مقاله فرصتها و تهدیدهای پیش روی تعمیرات و نگهداری نیروگاهها با تجدید ساختار صنعت برق

فرمت فایل : word (قابل ویرایش) تعداد صفحات : 20 صفحه

چکیده:

صنعت برق از حدود دو دهه گذشته در اکثر کشورها از حالت انحصاری و تحت نظر مستقیم دولت خارج شده و در جهت خصوصی سازی و تجدید ساختار در حال دگرگونی است. مزایای عمده ساختار جدید، شفافیت عملکرد مالی دستگاههای دولتی، رقابتی شدن تولید و فروش برق و کاهش تصدی دولت در عرضه برق که در نهایت موجب افزایش بهره وری سیستم های تولید و انتقال و توزیع برق خواهد شد، تعریف شده است. فشار رقابتی تقاضا در بازار برق اقتضاء می نماید که واحدهای نیروگاهی دارای آمادگی مورد نیاز برای افزایش سود ناشی از فرصتهای تولید برق باشند. این در حالی است که خروج های برنامه ریزی شده واحدها نیز بایستی با قیمتهای آمادگی در هر ساعت و هر روز و ماه و همچنین اهداف تولید در نیروگاه متناسب باشند. در عین حال شرکتهای برق منطقه ای یا سازمان توانیر که مالکان اصلی نیروگاه هستند، بدلیل محدودیتهای بودجه، منابع مالی محدود و مشخصی را برای تعمیرات حیاتی واحد اختصاص می دهند. از اینرو مدیران نیروگاهها بایستی بدنبال روشها و تکنولوژی های تعیمراتی نو و جدید باشند که هزینه های پایین تری داشته و بهره وری آن نیز بالاتر باشند.

در حال حاضر با راه اندازی بازار برق، درآمد نیروگاهها از دو بخش آمادگی و تولید انرژی کسب خواهد شد. لذا شرکتهای مدیریت برق در جهت پوشش هزینه های جاری و تعمیراتی و بهینه سازی و همچنین افزایش درآمد تلاش خواهند نمود. از طرفی افزایش آمادگی و تولید واحدها مستقیماً به بهره برداری صحیح و همچنین تعمیرات منظم و اصولی و صحیح وابسته بوده که در بازار رقابتی برق عرضه می شود. جدا از اینکه در جهت کاهش هزینه ها ممکن است، کاهش هزینه های تعمیراتی نیز مدنظر باشد. از اینرو هدف از طرح این مقاله، ارائه فرصت ها و تهدیدهایی است که تعمیرات نیروگاهها با رقابتی شدن بازار با آن مواجه خواهند شد. تالیف این مقاله بر اساس منابع اطلاعاتی محدود در کشورهای تجدید ساختار شده و تجربه نگارندگان در تعمیر و نگهداری واحدهای نیروگاهی است و در جهت معرفی فرصتها و تهدیدهایی که در پیش روی تعمیر و نگهداری نیروگاههاست، تدوین شده است.

مقدمه

در گذشته تعمیرات و نگهداری جاری واحدهای نیروگاهی توسط کارکنان بهره برداری نیروگاه صورت گرفته و با گذشت زمان و افزایش ظرفیت تولید واحدهای نیروگاهی و گستردگی سیستم های مرتبط با آن، در واحدهای بخار و گازی بزرگ لزوم تربیت و استفاده از کارکنانی بطور مستقل از بهره برداری احساس شده و ایجاد ساختار تعمیرات نیروگاهی و حتی با گرایشهای تخصصی مکانیک، برق و کنترل و رایانه و... را ضروری نمود. بطوریکه اکثر نیروگاههای کشور دارای بخش تعمیراتی مجرب بوده که جدا و مستقل از بهره برداری اداره می شوند. به دنبال آن در چند سال اخیر در برخی از نیروگاهها، شرکتهای تعمیراتی با استفاده از کارکنانی که در امر تعمیرات اشتغال داشته اند، تشکیل شده است. هدف اصلی از تاسیس این شرکتها، توسعه و استقلال درآمد شرکتهای تعمیراتی بوده که بدین طریق امکان استفاده از ظرفیتهای بوجود آمده در شرکتهای تعمیراتی، بهره برداری از نیروگاهها را با کیفیت برتر تعمیرات و بدون اشکال پیگیری نماید. اگرچه در گوشه و کنار نیز شرکتهای تعمیراتی خصوصی غیروابسته به دولت نیز ایجاد شدند و عملاً و در برخی موارد امکان رقابت را در بین شرکتها را بیش از قبل فراهم نمودند.

