برچسب روان شناسی - دانلود فایل های علمی

دانلود پایان نامه تاثیر جذابیت ظاهر بر قضاوت دیگران

تاثیر جذابیت ظاهر بر قضاوت دیگران

لینک پرداخت و دانلود *پایین مطلب*

فرمت فایل:Word (قابل ویرایش و آماده پرینت)

تعداد صفحه:115

فهرست مطالب :

فصل اول: کلیات تحقیق

مقدمه .............................. 13بیان مسئله ......................... 18اهمیت ضرورت تحقیق .................. 21اهداف تحقیق ........................ 23فرضیات تحقیق ....................... 23تعاریف علمی و عملیاتی متغیرهای تحقیق 23

فصل دوم: نظریه ها و پیشینه مربوط به پژوهش

2-1 مفاهیم نظری .......................... 33

2-1-1- تعریف خود ......................... 33

2-1-2- "خود" در دیدگاههای مختلف روان شناختی 36

2-1-3- تصویر خود و پدیدآئی آن ............ 39

2-1-4- تصویر ذهنی ........................ 43

2-1-5- خود پنداره و تصویر بدنی و ظاهر .... 46

2-1-6- تصویر بدنی در نوجوانان و جوانان ... 49

2-1-7- نقش خانواده در تشکیل و چگونگی برداشت از خویش 54

2-1-8- تعریف زیبایی....................... 59

2-1-10- بد شکلی بدنی ..................... 60

فصل سوم: طرح تحقیق

3-1- طرح تحقیق ........................... 84

3-2- جامعه آماری ......................... 84

3-3- نمونه و روش نمونه گیری .............. 84

3-4- ابزارهای تحقیق ...................... 85

3-5- بررسی اعتبار و روایی ابزارهای تحقیق . 85

3-6- روش و چگونگی اجرا ................... 86

3-7- روش آماری ........................... 87

فصل چهارم: ارائه نتایج تحقیق

الف- مشخصات آماری نمونه مورد تحقیق

ب- نتایج حاصل از سنجش اعتبار تست گرفته شده

ج- یافته های حاصل از اجرای پرسشنامه ها با توجه به فرضیات تحقیق

فصل پنجم: بحث و نتیجه گیری

5-1- تفسیر نتایج مربوط به فرضیات تحقیق .. 102

5-2- رهنمودهای تحقیق .................... 105

5-3- محدودیتهای تحقیق ................... 106

5-4- پیشنهادات .......................... 107

منابع فارسی ............................. 108

منابع انگلیسی ........................... 113

چکیده :

پژوهش حاضر به تاثیر جذابیت ظاهر بر قضاوت دیگران است.

نمونه مورد نظر تحقیق که به روش مقایسه انتخاب شده اند.

ابزارهای مورد استفاده در تحقیق شامل پرسشنامه عزت بدنی و شامل 2 قطعه عکس که توسط 50 نفر از دانشجویان تهران مرکز مورد قضاوت قرار گرفته است. و به منظور تجزیه وتحلیل اطلاعات حاصل از پژوهش از روشهای آماری توصیفی و آزمونt مستقل استفاده شده است.

فرضیات این تحقیق عبارت بودند از:

بین میزان جذابیت ظاهر و قضاوت دیگران رابطه وجود دارد.

مقدمه :

از زمانی که بشر پا به عرصه وجود گذاشت مسئله زیبایی برای او مهم بوده است ( نکته دان 1375) اگر زیبایی را سر زندگی، طراوت، شادابی، سازگاری، تقوی، داشتن علاقه، دانش و احساسات لطیف داشتن معنا کنیم همه بشر در پی زیبایی هستند و تا زمانی که به زیبایی مطلق و جهان نمائی نرسند از پا نمی نشینند و آنها زیبایی مطلق خداوند است.

مفاهیم زیادی در فرهنگ های مختلف متفاوت است. و آنچه که هر فرد در عنوان زیبایی تلقی می کند خاص همان فرد است. افراد نه فقط به علت خصوصیات جسمانی خود زیبا هستند بلکه بخاطر شخصیت، صفات و توانایی شاد کردن ودوست داشتن هم زیبا هستند. شاید بتوان گفت زیبایی همچون یک کره یخ شناور است که تنها یک قسمت از آن قابل دیدن است. در حال حاضر باید دانست که تمایل به زیبایی وتلاش برای بدست آوردن آن یک امر جهانی است.

( ایو 2001) هنگامی که بشر توانست خود را در آب ببیند متوجه این حقیقت شد که زیبایی ظاهر علاوه بر استعداد ذاتی خاص یک سری مراقبت ها همراه با ایجاد تغییرات نیز می باشد که بشر می تواند در ظاهر خویش بوجود آورد. دریافت این حقیقت و غریزه طبیعی زیبایی درستی سبب ایجاد حرفه ها، هنرها و علومی گشت که هدف همه آنها پیدا کردن روش ها و دخالت در ظاهر انسان بدست آوردن هر چه بیشتر زیبایی ظاهر بود. (بلوچی 1376)

برای هزاران سال افراد از روش های مختلف زیبا سازی که میراث فرهنگ و تمدن هاست استفاده کرده اند.

ارتقاء زیبایی در دو بعد جسمانی و روانی انجام می شود از آنجا که به نظر می رسد زیبایی ظاهر به عزت نفس انگیزه ها و انتظارات متفاوت در نتایج زیبا ساختن و تاثیر روان شناختی گوناگون آن به افراد نیازمند مطالعات برنامه ریزی شده و هدفمند در این زمینه با همکاری افراد متخصص در این زمینه می باشد.

راجع به عزت نفس هم می توان چنین گفت: که عزت نفس عبارت است از مقدار ارزشی که ما به خود نسبت می دهیم و این میزان ارزشی است که ما فکر می کنیم دیگران برای ما به عنوان یک شخص قائل هستند.

دوره نوجوانی و جوانی یکی از بحرانی ترین دوران زندگی فرد است. نوجوان از مرز کودکی گذشته و وارد مرحله نوینی شده است. ورود به دوره نوجوانی فرد را با مشکلات فراوانی دست به گریبان می سازد. بررسی این مشکلات مستلزم بررسی همه جانبه نسلی است که در حال دگرگونی عمیق شخیصتی است و برای سازگاری از هیچ تلاشی دریغ نمی کند.

مشکلات دوره نوجوانی و جوانی مورد توجه و بررسی بسیاری از محققین قرار گرفته است. این مشکلات را می توان به پنج دسته تقسیم نمود:

اختلال در تصویر بدنی بحران خودشناسی مشکل اجتماعی شدن مسئله جنسی بیماریهای روانی

نوجوانی با تغییرات بیولوژیکی آغاز می شود. این تغییرات با افزایش وزن و طول ناگهانی قامت همراه است. رشد سریع بدنی در این دوره تحت تاثیر هورمونهای غدد درون ریز مخصوصاً غده هیپوفیز قرار دارد. هورمونهای غده هیپوفیز سایر غدد مانند غده آدرنال، غده تیروئید و غدد جنسی را فعال می کند.

رشد بدنی 3 تا 4 سال طول می کشد و اوج آن در پسران 14 سالگی ودر دختران 12 سالگی است. طی این دوره 15 تا 20 میلیمتر و بر قد و 20 تا 25 کیلوگرم بر وزن نوجوان اضافه می شود.

بتدریج غدد جنسی عمل کرده و هورمونها و مواد شیمیایی تولید می‌کنند. نفوذ این مواد شیمیایی نه تنها تغییرات جسم وبدن، بلکه باعث تغییراتی در ساختمان شخصیتی و روانی نوجوان می شود. ابتدا نوجوان تصویر ذهنی خاصی از بدن خویش پیدا می کند، این تصویر ذهنی با تصویری که فرد از خود در آینه می بیند متفاوت است و شامل برداشت جسمانی همراه با خصوصیات روانی می شود.

