17، اهداف و عملکرد بخش آموزش و پرورش را در دو سال اول برنامه اول توسعه اقتصادی، اجتماعی، و فرهنگی کشور (1368-72) نشان می دهد. همانطور که ملاحظه می شود، بهبود این نسبتها، در برخی موارد، نیازمند سرمایه گذاری و برنامه ریزی بلند مدت می باشد. از جمله نرخ بهره برداری از ظرفیت کالبدی، تعداد دانش آموزان مدارس غیرانتفاعی، مساحت فضای آماده شده، تراکم دانش آموز در کلاس، و نسبت دانش آموزان روستایی به کل دانش آموزان که به اهداف تعیین شده نرسیده اند.

9. موانع بررسی میزان کارآیی مدارس خصوصی و دولتی در ایران
بعد از پیروزی انقلاب اسلامی، با تعطیل شدن مدارس خصوصی، نظام آموزشی به طور یکپارچه به بخش دولتی سپرده شد و حدود 600 هزار دانش آموز از این مدارس به بخش دولتی منتقل شدند. دست اندرکاران آموزشی معتقدند که این مدارس با افت کیفی چشمگیری روبرو شدند. در سال 1370، با تأسیس 2200 مدرسه غیرانتفاعی موافقت شد و از این تعداد 540 مدرسه آغاز به کار کرده و 7000 نفر دانش آموز را جلب نمود. در سال تحصیلی 1371- 72 حدود 1250 مدرسه غیرانتفاعی با 140 هزار دانش آموز فعالیت دارند. پیش بینی می گردد که این رقم تا پایان برنامه دوم توسعه، به 2 میلیون نفر افزایش یابد.
عدم برابری عرضه و تقاضای آموزشی (سبقت گرفتن تقاضا بر عرضه)، دولت را بر آن داشته است تا بخشی از سرمایه گذاری در آموزش و پرورش را از دوش دولت برداشته تا خانوارها در تأمین مالی آموزش مشارکت نمایند. تحقیق پیرامون کارآیی مدارس خصوصی، صرف نظر از کاهش مخارج آموزشی در بودجه دولت، اهمیت فراوانی دارد. یکی از شیوه های بررسی میزان کارآیی این مدارس، مقایسه عملکرد آنها با مدارس دولتی است. از نظر روش شناسی، نمونه های تصادفی از این دو نوع مدارس انتخاب می گردد و نمرات دانش آموزان در بعضی از دروس با هم سنجیده می شود. انجام این نوع تحقیق در ایران، با مشکلاتی همراه است. چون واگذاری بخشی از آموزش به بخش خصوصی، به دلایل مختلف (از جمله کمبود سرمایه، و...)، به کندی صورت می گیرد، عرضه آموزش، قدرت برابری با تقاضا را نداشته است؛ لذا، مدارس خصوصی، به گزینش متقاضیان دست زده اند و دانش آموزان برتر را بر می گزینند. در ضمن، چون والدین هزینه تحصیلی فرزندان را می پردازند، لذا، محیط مناسبتری برای تحصیل آنان فراهم می کنند تا نتایج بهتری حاصل شود و متقابلاً، به این دلیل مدارس خصوصی نیز در برابر والدین مسئولیت پذیرتر عمل می کنند. بنابراین، مقایسه کارآیی مدارس خصوصی و دولتی هنگامی میسر است که تحلیل گر بتواند تأثیر این عوامل زمینه ای را در نتایج موفقیت تحصیلی دانش آموزان حذف نماید.
به هر حال، مطالعات مختلف پیرامون مقایسه میزان کارآیی مدارس خصوصی و دولتی، در برخی از کشورهای در حال توصعه نشان داده است که، اگرچه معلمان مدارس خصوصی مدرک تحصیلی پایین تری دارند، ولی، عملکرد آموزشی بهتری دارند. داشن آموزان به کتب بیشتری دسترسی دارند و به طور کلی، سیاستهای آموزشی را بهتر به مرحله اجرا می گذارند. اگرچه همانطور که گفته شد، دانش آموزان مدارس خصوصی به طور متوسط، زمینه بهتری دارند. با اینکه، اینگونه تحقیقات توجیه مناسبی برای خصوصی سازی گسترده آموزش قلمداد نمی شود، اما برای مشارکت محدود بخش خصوصی در ارائه آموزش دلیل موجهی است. اصولاً در کشوری مانند ایران، افزایش جمعیت، به طور کلی، موجب افزایش تقاضای آموزشی گردیده است و چون عرضه آموزش از منابع دولتی تأمین می گردد، و این منابع نیز محدود است، قیمت آموزش افزایش یافته است. لذا، مدارس نمونه که بخشی از هزینه های جاری آموزشی را به عهده خانواده قرار داده اند، به عنوان یک راه موقت، برای کاهش بار مالی هزینه آموزش در بودجه دولتی عمل کرده است. این شیوه را باید به وسیله تمرکززدایی در آموزش و پرورش تکمیل نمود. به این ترتیب که، برای کاهش هزینه های مالی و ارتقاء کارآیی و کیفیت آموزشی در مدارس مختلف کشور، با بهره گیری از معیارهای مناسب، اختیارات مدیران افزایش یابد.

10. جمعیت و هزینه های آموزشی
در سالهای گذشته، جمعیت به عنوان یک عامل برون زا در برنامه های توسعه کشورهای جهان سوم مطرح بود. افزایش سریع جمعیت در دهه های أخیر، که به علت رشد باروری و بهبود وضع بهداشتی صورت گرفته است، جمعیت را به صورت یک عامل درون زا در برنامه های توسعه تبدیل کرده است. بسیاری از شاخصهای اقتصادی، در رابطه با جمعیت سنجیده می شوند و مورد ارزیابی قرار می گیرند.
یکی از عوامل مؤثر بر هزینه های آموزشی، عامل جمعیت می باشد. در حقیقت، جمعیت و آموزش، با رابطه ای دوسویه، نیازهای آموزشی و نیز متغیرهای جمعیتی نظیر باروری و غیره را تحت تأثیر قرار می دهند. در این مطالعه، ما رابطه ای یک سویه را در نظر می گیریم و جمعیت را به عنوان متغیر وابسته، و نیازهای آموزشی را به عنوان متغیر متسقل مورد بحث قرار می دهیم.
یکی از متغیرهای جمعیت، یعنی عامل باروری، نه تنها برای بحثهای جمعیتی مهم است، بلکه، برای آموزش نیز مسئله ساز می شود. بدین صورت که، افزایش رشد جمعیت، موجب افزایش هزینه های آموزشی می گردد. اگر کشورهای جهان را، از نظر پیشرفت آموزشی بررسی کنیم، کشورهای با نرخ موالید و رشد جمعیت بالا، از نظر آموزشی، عقب افتاده، و یا در حال توسعه هستند . یکی از پیامدهای نرخ بالای باروری این است که، نسبت جمعیت در گروههای سنی مدرسه رو خیلی بالاتر است. در حقیقت، رشد جمعیت بالا، یک مانع جمعیت شناختی در پیشرفت آموزشی قلمداد می شود.
جدول شماره 18، تأثیر کاهش زاد و ولد را، بر روی هزینه های آموزشی نشان می دهد. در مدت یک دهه، مخارج آموزشی افزایش یافته است. البته باید توجه داشت که بهبود تدریجی میزان ثبت نام، عامل مؤثری در این افزایش بوده است. با این وجود، مورد کره جنوبی، اهمیت کاهش باروری را در مخارج آموزشی نشان می دهد.

یکی از شاخصهایی که تأثیر ساختمان جمعیت بر نیازهای آموزشی را نشان می دهد، نسبت جمعیت فعال بالقوه بر جمعیت مدرسه رو در سطوح ابتدایی و راهنمایی می باشد. یعنی اینکه، جمعیت فعال بالقوه باید هزینه جمعیت مدرسه رو در سطوح ابتدایی و راهنمایی را تأمین کنند. در کشورهایی که رشد جمعیت بالا بوده، و ساخت جمعیت جوان باشد، این نسبت کاهش می یابد و جمعیت فعال باید هزینه بیشتری بپردازد. اما، اگر ساخت جمعیت در حال سالخوردگی باشد، تأثیر ساختمان جوان جمعیت بر نیازهای آموزشی کاهش می یابد. این نسبت، در کشورهای دارای ساخت جمعیتی جوان در حدود 2 درصد است و اگر جمعیت در حال پیرشدن باشد، در حدود 3-4 درصد می باشد. در ایران مقدار این نسبت همواره زیر 2 بوده است، و در فاصله دو سرشماری 1355 و 1365، این نسبت از 1.70 به 1.17 کاهش یافته است. اگرچه از جنبه نظری هزینه آموزش را جمعیت فعال بر دوش می کشد، اما بعد از پیروزی انقلاب اسلامی، با انحلال مدارس خصوصی، تمامی این هزینه را دولت تقبل کرده است.
در اینجا نیز، یکی از اثرات باروری بالا، افزایش جمعیت مدرسه رو می باشد. در چنین وضعیتی، بخش اعظم درآمد (چه از سوی دولت، و چه از سوی افراد)، صرف تأمین مالی آموزش فرزندان می شود که البته هزینه توسعه تلقی می شود.

باید توجه داشت که افزایش هزینه های آموزشی تماماً مربوط به رشد جمعیت نمی باشد. افزایش نرخ ثبت نام و افزایش کیفیت، از جمله عوامل مهمی هستند که بر هزینه های آموزشی تأثیر داشته اند. بدین معنی که، کشورهای جهان سوم، به اهمیت آموزش در توسعه پی برده اند و لذا، بر کیفیت آموزش و برنامه های افزایش نرخ ثبت نام افزوده اند. مطالعات انجام شده نشان می دهد که تعدیل جمعیت، به تنهایی سهم آموزش را در تولید ناخالص ملی پایین نمی آورد، زیرا کیفیت نیز در این میان اثرگذار است.
پنج عامل مختلف موجب افزایش هزینه آموزشی گردیده است: رشد جمعیت که نتیجه افزایش نرخ موالید می باشد، افزایش نرخ ثبت نام، افزایش حقوق و دستمزد معلمان، تغییر در کل مخارج نسبت به هزینه معلمان، و افزایش نسبت معلم به شاگرد. پس، علاوه بر رشد فزاینده جمعیت، عوامل دیگری نیز در افزایش هزینه های آموزشی مؤثرند. اما، هنگامی که رشد جمعیت بالا باشد، تأثیر آن نیز بالاتر خواهد بود. از دهه 1970 به این سو، کشورهای در حال توسعه، درصد بیشتری از درآمد ناخالص ملی شان را به آموزش اختصاص داده اند، اما علیرغم این افزایش سهم، افزایش سرانه سهم، صورت نگرفته است که ناشی از پدید ه رشد فزاینده جمعیت می باشد.