شایان ذکر است تعمیرات و نگهداری در نیروگاه در سه بخش عمده قابل توصیف است. بخش اول تعمیرات جاری یا روتین یا همان عملیات سرویس و نگهداری که با نام تعمیرات اضطراری نیز از آن یاد می شود. بخش دوم، تعمیرات پیشگیرانه تجهیزات است که مبتنی بر ساعت کارکرد قطعات و تجهیزات و یا تعداد راه اندازی و خروج آنها تنظیم شده که در حال حاضر در اغلب نیروگاهها عملیات آن مکانیزه شده و یا در حال مکانیزه شدن است و بخش سوم تعمیرات نیمه اساسی و یا اساسی است. در مورد توربین گازها بازدید اتاق احتراق و مسیر داغ و تعمیرات اساسی (اورهال)، تعمیرات عمده ای هستند که علاوه بر بازدیدهای دوره ای، انجام
می شوند.

اکنون با آغاز به کار رسمی بازار برق از ابتدای آبان ماه سال جاری، شرکتهای برق منطقه ای بایستی هزینه های شرکتهای مدیریت تولید برق را از درآمد حاصل از آمادگی و تولید برق نیروگاهها تامین کنند. بدین لحاظ نقش بهره برداری و تعمیرات نیروگاهها در کسب درآمد و پوشش دادن هزینه ها با آئین نامه ها و قوانین فعلی بازار برق هماهنگ باشد.

از اهداف اصلی راه اندازی بازار برق مقررات زدائی و یا کاهش کمیت قوانین فعلی و شفاف سازی قیمت فروش انرژی است، بطوریکه امکان حضور سرمایه گذاران غیردولتی در کشور برای احداث نیروگاههای جدید را با توجه به افزایش سالانه مصرف و کمبود اعتبارات دولتی فراهم کند. البته افزایش رقابت نیروگاههای داخلی در جهت کاهش قیمت تمام شده انرژی و همچنین افزایش کارایی نیروگاهها در بخش تولید نیز از پیامدهای پیاده سازی بازار برق ذکر شده است. از این رو نیروگاهها سعی خواهند نمود در جهت پوشش هزینه های جاری و افزایش درآمد اهرمهای مورد نظر را جستجو نموده و با توجه به درآمدها، منابع مالی را برای تامین هزینه ها اختصاص دهند.

البته ناگفته نماند برخی از نیروگاههای کشور هنوز اطلاعات کافی در جهت نیل به اهداف بازار را نداشته و احتمالاً برای جلب سود لازم از راهکارهای متداول نیز کاهش هزینه ها و افزایش تولید استفاده خواهند نمود. در ادامه راهکارهای عام مورد استفاده برای کاهش هزینه های جاری یک نیروگاه با تاکید بر تاثیرات آن بر تعمیرات و نگهداری نیروگاه مورد بررسی قرار خواهد گرفت. در انتها نیز دیدگاههای سایر کشورها و همچنین نظر نویسندگان مقاله در مورد مسائلی که با تجدید ساختار صنعت برق در پیش روی تعمیرات نیروگاهها خواهد بود آمده است.

مقاله انرژی هسته‌ای از معدن تا نیروگاه

لینک پرداخت و دانلود *پایین مطلب*

فرمت فایل:Word (قابل ویرایش و آماده پرینت)