هر گونه اشکال و نقص بدنی موجب برداشت و تصویر منفی آنان از خویشتن می گردد و برکارایی و عملکرد آنان تاثیر منفی میگذارد. اگر فرد چاق باشد احساس بدبختی می کند و اگر لاغر و استخوانی باشد غمگین است که چرا ضعیف شده است. اگر قد بلند و یا قد کوتاه باشد هر کدام به نحوی او را دچار گیجی و سردرگمی می کند ( احمدی، 1373)

نوجوان گاه احساس می کند که تمامی مشکلات صرفاً از ظاهر نامناسب او نشأت می گیرد، آنان درباره برداشت ذهنی که از خود دارند و نیز قضاوتهای دیگران در مورد وضعیت ظاهریشان بی نهایت حساسند و نسبت به آن واکنش نشان می دهند. این آسیب پذیری نوجوان در قبال قضاوتهای دیگران، به دلیل عدم ثبات تصویر ذهنی آنها از خود می باشد. بنابراین تایید و عدم تایید دیگران برای آنان نقش بسیار مهمی را ایفا می کند.

تصویر بدن[1] ایده آل نوجوان از تجارب، مقایسه ها، ادراک و همانند سازی وی با دیگران از عالم واقعیت یا خیال سرچشمه می گیرد.

« کسی که طی دوران کودکی همواره از نظر قد، وزن و هوش با دیگران مقایسه شده، در دوران نوجوانی و جوانی نیز خود را با دیگران مقایسه می کند» ( اسکانفلد، به نقل از شمالی، 1378)

رسانه های گروهی نیز با تاکید بیش از حد بر معیارهای زیبایی و مهم جلوه دادن برخورداری از بدن ایده آل و غفلت از صفات درونی بر تنشهای جوانان دامن می زنند. ( ایروینگ،[2] به نقل از آکیبا[3]، 1998)

وقتی تلویزیون فیلمهایی نمایش می دهد که درآن از هنرپیشگان زیبا استفاده کرده است و مهمترین ملاک ستاره شدن آنها در فیلم همین صفت ظاهری آنان است، افراد جامعه خصوصاً نوجوانان و جوانان نیز سعی می کنند خود را با آنها بسنجند وهمین باعث ایجاد تنش و اضطراب در آنها می گردد. دراین رابطه جا دارد که در جوامع، خصوصاً جامعه ما که روحیه مذهبی بر آن حاکم است، سعی شود که در فیلمها و سریالها تکیه بر صفات معنوی و درونی افراد شود و با تاکید روی صفات مثبت رفتاری افراد، آنان را بزرگ و مهم جلوه دهند، تا بدینوسیله جوانان نیز در تلاش باشند که با آن الگوها همانند سازی کنند.

اختلال در تصویر بدن، گاه به واسطه الگوهای غیر قابل پذیرش رفتاری، اضطرابها و یا افسردگی و نیز ابراز نگرانی آشکار از وضعیت ظاهری و یا کارکرد اندامهای بدن آشکار می گردد. گاه رفتار بازتابی از اختلالات بدن بوده و در موارد دیگر واکنش نسبت به این اختلالات می باشد. ( اسکانفلد، نقل از شمالی، 1378)

دراین رابطه مشاورانی که با نوجوانان و جوانان سر و کار دارند، نقش عمده ای را ایفا می کنند.

آنان باید با تیزبینی تشخیص دهند که آیا تصویر منفی بدنی فرد ناشی از اختلالات جسمانی وی است یا خیر؟ در صورت مثبت بودن می توانند او را به پزشک متخصص ارجاع دهند.

پزشکانی که به معالجه جوانان می پردازند باید بتوانند نشانه های بالینی مربوط به دوران نوجوانی را از دیگر موارد تفکیک نمایند. پزشک باید نوجوانی را که فرآیند رشد و بلوغ در آنها دچار اشکال می باشد از دیگران باز شناسند. اگر این نقص حقیقتاً جدی و قابل اصلاح می باشد انجام اقداماتی چون: تزریق هورمون، جراحی پلاستیک، تجویز دارو، رژیم غذایی و یا ورزش مفید واقع می شود.

بسیاری از جوانانی که درتصویر بدن خود دچار اختلالند، نیاز به روان درمانی فشرده دارند. کارشناس مسائل بهداشت روانی با آگاهی از عواملی که در تعیین ساختار تصویر ذهنی بدن، یعنی ظاهر حقیقی فرد، عوامل اجتماعی و برداشت وی از ایده آل می تواند نوجوان را در درک نیازهایش یاری کند تا به گونه ای قابل قبول، خود را با واقعیت تطبیق دهد. ( همان منبع)

تحقیق حاضر در نظر دارد که جذابیت بدنی را که تحت تاثیر تصویر بدنی قرار دارد، مورد بررسی قرار داده و رابطه آن را با اضطراب بسنجد، با این امید که این مطالعه زیر بنایی برای مطالعات دیگر در مورد عامل جذابیت بدنی[4] باشد و انشاءالله بدینوسیله عواملی که باعث کاهش یا افزایش جذابیت بدنی در بین ایرانیان می گردد. مشخص شوند و راهکارهایی برای تامین بهداشت روانی افراد جامعه خصوصاً جوانان ایجاد گردد.

1-2- بیان مسئله

برای انسان هیچ حکم با ارزشی مهمتر از داوری او در مورد خویشتن نیست و ارزشیابی شخص از خویشتن قطعی ترین عامل در روند تحول روانی اوست.

این ارزشیابی به شیوه قضاوت هوشیارانه و صریح، شفاهی یا کتبی، یا برشمردن صفات و توصیف حالات محدود نمی شود، بلکه به صورت احساسی می باشد. احساسی که جدا کردن و شناسایی آن دشوار است. زیرا پیوسته توسط انسان تجربه می شود و جزئی از سایر حالات انسان است و در هر واکنش احساسی وی دخالت دارد.

هر احساسی زاییده یک برآورد وبازتاب یک ارزشیابی درباره سودمندی یا زیان بخشی برخی از جنبه های حقیقت در قلمرو حیات آدمی است. بنابراین تصویری که یک فرد از خویشتن دارد بطور ضمنی در همه واکنشهای ارزشی او آشکار می شود.

امروزه در اصلاح ودرمان بسیاری از اختلالات شخصیت در رفتارهای نابهنجار نظیر کمرویی، گوشه گیری، لجبازی، پرخاشگری و غیره بعنوان اولین گام، به ارزیابی و تقویت اعتماد به نفس و مهارتهای فردی و اجتماعی می پردازند و برای اینکه افراد بتوانند از حداکثر ظرفیت ذهنی و توانمندیهای بالقوه خود بهره مند شوند می بایست از بازخوردهای مثبت نسبت به خود و محیط اطراف و انگیزه های غنی برای تلاش برخوردار شوند، بدون تردید، جوانانی که دارای سطح بالایی از احساس رضایت از خود هستند، نسبت به همسالان خود درشرایط مشابه، کارآمدی و سلامت روانی بیشتری نشان میدهند.

برای شناخت ویژگیهای روانی انسان، باید به ماهیت، میزان حرمت خود و معیارهای وی درباره خویشتن آگاهی یافت. ( براندن، نقل از هاشمی، 1371)

لذا باید توجه کرد که هرچند " خود پنداره "[5] یا " برداشت هر فرد از خود " امری خصوصی و فردی است اما با رفتارهای شخص ارتباط داشته و روی آن اثر می گذارد. تحقیقات زیادی در این رابطه، اثر خود پنداره ضعیف را درپایین بودن سازگاری اجتماعی و فردی نشان داده اند ( مک کاندلس،[6] 1965)

از آنجایی که ادراک فرد از بدن خود تاثیر زیادی بر شخصیت و رفتار فرد دارد، لذا تصویر منفی از بدن موجب عوارض روانی می گردد که خواه ناخواه این عوارض در روحیات، حالات و روابط بین شخصی فرد تاثیر می گذارد. یکی از این عوارض اضطراب است ( بایبی[7]، 1998)

تحقیق حاضر در نظر دارد عزت بدنی، جذابیت ظاهر 2 قطعه عکس یکی زیبا و دیگری نا زیبا را توسط 50 نفر از افراد مختلف مورد قضاوت قرار دهد.

جدابیت ظاهر به اطلاعاتی که فرد آگاهانه درباره بدن خود دارد و ارزشی که برای خصوصیات بدنی خود قائل است، مربوط می شود. (آکیبا، 1998)

تحقیقات انجام شده نشان داده است زنانی که بیشتر در معرض ارزیابی دیگران خصوصاً جنس مخالف قرار دارند بیشتر نگران ظاهر خود هستند. بنابراین در این پژوهش با توجه به مسائل فوق الذکر این سوالات مطرح می شود:

آیا بین جذابیت ظاهر افراد و قضاوت دیگران رابطه وجود دارد؟

1-3- اهمیت و ضرورت تحقیق

بررسی فرآیندهای جذابیت ظاهر و قضاوت دیگران به منظور تعیین روابط بین آنها به صورت مقایسه ای می تواند به یافته های جالب توجهی منتج گردد و زمینه را برای مطالعات تطبیقی در سطح وسیعتر هموار سازد.