فرمت این مقاله به صورت Word و با قابلیت ویرایش میباشد

تعداد صفحات این مقاله  31  صفحه

پس از پرداخت ، میتوانید مقاله را به صورت انلاین دانلود کنید

دانلود مقاله نظریه های انگیزش در مورد آموزش و پرورش

خلاصه
شرلی، کریس و استاسیا دانش آموزان یک دبیرستان شهری بزرگ هستند. صبح هنگامی که به مدرسه می روند راجع به دبیرستانشان صحبت می کنند:
شرلی: من واقعاً از رفتن به چنین جایی متنفرم. منظورم این است که شما مجبوری اینجا هرروز خودت را نشان دهی و تنها کاری که معلمان بلدند حرف زدن است. آنها هرگز به تو گوش نمی دهند. به نظر می رسد هیچ نگرانی نسبت به ما ندارند و تنها نگرانی آنها این است که به کتابها برسند و ما نمرات بالا در امتحانهای احمقانه کسب کنیم. من فکر نمی کنم بعضی از آنها حتی اسم مرا نیز بلد باشند.
کریس: خیلی سخت نگیر (بی خیال) شرلی، به آن بدی نیست. آنها سخت تلاش می کنند و مسئولیت تعداد زیادی از ما را بر عهده دارند و فرصت کمی برای پرداختن به چیزهایی غیر از تدریس دارند.
شرلی: خیلی خوب، آنها حداقل می توانند وانمود کنند که نگران ما هستند.
استاسیا: بله، کریس! فکر می کنم تو به این خاطر خوشبینی که کارهایت را خوب انجام می دهی و یا کسی برایت دردسری ایجاد نمی کند. تو یک مردی و آنها به تو کاری ندارند ولی همیشه به ما پیله می کنند. من نیمی از اوقاتی که می خواهم به حمام بروم می ترسم و حتی به حمام انتهای راهروی طبقه دوم نمی‌روم.
شرلی: آه، درسته، آن یکی. آنجایی که بی عرضه علاف اند بچه هایی که دائم متلک می اندازند. من هم از آنها می ترسم من فکر می کنم آنها با نگاهشان تو را اذیت می کنند. من هم آنجا نمی روم.
کریس: شما راجع به چه صحبت می کنید؟ گاهی به سالن ورزش پسران بیاید. خواهید دید که نگرانی شما بیهوده است نیمی از بچه ها به کسی غیر از خودشان حتی نگاه نمی کنند زیرا نمی خواهند بگونه ای رفتار کنند که به دیگران احساس بی احترامی دست دهد. اینکار می تواند خطرناک باشد و بدون نگاه کردن به یکدیگر بسکتبال بازی دشوار است. لااقل من همسایه هایم را خوب می شناسم. آنها همه اهل دعوا هستند ولی ما باور کرده اینم که اهل آنجا هستیم. اینجا شما احساس تعلق پیدا نکرده اید. من فقط خودم را حفظ می کنم و سعی می کنم در کلاس به بهترین نحو عمل نمایم. من نمی توانم منتظر فرار از اینجا و رسیدن به دانشکده باشم.
استاسیا: بله، ولی چیزی که برای من مسلم شده است این است که این بچه ها هیچگاه به دردسر نمی افتند. آنها قواعد را زیر پا می گذارند، دعوا می کنند و معلمان در مورد آن کاری نمی کنند.
شرلی: اه، من نمی دانم ولی فکر می کنم آنها همیشه دردسرند. معلمان منتظرند تا آنها خیطی بالا بیاورند و آنگاه درستش کنند. آدمهایی مثل کریس که چاپلوسی معلمان را می کنند می توانند از دردسر دور باشند.
کریس: هی! این درست نیست! من فقط کارم را انجام می دهم و از دردسر دوری می کنم.
شرلی و استاسیا: بله،درسته!
در همان زمان، چند معلم در سرسرای دانشکده مشغول صحبت بودند و انتظار آغاز روز کاری را می کشیدند.
آقای استروبل: خیلی خوب، روز دیگری در معدن نمک شروع شد. سخته مسیر را حفظ کردن. اکثر بچه ها انگیزه ندارند و بقیه هم فقط دردسرند. من فکر می کنم عشق آنها این است که ببینند چقدر می توانند قواعد را دور بریزند. اگر شما از آنها کمک بخواهید آنها روی خوشی به شما نشان نمی دهند و حتی مدیر هیچ حمایتی از شما نمی کند.
آقای لین: چی، آیا شما در رویا بسر می برید. نیمی از معلمان حتی به قواعد، اعتقادی ندارند. این یکی از مشکلات ماست مدیران حتی روی آنکه قواعد چه هستند توافقی ندارند در آنچه در کلاس انجام می دهیم ما را تنها گذاشته اند.
آقای دی گروت: بله، من چند هفته پیش به یک کارگاه آموزشی برای فهمیدن مفاهیم شرکت کردم و فکر می کردم آنقدر خوب است که می توانم برخی مفاهیم آن را در کلاس خود بکار گیرم، اکثر همکاران من در دپارتمان ریاضی به من خندیدند وقتی با آنها راجع به آن صحبت کردم، آنها گفتند «کی نگران این چیزهاست» تنها چیزی که مهم است این است که بچه ها امتحانات استاندارد شده را خوب بگذرانند. آنها نیز برای تغییر روشهایشان تلاشی نکردند.
آقای استروبل: خیلی خوب، من دوست دارم آن ایده ها را بشنوم. این موضوع مهمی در علوم است مفاهیم می توانند ماهیتها را تغیری دهند ولی من درست نفهمیدم شما چه حدسی برای چگونگی انجام آن دارید و چگونه این برنامه را تحت پوشش قرار می‌دهی. من مطمئنم می توان برخی ایده های جدید را بکار برد. این می تواند مرا برانگیزاند ولی کی می توانیم آن را انجام دهیم؟ شما چهار ساعت آزاد دارید و من دو ساعت. یقیناً این وقت کافی برای صحبت پیرامون این مسائل نیست.
آقای لین: این صدای زنگ است. به امید دیدار تا روز بعد
این دانش آموزان و معلمان راجع به جنبه های متفاوت فرهنگ و سازمان مدرسه صحبت می کنند. در فصل قبل توضیح داده شد که چگونه ویژگیهای کلاس می تواند انگیزه ی دانش آموزان را تحت تأثیر قرار دهد. در این فصل ما با نگرشی نو بخشهای بزرگتری از سطوح مدرسه را تحلیل می کنیم و نشان می دهیم چگونه مدارس می توانند انگیزه دانش آموز را تحت تأثیر قرار دهند. تمرکز روی مدارس به عنوان یکی از واحدهای تحلیل به وسیله بسیاری از روانشناسان علاقمند به انگیزش نادیده گرفته شده است اگرچه استثنائاتی وجود دارد. (نگاه کنید به ماهرو میدگلی 1991 و 1996؛ مک ایور، رئومن و مین 1995 و ساراسون 1990) روانشناسانی که الگوهای نظم دهی (سنتی) آنها قبلاً مطرح شد تمایل داشتند بیشتر بر افراد تمرکز کنند. و اینکه چگونه عقاید انگیزشی فردی و همچنین نیازها و ادراکات و اهداف فردی می توانند رفتار و انگیزه را تحت تأثیر قرار دهند. تئوریهای روانشناسی و تحقیقات کاربردی که در فصول 2 و 7 بطریق مختلفی به این رویکرد توجه کرده اند به ویژه در فصل 8 و در اکثر فصول دیگر ما مباحث تئوریک و تحقیقات خود را در بارة آنچه که آنها برای انگیزش دانش آموزان و رفتار معلم در کلاس مطرح کردند وارد این چارچوب کردیم در همین زمان همانطور که بزودی در این فصل روشن خواهد شد بعضی از ایده های روانشناسان در باره انگیزه افراد منحصر به تحلیل‌های در سطح مدرسه است.
بدون شک، حرکت بسوی بحث در بارة تأثیر مدرسه، شامل یک انتقال از دیدگاه روانشناختی به دیدگاه فرهنگی-اجتماعی است. در حقیقت اکثر نظریات و تحقیقاتی که در این فصل بیان می شوند از متون جامعه شناسی آموزش و پرورش و مدرسه برگرفته شده اند تا از متون روانشناسی پرورشی و انگیزشی و به این علت برخی از متون جامعه شناسی بیشتر بر انگیزه های کلی دانش آموزان و پیشرفت و عملکرد تحصیلی در آزمونهای استاندارد شده متکی اند تا آن انگیزشی که ما در این کتاب به مفهوم آن پرداخته ایم. بعلاوه وقتی که توجه به پیامدهای اجتماعی است این متون تمایل به استفاده گسترده از مفاهیم عام مثل تعهد، اشتغال که به طور عمیق بررسی شده اند دارند نه بسیاری از مفاهیم ساختارهای انگیزشی که مورد استفاده روانشناسان بوده و بطور ظریفی تعریف شده اند.
این ساختارهای عمومی تر قطعاً با برخی اعتقادات انگیزشی مثل امید به اینده، ارزشها، اسنادها، خودکارآمدی، اهداف، انگیزه درونی و علایق که در این کتاب توضیح داده می شوند مرتبط اند. ولی تحقیقات تجربی در مورد تأثیرات در سطح مدرسه لزوماً بر این عناوین متمرکز نیستند. بخاطر شکاف در متون برخی از توضیحات ما راجع به تأثیر مدرسه بر انگیزه‌ی دانش آموزان، نظریه پردازانه تر و عمومی تر از فصول پیشین است. در مجموع اکثر تحقیقات مرتبط و مشابه اند و به این دلیل ساختن عبارات قوی و ساده، دشوار است. البته روانشناسانی وجود دارند (اکل و میدگلی 1989، ماهرو میدگلی 1991، 1996) که بر تأثیرات فرهنگ و سازمان مدرسه بر برخی باورهای انگیزشی خاص تمرکز داشته اند. هرگاه در این فصل مقتضی باشد ما قویاً بر کارهای آنها تکیه خواهیم نمود.
بعد از مطالعه‌ی این فصل شما باید قادر باشید که:
1- عوامل مختلف در سطح مدرسه را در یک مدل مفهومی سازماندهی کرده و آن با را پیامدهای (نتایج) معلم و دانش آموز مرتبط کنید.
2- چگونگی کارکرد عوامل متفاوت سطح مدرسه در جهت تأثیر بر انگیزه های معلم و دانش آموز را درک نمایید.
3- چگونگی تأثیر قیدها (محدودیتها) و فرصتهای بیرونی بر جلوگیری یا پیشبرد تلاش ها در جهت بهبود مدارس و بطور ضمنی بر انگیزه های معلم و دانش آموز را درک کنید.
4- راهبردهای مختلف برای اصلاح یا بهبود مدرسه در جملاتی شامل پیامدهای بالقوه دانش آموز و معلم، همچنین چالشهای موجود در برابر پیاده سازیهای این راهبرد را تحلیل نماید.
شکل (1-9) چارچوب مفاهیم کلی که بصورت ذهتی برای سازماندهی این فصل به کار می بندیم را نمایش می دهد. این شکل بر اساس مرور تأثیرات مدرسه در اثار لی، بریک و اسمیت (1993) و ماهرو میدگلی (1991) به دست آنده است. اجزای بالای شکل محدودیتها و موقعیتهای گوناگون بیرونی که بر سازمان و فرهنگ مدرسه و هم بر معلمان و دانش آموزان مؤثر است را نشان می دهد. تمرکز اصلی توضیحات این فصل جزء بعدی شکل می باشد، فرهنگ و سازمان مدرسه. همانطور که در فصل 5 بیان شد چارچوب TARGET که توسط اپستین (1989) توسعه داده شد و در مورد مدارس و کلاسها بکار رفت (ماهرو میدگلی 1991، 1996 را ببینید) به عنوان سازمان اصلی در برخورد ما با فرهنگ و سازمان مدرسه عمل خواهد کرد. سرانجام شکل (1-9) نشان می دهد که فرهنگ و سازمان مدرسه می تواند بر رفتار و انگیزه معلم و دانش آموز مؤثر باشند.

ما نخست بر اجزای فرهنگ و سازمان تمرکز می کنیم و نشان می دهیم چگونه این می تواند رفتار و انگیزه معلم و دانش آموز را تحت تأثیر قرار دهد. آنگاه به موازات فصول قبلی که تفاوتهای فردی و رشدی مورد بررسی قرار گرفت چگونه تأثیر محدودیتها (قیدها) و فرصتهای بیرونی در متعادل سازی رابطه ای بین سازمان و فرهنگ مدرسه و بازده دانش آموز و معلم را توضیح خواهیم داد.

سازمان و فرهنگ مدرسه
هشت بعد فهرست شده در شکل (1-9) در زیر عنوان فرهنگ و سازمان مدرسه، خصوصیتهای مختلف مدرسه که می توانند بر عملکرد (بازده) دانش آموز و معلم مؤثر باشند را نمایش می دهد. این هشت بعد تنها به این علت جدا از هم نوشته شده اند تا آنها را بهتر بتوان شرح داد. در مدارس واقعی، همپوشانی، وابستگی های درونی و تعامل این ابعاد، فرهنگ کلی ساختار مدرسه را تشکیل می دهد. به چند طریق، دو مورد نخست – هنجارها، ارزشها و عقاید مشترک و فضای حاکم بر مدرسه – که ابعاد اساسی ساختاری هستند در شش بعد دیگر هدف TARGET منعکس بیشتر شده اند. در یک زمان شش بعد دیگر TARGET که مستقیماً قابل مشاهده اند به ایجاد هنجارها و جو کلی مدرسه یاری می رسانند. به این طریق، توضیح جداگانه این مفاهیم تا حدودی ما را از مسیر توضیح چگونگی ترکیب آنها در ساختن ساختار فرهنگی مدرسه گمراه می کند ولی برای اهداف آموزشی این فصل، یک راهکار (استراتژی) بدون پاسخ ولی ضروری است.

هنجارها، ارزشها و عقاید (باورهای) مشترک
علوم مختلفی مثل روانشناسی و انسان شناسی روشهای مختلفی برای تعریف و تئوریزه کردن هنجارها، ارزشها و عقاید مشترک پیش پا گذارده اند. در اینجا ما به جزئیات چشم انداز تئوریهای مختلف نمی پردازیم تنها برای اهداف خودمان در این کتاب یک تعریف گسترده و عمومی را بکار می بریم. اگر کسی مدرسه ای را دارای فرهنگ بداند و آن مدرسه از فرهنگهای گوناگون کشورهای متفاوت تشکیل شده باشد آنگاه افراد موجود در ساختمان مدرسه ارزشهای مشترک، عقاید محوری راجع به سازمان، عملکرد آن، دانش آموزان آن، و تمرینها (روشهای) آموزشی (تدریسی) و یادگیری را در میان یکدیگر به کار خواهند برد. این ارزشها و عقاید محوری که توسط افراد ایجاد شده اند در مواردی مثل فهرست اهداف مدرسه آگاهانه حفظ شوند یا عقایدی ضمنی که در روابط روزانه ای که رفتار معلم و دانش آموز را شکل می دهد بروز پیدا کند.
لازم است یک همراهی ضمنی میان افراد مدرسه راجع به این عقاید وجود داشته باشد زیرا عموماً به وسیله ساختار و سازمان مدرسه به وجود آمده اند ولی همیشه امکان وجود خرده فرهنگهایی وجود دارد که لزوماً از عقاید گروه بزرگتر پشتیبانی نمی کنند. در هر رویدادی، مادامی که شخص با افراد دیگر در مدرسه سخن می گوید و روابط و سازمان مدرسه را مشاهده می کند امکان فهم هنجارها، ارزشها و عقاید مدرسه وجود دارد.
این نکته حائز اهمیت است که تأثیری که این عقاید بایستی بر دانش‌آموزان داشته باشد لازم است در موقعیتهای واقعی در تعامل میان معلم و دانش آموز بررسی شود. مطابق این بحث، هرگاه تأیید نقش عقاید مشترک ارزشمند باشد موضوع بصورت عمده ای واضح تر می شود اگر موقعیتهای واقعی که معلمان استفاده می‌کنند توضیح داده شود چیزی که بعداً در این فصل توضیح داده می شود. عقاید مشترک هنگامی پراهمیت می شوند که تلاشی در جهت تغییر روشهای معلمان یا مدرسه صورت گیرد زیرا عقاید می توانند محدودیتی در برابر تلاشهای اصلاحی باشند (بلامنفلد، فیشمن، کراجیک، مارکس و سولوی 2000) این عقاید شبیه عقاید جزمی است که افراد دانش آموز در مورد تغییر متون آموزشی مفاهیم علمی دارند (پاتریک، پینتریچ 2001، پینتریچ، مارکس و بویل 1993، ولفولک هوی و مورفی 2001) به همین طریق عقاید مشترک در سطح مدرسه همانند یک تفکر بوم شناسانه در مدرسه تلقی شود که می تواند تغییرات را بپذیرد، و دگرگون کند یا در برابر آن مقاومت کند.
تغییر عقاید موجود در یک ساختمان به سختی فرآیند تغییر مفهومی در سطح یک فرد می باشد (ماهرو میدگلی 1996).
جنبه های مختلفی از این عقاید مشترک می توانند بر معلم و دانش آموز موثر باشند. اگرچه در موضوع مورد علاقه‌ی ما یعنی بازده های (پیامدهای) انگیزشی ما بر چهار عقیده‌ی عمومی متمرکز می شویم. این چهار عقیده می تواند نوع روشهای ساختاری که معلمان بکار می برند و چگونگی تعامل آنها با دانش آموزان را تحت تأثیر قرار دهد. این روشها می تواند انگیزش و یادگیری دانش آموزان را تحت تأثیر قرار دهد. نخستین عقیده یک عقیده‌ی بسیار عمومی راجع به طبیعت انسان را تحت تأثیر قرار می دهد. آیا دانش آموزان اساساً خوب هستند، انگیزه برای یادگیری دارند و ذاتاً به کارهای مدرسه علاقمندند؟ یا اینکه اساساً بدند، انگیزه برای یادگیری ندارد و نیازمند کنترل و نظارت در کارهای مدرسه اند. بعضی سطوح این عقاید مرتبط به موقعیتهای فراتئوریک و استعاره ای می شوند که ما آنها را در فصل اول به عنوان اصول سازمان دهنده در تئوریهای انگیزشی مطرح کردیم. این عقاید عمومی به گونه ای واضح، بر حوزه ها و روشهای مدیریتی مدارس تأثیر دارند (ماهرو میدگلی 1996) علاوه بر این، از تئوری جهت گیری هدف (فصل 5 را ببینید) و تئوری انگیزش درونی (فصل 6 را ببینید) به خوبی می دانیم که انواع خاصی از روشها که در آن دانش آموز کنترل و انتخاب کمتری دارند (فصل 8 را ببینید) می تواند منتج به دانش آموزانی با تسلط جهت دار کمتر و با انگیزش درونی ناچیز گردد.
دسته دوم عقاید با انعطاف پذیری یا صلابت یادگیری و توانایی دانش آموزان سر و کار دارند در سطح عمومی یک مدرسه یک دسته از معلمان ممکن است اعتقاد داشته باشند که دانش آموزان می آموزند و می توانند دانش و توانایی بهترین بودن را در سطح مدارس دارند (یک عقیده افزایشی راجع به هوش و یادگیری) دسته دیگر عقیده ای راجع به یادگیری و توانایی دانش آموزان دارند که فرض می کنند دانش آموزان ظرفیت مشخصی از توانایی دارند که خیلی تغییر نمی کند (دوک 1999، دوک ولجت 1988، و لفولک هوی و مورفی 2001) این عقاید راجع به توانایی و انعطاف پذیری دانش آموزان مربوط عقیده ای ناشی از تاثیر متون مدرسه که معلم را وادار می کند که توقع بالایی از تمام دانش آموزان داشته باشد (بروک اور، بدی، فلود، شواتزر و ویسنبرگ 1997 ادموند 1979، پورکی، اسمیت 1983، راترؤ مگهان، مورتیمور استون و اسمیت 1979) بر اساس این متون که تبدیل به یک عقیده‌ی مشترک بین مدیران نیز شده است دانش آموزان همگی قابلیت یادگیری دارند و بر این اساس معلمان انتظارات بالایی از همه دانش آموزان صرفنظر از میزان توانایی یادگیری و تسلط بر مطالب دارند (فصل 8 را ببینید) هرچند گودوبروفی (1986) اشاره کردند که در برخی مطالعات کارآمدی مدارس به سختی می توان یک رابطة علی و معلولی در مواردی مثل ایجاد انتظارات بالا برای برای افراد یک مجموعه یافت.
با این حال تئوریهای موجود انگیزشی راجع به عقاید افزایشی و ماهیتی و جهت‌گیری اهداف بیان می کنند (آمز، 1992، دوک، 1999، دوک ولجت، 1998، ماهرومیدگلی 1991) داشتن یک دیدگاه افزایشی راجع به انعطاف‌پذیری در اسنادها (واینر 1986 فصل سوم را ببینید) یادگیری دانش آموزان، می تواند منجر به روشهای مثبت مدرسه در قبال تدریس شود. برای مثال اگر معلمان نعتقد باشند همه ی دانش آموزان توانایی یادگیری دارند و توانایی دانش آموزان ثابت نیست ممکن است موفقیت بیشتری برای تدریسهای دو طرفه کسب کنند که در تدریسهای دو طرفه نیاز به تلاش بیشتر معلم و پشتیبانی بیشتر دانش آموزان دارد.