تعداد صفحه:13

 فهرست مطالب

انرژی هسته‌ای از معدن تا نیروگاه

چرخه سوخت هسته‌ ای

روش‌های مختلف غنی‌سازی

استفاده از انرژی هسته‌ای برای تولید برق روشی پیچیده اما کارامد برای تامین انرژی مورد نیاز بشر است. به طور کلی برای بهره‌برداری از انرژی هسته‌ای در نیروگاه‌های هسته‌ای، از عنصر اورانیوم غنی شده به عنوان سوخت در راکتورهای هسته‌ای استفاده می‌شود که ماحصل عملکرد نیروگاه، انرژی الکتریسته است. عنصر اورانیوم که از معادن استخراج می‌شود به صورت طبیعی در راکتورهای نیروگاه‌ها قابل استفاده نیست و به همین منظور باید آن را به روشهای مختلف به شرایط ایده عال برای قرار گرفتن درون راکتور آماده کرد. اورانیوم یکی از عناصر شیمیایی جدول تناوبی است که نماد آن ‪ Uو عدد اتمی آن ‪ ۹۲است. این عنصر دارای دمای ذوب هزار و ‪ ۴۵۰درجه سانتیگراد بوده و به رنگ سفید مایل به نقره‌ای، سنگین، فلزی و رادیواکتیو است و به رغم تصور عام، فراوانی آن در طبیعت حتی از عناصری از قبیل جیوه، طلا و نقره نیز بیشتر است.

عنصر اورانیوم در طبیعت دارای ایزوتوپهای مختلف از جمله دو ایزوتوپ مهم و پایدار اورانیوم ‪ ۲۳۵و اورانیوم ‪ ۲۳۸است. برای درک مفهوم ایزوتوپهای مختلف از هر عنصر باید بدانیم که اتم تمامی عناصر از سه ذره اصلی پروتون، الکترون و نوترون ساخته می‌شوند که در تمامی ایزوتوپهای مختلف یک عنصر، تعداد پروتونهای هسته اتمها با هم برابر است و تفاوتی که سبب بوجود آمدن ایزوتوپهای مختلف از یک عنصر می‌شود، اختلاف تعداد نوترونهای موجود در هسته اتم است. به طور مثال تمامی ایزوتوپهای عنصر اورانیوم در هسته خود دارای ‪۹۲ پروتون هستند اما ایزوتوپ اورانیوم ‪ ۲۳۸در هسته خود دارای ‪ ۱۴۶نوترون (‪ (۹۲+۱۴۶=۲۳۸و ایزوتوپ اورانیوم ‪ ۲۳۵دارای ‪ ۱۴۳نوترون(‪ (۹۲+۱۴۳=۲۳۵در هسته خود است.

اورانیوم ‪ ۲۳۵مهمترین ماده مورد نیاز راکتورهای هسته‌ای(برای شکافته شدن و تولید انرژی) است اما مشکل کار اینجاست که اورانیوم استخراج شده از معدن ترکیبی از ایزوتوپهای ‪ ۲۳۸و ‪ ۲۳۵بوده که در این میان سهم ایزوتوپ ‪ ۲۳۵بسیار اندک(حدود ‪ ۰/۷درصد) است و به همین علت باید برای تهیه سوخت راکتورهای هسته‌ای به روشهای مختلف درصد اوانیوم ‪ ۲۳۵را در مقایسه با اورانیوم ‪ ۲۳۸بالا برده و بسته به نوع راکتور هسته‌ای به ‪ ۲تا ‪ ۵درصد رساند و به اصطلاح اورانیوم را غنی‌سازی کرد.

درون راکتورهای هسته‌ای، هسته اورانیوم ‪ ۲۳۵به صورت کنترل شده شکسته شده که در این فرایند مقداری جرم به انرژی تبدیل می‌شود. همین انرژی سبب ایجاد حرارت(اغلب از این حرارت برای تبخیر آب استفاده می‌شود) و در نتیجه چرخیدن توربینها و در نهایت چرخیدن ژنراتورهای نیروگاه و تولید برق می‌شود.

در نیروگاه‌های غیر هسته‌ای، از سوزاندن سوختهای فسیلی از قبیل نفت و یا زغال سنگ برای گرم کردن آب و تولید بخار استفاده می‌شود که یک مقایسه ساده میان نیروگاه‌های هسته‌ای و غیر هسته‌ای، صرفه اقتصادی قابل توجه نیروگاه‌های هسته‌ای را اثبات می‌کند.

به طور مثال، برای تولید ‪ ۷۰۰۰مگاوات برق حدود ‪ ۱۹۰میلیون بشکه نفت خام مصرف می‌شود که استفاده از سوخت هسته‌ای برای تولید همین میزان انرژی سالیانه میلونها دلار صرفه جویی به دنبال دارد و به علاوه میزان آلایندگی زیست محیطی آن نیز بسیار کمتر است.