بررسی متغیر جذابیت ظاهر و ارتباط آن با متغیرهای قضاوت، افسردگی، عزت نفس و وسواس و.........به لحاظ اهمیت آن از نظر کاربردی مورد توجه بسیاری از روان شناسان، مشاوران و علمای تعلیم و تربیت در خارج از کشور قرار گرفته است.

بسیاری از محققان بر این عقیده اند که بین متغیر جذابیت بدنی و سایر پیامدهای روانی در دوره های مختلف سنی و در دختر و پسر ارتباط نزدیکی وجود دارد، به گونه ای که با افزایش یا کاهش یک متغیر، تغییراتی در متغیر دیگر بوجود می آید.( بایبی[8]، 1998)

با توجه به اینکه در ایران در این زمینه تنها به یک مطالعه برخورد کردیم، کوشش در دستیابی به یافته هایی در این راه می تواند راهبردهای مهمی برای مراکز آموزشی، بهداشتی ودرمانی به همراه داشته باشد.

از طرف دیگر، می توان در زمینه بهداشت روانی جامعه اطلاعات ذیقیمتی فراهم آورد و با توجه به اینکه کشور ما یکی از جوانترین کشورهای جهان محسوب می شود و درصد قابل توجهی از افراد را جوانان تشکیل می دهند، اولاً لزوم توجه به این قشر را دو چندان می کند و ثانیاً می توان براساس یافته ها، پیشنهادی علمی در ارتباط با این گروه ارائه داد تا شرایطی ایجاد گردد که امکان تجارب موفقیت آمیز برای افرادی که به ظاهر بسیار اهمیت می دهند فراهم گردد و یا با افزایش جذابیت بدنی از حالات عاطفی ناخوشایند و رنج آور آن کاسته شود و بر قدرت رویا رویی ومقابله با فشارها و تنیدگیها افزوده گردد.

لذا با انجام تحقیقاتی در زمینه جذابیت بدنی و شناخت عوامل موثر بر افزایش یا کاهش آن می توان رهنمودهایی به جوانان و همچنین منابع مرتبط با آنها همچون: متخصصان بهداشت روانی، مشاوران، روانشناسان و مسئولین جامعه ارائه داد، تا با ایجاد زمینه هایی مناسب، باعث افزایش جذابیت بدنی و خود پنداره مثبت در جوانان گردند، تا موجبات شکوفایی استعدادها وهمچنین آرامش روانی آنان و در نتیجه سلامت روانی جامعه فراهم گردد.

1-4- اهداف تحقیق

هدف کلی این پژوهش بررسی میزان جذابیت ظاهر ( در دو گروه زیبا و نازیبا ) و رابطه آن با قضاوت دیگران است.

در این راستا اهداف فرعی زیر مد نظر است:

بررسی میزان جذابیت ظاهر در بین افراد مختلف بررسی میزان جذابیت ظاهر در 2 قطعه عکس زیبا و نازیبا بین افراد مختلف بررسی و مقایسه قضاوت در بین افراد مقایسه نمرات جذابیت ظاهر فرد زیبا با نمرات جذابیت ظاهر فرد نازیبا

1-5- فرضیات تحقیق

1- بین میزان جذابیت ظاهر و قضاوت دیگران رابطه وجود دارد.

1-6- تعاریف علمی و عملیاتی متغیرهای تحقیق:

الف) جذابیت بدنی[9]

جذابیت بدنی به اطلاعاتی که فرد آگاهانه درباره بدن خود دارد و ارزشی که برای خصوصیات بدنی خود قائل است، مربوط می شود. (آکیبا، 1998)

در این پژوهش منظور از جذابیت ظاهر نمره ای است که فرد از قضاوت افراد دیگر بدست می آورد.

ب) زیبایی چیست؟

زمانی که انسان بر اندیشه درباره موضوع زیبایی و زیباشناسی کرد، دست آوردهای هنر انسانی وجود داشت و جنبه های زیبایی را القاء کرد.

افلاطون می گوید اگر از تو بپرسم زیبایی چیست؟ به گل یا به صورت زیبا اشاره می کنی. همه اینها نمودهای از زیبایی هستند. وجود واقعی زیبایی در جهان عینی عامل آرامش روح انسانی است. زیبایی یک حقیقت دو قطبی است یعنی زیبایی یک نمود عینی است که دریافت آن به عنوان زیبایی مربوط به ذوق واحساس خاص ذهن انسانی است. اگر زیبایی را تنها نمود عینی معنا کردیم احساس لذت خاص داشتن از بعضی زیباییها به دنبال نمودهای بیرونی مختلف جایی پیدا نمی کرد. می توان گفت زیبایی عبارت است از پردهای نگارین و شفاف که بر روی کمال کشیده شده است و کمال قرار گرفتن موضوع در مجرای شایستگی ها و بایستگی هاست ( جعفری، بی تا)

اریکا نتوتن می گوید: زیبایی چیزی است که به ما لذت می دهد اما آنچه به یک فرد لذت می دهد بطور الزام به دیگری لذت نمی دهد. زیبایی ظاهر یکی از مجموعه زیبایی هاست. تناسب و زیبایی سر وصورت و بدن به آسانی قابل درک است. تعادل و هماهنگی اجزاء صورت براساس بافت تست نواحی گونه، بینی، فک، پیشانی برقرار می شود، اما تعریف دقیقی از زیبایی ظاهر وجود ندارد. ( اربابی 1375)

شاید بتوان گفت لذت بردن از زیبایی ظاهر، علاوه بر ویژگی های جسمانی به شخصیت، جذابیت و زیبایی درونی بستگی دارد چرا که چشم‌ها تنها منبع قضاوت نیست و روح و قلب ما نیز در این ارزیابی موثر است. بهترین توصیف این است که بگوییم زیبایی همچون یک کوه یخ شناور است و تنها یک قسمت از آن قابل دیدن است ( پیرو فوریند 2001)

و...

NikoFile

برای خرید و دانلود اینجا کلیک کنید

جذابیت ظاهر پایان نامه درمورد جذابیت ظاهر روان شناسی قضاوت دیگرا

سجاد یکشنبه 9 خرداد 1395 ساعت 09:07

0 نظر

دانلود پایان نامه بررسی علل بی انضباطی دانش آموزان پسر در مقطع راهنمایی

بررسی علل بی انضباطی دانش آموزان پسر در مقطع راهنمایی

لینک پرداخت و دانلود *پایین مطلب*

فرمت فایل:Word (قابل ویرایش و آماده پرینت)

تعداد صفحه:73

چکیده :

نوجوانان دلی پاک و روحی پرشور دارند . آنان در حساسترین و بحرانی ترین دوران زندگی خود به سر می برند و نیازمند هدایت ، حمایت و همدلی اند. نوجوان نهال نو
رسیده ای است که برای رشد و بالندگی به باغبانی ، دلسوز و روشن بین نیاز دارد تا او را از آفتها و حادثه ها در امان دارد.

بها دادن به نوجوانان و در تربیت و ارشاد آنان کوشیدن بی گمان یکی از نشانه های آشکار رشد فرهنگی یک جامعه است . بر خلاف گمان برخی مردم ، تربیت به طور کلی کاری بسیار دشوار است بویژه تربیت و هدایت نوجوانان دارای پیچیدگیها و نکته های ظریف بسیاری است . شاید گفتة حکیمانه ی کانت متفکر و فیلسوف نامی آلمانی ، حق مطلب را در این زمینه ادا کرده باشد آنجا که می گوید : دو کار هست که در دشواری ، هیچ کار دیگری به پای آن نمی رسد ، مملکت داری و تربیت.

تربیت انسان از این جهت که او موجودی پیچیده و عظیم است کاری سخت و دشوار می باشد. پیچیدگیهای روحی انسان به حدی است که نمی توان رفتار او را به سادگی تحت ضابطه ای مشخص در آورد و از آن آسوده خاطر شد. برتراند راسل ، فیلسوف انگلیسی که خود در بارة تربیت کتابهایی نگاشته است اعتراف می کند که گفتار من در این زمینه بهتر از کردارم بود. این ها همه نشان می دهد که نباید تربیت را کاری سهل و آسان پنداشت که نیاز به هیچ گونه آموزش و تخصصی ندارد.