جنبه‌ی سوم نظام باورها (عقاید) مشترک که می تواند برروش معلم و درنتیجه انگیزه دانش آموزان مؤثر باشد راجع به عقاید و هنجارهای مشترک در مورد تدریس و آموزش می باشد. در یک سطح محتویات این عقاید به هنجارهایی مثل چگونگی روی دادن فرآیند آموزش در کلاس درس مربوط می شود. برای مثال هنجارهای مدرسه در مورد نیاز به یک کلاس ساکت که در آن دانش آموزان در سکوت کار کنند و در جای خود کار کنند که نشانه‌ی یک آموزش خوب یک معلم خوب است. در دیدگاه فعلی آموزش و یادگیری در انگیزه و ادراک دانش آموز جایی ندارد (فصل 8 را ببینید) البته در صورتیکه چنین هنجارهایی در یک مکان وجود داشته باشد و توسط معلمان و سیاست کلی مستقیماً تقویت شود (اعلانهایی از طریق مرکز) یا غیرمستقیم (صحبتهای روزمره که نمونه ی آن در آغاز فصل وجود داشت) آنگاه پیاده کردن روشهایی مثل یادگیری مکاشفه ای، یادگیری بر اساس پروژه، گروههای همکاری که نیاز به تعامل بیشتر و بحث میان دانش آموزان و معلمان دارد امکان پذیر نیست (فصل 8 را ببینید)
در سطح روانش شناسی تر، عقاید موجود راجع به تدریس، ناشی از برداشتها، رغبتها و کارآمدی مورد انتظار معلمان در مورد فرآیند تدریس می باشد (استون ووب 1986، گودارد، هوی و ولفولک هوی 2000، تسچنن – موران، ولفولک هوی، هوی 1998، ولفولک و هوی 1990). آیا معلمان در یک مکان تنها عقایدی را به اشتراک می گذارند که توانسته است تفاوتی در یادگیری و انگیزه های دانش آموزان ایجاد کند یا فرض می کنند دانش آموز خارج از کنترل آنها تغییر می کنند؟ اگر عقاید این چنینی راجع به عدم کنترل و کارآمدی فرآیند در آموزش خیلی سخت و پایدار شود آنگاه در معلمان نوعی احساس درماندگی آموخته شده در تلاشهایشان خواهند آموخت برای مثال در یک مدرسه بزرگ شهریور معلمان به دانش آموزانی با فشارهای گوناگون زندگی خدمت می کنند ممکن است شاهد باشد تلاشهای آموزشیشان بی ثمر باشد. البته همانطور که ما قبلاً در فصل 3 مربوط به مبحث تئوریهای اسنادی اشاره کردیم این نوع الگوی اسنادی درماندگی آموخته شده منتج با تغییراتی در رفتار یا تلاش بیشتر یا پافشاری نخواهد شد معلمانی که دارای این الگوی باوری هستند سعی چندانی برای پیاده کردن راهنمائیهای ابداع گرایانه نخواهند کرد و در برخی موارد حاد معلم سخت گیر به نوعی ناامیدی دست خواهد یافت حتی اگر انواع مختلفی از آموزشها را بکار ببرد در چنین مواردی واضح است که انگیزه دانش آموزان و یادگیری آنان دچار مشکلات بسیاری خواهند شد. ر حقیقت میدگلی، فلدلافر و اکلس (1989) در یک پژوهش طولی در مورد انتقال از مدارس ابتدایی تا مدارس متوسطه، دریافتند که دانش آموزانی که در مدارس ابتدایی معلمان ریاضی با کارآمدی بالا داشتند و در مدارس متوسطه معلمانی با کارآمدی پائین داشتند پائین ترین سطح عملکرد ریاضی در مقایسه با بقیه دانش آموزان داشته اند.
اخیراً علاقه و تمرکز بر باورهای کارآمدی معلم و چگونگی ارتباط این باورها با رفتار و پیشرفت دانش آموزان افزایش یافته است (گودهارد، هوی و ولفولک هوی 2000، تسچنن، موران، ولف هوی، هوی، ولفولک و هوی 1990) این پژوهشها در سطوح مختلف دنبال می شود ولی نکته حائز اهمیت وجود تمایز میان کارآمدی معلم به عنوان فرد (و مجموعه معلمان کارآمد است. کارآمدی معلم در سطح فردی با تعریف خودکارآمدی در فصل چهارم توضیح داده شد. این مطالب به باورهای خودکارآمدی معلم برای سازماندهی و اجرای برنامه های عملی برای رسیدن به سطوحی از اهداف می پردازد (فصل چهارم ببیینید تسچنن – موران، ولفولک هوی، هوی 1998) معلمان با کارآمدی بالای فردی توانسته اند استراتژی تدریس خاص را ایجاد کنند که بر انگیزه یا یادگیری دانش آموزان مؤثر باشد در حالی که معلمان با کارآمدی کم نمی توانند از این راهبردها یا رفتارها پیروی کنند و باور ندارند که بر دانش آموزان می توانند مؤثر باشند. کارآمدی مشترک معلمان به باورها در سطح گروه یا مدرسه راجع به کارآمدی بازمی گردد. این باورهای فردی که یک معلم راجع به کارآمدی خود نسبت به باورهای مشترک گروه یا سطح مدرسه راجع به کارآمدیشان در وضع کردن راهبردهایی برای رسیدن به اهداف می باشد. (گرداد الی 2000) سنجش این موارد به وسیله واداشتن معلمان به پاسخگویی به سوأل هایی مثل «معلمان این مدرسه توانایی غلبه بر دانش آموزان ناسازگار را دارند؛» آنگاه پاسخها در سطح گروه به روش تحلیل چند سطح داده ها (مثل مدل خطی – سلسله مراتبی) تحلیل می شود که رابطه بین باورهای سطح مدرسه و بازده اهداف مدرسه را بیان می کند (گوددارد، گوددارد 2000) در مقابل کارآمدی معلم در سطح فردی با پرسشهایی در مورد رفتار خود از قبیل «من اعتماد به نفس در غلبه بر دانش آموزان ناسازگار را دارم؟» سنجیده می شود. این کار روی هر دو، فرد و مجموعه کارآمدی معلم نشان داده می شود و مدارس که کارآمدی بالاتری دارند عموماً تمایل به داشتن دانش آموزانی با سطوح بالاتر و رسیدن به پیشرفت و یادگیری دارند. به نظر می رسد که کارآمدی فرد معلم و کارآمدی گروهی هر دو مهم بوده و تأثیر مهم بر انگیزش دانش آموزان و پیشرفت کلی آنها دارد.
چهارمین و آخرین موردی که می تواند بر نظام باوری معلمان و دانش آموزان مؤثر باشد با اهداف مشترک مدرسه در ارتباط می باشد. اثرات متون مدرسه (بروک اور، 1979، گودوبرافی 1986 ادموند 1979، پورکی و اسمیت 1983 راتر 1979) بر اهمیت داشتن مجموعه ای از اهداف واضح و توافق شده در سطح مدرسه (یک برنامه عمده برای مدرسه) تأکید ورزیده اند. متون مرتبط با راهبری اصولی و درسی مدارس (لیتهود، مونت گومری 1982 ماناسه 1989) بر اهمیت رئیس مدرسه به عنوان راهبر آموزشی که می تواند به بزرگان مدرسه در ایجاد (رقابت) برای مجموعه ای از اهداف واضح و منظم تأکید کرده اند. مجموعه ای از اهداف واضح و مشترک که بصورت سازگار تأکید شده اند می تواند مطمئناً به عنوان راهنمایی برای معلمان و دانش آموزان وقتی انتخابهایی راجع به رفتارشان دارند یاریگر باشد. (توضیحات استروبل راجع به رفتار را در آغاز فصل به خاطر بیاورید) در حقیقت گودوبرفی (1986) این تحقیق را با اشاره به این موضوع خلاصه کرده اند که مدارس با اهداف روشن، معلمان با روحیه و اخلاق بالا، بی نظمی کمتر در کلاسها، سوء رفتار کمتر دانش آموزان، زمان بیشتر برای فعالیت و غیبت کمتر دانش آموزان – یعنی تمام بازده های مثبت دانش آموزان و معلم – را دارند (شکل 9-1 را ببینید).
اگرچه داشتن اهداف روشن بدون شک برای مدرسه مفیدند. لنی بریک و اسمیت (1993) اشاره کرده اند اکثر این تحقیقات محتوی اهداف را در یک مدرسه کارآمد بررسی نکرده اند. آنها اشاره کرده اند که این تحقیق اغلب از یک مدل خشک اداری برای نشان دادن سازمان مدرسه استفاده می کنند. آنها پیشنهاد می کنند که این روش می تواند محتوی اهداف را نادیده بگیرد. نخست اینکه ممکن است اهداف مختلف در سطوح مختلف مدرسه عمل نمایند (یعنی بین بخشهای (دپارتمان) در یک مدرسه راهنمایی که به تمام دانش آموزان آموزش می دهد در مقابل آماده سازی نخبگان دانشگاهی یا تدریس برای موفقیت در امتحان در مقابل تدریس برای فهم مطلب – توضیحات آقای گروت را در آغاز فصل ببینید) و همچنین ممکن است محتوای اهداف ناسازگار باشند. دوم اینکه حتی اگر این اهداف واضح و مشترک باشند باز ممکن است عدم توافی در مورد امکان پذیری اهداف وجود داشته باشد. لی و همکاران (1993و لی و بقیه) مثالهایی از دو سازمان که اهداف کاملاً واضح و مشترک دارند را تدارک دیده اند یک مدرسه پزشکی (ببینید بکر، گر و هوگس 1961) و یک آکادمی علوم بنیادی (ببینید پشکین 1986) آنان اشاره کرده اند فرهنگ این دو سازمان ممکن است چندان تطابق پذیر و دموکراتیک نباشد. آنان اشاره کردند که مدرسه پزشکی اهداف بسیار واضح و فعالیت مشترکی دارند ولی نتیجه یک رقابتی با پشتیبانی شخصی کم شده است. آکادمی علوم بنیادی نیز اهداف واضحی دارد اما اهداف توان تحمل تفاوتها را ترغیب نمی کرد. به این خاطر بود که در مقایسه با بعضی از ارزشهای اصلی دموکراتیک مغایر به نظر می رسید. لی و همکارانش پیشنهاد می کنند یک دیدگاه جمعی در ارتباط با اهداف با تأکید بر روابط فردی و اجتماعی در ایجاد یک جامعه و بر پایه احساسات مشترک ممکن است برای مدارس قابل سازگارتر از یک مدل عقلائی – اداری باشد. تحقیقات دیگر در مورد محتویات باورهای مشترک و هنجارها بر قسمت تحصیلی مدارس تأکید داشتند (نگاه کنید به گوددارد، سویلند، هوی در مطبوعات، هوی و سابو 1998، هوی، تارتروکوتکامپ 1991) مدارسی که هدف اصلی خود را دنباله روی برای رسیدن به پیشرفت برتر قرار داده اند سطح موفقیت بالاتری دارند. این مدارس با معلمانی که اهداف بزرگ و توقعات بالا برای تمام دانش آموزان دارند و محیط مدرسه ای جدی، مسئولیت پذیری معلمان برای موفقیت دانش آموزان و پیگیری مسئولین، معلمین و دانش آموزان برای رسیدن به موفقیت تحصیلی مشخص می شوند (گودارد و بقیه در مطبوعات) این روشها تا حدودی با تحقیقات مدرسه اثربخش شبیه اند ولی ایده ی کلیدی این است که آنجا یکسری از هنجارهای مشترک و اهداف برای تمام مدیران وجود دارد که باعث تمرکز پیشرفت تحصیلی و موفقیت می شود. (ماهرو میدگلی (1996) این نظریه را راجع به اهمیت محتویات اهداف مشترک را نه فقط تنها در مورد همراهی در اهداف گسترش داده اند کار آنها برروی نقش اهداف پیشرفت در سطح مدرسه (آندرمن، ماهر 1994 ماهر و میدگلی 1991 میدگلی وود 1193) پیشنهاد می کند که مدارس باید اهدافی را اتخاذ کنند که با جهت گیری اهداف عمومی تسلط همراه باشد. همانگونه که در فصل 5 اشاره شد این جهت گیری بیان می کند که موفقیت به عنوان بهبود، رشد و تسلط فردی تعریف می شود. ارزشها باید بر اساس تلاش ها گذارده شود،‌معیارهای ارزیابی باید مطلق و بر اساس پیشرفت بسوی استانداردها باشد و خطاها باید اطلاعاتی را به عنوان قسمتی از فرآیند یادگیری تلقی شود. در مقابل از دیدگاه اهداف عملکرد به عنوان برتری بر دیگران در امتحان و نمرات و برنده شدن از همه جهات می‌باشد. ارزش بر اساس دوری از شکست قرار داده شده است تست ارزیابی بر اساس مقایسه چیزی بین معلم و دانش آموزان است و خطاها به عنوان ناکامی هایی که باید از همه جهت از آن دوری کرد تلقی شود. در سطح مدرسه این جهت گیری های متفاوت بصورت تأکید مدیریت بر ارزش نمرات، و نمایش عمومی رتبه ها و ارزش ها (مثل تابلوهایی که قسمتی از کارهای دانش آموزان را نمایش می دهد) رقابتهایی برای عملکرد تحصیلی (مثل تعداد کتابهای خوانده شده در یک ماه بدون درنظر گرفتن میزان درک) روشهای تدریس گروهی جایزه های متفاوت و چشمگیر برای برنده شدن در رقابتهای عملکرد تحصیلی (گردشهای ویژه که 10 درصد بالای دانش آموزان شرکت کننده را در بر می گیرد به عنوان پاداش برای عملکرد آنان در نظر گرفته می شود) تمام اینها می تواند تأثیر مهمی بر بازده دانش آموزان داشته باشد (مک ایور و بقیه 1995)
این باورها در سطح مدرسه و رفتار ناشی از آن می تواند جهت گیری اهداف فردی را نیز موجب شود (آندرمن، ماهر 1994، ماهرو میدگلی 1996) همانگونه که در فصل 5 توضیح داده شد که تمایل اهداف شخصی بسوی تسلط یابی در مقایسه با اهداف عملکردی، ارتباط قدرتمندی با تعداد انگیزشهای مثبت و بازده شناختی شامل خودکارآمدی بهتر، تلاش و پیگیری بیشتر و پیشرفتهای بهتر دارد. ما بر جهت گیری اهداف فردی در فصل 5 تاکید کردیم، تحقیقات در موضوع مدرسه پیشنهاد می کند که این اهداف خودساخته، پشتیبانی شده و حفظ شده توسط کلاس و مدرسه می باشد. مطابق این، اگر یک مدرسه بخواهد دانش آموزانش را در سطح فردی به تسلط دست یابند محتوی اهداف مدرسه باید مشابه این نوع تسلط را در سطح مکان انعکاس دهد.