فرزندان ما در دوران خود مرحله های مختلف را طی می کنند و در هر مرحله نیازهای تربیتی ویژه ای دارند . بدون آشنایی با این مراحل تربیتی و برخورداری از مهارتهای لازم چگونه می توانیم فرزندان خود را تربیت کنیم. شاید برخی از پدران و مادران گمان می کنند که اگر شرایط مادی و امکانات تحصیلی را برای فرزندان خود فراهم آورند وظیفه ی خود را به خوبی انجام داده اند حال آنکه وظیفه ی پدر و مادر بسیار فراتر از این هاست.

خانواده کانون پذیرایی از نسل آینده است در این کانون نهال ارزشهای انسانی ـ که بذر آن در لحظه ی آفرینش در ضمیر آدمیان پاشیده شده است ـ باید رشد و نمو کرده درخت انسانیت به بار نشیند از این رو هیچ یک از نهادهای اجتماعی نقشی را که خانواده در ساختار فکری ، روحی و اخلاقی انسان دارد نمی توانند ایفا کنند .

نابسامانی های اجتماعی در بسیاری موارد ناشی از نابسامانی در خانواده هاست و سعادت یک اجتماع بستگی کامل به وجود خانواده های سالم و سعادتمند دارد . در خانواده است که انسان از لحظه های آغازین زندگی با تربیتی که از پدر و مادر دریافت می کند شکل می گیرد و ناآگاهانه به مسیری خاص سوق داده می شود.

اگر خانواده ها نقش خود را بدرستی ایفا نکنند نهادهای اجتماعی دیگر از قبیل مدرسه ، رسانه های گروه و غیره این خلاء را نمی توانند پر کنند.

دشواریها و پیچیدگیهای تربیت فرزند در دوره نوجوانی بیش از هر دوران دیگر است زیرا در این دوره نوجوان بطور ناگهانی با جهش فکری و عاطفی خود را از دوران کودکی جدا می کند. شخصیت کنونی نوجوان می طلبد که خانواده در برخورد با او روشن بین ، شکیبا و هوشیار باشد و به سرعت دریابد که او دیگر یک کودک نیست . از این رو بسیاری از خانواده ها در روابط خود با فرزندان نوجوان مشکلاتی دارند که اگر از آگاهیهای لازم برخوردار نباشند شاید این مسئله عواقب ناخواسته ای به دنبال داشته باشد.

بسیاری از مشکلات اخلاقی و رفتاری نوجوانان ریشه در برخوردهای نامناسب پدران ، مادران و مربیان دارد . تجربه نشان می دهد در بیشتر موارد که نوجوانان به خانواده ی آگاه و مربی شایسته دسترسی دارند از زندگی سالم و موفقی برخوردارند ، این نشان می دهد که نوجوانان بخوبی تربیت پذیر هستند و اگر نابسامانی هایی در اخلاق و رفتار برخی از آنان مشاهده می شود ناشی از نبود تربیت صحیح است . پیامبر اسلام (ص) می فرمایند : به شما در باره ی نوجوانان و جوانان سفارش می کنم زیرا آنان دارای قلبی رقیقتر و فضیلت پذیر تر می باشند.[1] و امام علی (ع) می فرمایند : دل نوجوان مانند زمین خالی از گیاه و درخت است که هر بذری در آن افشانده شود می پذیرد و در خود می پرورد پس فرزند عزیزم من در آغاز جوانی ات به ادب و تربیت تو پرداختم قبل از آن که دلت سخت گردد و از پذیرش چیزهای خوب سرباز زند.[2]

از این جا می توان به نقش حساس و خطیری که خانواده ها و مربیان در هدایت و تربیت نوجوانان دارند پی برد . اگر ما به وظیفه ی بزرگ خود نسبت به این سرمایه های بی نظیر جامعه به نحوی شایسته توجه نکنیم، باید برای رویارویی با عواقب تلخ غفلت خود آماده باشیم . در آموزشهای دینی ما نیز بر مسئولیت پدران و مادران در تربیت فرزند بسیار تأکید شده است و تصریح شده همچنانکه والدین را بر فرزندان حقوقی است فرزندان را نیز بر والدین خود حقوقی است که از آنها در مورد این حقوق در پیشگاه الهی بازخواست خواهد شد . در روایات اسلامی آمده است : همچنانکه فرزند عاق پدر و مادر می شود پدر و مادر نیز برای سهل انگاری در انجام وظایف خویش عاق فرزند می شود. [3]

یک هدف خوب آن است که مقصد را به ما نشان دهد و معلوم دارد که چه هنگام بدان نایل خواهیم شد. امروزه یکی از مشکلات مهم تربیتی در بیشتر مراکز تعلیم و تربیت مسائلی هستند که بطور مشابه در بسیاری از کودکان و نوجوانان و جوانان سر می زند و این مسایل در نوجوانان و کودکان گسترش یافته و باعث عدم پیشرفت جامعه و افراد جامعه شده است و روز بروز این مسایل و مشکلات در دامنه های وسیعی در تعلیم و تربیت خودش را آشکارتر ساخته است و اگر به علل و عوامل و کنه و ریشه ی این مسایل پرداخته نشود و راههای بوجود آوردن آن مورد تجزیه و تحلیل قرار نگیرد احتمال آن می رود که جامعه علاوه بر آن که پیشرفتی نخواهد داشت سبب انحطاط و انحراف جامعه و از بین رفتن ارزشهای والای انسانی خواهد شد. پیشگامان تعلیم و تربیت هرچند درباره ی این مسایل اندیشیده اند و نظرات و راه حلها و پیشنهاد های متعددی داده اند اما با توجه به اینکه ، این علمای تعلیم و تربیت سالها به فکر ریشه کن ساختن این مسایل بوده اند و پیشرفتهایی نیز حاصل شده است و راه حلهای این علما نیز مؤثر واقع شده است اما با همة این وجود هنوز بسیاری از علل و عوامل و مشکلات و مسایل تربیتی شناخته نشده اند و یا ممکن است علاوه بر علت هایی که شناخته شده علل تازه و جدیدی افزوده شود و راه حل مناسبی برای این عوامل در نظر گرفته شود.

با توجه به اینکه کودکان نیز از نظر اخلاقی چه در جامعه ای که زندگی می کنند و یا در چه خانواده ای تربیت یافته اند با هم متفاوت هستند . پس اگر افرادی دارای یک نوع مسایل و مشکلات تربیتی باشند ممکن نیست که با یک روش به حل مسایل آنان پرداخت و در نتیجه باید جنبه های مختلف و گوناگون به کار برد. لذا با توجه به مطالب فوق برآن شدیم که با استفاده از مدیران و دبیران مجرب علتهای بی انضباطی را در شهرستان تایباد مورد بررسی قرار دهیم لازم به تذکر است که این شهرستان در سطح شهر دارای 3 مدرسه راهنمایی پسرانه می باشد که این مدارس دارای دبیران مجرب و مدیران با سابقه است که هر ساله با توجه به میزان رشد جمعیت با تعداد فراوانی از دانش آموزان و نوجوانان با رفتارهای بخصوص و متفاوت درگیر هستند و راه حلهای آن را با توجه به تفاوتهای فردی هر دانش آموز به مورد اجرا می گذارند.

امیدواریم که بررسیهایی که در این تحقیق انجام خواهیم داد راهگشای حل بسیاری از مسایل مختلف تربیتی در این منطقه باشد.

عنوان کامل موضوع تحقیق

علل بی انضباطی دانش آموزان پسر در مقطع راهنمایی شهرستان مشهد ناحیه 7 مدارس راهنمایی دارالعلم و حضرت بقیه الله.

ضرورت و اهمیت مسئله

از آنجا که تعلیم و تربیت سالم در سایة آرامش و امنیت و ایجاد خود نظمی در کودکان و نوجوانان می باشد و این نوع تعلیم و تربیت که شامل کیفیت تربیت در محیط خانه و مدرسه است و اصولاً نگرش خانواده نسبت به تحصیل جزء فرهنگ خانواده است و بها دادن والدین به درس میزان آرامش و امنیت خانواده در یادگیری کودک اثر دارد و شرایط نامناسب و نامطلوب می تواند موجب محرومیت کودک در یک تعلیم و تربیت مناسب و یا عوامل تحریک کننده ذهنی شود. اگر این مشکلات برطرف نگردد و کودکان از شرایط مساعدتر و تعلیم و تربیت غنی تری برخوردار گردند استعدادهای آنان تا حدود تصور نا پذیری تکامل می یابد.

موضوع انضباط در بین افراد بخصوص در بین نوباوگان و نوجوانان مطرح می شود که مسیر زندگی خود را تعقیب می کنند و به شخصیت و اخلاق خود شکل می دهند تا بتوانند جاده کمال را بشناسند و در زندگی موفقیت بیشتر و بهتری داشته باشند . معلمان و انسانها به طرقی با این افراد در ارتباط هستند و وظیفه ی شرعی و قانونی خود می دانند تا این آینده سازان را در این مسیر پر نشیب و فراز هدایت کنند و ناخدایان موفقی باشند تا این کودکان و نوجوانان را به ساحل خوشبختی برسانند.

هدفهای کلی تحقیق :

برای اینکه بتوانیم به علل های مختلف بی انضباطی در این مقطع آشنا شویم از دبیران و دست اندرکاران تعلیم و تربیت مدارس راهنمایی این شهرستان کمک گرفته ایم تا بتوانیم با توجه به فرامین ارائه شده و نظر خواهی از آنان در صدد رفع قسمتی از مشکلات برآییم.

فرضیه ها :

1ـ عدم آشنایی کادر آموزشی و اداری مدرسه به نیازهای روحی و روانی ، اجتماعی موجب بی انضباطی دانش آموزان می گردد. ( برای اثبات این فرضیه سؤالات 1،2،9،13،15،18 در پرسشنامه آمده است).

2 ـ وجود اختلاف در خانواده و عدم ارتباط صحیح خانواده ها با فرزندانشان و درک آنان موجب بی انضباطی دانش آموزان در مدرسه می گردد. (برای اثبات این فرضیه سؤالات 11 ،12،14 در پرسشنامه قید شده است).

3 ـ عدم وجود مدیران و معلمان متخصص و کار آزموده در مدارس موجب بی انضباطی دانش آموزان می شود.( برای اثبات این فرضیه سؤالات 7 ،20،21 در پرسشنامه آمده است).

4 ـ عدم انعطاف سیستم آموزشی و مقررات خشک و بی روح موجب بی انضباطی می شود.( برای اثبات این فرضیه سؤال 17 در پرسشنامه آمده است).

5 ـ عدم ارتباط صحیح مدرسه ، خانواده و جامعه موجب بی انضباطی می شود. (برای اثبات این فرضیه سؤال 22 در پرسشنامه آمده است).

6 ـ مشکلات حاد خانوادگی ناشی از فقر مالی و ضعف جسمانی و عاطفی و اجتماعی دانش آموزان موجب بی انضباطی می شود.( برای اثبات این فرضیه سؤالات 8 ،10،12 در پرسشنامه آمده است).

7 ـ عدم مطابقت مطالب درسی با نیازهای جسمانی و عاطفی و اجتماعی دانش آموزان موجب بی انضباطی می گردد . (برای اثبات این فرضیه سؤال در پرسشنامه مطرح گردیده است).

8 ـ کمبود فضای آموزشی و آشنا نبودن کادر آموزشی و اداری به مسایل روانشناسی و عدم رعایت عدالت موجب بی انضباطی دانش آموزان در مدرسه می گردد. (برای اثبات این فرضیه سؤالات 1 ،3،4،5،6 در پرسشنامه آمده است).

9 ـ عدم سلامت روانی کارکنان آموزشی و اداری باعث بی انضباطی می گردد. (برای اثبات این فرضیه سؤال 19 در پرسشنامه آمده است).

سؤالات :

1 ـ عدم توجه به شخصیت کودک باعث بی انضباطی می شود ؟

2 ـ دخالت ندادن کودکان در اداره امور جامعه و مدرسه سبب بی انضباطی می شود؟

3 ـ اعمال تبعیض معلمان موجب بی انضباطی می شود؟

4 ـ مجازاتهای بیجا و نامناسب موجب بروز رفتار ناشایست می گردد؟

5 ـ اعمال تبعیض کارکنان مدرسه عامل مؤثری در بروز بی انضباطی می شود؟

6 ـ تشویق بیجا و نامناسب موجب بی انضباطی می گردد؟

7 ـ عدم توانایی معلم در ایجاد انگیزه باعث بی انضباطی می گردد؟

8 ـ نقص یا ضعف جسمانی دانش آموز باعث بروز رفتارهای ضد اجتماعی می شود؟

9 ـ ناهنجاریهای روانی کودک سبب بی انضباطی می شود؟

10 ـ فقر مالی و اقتصادی کودک باعث بی انضباطی می شود؟

11 ـ اختلافات خانوادگی باعث رفتارهای ضد اجتماعی می گردد؟

12 ـ احساس طرد شدگی کودک از خانواده باعث بی انضباطی می شود؟

13 ـ محبت بیش از حد در خانه و بی توجهی در مدرسه باعث بی انضباطی می شود؟

14 ـ عدم پذیرش از طرف وجود نامادری و یا ناپدری سبب بی انضباطی می شود؟

15 ـ میل به خودنمایی و ابراز وجود کودک باعث بی انضباطی می شود ؟

16 ـ عدم درک محتوای مطالب درسی موجب بی انضباطی می شود ؟

17 ـ عدم انطباق مقررات مدرسه با ویژگیهای سنی کودک باعث بی انضباطی می شود ؟

18 ـ میل به آزادی فطری کودک سبب بی انضباطی می شود ؟

19 ـ شخصیت معلم در بروز رفتار ناشایست مؤثر است ؟

20 ـ وجود مدیران و معاونان کم سابقه سبب بی انضباطی می شود ؟

21 ـ عجله در تصمیم گیری ها باعث بروز رفتار بی انضباطی می شود ؟

22 ـ عدم کمبود روابط والدین با مدرسه سبب رفتار ناشایست می گردد؟

23 ـ فضای فیزیکی کلاس و ساختمان مدرسه باعث بی انضباطی می شود ؟

24 ـ اگر موردی یا پیشنهادی دارید بنویسید.

محدودیتها و حدود مطالعه

ـ از لحاظ قرار دادن پرسشنامه ها در اختیار معلمین با مشکل مواجه شدیم چون با برگزاری امتحانات نوبت دوم دانش آموزان روبرو شدیم.

ـ عدم دقت معلمین در پاسخگویی به سؤالات

ـ عدم همکاری بعضی از معلمین در این مورد

ـ عدم وجود ابراز دقیق اندازه گیری

تعاریف و اصطلاحات و مفاهیم خاص

1ـ بی انضباطی :

منظور از مشکلات انضباطی رفتاری است که بنحوی با مقررات مدرسه در تضاد بوده و نظم مدرسه را تهدید و مختل نماید از جمله این رفتارهای شایع تأخیر ورود به مدرسه ، آزار و اذیت سایر دانش آموزان ، گفتن سخنان رکیک و فحش دادن به آنها ، سخن گفتن و صدا در آوردن نابهنگام در کلاس و موقع تدریس معلم ، تخریب اموال مدرسه و … می باشد.

2 ـ رفتارهای ناشایست که عبارتند از :

الف ـ پرخاشگری :واکنش کلی نسبت به ناکامی است هرچند افراد همیشه پاسخهای پرخاشگرانه ی آشکار از خود نشان نمی دهند و آنها را در وجود خود سرکوب می کنند.

ب ـ اضطراب : یک ناراحتی دردناک ذهنی درباره ی پیش بینی یک تهدید و یا ناخوشی در آینده است.

ج ـ بزهکاری : بزهکار کسی است که متهم به ارتکاب رفتار ضد اجتماعی و یا قانون شکنی می باشد.

د ـ ناکامی : عبارت است از حالت یک موجود زنده است هنگامی که ارضای رفتار برانگیخته دشوار و یا غیر ممکن می گردد و یا در راه رسیدن به یک هدف با مانعی برخورد می کند.