جو
جو مدرسه نیز می تواند بر بازده معلم و دانش آموز مؤثر باشد. ساختار حو مدرسه به روشهای مختلف نشانه شناسی و با تئوریهای مختلف تعریف شده است و تعجب برانگیز نیست که روشهای تحقیقی متفاوتی را نیز بکار برده اند (اندرسون 1980، موس 1979) در برخی روشها ساختار و جو مدرسه با تحقیقات مربوط به فرهنگ مدرسه تداخل یافته و یک سیر حرکت از مدلهای روانشناختی ساده به دورنمایی پیچیده انسان شناختی و جامعه شناختی فرهنگ مدرسه را طی کرده است بیشتر 6 بعد TARGET که در شکل (1-9) به عنوان قسمتی فرهنگ مدرسه و سازمان فهرست شده اند در مدل های مختلف جو مدرسه و همین طور ابعاد هنجارها، ارزش ها از باورهای مشترک که توضیح داده شده نیز وجود داشتند (اندرسون ببینید 1982) هرچند در این بخش ما تنها سه جنبه موثر از جو مدرسه را بررسی خواهیم کرد و از رابطه ای آن با هفت عنصر دیگر شکل 1-9 چشم پوشی خواهیم کرد. سه جنبه عبارتند از الف) احساس تشریک مساعی و تعلق ب) نیک رفتاری و خونگرمی در روابط شخصی ج) احساس امنیت و اطمینان
حس تعلق تا حدودی ساختار مبهم دارد ولی می تواند شامل احساس افراد وقتی که متعلق به یک گروه یا سازمان هستند باشد (توضیح کرس را در آغاز این فصل بخاطر آورید) بگونه ای که در اهداف و ارزشهای سازمان شرکت کنند (بحث قبلی را ببینید) و رابطةء تعاملی به نحوی باشد که نگرانی سازمان در وضعیت گروه و برعکس حضور داشته باشد. لی و همکاران (لی 1993) بر اهمیت وجود تشریک مساعی در سازمان مدرسه که بصورت ضمنی بر کیفیت روابط اجتماعی افراد در سازمان دلالت دارد تأکید ورزیده اند، آنها یادآوری کرده اند که مدارسی که ناظران، دانش آموزان و کارمندان تظاهر به رابطه ی دوسویه دارند و نگران یکدیگرند بازده های مثبت در زمینه معلم و داشن آموز ارائه می دهند (شکل 1-9)
نودینگ (1992) پیشنهاد می کند برای دیگران یک جزء مهم است که باید در همه روابط در مدرسه دیده شود و بی پرده به آن فکر شود. ترک تحصیل دانش آموزان نشان می دهد غیبت، توجه و نگرانی معلم (توضیحات شرلی را در آغاز فصل بیاد بیاورید) به عنوان یک عامل اصلی توسط دانش آموزانی که مدرسه را ترک کرده اند اشاره شذه است (بریک، لی، هالند 1993، کالابرس و پو 1990، لی 1993، ناتریلو 1986) دسی و ریان (1985) همچنین اظهار کرده‌اند که همه ی افراد یک احتیاج اساسی برای احساس تعلق و رابطه دارند و هر ساختار سازمانی که این نیاز را پشتیبانی و برآورده کند انگیزش درونی بیشتر را نتیجه خواهد داد. اسکیزبلمونت (1993) نشان داده اند احساس تعلق دانش آموزان حساس به توقعات کلاسی و مرتبط با انگیزه های آینده‌ی آنها می‌باشد. این مثالهای اندک که نتایج تحقیقات جامعه شناختی و روانشناختی را منعکس می‌کرد، لااقل از دیدگاه انگیزشی، اینکه معلمان و داشن آموزان احساس مشارکت در مدرسه داشته باشند را نشان می دهد.
بعد دوم جو نیز زندگی مؤثر در مدرسه را در رابطه ی گرم و مؤدبانه میان افراد را در یک مکان بیان می کند. در سطح معلمان و مدیران، لی و همکاران (لی و بقیه 1993) اشاره کرده اند که تحقیق در مورد روابط خشک اداری، و تشریک مساعی با یکدیگر نشان می دهد رابطه ی دوستانه و مؤدب بین معلمان و ناظران با بازده های مثبت کارایی سازمان ارتباط دارد. متون موجود در باره ی کارایی مدارس نیز بر اهمیت رابطه ی دوستانه برای افزایش اثربخشی مدرسه تأکید ورزیده اند (پورکی و اسمیت 1983) در مجموع این محققان (لی و بقیه 1993) یادآوری کرده اند که رابطه ی دوستانه در میان معلمان به شخص آنان در آسانتر کردن جداسازی (انزوا) تدریس کمک می کند و با خرسندی بیشتر آنان ارتباط دارد.
در مورد روابط دانش آموز و معلم مطمئناً احساس توجه، نگرانی، حمایت و احترام به دانش آموز و تعامل مثبت میان دانش آموز و معلم با بازده های انگیزشی مثبت ارتباط دارد (ببینید کالبرس، پو 1990 اکل، میدگلی ، ویگفیلر، بوشنن 1993، میدگلی، فلدلوفر، اکل 1998، ناتریلو 1986). برایک، لی و هالند
(1993) در مطالعه مدارس کاتولیک پیشنهاد کرده اند که توجه به رفاه دیگران یا خلق یک کمیته رفاهی می تواند تأثیر مثبت برای همه ی دانش آموزان داشته باشد حتی برای آنانی که به نظر می رسد خطری برای مدرسه محسوب می شوند. متونی که در مورد مدارس متوسطه وجود دارد پیشنهاد می کنند که در آنجا روابط رسمی تر، کمتر شخصی و رابطه ای کمتر مثبت معلم – دانش آموز، کمتر از مدارس ابتدایی وجود دارد این تفاوتها ناشی از انحرافهایی در انگیزه های دانش آموز وقتی از مدارس ابتدایی به متوسطه انتقال پیدا می کند می باشد. (اکل، میدگلی، ویگفیلد، رومن 1993، میدگلی 1989) بورفی و گود
(1986) در مرورشان از تحققات فرآیند تولید در تدریس، یادآور شده اند که جو عاطفی کلاس (که به وسیله انتقاد معلم و تأثیرات منفی معلم و دانش آموز تعریف می شود) می تواند با پیشرفت دانش آموزان مرتبط باشد. گرچه آنها اشاره کرده اند که یک جو عاطفی منفی می تواند تأثیر منفی بر پیشرفت داشته باشد، گرچه یک جو عاطفی گرم لزوماً سبب پیشرفت بشر نمی شود آنها پیشنهاد می کنند که جو خنثی تنها به عنوان یک مشوق به همان صورت فضای گرم و عاطفی عمل می کنند. در همین مورد باید یادآوری شود این مطالعات کلاسی تنها بر پیشرفت دانش آموزان در آزمونهای استاندارد متمرکز بوده اند و سازه های انگیزشی معمولاً آزموده نشده اند. بدون شک واضح به نظر می رسد که تقابل مثبت معلم – دانش آموز در سطح یک جو مثبت برای تمام اعضای جامعه مدرسه ایجاد می کند.
بعد سوم و آخر، جو مدرسه به احساس اطمینان و امنیت شخصی دانش آموزان و معلمان باز می گردد. (توضیحات دانش آموزان را در آغاز فصل ببینید) در یک فضای روانشناختی این برداشتها می تواند به احساس خطرپذیری فردی در بیان ایده ها و عقاید بازگردد. اگرچه در تعدادی از مدارس امر وزین این جنبه از امنیت به احساس امنیت فیزیکی و آزاد بودن از قید ترسها و اضطرابها از آسیب جسمی نیز اطلاق می شود. نیاز واقعی به مستند کردن تأثیرات مضر و مشکلاتی که خشونتهای مدرسه ای می تواند در محیط مدرسه ایجاد کنند وجود ندارد اگرچه برخی از متون اثربخشی، اهمیت این تصمیم را نشان داده اند برای مثال لی و برایک (1989) نشان داده اند که مدارس که یک محیط امن و منظم دارند به اهداف خود بیشتر رسیده اند به ویژه در مورد دانش آموزان خردسال. به عنوان یک حس مشترک و نیز آنگونه که هرم نیازهای مازلو (1954) پیشنهاد می کند (فصل 5 را ببینید) اگر افراد راجع به ماندگاری و امنیت خود احساس نگرانی کنند برای آنان رسیدن به سایر اهداف دشوار خواهد شد به این ترتیب برای مدارس مهم است که یک محیط امن و مطمئن برای دانش آموزان و کارکنان ایجاد کنند.

فرمت این مقاله به صورت Word و با قابلیت ویرایش میباشد

تعداد صفحات این مقاله  70  صفحه

پس از پرداخت ، میتوانید مقاله را به صورت انلاین دانلود کنید

دانلودمقاله بتن پیش تنیده ، کاربرد و اجرای آن

مقدمه
پیش تنیدگی عبارت از ایجاد تنش داخلی در یک جسم است تا تنشی را که به علت تأثیر نیروهای خارجی به وجود می آید به مقدار مورد نیاز خنثی کند یا به عبارت دیگر پیش تنیدگی به معنای ایجاد تنش های دائمی مخالف با تنش هایی می باشد که در اثر بارهای خدمت در سازه ایجاد خواهند شد. عمده ترین کاربرد پیش تنیدگی در بتن پیش تنیده است .
بتن ، که یکی از ارزانترین و عملی ترین مصالح ساختمانی است ، مقاومت خوبی در برابر فشار دارد و تاب کششی کمی از خود نشان می دهد . بنابراین در ناحیه ای از بتن ، که بعد از بارگذاری تحت کشش قرار می گیرد ، قبلاً ایجاد فشار می کنند . این عمل ، به اصطلاح« پیش تنیدن بتن » نامیده میشود .
بر اساس « آیین نامة ACI 318 – 95 » بتن پیش تنیده عبارت است از بتن سازه ای ( ساختمانی ) که جهت کاهش تنش های کششی بالقوه حاصل از بارها ، در آن تنش های داخلی ایجاد شده است .
هدف اصلی از پیش تنیده کردن یک عضو بتنی محدود کردن تنشهای کششی و ترکهای ناشی از لنگر خمشی تحت تأثیر بارهای وارده در آن عضو می باشد .
پیش تنیدگی اصلی عمومی است که در موارد دیگر نیز مورد استفاده قرار می گیرد . یک چرخ دوچرخه یک مثال از پیش تنیدگی را نشان می دهد : لاستیک چرخ دوچرخه بسیار نرم است و سیمهای داخل آن بسیار بلنداند ، به طوری که تحت نیروی فشار امکان کمانش آنها وجود دارد . ولی هم لاستیک و هم سیمها در مقابل کشش مقاوم اند ، پس لاستیک چرخ را پر از باد می کنند و در سیمها کشش قبلی ایجاد می کند .

تاریخچه
مصریها در 5000 سال پیش ، در ساختن قایقهایشان از خاصیت پیش تنیدگی استفاده می کردند . بدین ترتیب که ، برای اتصال چوبهای بدنة قایق ، تیغهای آهنی گرم به کار می برند تا بعد از سرد شدن و انقباض آنها قطعات چوبی به هم فشرده شوند.
اولین کسی که ظاهراً توانست با ایجاد تنش فشاری در بتن مقاومت آنرا تحت تأثیر لنگر خمشی افزایش دهد یک نفر آمریکایی به نام جکسون بود که اختراع خود را در سال 1886 به ثبت رسانید .دو سال بعد ، در سال 1888 ، دوهرینگ ، مهندس آلمانی ، با قرار دادن یک میلة فولادی کشیده شده در داخل یک دال بتنی توانست اولین دال بتنی پیش تنیده را ایجاد کند. در سال 1896 ، مندل مهندس اطریشی اصل پیش تنیدگی را در تیر بتن پیش تنیده از فولاد معمولی با تنش اولیة 120 نیوتن بر میلیمتر مربع استفاده کرد و از افت ناشی از نشست و وارفتگی آگاهی نداشت ، فولاد به زودی کشش اولیة خود را از دست داد و تیر تبدیل به بتن آرمة معمولی شد .
در سال 1939 ، امپرگر ، مهندس اطریشی استفاده از بتن آرمه با پیش تنیدگی جزئی را پیشنهاد کرد ، یعنی قطعة بتنی ، علاوه بر اینکه به وسیلة آرماتور کشیده شده پیش تنیده می شود ، دارای آرماتور معمولی ( که در بتن مورد استفاده قرار می گیرد ) باشد و قطعه در موقع بار سرویس نیز کششی تحمل بکند .
در سال 1948 ، پروفسور آبلس انگلیسی اولین سازة بتن آرمه با پیش تنیدگی جزئی را در لندن بنا کرد .
در سال 1953 ، فدراسیون بین المللی پیش تنیدگی اولین کنگرة خود را در لندن تشکیل داد . در چهارمین کنگرة فدراسیون ، که در سال 1962 در رم تشکیل شد ، قدمهای نوینی برای استفاده از بتن آرمه با پیش تنیدگی جزئی برداشته شد و کمیتة مختلطی از فدراسیون بین المللی پیش تنیدگی(F.I.P) و کمیتة اروپایی بتن (C.E.B) به وجود آمد که در سال 1970 توصیه نامه ای منتشر کرد که در آن چهار نوع سازه از بتن آرمه تا پیش تنیدة کامل تعیین شده است . این چهار نوع اساساً با مقدار ازدیاد طول نسبی دورترین تار کششی بتن و ترک خوردگی بتن کششی از هم متمایز می شوند .
ـ نوع اول بتن پیش تنیدة کامل که بتن تا بار سرویس نباید تنش کششی تحمل کند .
ـ نوع دوم بتن آرمه با پیش تنیدگی جزئی است . تحت بار سرویس بتن می تواند تنش کششی داشته باشد – بشرطی که ترک نخورد – و تحت بارهای دائم بتن نبایستی کشیده شود .
ـ نوع سوم بتن آرمة پیش تنیده است . در این نوع ترک خوردن بتن تحت بار سرویس امری عادی است ، ولی عرض ترکها از 1/0 تا 3/0 میلیمتر محدود شده اند . محدودیت آنها بر حسب آب و هوایی که قطعه در آنجا مورد استفاده قرار می گیرد و جنس فولاد به کار رفته است .
ـ نوع چهارم بتن آرمة کلاسیک است .

مقایسة بتن پیش تنیده با بتن آرمه
ـ به علت اینکه فشار وارده از طرف کابلهای پیش تنیده به بتن بسیار زیاد است لازم است که مقاومت فشاری بتن مورد استفاده در یک ساختمان بتن پیش تنیده به مراتب بالاتر از مقاومت فشاری بتن مورداستفاده در یک ساختمان بتن آرمه باشد .
ـ فولادهای نرم که معمولاً در ساختمان های بتن آرمه به کار می رود برای ساختمانهای بتن پیش تنیده مناسب نمی باشد زیرا امکان کشیدن آن به حدی که بتواند جبران اتلاف تنش های پیش تنیدگی ناشی از انقباض و خزش بتن را بکند وجود ندارد .
ـ بتن پیش تنیده یک جسم همگن و الاستیک می باشد و قبل از ترک خوردن بیشتر خاصیتی شبیه به فولاد را دارد تا یک جسم غیر همگن مانند بتن آرمه .
ـ یک ساختمان بتن پیش تنیدة کامل تحت تأثیر بارهای سرویس ترک نخواهد خورد در صورتیکه در یک ساختمان بتن آرمه از همان ابتدای بارگذاری ترکهایی در زیر تار خنثی بوجود می آید حتی اگر در اثر بارهای بیش از حد پیش بینی شده ساختمان بتن پیش تنیده ترک بخورد بعد از اینکه بارها از روی ساختمان برداشته شود ترکها بسته خواهد شد .
ـ اگر در یک ساختمان بتن پیش تنیده تنش پیش تنیدگی در اثر بار وارده خنثی شود بتن پیش تنیده خاصیتی بسیار شبیه به بتن معمولی پیدا خواهد کرد .
ـ در بتن پیش تنیده لنگر مقاوم به چند برابر افزایش می یابد اثر نیروی برشی 10/1 تا 5/1 تقلیل میابد . خمش یعنی تغییر شکل به 3/1 می رسد .
ـ در بتن پیش تنیده صرفه جوئی در فولاد به میزان 15 تا 20 درصد و در بتن به میزان 30 تا 50 در صد می باشد .

مزایا و معایب بتن پیش تنیده
مزایا :
ـ یکی از مهمترین خواص ساختمانهای بتن پیش تنیده نداشتن ترکهای دائمی می باشد . این موضوع باعث دوام بیشتر این نوع ساختمانها نسبت به ساختمانهای بتنی و بتن آرمه می شود . این امر خصوصاً در محیط هایی با گازها و زمین های خورنده و همچنین ساختمانهای دریایی بسیار حائز اهمیت می باشد . برتری بتن پیش تنیده نسبت به بتن آرمه جهت ساختمان تانکهای آب و مخازن به جهت نداشتن ترک واضح است .
ـ وزن ساختمانهای بتن پیش تنیده به مراتب از وزن ساختمانهای بتن آرمة معادل کمتر است زیرا اولاً چون از مقاومت تمام سطح مقطع بتن استفاده می شود میزان بتن لازم کمتر است ، ثانیاً چون فولاد مصرفی دارای مقاومت زیادتری است معمولاً وزن فولاد لازم بین 5/1 تا 3/1 وزن فولاد معمولی معادل می گردد .
ـ خیز به طرف پایین تیرهای بتن پیش تنیده تحت اثر بارهای سرویس معمولاً بسیار کم می باشد زیرا قبل از وارد آمدن بارهای سرویس تحت تأثیر نیروهای پیش تنیدگی مقداری خیز به طرف بالا در تیر به وجود آمده است که از شدت خیز به طرف پایین می کاهد .
ـ در ساختمانهای بتن پیش تنیده قبل از وارد آمدن بارهای سرویس ساختمان بوسیلة نیروی پیش تنیدگی به شدت بارگذاری شده و بتن و فولاد تحت اثر تنشهای زیادی قرار می گیرد و این خود یک نوع امتحان از نظر مطمئن بودن بتن و فولاد می باشد اگر چنانچه در این مرحله ، ساختمان از خود حالت غیر عادی نشان ندهد می توان مطمئن شد که تحت تأثیر بارهای سرویس نیز عیبی نخواهد کرد .
ـ با تغییر مقداری نیروی پیش تنیدگی می توان سازه را صلب و یا انعطاف پذیر کرد بدون اینکه مقاومت نهایی آن تغییری بکند .
واضح است که یک سازه انعطاف پذیر بیشتر خاصیت فنری و ارتجاعی داشته و می تواند قبل از اینکه در اثر ضربه گسیخته گردد مقدار قابل توجهی انرژی را جذب کند . به این ترتیب چنین سازه هایی تحت اثر بارهای زلزله و دینامیکی رفتار بهتری نشان می دهند . یک نمونه از چنین سازه هایی شمع های ضربه گیر اسکله ها می باشد ، از طرف دیگر یک سازه بسیار صلب بهتر می تواند لرزش ها و نوسانات بسیار سنگین را تحمل کند .( برای مثال ، فونداسیون موتورهای توربینی )
معایب :
ـ غالباً برای مهار کابل های پیش تنیدگی در دو انتها ، احتیاج به وسایل مخصوصی می باشد.
ـ اجرای بتن پیش تنیده به نظارت و مهارت بیشتری احتیاج دارد که باعث بالا رفتن هزینة واحد عملیات خواهد شد.
ـ استفاده از اعضای پیش تنیده وقتی مقرون به صرفه است که امکان تولید سری و انبوه وجود داشته باشد.
ـ در شرایط فعلی ، با توجه به محدودیت های ارزی ، امکان وارد کردن وسایل پیش تنیدگی به سادگی امکان پذیر نیست.

مصالح در بتن پیش تنیده
الف) بتن :
بتن مورد استفاده در بتن پیش تنیده دارای مقاومت بالاتری نسبت به بتن مصرفی در بتن مسلح معمولی می باشد. زیرا در بتن پیش تنیده بتن تحت تأثیر تنش های فشاری بیشتری قرار می گیرد و افزایش سطح مقطع به منظور کم کردن تنش ها باعث افزایش وزن سازه و در نتیجه غیر اقتصادی شدن طرح می شود.
در شرایط عادی از بتن هایی با مقاومت مشخصة در کارهای پیش تنیده استفاده می شود. در کارهای مخصوص مقاومت تا کاربرد دارد.
سیمان مصرفی در بتن پیش تنیده معمولاً از نوع سیمان پرتلند معمولی ( نوع 1 ) است.
سیمان مصرفی نباید به هیچ وجه کلر داشته باشد ، زیرا کلر مادة زنگ زنندة بسیار خطرناکی برای فولاد کابلهاست . از سیمانی که مقاومت اولیة آن زیاد باشد( نوع 3 ) در موارد الزامی استفاده می کنند . سیمان نوع 3 به سزعت خود را میگیرد . وقتی که ناچاریم پیش تنیدگی را در سن پایینتری انجام دهیم ، از این نوع سیمان استفاده می کنیم .
ب) فولاد :
فولادهای پیش تنیدگی به سه صورت مفتول ، رشته یا کابل و میلگردهای آلیاژدارتولید می شوند. مشخصة مهم فولادهای پیش تنیدگی در مقایسه با میلگردهای معمولی ، نقطة گسیختگی بسیار بالای آنها می باشد.
در شکل (1ـالف) نمودار تنش ـ کرنش فولادهای پیش تنیدگی با میلگرد های معمولی مورد مقایسه قرار گرفته است.اصولاً نقطة جاری شدن مشخصی برای میلگردهای پیش تنیدگی وجود ندارد و در مفتول ها و کابل ها ، تنش نظیر کرنش 1 درصد و در میلگردهای آلیاژدار ، تنش نظیر کرنش 7/0 درصد به عنوان تنش جاری شدن ( تنش تسلیم ) مورد استفاده قرار می گیرد . ( شکل (1ـب)).
مفتول ها : مفتول در کارهای پس کشیده و پیش کشیده مورد استفاده قرار می گیرند . مفتول از نورد گرم فولاد بلیت بصورت میلگرد و سپس کشیدن سرد میلگرد که با کاهش قطر آن همراه است ، ساخته می شوند. در آمریکا مفتول ها طبق ASTM-A421 تولید و استاندارد می شوند. ( جدول 1 )
کابل ها : کابل ها از تابیده شدن تعدادی مفتول در دور یکدیگر ساخته می شوند که در زبان فارسی به آن مفتول بافته شده نیز گفته می شود. معمول ترین نوع ، کابل 7 مفتوله می باشد که قطر اسمی آن در حدود 3 برابر قطر مفتول تشکیل دهندة آن است.کابل 7 مفتوله از تابیده شدن 6 مفتول حول مفتول میانی ساخته شده و طبق ASTM-A416 استاندارد می شود. (جدول 2 )
میلگردهای آلیاژدار : با اضافه کردن آلیاژهای مخصوص در هنگام تولید فولاد و سپس اصلاح سرد میلگرد تولیدشده ، میلگردهایی با مقاومت بالا برای کارهای پیش تنیده تولید می شود. در آمریکا میلگردهای آلیاژدار طبق ASTM-A722 استاندارد می شوند. ( جدول 3 )

خوردگی فولاد پیش تنیده
خوردگی فولادی که تحت تنش کششی زیاد قرار دارد با خوردگی یا زنگ زدگی معمولی فولاد متفاوت است . زنگ زدگی معمولی در اثر اکسیده شدن فولاد حاصل می شود که به طور تدریجی سطح مقطع مقاوم را کاهش می دهد ، در نتیجه تنش افزایش می یابد تا به مقدار تنش گسیختگی می رسد . این عمل به تدریج صورت می گیرد و قابل پیش بینی است . بر عکس « خوردگی تحت کشش » پدیده ای ناگهانی است و گسیختگی شکننده در پی دارد . مقطع گسیخته شده تقریباً مسطح بوده و یک هلال خاکستری رنگ در مقطع دیده می شود . اگر تنش کششی فولاد کمتر از 4/0 تنش نهایی باشد ، خوردگی تحت کشش پیش نمی آید . در بتن پیش تنیده تنش فولاد بزرگتر از 4/0 تنش نهایی است .
برای جلوگیری از خوردگی فولاد پیش تنیده باید آن را بخوبی محافظت کرد . در قطعات چسبنده ، کابل باید بخوبی در داخل بتن قرار گرفته و اطرافش ملات ماسه و سیمان ( که محیط قلیایی است ) تزریق شده باشد و در قطعات غیر چسبنده ، از کابل گالوانیزة مخصوص استفاده نمود .

روشهای پیش تنیدگی
پیش تنیدن بتن بوسیلة فولاد به دو طریق اساسی «‌ پیش کشیدگی » و « پس کشیدگی » صورت می گیرد . فرق اساسی بین دو رویة فوق مربوط به شرایطی است که بتن در لحظة کشیدن فولاد دارد . در روش « پیش کشیدگی » پیش از آنکه بتن ریزی بکنند ، فولاد را تحت کشش قرار می دهند و در روش « پس کشیدگی » پس از اینکه بتن خود را گرفت و به اندازة کافی مقاوم شد فولاد را می کشند .