هـ ـ فرار از مدرسه: که با بزرگتر شدن کودکان بیشتر جنبه ناسازگاری پیدا می کند[1]

و ـ دروغگویی و …

3 ـ اعمال تبعیض از سوی کارکنان مدرسه :

عبارت است از دوگانگی در برخورد نسبت به دانش آموزان است که از سوی مدیر ، معاون معلمین و حتی مستخدمین اعمال می شود. آنان با برخوردهای مختلف خود نسبت به هر دانش آموز در مقابل یک عمل و کار مشابه باعث بروز بی انضباطی می شوند.

4 ـ نقص عضو یا ضعف جسمانی :

منظور دانش آموزانی است که دارای نقص جسمانی هستند مثل لکنت زبان و … از طرف دیگران در کلاس مورد تمسخر و دست انداختن قرار می گیرند که خود باعث بی انضباطی است و کودک دارای نقص عضو بخاطر پوشاندن عیب خود دست به کارهای خلاف مقررات می زند.

5 ـ ضد اجتماعی :

بعضی بروز رفتارهایی که با قوانین مدرسه و جامعه مغایرت داشته باشد نظیر خرابکاری وسایل عمومی و افراد سایکوپات .

6 ـ ناهنجاریهای روانی :

ناهنجاریهای روانی کودک سبب بی انضباطی می شود مانند فرار از مدرسه ، عدم علاقه به تحصیل و عقب ماندگیهای ذهنی و درسی .

بررسی تجربیات و مطالعات قبلی

1 ـ استفاده از کتاب روانشناسی نوجوانان و جوانان نوشته دکتر سید احمد احمدی .

2 ـ پایان نامه آقایان قاسم شاملوییان ـ محمد علی ذوالفقار .

3 ـ استفاده از کتاب تعلیم و تربیت و مراحل آن نوشته دکتر غلامحسین شکوهی .

4 ـ مجلات معلم.

5 ـ ماهنامه تربیت.

متغیرها و تعاریف عملی آنها

تعریف متغیر :

واژه ی متغیر از ریاضیات و فیزیک اخذ شده لیکن در علوم اجتماعی معنای وسیعتری دارد. متغیر به صفتی اطلاق می شود که از فردی از افراد جامعه به فرد دیگر از همان جامعه تفاوت نماید به عبارت دیگر متغیر حالتی است که قابلیت جایگزینی تمام عناصر یک مجموعه به هم پیوسته را دارد.

متغیر وابسته :

به صفت یا حالتی اطلاق می شود که تحت تأثیر متغیرهای دیگر قرار دارد و در مطالعه اجتماعی معمولاً اثر متغیر های دیگر (متغیر مستقل ) بر روی آن بررسی می شود.

متغیر مستقل :

به متغیری گفته می شود که عامل مؤثر یا اثر گذار در متغیر وابسته مورد نظر است.

روشهای جمع آوری اطلاعات

غرض جمع آوری اطلاعات درباره ی مسئله پژوهش شرایط و عواملی است که در این تحقیق قصد مطالعه آن را داریم که پژوهش توصیفی مانند عکس برداری از ابعاد گوناگون یک ارگانیسم یا یک پدیده ی عینی است. در این پژوهش برای جمع آوری اطلاعات از پرسشنامه که قسمتهای مختلف در آن گنجانده شده است و شامل 24 سؤال 2300 سؤال بسته و یک سؤال باز به عنوان پیشنهاد می باشد و در حدود 70 پرسشنامه تهیه گردیده است.

منابع داده ها

پاسخ پرسشنامه هایی که بوسیله ی دبیران مدرسه راهنمایی دارالعلم در اختیار ما قرار گرفته است و همچنین شاهدات عینی رفتارهای مختلف دانش آموزان ، مطالعات کتب روانشناسی و غیره.

روش های آماری و تجزیه و تحلیل داده ها

تجزیه و تحلیل اطلاعات استخراج شده از روش آمار توصیفی و درصد گیری آماری و جداول ستونی و دایره ای انجام شده است.

توصیف ابزارها و وسایل جمع آوری داده ها

چون موضوع مورد بررسی از نوع پژوهش توصیفی نیز می باشد لذا پرسشنامه جهت دبیران مدارس راهنمایی دارالعلم و بقیه ا… در قالب 24 سؤال تهیه گردیده و در اختیار آنان گذاشته شده است لازم به تذکر است که 23 سؤال آن بصورت 4 گزینه أی (پاسخهای بسته ) انتخاب و یک سؤال باز نیز مطرح کرده است .

جمعیت آماری

حدود 700 دانش آموز در مدارس راهنمایی دارالعلم و بقیه ا… می باشند که جمعیت آماری ما را تشکیل داده اند.

جمعیت نمونه

در سطح شهرستان 2 مدرسه راهنمایی پسرانه با جمعیت حدود 700 نفر دانش آموز وجود دارد که انتخاب گردیده اند.

وسیله تحقیق

استفاده از کتب و مجلات مختلف و همچنین پرسش از دانش آموزان و دبیران مدارس در این مورد .

متن تحقیق

علل بی انضباطی دانش آموزان در دوره ی راهنمایی :

آغاز بلوغ نوجوان عملاً در دوره ی راهنمایی است و همچنین تلاش نوجوان در جهت تشخص طلبی اساسی ترین مشخصه رشد در این مرحله است به همین جهت آنچه در این دوره در درجه اول اهمیت قرار دارد تربیت عقلی نیست ، تربیت خلق و خوی یا تربیت شخصیت است.

ولی چنانچه می دانیم در دوره ی راهنمایی تحصیلی نیز مانند دوره های دیگر به تربیت عقل نوجوان توجه خاص مبذول می شود و تربیت شخصیت همچنان مورد غفلت است بنابراین اصول آموزش و پرورش در این دوره باید به وضع دانش آموزان بطور مطلوب کمک نمود.

بیان مجدد مسئله

علل بی انضباطی دانش آموزان پسر در مقطع راهنمایی

توصیف روشهای بکار گرفته شده

از روش توصیفی و درصد گیری آماری استفاده نموده و بصورت نمودار دایره أی و ستونی مشخص شده است.

خلاصه یافته ها و نتیجه گیری

آنچه که از انجام تحقیقات مورد نظر می توان به نتیجه گیری مطلوب رسید این است که اولاً به رفتارهای فردی و عدم افراط و تفریط در آزادی دانش آموزان توجه نمود.

ثانیاً از تنبیهات و تشویقات بی مورد خود داری شود.

ثالثاً کلاس از نظر شرایط فیزیکی مناسب باشد.

توصیه و پیشنهادات

آنچه که می توان در این مورد پیشنهاداتی ارائه نمود زیاد می باشد لذا به چند مورد از آن اشاره می نماییم .

1 ) تبعیض قائل نشدن میان دانش آموزان.

2 ) هماهنگی داشتن رفتار و گفتار معلم.

3 ) توجه به شخصیت کودک.

4) نظارت مستمر والدین و مسئولین.

5) استفاده از محققین روانشناسی در مدارس .

فهرست منابع و پیوستها

1 ـ بیزاری از مدرسه ترجمه حسن سلطانی فرد

2 ـ تعلیم و تربیت و مراحل آن دکتر غلامحسین شکوهی

3 ـ روانشناسی رشد جمعی از مؤلفان

4 ـ رفتارهای بهنجار و نابهنجار دکتر شکوهی نوابی نژاد

5 ـ مجلات رشد و ماهنامه تعلیم و تربیت وزارت آموزش و پرورش

مطالعه رفتار و تجربیات کودکان مورد توجه گروه کثیری از افراد می باشد. والدین در میان این گروه مقام اول را دارند. محبت آنان به اطفالشان سبب توجه خاص به رشد جسمانی و تکوین شخصیت آنها گردیده ، با لذتی خاص و احساس سرشار از شادمانی رشد و نمو کودکان خود را می نگرند. سایرین نیز در این علاقه مندی سهیم می باشند.

رشد و نمو کودک و نوجوان مورد توجه دانشمندان علوم مختلف قرار گرفته است و این افراد بر حسب رشته تخصصی خودشان به این کیفیت توجه نموده اند بدیهی است روانشناسان کودک و نوجوان ارتباط مستقیم و بیشتری با جنبه های مختلف رفتار و تجربه های کودکان و نوجوانان ارتباط مستقیم و بیشتری با جنبه های مختلف رفتار و تجربه های کودکان و نوجوانان داشته و در نتیجه علاقمندی زیادتری به این کیفیات نشان می دهند.

از طرفی آدمی یگانه موجودی است که برای ادامه ی موفقیت آمیز خویش باید از نیازها و توانهای بدنی و روانی خود و دیگران آگاهی کافی داشته باشد. به سخن دیگر ، انسان در جستجوی این است که چه رفتاری در برخورد او با دیگران پسندیده تر و مؤثرتر است و از دیگران در موارد خاصی چه انتظارهایی باید داشت؟ به گذران زندگی و بخش مهمی از خوشبختی هریک از افراد آدمی تا حدود زیادی به دیگران وابسته است. زیرا ، نظر موافق و جلب همکاری کسان در پیشرفت کارها و موفقیت فرد در جامعه دارای اهمیت فراوانی است. بنابراین امروز دانشی که ما را به دقایق کردار و کنه رفتار آدمی بخصوص ناسازگاریهای دانش آموزان و بی انضباطی آنان رهنمون می سازد روانشناسی نام دارد که به اختصار در مورد تاریخچه آن بحث می نماییم.

علم النفس یا روانشناسی که برای مطالعه جنبه های مختلف رفتار و ارتباط آنها ، با یکدیگر بکار رفته است ، ترجمه پسیکولوژی[1] (سایکولوژی ) است که در اصل از دو کلمه یونانی پسیکه[2] به معنی روح و روان و لوگوس [3]به معنای شناختن و تحقیق ، تشکیل شده است روانشناسی در طی حدود دو هزار سال با فلسفه پیوند داشت و هیچگونه لفظی بر آن وجود نداشت ، تنها در قرن 16 میلادی اصطلاح پسکولوژی (روانشناسی ) بوسیله مردی بنام رودلف گروکلینوس [4] از اهالی ماربورگ [5](آلمان) که معلم و منطق دان بود و نام او امروزه فراموش شده است ابداع گردید . این همه این اصطلاح تا قرن هیجدهم بندرت بکار می رفت.

روانشناسی بعنوان عملی مستقل وجود نداشت و در فلسفه آمیخته بود و بدان جهت بود که تحقیقات روانشناسی جنبه ی فلسفی داشت، یعنی آرا و عقاید دانشمندان بیشتر بر نظر شخصی آنها مبتنی بود تا به دلایل و مدارک عینی و واقعی . تنها از اواخر قرن 19 بصورت یک علم تجربی به منظور مطالعه ی علمی رفتار درآمد.

برخی از ملاحظات تاریخی

قبل از آغاز نظریات علمی مربوطه کلیه فرضیات در این زمینه از یک جهت وجه اشتراک داشتند بدین معنی که توجه به آنچه طفل در گذشته بود ، یا آنچه در آینده می شد مبذول می گردید و به وضع حال فرد التفاتی نمی شد. بعبارت دیگر نوجوان را بعنوان یک فرد هرگز مورد توجه قرار نمی دادند. گویی دوران کودکی زمانی زودگذر بوده قابلیت توجه را نداشته است. به همین سبب به این نوجوانان لباس بزرگسالان می پوشانیدند و انتظار داشتند مانند افراد سالخورده و بالغ رفتار کنند. شاید این نظریه بر اساس عقیده ی غیر واقعی زیست شناسان بود که تصور می کردند هنگام لقاح نطفه مرد با تخمک زن یک موجود کامل آدمی ـ منتهی به مقیاس بسیار کوچک بوجود می آید و همین موجود بتدریج برانداز و قدرت و قوتش افزوده گردیده تا به بلوغ کامل برسد . بدین ترتیب میان موجودی که هنگام لقاح بوجود می آمد و یک فرد بالغ تنها از جنبه کمیت قابل بررسی بودـ نه از بابت کیفیت.

بدیهی است در این مقایسه هیچ گونه توجهی به مراحل رشد و سازگاری با محیط مبذول نمی شد زیرا اگر قرار می بود موجودی که هنگام لقاح بوجود می آمد همانگونه بصورت یک بزرگسال تبدیل می گردید هر آینه صاحب سری بسیار بزرگ ـ بدنی طویل و قطور ـ دستها و پاهای بسیار کوچک می شد. بنابراین از نظر جسمانی کودک به هیچ وجه یک فرد بالغ کوچک شده نیست.

همین نظریه در مورد خصوصیات عقلانی نیز مصداق داشت و متأسفانه تا عصر حاضر نیز ادامه پیدا کرد. متخصصین آموزش و پرورش اعتقاد داشتند به کودکان باید مانند بزرگسالان تعلیم داد زیرا تصور می کردند که اطفال و نوجوانان علایقی مشابه بالغین دارند.

جهل و نادانی در مورد رفتار نوجوانان به کیفیات فوق محدود نمی شد . غالب مربیان تصور می کردند تمام کودکان از جمیع جهات مشابه یکدیگرند ، از این جهت با آنان بطور یکسان رفتار می شد و انتظار نیز آن بود که رفتارهای آنها یکنواخت باشد.

خیلی پیشتر از این ایام ویکتور هوگو گفته بود: گشودن یک مدرسه باعث از میان بردن یا تعطیل یک زندان است. ولی امروزه پس از گذشت حدود یک قرن می یابیم که این سخن جای اما دارد ، از آن بابت که مدارس روز بروز متعدد تر می شوند و دائماً در طریق توسعه و تکمیلند ولی به موازات آن به تعداد زندانها نیز افزوده می شود.

آری مدارس می توانند وسیله هایی برای بستن در زندانها گردند به شرطی که بر اساس ملاک و میزانی ارزیابی شده ، افتتاح گردند برنامه ای اندیشیده ، در مسیر خدمت به انسانها و رفع موانع و مشکلاتی که در سر راه تکامل انسانی است در آن پیاده و اجرا گردد . هدفی انسانی و الهی را تعقیب کند ، روشهای معموله در آن سازنده ، الهی و انسانی باشد…

نگاهی به امور زمان

نگاهی هرچند سطحی اگر به وضع کودکان ، نوجوانان ، جوانان و حتی بزرگسالان نه تنها در جامعه ما ، بلکه در بسیاری از نقاط جهان افکنده شود ما را به مسایل و دشواریهای عظیمی که در زمینه روابط و اخلاق انسانی و ناشی از روشهای غلط تربیت است آشنا می کنند. وضع روابط در سطح جهانی ، آنچنان بحرانی است که اگر ما مدعی شویم در این زمینه با آفتی بزرگ مواجهیم سخنی به گزاف نگفته ایم .

انحرافات ، کجرویها ، ناسازگاریها ن انحطاطهای اخلاقی در سطحی وسیع صورت مسلم و قطعی پیدا کرده و روزگار حال و آینده نسل کنونی و بعدی ها را به خطر افکنده است. اگر در جوامع کنونی فریادها از این نابسامانیها بلند نیست بدان خاطر است که مردم تدریجاً با چنین زمینه خو گرفته و گمان دارند وضع باید به همین گونهای باشد که هست.

این واقعیتی غیر قابل انکار است که اگر جمعی و یا جامعه أی مدتی در وضع نابهنجاری قرارگیرند و فرد یا مصلحی برای رفع یا اصلاح آن نابهنجاری قیام و اقدام نکند ، فریادی بعنوان اعتراض علیه آن بلند نشود ، مردم تدریجاً به آن وضع خو می گیرند و حتی کارشان بجایی می رسد که وضع سالم را از ناسالم تشخیصی نمی دهند و در مواردی گمان دارند که سلامت جامعه در همان وضع و حالتی است که آنها گمان دارند.

ارزیابی میزان وقوع اختلالهای کودکان یعنی شیوع و انتشار آن به بررسی های محیطهایی که درگیر مسئله سلامت روانی هستند و نیز مشاهده جمعیت کودکان بطور کامل (مطالعه همه گیر) بستگی دارد. رفتارهایی که غالب اوقات در حکم نشانه های ناراحتی هستند ، در واقع در میان جمعیت کلی کودکان بسیار شایع است. همچنین بسیاری از گزارشات حکایت از آن دارد که گرچه شیوع اختلال در پسر ، نسبت به دختر ، بیشتر است هرچند شرم ، ترس، اضطراب و دردهای جسمی در دختران بیشتر است تا پسران اختلافهای جنسی را می توان به عوامل محیطی و بیولوژیکی و تعامل این دو نسبت داد ضمناً سابقه مربوط به موضوع در شماره های مختلف مجله رشد ، ماهنامه ی تربیت و کتابهای روانشناسی عمومی و تربیتی مورد بررسی و تبادل نظر قرار گرفته است.