فرمت این مقاله به صورت Word و با قابلیت ویرایش میباشد

تعداد صفحات این مقاله  13  صفحه

پس از پرداخت ، میتوانید مقاله را به صورت انلاین دانلود کنید

دانلود مقاله شناخت کاربردی Iptable

در مورد محقق
من دارای کامپیوترهای فراوان هستم . من یک کامپیوتر LAN دارم و تمام ماشین ها بر اینترنت وصل هستند ولی باید LAN ایمن حفظ شود . iptables جدید یک نسخه ارتقا یافته از ipchain مىتوانید یک شبکه ایمن بسازید و این امر با حذف بسته های آتی عملی است . با این وجود FTP انفعالی و یا DGE در TRC مسائلی به دنبال دارند . مسائل دندانه ای کردن در کد iptables در سطح آغازین حل نشده اند . امروزه هر کس را که از آنها استفاده مىکند به سوی نسخه تولید کامل راهنمایی مىکنم و ipfwadm را ارتقا دارم . این که فعلی مىتواند در صورت نیاز استفاده شود .
چگونگی خواندن :
این سند به درستی نوشته شده است . بنابراین مىتوانید به نکات جالب iptables پی ببرید . این به معنای اطلاعات خاصی در مورد اشکالات ایمنی خاص در iptables یا Netfilter نیست اگر اشکالات خاص و رفتارهایی را در iptables و هر زیر مولف یافتید با لیت پست Netfilter تماس بگیرید و سپس خواهید توانست اشکالات واقعی را بشناسید و حل کنید اشکالات ایمنی واقعی در iptable و Netfilter فراوان هستند و یک یا دو اشکال در آن واحد گزارش شده است . آنها در صفوف اصلی Netfilter آمده اند باید اطلاعات را در مورد موضوع ارائه کنند .
مىتوان گفت مجموعه قوانین موجود در این سند پیرامون اشکالات واخل Netfilter نمىباشند . هدف اصلی توصیف چگونگی نصب قوانین در یک حالت ساده است به طوری که بتوان مسائل داخل کرد به عنوان مثال این سند نشان نمىدهد که چگونه HTTP PORT به دلایل مفاد بسته می‌شود آنطور که Apache در نسخه 12-2-1 گزارش کرد. این سند برای هر کس قابل استفاده است و مىتواند نشان دهد که چگونه با iptable مىتوان کار را آغاز کرد ولی در آن واحد یک روند تکامل را نیز پیچیده است . این جا اهداف و هماهنگی ها در patch - matic بیان نمىشوند . ارتقا نیاز است . اگر اطلاعات بیشتر در مورد این ارتقا لازم دارید باید patch - matic و دیگر اسناد را در صفوف اصلی Netfilter مطالعه کنید .
شرط لازم :
این سند به معلومات در مورد linux linux ، دست نوشته لایه ای ، و چگونگی کامپایل کردن kernel و بخش درونی آن نیاز دارد .
من سعی کرده ام تا تمام شرایط را قبل از توصیف این سند بررسی کنم ولی نمىتوان تمام اطلاعات قبلی را مطرح کرد .
نهادهای مورد استفاده در این سند : این نهادهای در سند زمان دستورات ، فایل و دیگر اطلاعات خاص استفاده مىشوند .
- گلچین کد و خروجی دستور این چنین است و تمام خروجی ها در فونت پهنای ثابت و دستور مکتوب کاربر به صورت bold هستند:
- تمام دستورات و نام های برنامه در این سند در حالت bold هستند:
- تمام item سیستم مانند سخت افزار و مولف درونی kernel و item سیستم انژای مانند روابط حلقه ای که در حالت italic آمده اند
- خروجی کامپیوتر به شکل this way در متن ظاهر مىشوند .
- نام فایل و مسیر در سیستم فایل به شکل ….

فصل 1 : مقدمه
1-1 : چرا این سند نوشته شد :
من فضای خالی بزرگی را در HOW TOS یافتم و در آنجا اطلاعات در مورد iptable و نقش Netfilter در linux 1/4x kernel جدید کافی نبود . در بین آنها مىخواهم به سوالاتی پاسخ دهم که در مورد احتمال جدید مانند مطابق حالت بوده اند . بخش اعظم آن به صورت فایل rc…. است که در دست نوشته etc…. آمده است . این فایل اصولاً بر اساس ارتقای idowt. است .
یک دست نوشته کوچک در مورد اجرای برنامه و راه اندازی سیستم به صورت rc…. در دسترس است .
2-1 : چگونگی نوشتن :
من با مارک باکر و دیگران در سیستم Netfilter مشورت کردم . بسیاری از آنها در این اثر مستند به من کمک نموده اند و در این جا سعی کرده ام از سایت Fr.zentux.Net خود استفاده کنم . این سند فرآیند نصب را مرحله به مرحله نشان مىدهد و در مورد طرح iptables است . من مثالهای فایل re.Firewall و مثالهای یادگیری استفاده از iptables را نیز ارائه کرده ام در این جا باید تابع زنجیره های اصولی باشید و آنها را در کنار هم قرار دهید . به این ترتیب سند مىتواند آماده شود و روش منطقی تر را نشان دهد . هر زمان که این درک مشکل باشد به این سند مراجعه کنید .
3-1 : اصطلاحات مورد استفاده در سند :
این سند دارای اصطلاحاتی است که به تشریح نیاز دارند قبل از اینکه آنرا مطالعه کنید . در این بخش توصیف آنها و چگونگی انتخاب آنها در سند آمده است .
ترجمه آدرس شبکه مقصد - DNAT - روش ترجمه آدرس IP مقصد در بسته اشتاره دارد و یا تغییر آنرا نشان مىدهد . این با SNAT استفاده شد و به کاربرها در به اشتراک گذاری آدرس IP اینترنت کمک مىکند و خدمات سرویس دهنده را ارائه مىنماید. این روند با تعیین port متفاوت با آدرس IP عملی است و مسیر linux را برای ارسال ترافیک نشان مىدهد .
جریان- این اصطلاح به روابط ارسال و دریافت بسته ها در رابطه با روش جدید اشاره دارد . اصولاً این اصطلاح برای یک نوع ارتباط به کار مىرود که دو یا چند بسته را در دو جهت ارسال مىکند . در TCP این به معنای ارتباطی است که یک SYN را ارسال مىکند و سپس با SYN/ACK جواب مىدهد ولی ارتباط ارسالی SYN و جواب میزبان ICMP نیز مهم است . به عبارت دیگر از این اصطلاح به خوبی استفاده نمی‌کنم .
SNAT - ترجمه آدرس شبکه منبع این اصطلاح به روش ترجمه آدرس منبع به دیگری اشاره دارد . این برای چندین میزبان وجه اشتراک گذاری آدرس IP اینترنت به کار میرود زیرا نقص آدرس IP در IP 74 مطرح است ( IP 74 این را حل مىکند )
حالت - این اصطلاح بحالت بسته طبق پروتکل کنترل انتقال RFC 793 اشاره دارد و در Netfilter/iptable به کار مىرود . توجه کنید که حالات درونی و خارجی تابع ویژگی RFC 793 است . دلیل اصلی آن است که Netfilter باید چندمین فرضیه در مورد ارتباط و بسته ها ارائه کند . فضای کاربر - این اصطلاح به هر چیز که در خارج kernel روی دهد اشاره دارد به عنوان مثال تحریک iptable-h در خارج kernel است ولی iptable - A Forward p - tcp jAce Ept در kernel است زیرا قانون جدید به مجموعه قوانین اضافه می‌شود .
فضای kernel - این نکاتش برخلاف فضای کاربر است این اقدامات را در kernel نشان مىدهد و همه در خارج آن .
قلمرو کاربر - به فضای کاربر مراجعه کنید .

فصل 2 : آماده سازی : این فصل توصیف درک نقش Netfilter و iptable در linux است . در این جا باید کار با آزمایش آغاز شود و نصب عملی شود . با زمان کافی مىتوانید آنرا دقیقاً اجرا کنید .
1-2 : کجا به iptable دست یابیم :
بسته فضای کاربر iptables مىتواند از آدرس زیر down load شود :
http……….
این بسته iptable تسهیلات خاص فضای kernel را نشان مىدهد که در طی تولید سیستم طراحی شده اند مراحل لازم به تفصیل بررسی خواهند شد .
2-2 :نصب kernel :
برای اجرای اساس iptable باید گزینه ها در kernel راه اندازی شوند و سیستم با دستورات مربوط آماده شود .
CONFIG- PAKET- این گزینه تولید برنامه را برای ارتباط کاری سیستم با ابزار شبکه نشان مىدهد . نمونه ها به صورت tcpdump و snort است .
CONFIG- PAKET- یک نیاز برای عملکرد iptable نیست بلکه دارای موارد استعمال فراوان است . در این جا باید طرح در نظر گرفته شود . اگر آنرا نخواهید حذف مىکنید .
CONFIG - NETFILER - این گزینه در صورتی نیاز است که بخواهید از کامپیوتر به عنوان ورود به اینترنت استفاده کنید . به عبارت دیگر این روند برای هر چیز در سند نیاز است زیرا طرح اصولی هستند . البته باید ابزار درست برای رابط اضافه شوند مانند آداپتور اینترنت ، ppp و رابط SLIP . این موارد اصول iptable هستند . شما نمىتوانید چهارچوب را به kernel اضافه کنید . اگر از گزینه ها در iptable استفاده کنید باید نصب سیستم را در kernel انجام دهید . در این جا گزینه ها در kernel 9-4-2 آمده اند.
CONFIG -NF - FTP - این مدل در صورتی نیاز است که بخواهید ارتباط را بر FTP برقرار کنید . جون ارتباطات FTP به راحتی در موارد طبیعی اجرا نمی‌شوند باید از helper استفاده کنید . اگر این مدل را اضافه نکنید . نمىتوانید FTP را به درستی اجرا کنید .
CONFIG- IP - NF - FPTAHLE - این گزینه در صورتی نیاز است که یک نوع Filter یا NAT نیاز باشد . در این جا چهارچوب شناخت iptable به kernel اضافه می‌شود . بدون این امر نمىتوانید با iptable کاری کنید .
CONFIG -IP- NF - MATCH - LIMIT - این مدل دقیقاً نیاز نیست ولی در مثالهای rcopir…. آمده است این گزینه هماهنگی LIMIT را نشان مىدهد . باید احتمال کنترل بسته ها در نظر گرفته شود و قانون توسعه یابد . به عنوان مثال m.limit- lin 3 / lin.ld یک هماهنگی 3 بسته را در هر دقیقه نشان می‌دهد . این مدل مىتواند برای جلوگیری از علامت انکار خدماتی استفاده شود.
CONFIG - IP - NF - MATCH- MAC - این گزینه هماهنگی بسته را بر اساس آدرس MAC نشان مىدهد . هر آداپتور اینترنت دارای آدرس MAC خاص خود است . ما بسته های بلوکی در آدرس MAC داریم و از بلوک خاص برای آدرس MAC استفاده مىکنیم . ما از این گزینه در نمونه dc.fire…. استفاده نمىکنیم .
CONFIG - IP - NF….. - این گزینه در استفاده از تطابق MARK مفید است . به عنوان مثال اگر از MARK هدف برای بسته ها استفاده شود بسته به این که آیا بسته ها در جدول هستند یا خیر مىتوانیم هماهنگی را برقرار کنیم . این گزینه هماهنگی واقعی MARK است و مىتواند توصیف هدف واقعی MARK باشد .
CONFIG - IP - NF - MATCH - MULTIPORT - این روش به ما در تطابق بسته ها با یک سری port مقصد و منبع کمک مىکند . این ویژگی غیرممکن است ولی هماهنگی برقرار خواهد شد .
CONFIG -IP - NF- MATCH- TOP - با این هماهنگی مىتوان بسته ها را بر اساس فیلد TOS در تطابق قرار دارد . TOP به type of service اشاره دارد TOS مىتواند با قوانین خاص در جدول قرار گیرد و از طریق دستور ipltc اجرا شود .
CONFIG - IP- NF -MATCH- TCP MSS- این گزینه احتمال هماهنگی بسته های TCP را در فیلد MSS نشان مىدهد .
CONFIG - IP- NF-MATCH - STALE - این یکی از بزرگترین اخبار در مقایسه با ipchain است . با این مدل مىتوان هماهنگی بسته ها را عملی ساخت . به عنوان مثال اگر شاهد ترافیک در دو بعد ارتباط TCP هستیم بسته به صورت ESTABLISHED ظاهر می‌شود . این مدل در مثال rc…. استفاده می‌شود .
CONFIG- IP- NF- MATCH- UNCLEAN - این مدل احتمال هماهنگی IP ، TCP، UDP ، ICMP را نشان مىدهد و تطابق با یک نوع اعتبار ندارد . ما مىتوانیم این بسته ها را حذف کنیم ولی نمىدانیم که آیا این کار درست است . توجه کنید که این هماهنگی تجربی است و نمىتوان در تمام موارد کامل باشد.
CONFIG - IP - NF - FILTER - این مدل اساس جدول Filter است و مىتواند فیلتر IP را انجام دهد در این فیلتر مىتوان زنجیره Forward , Input و Output را یافت . این مدل در صورتی نیاز است که طراحی بسته برای ارسال و دریافت انجام شود .
CONFIG - IP - NF- TARGET - REJECT - این هدف به شما کمک مىکند تا مشخص کنید که پیام خطای ICMP باید در پاسخ نسبت به بسته‌های بعدی ارسال شود در این جا حذف مهم است . در خاطر داشته باشید که روابط TCP برخلاف ICMP , UDP مىتوانند انکار با بسته TCPRSS باشند.
CONFIG -IP -NF- TARGET- MIRROR - این به بسته ها در برگشت به موسسه با بسته کمک مىکند . به عنوان مثال اگر یک هدف MIRROR بر مقصد HTTP نصب شود و یا زنجیره INPUT مشخص گردد دسترسی به port عملی است و باید بسته ها دوباره به صفوف home برگردند و در آنجا رویت شوند .
CONFIG - IP - NF- NAT - این مدل به ترجمه آدرس شبکه یا NAT در اشکال متفاوت کمک مىکند این گزینه دسترسی به iptable را عملی می‌سازد . این گزینه در صورتی نیاز است که بخواهیم ارسال و تغییر port را انجام دهیم. توجه کنید که این گزینه برای Firealling و ارسال LAN نیاز نیست بلکه باید در اختیار باشد مگر اینکه بتوانیم آدرس خاص IP را برای تمام میزبان ها ارسال کنیم . بنابراین این گزینه برای دست نوشته rc.fire…. به کار مىرود و در ثورتی شبکه مشخص خواهد شد که توانایی آدرس IP از بین برود.
CONFIG- IP - NF - TARGET - MASQUERAD - این گزینه هدف MASQUERAD را اضافه مىکند. به عنوان مثال اگر ندانید که IP چه باید انجام دهد بهتر است که آنرا بدست آورید و از DNAT یا SNAT استفاده کنید . به عبارت دیگر اگر از PPP , DHCP یا SLIP یا دیگر روابط تعیین کننده IP استفاده مىکنید باید از این هدف به جای SNAT استفاده شود Masquerading بارباراتر را بر کامپیوتر نسبت به NAT نشان مىدهد ولی باید IP آدرس را از قبل نشان دهد .
CONFIG-IP-NF-TARGET-NEPIRECT - این هدف با prong برنامه مفید است . به جای این که بسته عبور کند باید به جعبه داخلی ببریم . به عبارت دیگر احتمال prong شفاف وجود دارد .
CONFIG-IP-NF-TARGET-LOG - این برنامه هدف LOGو نقش آنرا به iptables اضافه مىکند . از این گزینه برای LOG بسته های خالی استفاده می‌شود و باید دید در بسته چه اتفاقی مىافتد این برای و شکای زدایی دست نوشته که آنرا مىنویسیم نیاز است .
CONFIG- IP- NF- TARGET- TCPMSS - این گزینه مىتواند برای شمارش ارائه دهنده خدماتی اینترنت و سرویس دهنده هایی استفاده شود که بسته های تجزیه ICMP را کاهش داده اند این خود باعث می‌شود صفحات وب در دسترس قرار گیرند . پت کوچک نیز با بخش بزرگتر عملی است مانند SCP بعد از اینکه طرح معرفی شد ما از هدف TCPMSS برای غلبه بر این مسئله استفاده خواهیم کرد و باید MSS ( اندازه قطعه ماکزیمم ) به DMTU اضافه شود ( واحد انتقال ماکزیمم مسیر ) . این روش مىتواند کنترل Netfilter را نشان دهد و تابع ISP و سرویس دهنده خدماتی در سیستم kernel فراخوانی شود .
CONFIG- IP- NF- COMPAT- IPCHAINS - این گزینه یک مد سازگاری را با ipchains اضافه مىکند . به این مورد توجه نکنید و راه حل بلند مدت را در حل حرکت از linux 2/2 به 2/4 ارائه کنید . این جا kernel 2/6 استفاده خواهد شد .
همان طور که مىتوان دید یک سری گزینه معرفی شده است . در این جا باید دید چه نوع رفتارهای مازادی از مدلها حاصل مىشوند اینها تنها گزینه ها در linux 2,4,9, kernel هستند . اگر بخواهید به این گزینه ها توجه کنید باید تابع patch - o- matic در Netfilter را در نظر داشته باشید و به گزینه ها در kernel توجه کنید . تثبیت POM نیز مىتواند در kernel عملی شود و باید بتوان به kernel دست یافت . این توابع باید در آینده اضافه شوند ولی هنوز ساخته نشده اند . این خود دلایل متفاوت دارد مانند مسیر غیر ثابت به linux torvalds که نمىتواند حفظ شود و یا مسیر به kernel جریان اصلی که هنوز آزمایشی است .
شما به گزینه های زیر به صورت کامپایل در kernel نیاز دارید تا دست نوشته rc…. را اجرا کنید . اگر به گزینه هایی نیاز دارید که در دیگر دست نوشته ها نیاز هستند به بخش دست نوشته زیر مراجعه کنید .
برنامه
در میزان حداقل باید از دست نوشته rc.Firewall.txt استفاده شود . در دیگر مثالها نشان مىدهم که چه نوع شرطی در این بخش نیاز است . اکنون باید دست نوشته اصلی مورد مطالعه در نظر باشد .
3-2 : نصب محل کاربر :
اول از همه باید دید که چگونه بسته های iptable کامپایل مىشوند باید دید که در بیشتر سیستم ها و کامپایل iptable باید سیستم و کامپایل kernel صورت گیــــرد . تــــوزیع خاص نیز در بسته iptable عملی است و یکی از آنها RED HAT است . با این وجود RED HAT در هر پیش فرضی غیر فعال است . اکنون باید دید که چگونه این توزیعات در این فصل بررسی خواهند شد.
1-3-2 : کامپایل برنامه های قلمرو کاربر :
نخست آنکه باید بسته های iptables آزاد شوند . در این جا از iptables 1/26 a و vanilla 2/4 kernel استفاده می‌شود . باز کردن بسته با استفاده از hzip 2 ,…. صورت مىگیرد (این مىتواند با tar - xjvf…. عملی شود که باید یک دستور مانند دستور اول داشته باشد و با این وجود این با نسخه tar دیده نشده است ).طرح باید به درستی در دایرکتوری به نام iptables…. قرار گیرد. برای اطلاعات بیشتر باید iptables…. را بتوانید که حاوی اطلاعات مفید در مورد کامپایل و دسترسی به اجرای برنامه است . بعد از این باید گزینه طراحی و نصب مدل اضافی برای kernel در نظر گرفته شود . مرحله مورد توصیف کنترل و نصب بخش های استاندارد است که در kernel در نظر گرفته شده اند. این روند با کمک طرح اجرای عملی است .
بعضی از این طرح ها آزمایشی هستند و مىتوانند برای نصب مفید باشند . با این وجود باید هماهنگی جالب و اهداف در مرحله نصب صورت گیرد و این خود به روند خاص نیاز دارد برای انجام این مرحله باید این شکل از بسته iptables معرفی شود .
تولید patch فوریKERNEL- DIR/ USR/ SRC/ linux
متغییر KERNEL- DIR باید به محل واقعی اشاره کند که منبع kernel شما در آن واقع است . به طور طبیعی این به صورت usr/src… است ولی مىتواند متغییر باشد و شاید در این منبع kernel در اختیار باشد .
این خود patch خاص را در مورد ورود به kernel گزارش مىکند . patch بیشتر نیز توسط توسعه دهنده Netfilter مىتواند به kernel اضافه شود . این روند به طور واقعی انجام می‌شود یک روش نصب دستور زیر است .
برنامه
دستور فوق در مورد نصب قطعات دنیای Netfilter است که patch - o- metic نام دارد ولی حذف patch اضافی نیز عملی است .
توجه کنید که این بدان علت است که این دستورات واقعی اجرا مىشوند آنها قبل از این که چیزی در منبع kernel تغییر کند مورد سوال قرار گیرند برای نصب تمام patch - o- metic باید دستور زیر اجرا شود .
برنامه
فراموش نکنید که هر patch را بطور کامل قبل از روند اجرا مطالعه کنید . بعضی از آنها patch دیگر را تخریب مىکنند ولی مابقی kernel را تخریب مىکنند در صورتی که با patch در patch - o- metic استفاده شوند.
نکته :شما مىتوانید مراحل فوق را نادیده بگیرد در صورتی که نخواهید kernel را جمع کنید و به عبارت دیگر لازم نیست موارد فوق را انجام دهید . با این وجود چیزهای جالب در patch - o- metic وجود دارد که مىتوانید جستجو کنید . بنابراین دستور اجرایی غلط نیز در نظر گرفته می‌شود .
بعد از این باید قطعه patch - o- metic نصب کامل شود و شما اکنون مىتوانید یک kernel جدید را کامپایل کنید و از patch جدید برای اضافه کردن به منبع استفاده کنید سیستم باید طراحی شود و در این جا باید گزینه ها اضافه شوند . باید صبر کنید تا کامپایل کامل شود تا این که iptable برنامه اجرا شود.
کار را با کامپایل برنامه iptable ادامه دهید . برای کامپایل iptable یک دستوری مشابه دستور زیر صادر می‌شود.
برنامه
برنامه قلمرو کاربر باید به درستی کامپایل شود . در غیر این صورت باید بتوانید در لیت پست Netfilter عضو شوید . در این جا شانس کمک فراوان است . چندین چیز اشتباه در مورد نصب iptable وجود دارد و بنابراین اگر اقدام صورت نمىگیرد نگران نباشید . سعی کنید تا به روش منطقی اشکال را بشناسید و از کسی کمک بخواهید . اگر همه چیز درست است آماده نصب هستند . برای این کار باید دستور زیر ارسال شود .
برنامه
همه چیز باید در برنامه اجرا شود . برای استفاده از هر برنامه iptable باید اکنون نصب مجدد سیستم و kernel را انجام دهید در صورتی که قبلاً آن را انجام نداده اید . برای اطلاعات بیشتر در مورد نصب برنامه کاربر از منبع بر فایل INSTALL در منبع مراجعه کنید که حاوی اطلاعات خارجی در مورد موضوع نصب است .
2-3-2 : نصب بر Red Hat 7/1
Red Hat از قبل با یک kernel x2/4نصب می‌شود که دارای Netfilter و iptable کامپایل شده در آن است . این طرح دارای تمام برنامه های کاربر و فایل سیستم برای اجرا است . با این وجود افراد Red Hat همه چیز را با استفاده از سیستم ipchain هماهنگ ناتوان کرده اند . برای رفع مشکل باید لیست متفاوت بستی در نظر گرفته شد. و به این دلیل است که iptable عمل نمىکند بنابراین باید دید که سیستم ipchain چگونه عمل مىکند نصب iptable چگونه است .
نکته : امروزه نصب Red Hot 7/1 پیش فرض با نسخه قدیمی برنامه فضای کاربر عملی است و بنابراین ممکن است بخواهید تا نسخه جدید برنامه را کامپایل کنید و یک kernel کامپایل شده را نصب کنید قبل از این که به طور کامل از iptable استفاده شود. ابتدا باید طرح ipchains را غیر فعال کنید . بنابراین در آینده لجرا نمی‌شود برای این کار باید نام فایل را در ساختار دایرکتوری etc/rcod/ تغییر دهید . دستور زیر باید استفاده شود .
برنامه
به این ترتیب به روابط نرم و رسم کردن دست نوشته Htcl…. در k 92 ipchain اشاره دارند . اولین مرحله که در هر پیش فرض 6 است اولین دست نشته را نشان مىدهد . با تغییر این حالت به این k مىگوییم که خدمات را kill کنید و یا این که آنرا در صورتی که قبلاً اجرا نشده است اجرا نکنید . اکنون این خدمات در آینده اجرا نخواهد شد .
با این وجود برای توقف خدمات از حالت اجرایی باید دستور دیگر را اجرا کنیم. این یک دستور خدماتی است که مىتواند برای اجرای فعلی استفاده شود این دستور برای توقف خدمات ipchain ارائه می‌شود.
دستور
در نهایت برای راه اندازی خدمات iptable اقدام خواهد شد . ابتدا باید بدانیم کدام سطح اجرایی را مىخواهیم اجرا کنیم این خود در سطح 2، 3، 5 قرار مىگیرد این سطوح اجرایی برای موارد زیر استفاده مىشوند .
- 2 Multiuser بدون NFS و یا 3 در صورتی که شبکه وجود نداشته باشند .
- 3 مد چند کاربر کامل یعنی سطح اجرایی طبیعی
- xll 5 این در صورتی استفاده می‌شود که به طور خودکار در x windows باشید.
برای تولید iptable در این سطوح اجرایی به دستور زیر نیاز است :
برنامه
دستورات فوق به عبارت دیگر اجرای iptable را در سطح 2، 3، 5 باعث مىشوند . اگر مایل هستید خدمات iptable در دیگر سطوح اجرا شوند باید که دستور صادر شود . با این وجود هیچ یک از سطوح اجرایی استفاده نمىشوند و بنابراین نباید آنرا برای سطوح اجرایی فعال کرد . سطح 1 برای حالت کاربر واحد است یعنی وقتی که یک جعبه نثبیت می‌شود سطح 4 باید غیر استفاده باشد و سطح 6 برای shut down کامپیوتر است. برای فعال کردن خدمات iptable دستور زیر اجرا می‌شود.
دستور
هیچ قانونی در دست نوشته iptable وجود ندارد . برای اضافه کردن قوانین به یک جعبه Red Hot 7/1 دو روش وجود دارد .نخست آنکه باید دست نوشته etc/rc… را ویرایش کنید . این اثر غیر مطلوب حذف تمام قوانین را دارد در صورتی که بسته iptable یا RPM ارتقا یافته باشد . این روش به صورت 10 ad کردن مجموعه قوانین و ذخیره با دستور iptable- SNC است پس باید 10 ad خودکار یا rcod صورت گیرد.
ابتدا باید دید که چگونه نصب iptable با cut و past کردن iptable initod عملی است . برای اضافه کردن قوانینی که زمان شروع خدمات کامپیوتر اجرا مىشوند باید آنها را تحت عنوان در تابع starto اضافه کنید . توجه کنید که اگر تحت بخش start عمل کنید تابع starto اجرا میشود ویرایش بخش stop) ) تغییر مىتواند نشان دهد که کدام دست نوشته و در چه زمانی اجرا می‌شود و یا چه چیز وارد سطح اجرایی می‌شود که به iptables نیاز ندارد باید بخش restart و (ondrestarte) کنترل شود . توجه کنید که تمام این اقدامات در صورتی کنترل مىشوند که دارای شبکه Red Hot خودکار برای ارتقای بسته‌ها باشید . این مىتواند با ارتقا از بسته iptable RPM حاصل شود .
روش دوم :نصب مستلزم این موارد است : ابتدا باید یک مجموعه قانون در فایل دست نوشته لایه ای نوشته شود و با تصمیم در iptable نوشته شود که نیاز شما را برآورد این بار آزمایش را فراموش نکنید . وقتی یک نصب بدون مسئله صورت گیرد همان طور که بدون اشکال دیده شد از دستور iptables - save استفاده کنید . شما م/یتوانید از آن به طور طبیعی استفاده کنید و یا این که iptables - saves…. را استفاده کنید که ذخیره مجموعه قوانین در فایل etc/sy…. است . این فایل به طور خودکار توسط دست نوشته iptable rcd برای احیای مجموعه قوانین در آینده استفاده خواهد شد روش دیگر ذخیره دست نوشته با service iptable save خودکار etc/syscn…. است بعداً کامپیوتر دوباره راه اندازی می‌شود و دست نوشته iptable rcd از دستور iptable -restart برای ذخیره مجموعه قوانین از فایل save /etc/…. استفاده مىکند .
این دو روش را با هم ترکیب نکنید زیرا ممکن است به هم آسیب برسانند و سیستم Firewall را تبدیل کنند .
وقتی تمام این مراحل کامل شد مىتوانید نصب ipchain و بسته iptable را کنسل کنید . این بدان علت است که نمىخواهید سیستم ما برنامه جدید iptable کاربر را با برنامه قدیمی از پیش نصب شده iptable ترکیب کند. این مرحله در صورتی نیاز است که بخواهید iptable را از بسته منبع نصب کنید .غیر معمول نیست که بسته جدید و قدیم مخلوط شوند زیرا نصب مبنای rpm مىتواند بسته را در محل غیر استاندارد نصب کند و ما با نصب بسته iptable مىتوانیم عمل نوشتن را تکرار کنیم . برای این کار از دستور زیر استفاده می‌شود . برنامه
چرا ipchains در صورتی که از آن استفاده نمىکنید در اطراف باقی مىماند . حذف آن مانند روش بانیری های iptable است.
برنامه
بعد از این که کار کامل شد با ارتقای بسته از منبع روبرو شده اید و دستوالعمل نصب منبع دنبال خواهد شد هیچ یک از بانیری های قدیمی ، کتابخانه ها و یا فایل شمول نباید در اهداف باشند .

فصل 3 : عبور از جداول و زنجیره ها
در این فصل عبور بسته ها از زنجیره های متفاوت و با نظم خود توصیف خواهند شد همچنین نظم عبور جداول بررسی می‌شود و خواهیم دید که این روند بعداً تا چه حد با ارزش خواهد بود در صورتی که قوانین خاص را مىنویسیم.همچنین نقاط ورود مولف های وابسته به kernel به تصویر را بررسی خواهیم کرد تصمیمات ردیابی نیز بررسی مىشوند . این امر در صورتی مهم است که بخواهیم قوانین iptable را که تغییر الگوی ردیابی را برای بسته ها نشان دهند بنویسیم . باید دید که چرا و چگونه این بسته ها ردیابی مىشوند . و نمونه های عالی DNAT و SNAT است بیت های Tos نباید فراموش شوند .
1-3 : کلیات :
وقتی که بسته ها ابتدا وارد Firewall شود با سخت افزار برخورد مىکند و سپس وارد درایو وسیله مناسب در kernel می‌شود . پس بسته از یک مجموعه مراحل در kernel عبور خواهد کرد قبل از این که به برنامه صحیح ارسال شود و یا به میزبان دیگر برود. ابتدا بسته ای را بررسی مىکنیم که برای میزبان داخلی مفروض است . از چندین نرحله باید عبور کرد قبل از اینکه به برنامه دریافت کننده برسیم .
توجه کنید که این بار بسته به جای عبور از زنجیره Fireward از INPUT عبور خواهد کرد این کاملاً منطقی است شاید تنها چیز منطقی در مورد عبور جداول و زنجیره ها در چه سیستم شما در ابتدا همین باشد ولی اگر به أن فکر کنید آنرا مفید تر خواهید دید.
در این مثال فرض مىکنیم که بسته برای میزبان دیگر بر شبکه دیگر مفروض است . بسته مراحل متفاوت را به شرح زیر طی خواهد کرد .
همان طور که مىتوان دید یک سری مراحل فراوان وجود دارد . بسته مىتواند در هر زنجیره iptableمتوقف شود در صورتی که شکل درست نداشته باشد . با این وجود ما به جوانب iptable توجه داریم . هیچ زنجیره خاصی از جداول برای روابط متفاوت و یا مشابه آن وجود ندارد . Fireward همیشه عبور با تمام بسته هایی است که به این مسیر و Firewall به جلو مىآیند .
نکته :از زنجیره INPUT برای فیلتر سناریوی قبل استفاده نکنید . INPUT فقط برای بسته ها در میزبان داخلی شما به کار مىرود که در اطراف مقصد دیگر نیست . اکنون مىتوان دید که چگونه زنجیره های متفاوت در این 3 سناریوی جداگانه عبور مىکنند اگر یک الگوی درست از طرح ارائه شود به شرح زیر است .
برای تشریح این تصویر باید این طرح را در نظر بگیرید . اگر یک بسته در تصمیم ردیابی اول داشته باشیم که برای خود ماشین داخلی مفروض نیست مسیر از زنجیره Forward است . اگر بسته برعکس برای آدرس IP باشد که ماشین داخلی به آن گوش مىکند بسته از زنجیره ارسال می‌شود و به ماشین داخلی مىرسد.
همانطور که گفته شد بسته ها مىتوانند برای ماشین داخلی در نظر گرفته شوند ولی آدرس مقصد مىتواند از زنجیره PREUTING یا اقدام NAT تغییر کند . چون این امر قبل از اولین ردیابی تصمیم عملی است بسته بعد از این تغییر جستجو خواهد شد . به این علت ردیابی تصمیم تغییر میکند توجه کنید که تمام بسته ها از یک یا چند مسیر در تصویر عبور میکنند . اگر DNATبسته به یک شبکه صورت گیرد حرکت از مابقی زنجیره انجام خواهد شد تا این که به شبکه برسیم .
نکته :اگر احساس مىکنید که اطلاعات بیشتر نیاز دارید مىتوانید از دست موشته آزمایشی باید قوانین آزمایشی چکونگی عبور جداول در زنجیره ها را ارائه کند .

2-3 : جدول ترکیبی
این جدول همانطور که گفته شد برای ترگیب بسته ها استفاده می‌شود . به عبارت دیگر به آسانی از تطابق ترکیبی استفاده می‌شود که مىتواند تغییر فیلد TOSباشد .
نکته :شما نباید از این جدول برای فیلتر استفاده کنید و یا هر DNAT , SNAT ویا Masquerading را در این جدول استفاده نمایید .
اهدافی که در جدول ترکیبی معتبر عبارتند از MARK - TTL - TOS هرف TOSبرای تنظیم و تغییر فیلد نوع خدماتی در بسته استفاده می‌شود . این مىتواند برای نصب خواستنی ها بر شبکه در مورد چگونگی مسیر یابی بسته و غیر استفاده شود . توجه کنید که این کامل نشده است و واقعاً بر اینترنت اجرا نمی‌شود و بیشتر ردیاب ها به ارزش در فیلد توجه ندارند و گاهی اوقات آنها مىتوانند عملکرد را ارائه کنند در این جا بسته ها به اینترنت مىروند مگر این که بخواهید تصمیم را بر آن یا iprute 2 اراده کنید .
هدف TTL برای تغییر TTL (زمان عصر ) در بسته استفاده می‌شود ما مىتوانیم بگوییم که بسته ها دارای یک TTL خاص هستند . یک دلیل برای آن این است که نمی‌خواهیم خود را از ارائه دهنده خدمات اینترنت در کنیم . بعضی از ارائه دهندگان دوست ندارند که کاربر ما چند کامپیوتر را به یک اتصال واحدتر راه اندازی کنند و ارائه دهندگان به دنبال تولید ارزش های متفاوت TTL توسط میزبان هستند و این خود نشانه اتصال کامپیوترها به یک ارتباط واحد است.
هدف MARK برای نصب ارزش مارک خاص در بسته استفاده می‌شود . این مارک ها می‌توانند توسط برنامه iproute 2 برای مسیرهای متفاوت بر بسته شناخته شوند و این خود به علامت بستگی دارد ما مىتوانیم حد پهنای باند و ردیف بندی طبقاتی را بر اساس این علائم داشته باشیم.
3-3 : جدول nat
این جدول باید فقط برای NAT (ترجمه آدرس شبکه ) به بسته های متفاوت استفاده شود . به عبارت دیگر این جدول برای ترجمه فیلد منبع بسته و یا فیلد مقصد به کار مىرود توجه کنید که همان طور که گفته شد فقط بسته اول در جریان وارد این زنجیره می‌شود بعد از این مابقی بسته ها به طور خودکار یک اقدام مانن بسته اول دارند . اهداف واقعی که با این امور انجام مىشوند عبارتند از : MASQUERADE - SNAT - DNAT
هدف DNAT عمدتاً در مواردی استفاده می‌شود که یک IP عمومی وجود دارد و میخواهیم تا دسترسی را بهFIREWALL و دیگر میزبانها آسان کنید (مانند DMZ ) به عبارت دیگر ما آدرس مقصد را در بسته تغییر مىدهیم . آنرا به میزبان برمی‌گردانیم
SNAT برای تغییر آدرس منبع بسته ها استفاده می‌شود . در بیشتر موارد شبکه های داخلی یا DMZ پنهان مىشوند . یک مثال در واقع Firewall معلومات در خارج از آدرس IP است و باید شماره IP شبکه داخلی با شماره Firewall عوض شود با این هدف Firewall به طور خودکار بسته ها را SNAT و DE-SNAT مىکند و بنابراین مىتوان اتصالات را از LAN به اینترنت برقرار کرد اثر شبکه شما از 192/168/…/netmask استفاده مىکند بسته ها هرگز از اینترنت برنمىگردند زیرا LAN این شبکه ها را به صورت خصوصی و یا برای استفاده در LAN جداگانه تنظیم کرده است .
هدف MASRUERADE مانند SNAT استفاده می‌شود ولی هدف مربوطه کلی جای بیشتر در کامپیوتر نیاز دارد دلیل آن این است که هر زبان که هدف MASRUERADE با بسته در برخورد است به طور خودکار آدرس IP را برای استفاده کنترل مىکند آنرا مانند هدف SNAT استفاده خواهد کرد . این امر با آدرس واحد IP عملی است . این هدف کار درست با آدرس Dynamic DHCP IP را که ISP آنرا برای اتصال ppp ، pppoe یا SLIP به اینترنت ارائه کرده است راه اندازی مىکند .
4-3 : جدول فیلتر :
این جدول برای فیلتر بسته ها استفاده می‌شود . ما مىتوانیم بسته ها را هماهنگ سازیم و آن ها را هر گونه که مىخواهیم فیلتر کنیم . اینجا اقدام مخالف بسته ها عملی است و خواهیم دید که چه چیز در آنها وجود دارد و بسته به محتویات DROP یا ACCEPT را مشخص مىکنیم البته ممکن است فیلتر قبلی صورت گرفته باشند با این وجود این جدول محل تعیین فیلتر برای طراحی است . تقریباً تمام اهداف در این زنجیره استفاده مىشوند . ما در مورد جدول فیلتر مهارت داریم و مىدانیم که این جدول محل درست فیلتر اصلی است .

فصل 4 : ماشین حالت
این فصل در مورد ماشین حالت و جزئیات آن است . بعد از خواند فعل باید بدانید که چگونه این ماشین عمل خواهد کرد ما یک مجموعه مثال در مورد چگونگی عملکرد آن ارائه خواهیم کرد . همچنین یک مجموعه مثال از چگونگی بررسی این ماشین ارائه شده است اینها روند کاربردی را توجیه مىکنند .
1-4 : مقدمه :
ماشین حالت یک بخش خاص در iptable است که نباید واقعاً ماشین حالت خوانده شود زیرا واقعاً یک ماشین ردیابی اتصال است . با این وجود بیشتر افراد آنرا با این نام مىشناسند در تمام این فصل از این نام ها به صورت مترادف استفاده شده است . این نباید ابهام ایجاد مىکنند .ردیابی اتصال در چهارچوب Netfilter صورت مىگیرد Firewall هایی که این را اجرا مىکنند Firewall حالتی نام دارند یک نوع از این Firewall ایمن تر از Firewall غیر حالتی است زیر لبه ها در نوشتن قوانین سخت تر کمک مىکند .
در iptable بسته ها با اتصالات ردیابی شد در 4 حالت ارتباط دارند . آنها عبارتند از: INVALIP , RELATED , ESTABLISHED , NEW . ما مرتبه را به تفصیل بررسی خواهیم کرد . با هماهنگی - STATE مىتوان نشان داد که چه کسی جلسات جدید را آغاز مىکند .
بنابراین ردیابی اتصال توسط چهارچوب خاص در kernel به نام conntrack صورت مىگیرد . conntrack مىتواند به صورت مدول یا بخش درونی خود kernel باردار شود در بیشتر موارد ردیابی اتصال خاص نسبت به موتور پیش فرض نیاز است . به این علت قطعات خاص از آن وجود دارند که پروتکل ICMP , UDP , TCP را کنترل مىکنند این مدل ها اطلاعات خاص از بسته ها ارائه مىکنند به طوری که بتوانند مسیر جریان داده ای را دنبال کنند این اطلاعات برای تعیین حالت جهان استفاده مىشوند به عنوان مثال جریان UDP با آدرس IP مقصد شناخته می‌شود و آدرس IP منبع و port مقصد و منبع در آن نقش دارد .
در kernel قبلی احتمال خاموش و روشن کردن فرآیند قطعه زدایی وجود داشته است با این وجود چون iptable و Netfilter معرفی مىشوند و ردیابی اتصال صورت مىگیرد این گزینه رها می‌شود دلیل آن این است که ردیابی اتصال نمىتواند به درستی بدون قطعه زدایی بسته ها عمل کند و بنابراین قطعه زدایی با Conntrack ترکیب مىشوند و این به طور خودکار صورت مىگیرد . این نمىتواند با خاموش کردن اتصال غیرفعال شود . تصمیم زدایی همیشه در صورتی عملی است که ردیابی اتصال فعال شود.
تمام ردیابی اتصال در زنجیره PREROUTING کنترل می‌شود به جز بسته های داخلی که در زنجیره OUT PUT کنترل مىشوند . این بدان معناست که iptable تمام محاسبات حالات را در زنجیره PREROUTING نشان می‌دهد. اگر بسته اولیه را در یک جریان ارسال کنیم حالت در زنجیره ESTABLISHED - PREROUTING تغییر مىکند اگر اولین بسته فعال نشود حالت جدید در زنجیره PREROUTING قرار مىگیرد بنابراین تمام تغییرات و محاسبات در PREROUTING و یا زنجیره out put جدول nat صورت مىگیرد .
2-4 : ورودی Conntrack :
اکنون ورودی Conntrack و چگونگی خواندن آنرا در proc/…. بررسی خواهیم کرد . این لیست ورودی جریان در پایگاه Conntrack است اگر یک مدل ip - conntrack فعال شود یک cat از proc/net…. به شرح زیر است :
برنامه
این مثال شامل تمام اطلاعاتی است که مدل Conntrack نیاز دارد تا برای نوع اتصال به کار برد ابتدا یک پروتکل به صورت tcp مطرح است . پس یک ارزش در کد گذاری اعشاری مطرح است بعد از آن باید دید که چه مدت این ورودی زنده است این رقم در 117 ثانیه مشخص خواهد شد این رقم پیش فرض بوده است . اکنون حالت واقعی در ورودی منظور است و باید حالت SYN- SENY در نظر گرفته شود . 

فرمت این مقاله به صورت Word و با قابلیت ویرایش میباشد

تعداد صفحات این مقاله   52 صفحه

پس از پرداخت ، میتوانید مقاله را به صورت انلاین دانلود کنید