در کتاب روشهای فنون تدریس به دانشجو معلمان نحوه مواجهه ، برخورد با بی انضباطی و شلوغی و برقراری نظم در کلاس با شیوه های مختلف تدریس می شود.

و...

NikoFile

برای خرید و دانلود اینجا کلیک کنید

علل بی انضباطی دانش آموزان پسر پایان نامه روانشناسی روان شناسی بی انضباطی دانش آ

سجاد پنج‌شنبه 6 خرداد 1395 ساعت 09:13

0 نظر

دانلود پایان نامه بررسی رابطه بین سبکهای دلبستگی و اضطراب در بین دانش آموزان سال سوم دبیرستان شهر ابهر

بررسی رابطه بین سبکهای دلبستگی و اضطراب

در بین دانش آموزان سال سوم دبیرستان شهر ابهر

لینک پرداخت و دانلود *پایین مطلب*

فرمت فایل:Word (قابل ویرایش و آماده پرینت)

تعداد صفحه:72

پایان نامه جهت اخذ مدرک کارشناسی در رشته مشاوره و راهنمایی

فهرست مطالب :

چکیده

فصل اول کلیات تحقیق

مقدمه

بیان مسأله

سئوال مسأله

اهمیت و ضرورت تحقیق

اهداف تحقیق

فرضیه تحقیق

متغیرهای تحقیق

تعاریف نظری و عملیاتی واژها و مفاهیم

فصل دوم پیشینه و ادبیات تحقیق

علائم اضطراب

1- تعریف اضطراب

2- علل بروز و ریشه های اضطراب

3- آثار و علایم اضطراب

3-1- علایم جسمانی

3-2- علایم روانی

4-2- اضطراب بیمارگونه

4- انواع اضطراب

4-1- اضطراب طبیعی

5- نقش اضطراب

6- ترس و اضطراب

7- رابطه اضطراب با جنس

8- دیدگاههای نظری درباره اضطراب

8-1- دیدگاه روان تحلیلگری

8-2- دیدگاه رفتارگرایی

8-3- دیدگاه وجودی

8-4- دیدگاه زیست شناختی

تأثیرپذیری روان برشیوة دلبستگی

نقش سبک های دلبستگی در روابط عاطفی

شیوه های دلبستگی

رابطة احساس اضطراب در سبک دلبستگی اضطرابی

نگرش های مضطربانه دلبستگی توأم با اضطراب

رضایت مندی از ارتباط

"اضطراب دلبستگی" چیست؟

تعریف دلبستگی

نظریه فروید در مورد دلبستگی

کردار شناختی دلبستگی

مراحل دلبستگی

مرحله پیش دلبستگی (تولد تا 6 هفتگی )

مرحله دلبستگی در حال انجام (6 هفتگی تا 8-6 ماهگی)

مرحله دلسبتگی واضح (8-6 ماهگی تا 18 ماهگی -2 سالگی)

آشنایی با اضطراب

اضطراب طبیعی

تفکیک ترس از اظطراب

تظاهرات محیطی اضطراب

آیا اظطراب انطباقی است ؟

علائم اضطراب

فصل سوم تعیین روش تحقیق

جامعه مورد مطالعه

حجم نمونه

روش نمونه گیری

ابزار اندازه گیری در تحقیق

روش تحقیق

روش آماری مربوط به فرضیه

فصل چهارم یافته ها و تجزیه و تحلیل دادها

مقدمه

جدول 1 – 4 نمرات خام آزمودنیها از آزمون پرسش نامه اضطراب سبکهای دلبستگی در بین دانش آموزان سال سوم دبیرستان

فرمول

جدول 2-4 بررسی رابطه بین اضطراب و سبکهای دلبستگی دانش آموزان سوم دبیرستان

فصل پنجم بحث و نتیجه گیری

بحث و نتیجه گیری

پیشنهادات

محدودیت ها

منابع و مآخذ

چکیده :

هدف از تحقیق حاضر بررسی رابطه بین سبکهای دلبستگی و اضطراب در بین دانش آموزان سال سوم دبیرستا شهرستان ابهر است که فرضیه عنوان شده این است که بین اضطراب و سبکهای دلبستگی رابطه وجود دارد که جامعه مورد مطالعه دانش آموزان مقطع سوم دبیرستان شهر ابهر است که 80 نفر به عنوان نمونه انتخاب شده و آزمون اضطراب کتل و سبکهای دلبستگی بر روی آن اجرا گردیده که جهت آزمون فرضیه از روش آماری ضریب هم بستگی پیرسون استفاده گردیده و چون t حامل 273/1 از اعتبار جهت پایایی ضریب هم بستگی از t جدول 676/2 در سطح معنی داری 5% کوچکتر است پس می توان گفت که فرضیه تحقیق مورد تأیید قرار نگرفته و بین اضطراب و سبکهای دلبستگی رابطه وجود ندارد.

مقدمه :

تعامل اجتماعی با والدین در طول مراحل رشد نفس یا خود اهمیت بسزایی دارد.آنچه اهمیت زیادی دارد رابطه والد – فرزند است که می تواند نگرانیها را کاهش یا افزایش دهد اگر مادر یا مراقب اصلی، محبت و امنیت کافی تأمین کند، نفس به تدریج و به طور منظم رشد خواهد کرد و کودک به رشد روان شناختی مثبت کافی دست خواهد یافت انگیزهای کودکی آزاد خواهند بود تا به تلاشهای خودمختاری بزرگسالی تبدیل شوند و الگوی آمادگیهای شخصی شکل خواهد گرفت و نتیجه آن بزرگسال پخته و سالم خواهد بود.در صورتی که نیازهای کودکی ناکام شده باشند ، نفس به قدر کافی پخته نخواهد شد و کودک ناامن، متوقع ، حسود و خودخواه خواهد شد و از رشد روان شناختی او جلوگیری می شود که تمام این مراحل می تواند باعث اضطراب شود.سبکهای دلبستگی نشانگر شخصیت است و این سبکها نه تنها منشاء اثرات مهمی بر روی روان شناسی شخصیت و روان شناسی تحولی بوده بلکه تأثیر غیرقابل اغماضی بر آسیب شناسی روانی و ابعاد مختلف روان درمانگری مانند خانواده درمانی و زناشویی و روان درمانگری نوجوان داشته است.امروز این نظریه الهام بخش هزاران پژوهش درباره نقش نوع دلبستگی به تحول شخصیت، رشد اجتماعی، انواع اختلالهای روانی مانند اضطراب ، اضطراب جدایی، مدرسه هراسی، اختلالهای تغذیه ای .... بوده است.

مسألة اصلی در این پژوهش بررسی رابطه هویت خود، سبکهای دلبستگی و ویژگی های شخصیتی است و برای دست یابی به این هدف سؤال هایی مطرح شده است سبک های دلبستگی نقش مهمی در کنترل روابط نزدیک عاطفی و بخصوص روابط زوجین ایفا می کنند و هم چنین پیشنهاد شده است که برای فهم بهتر کیفیت رابطه زوجین بررسی سبک های دلبستگی در همسران مهم تر است و همین موضوع در بین نوجوانان و سبک های دلبستگی که بین نوجوانان و خانواده ها ایجاد می شود و گاهی اوقات ممکن است که وابستگی به این سبک ها باعث مشکلات روحی و روانی در فرد شود.

بیان مسأله:

ما انسانها در کودکی از بابت تأمین نیازهای اولیه و داشتن امنیت روانی و مادی کافی وابستگی زیادی به نزدیکان خود داریم.اگر با وجود این نزدیکان ما مانند پدر و مادرمان (بجای محیط امن و راحت) باعث ایجاد محیط پر از فشار و تنش و نگرانی و ترسهای خفقان آور شوند ( بدلیل عدم شکل گیری واکنشهای دفاعی در کودکان) این امر باعث شکل گیری خشم و عصبانیت زیاد در ما می شود، همچنین تعرضات جنسی که از سوی نزدیکان به کودک می شود نقش بسیار مهمی در شکل گیری چنین تعارضی در وی می شود.گر چه فردی که دارای سبک دلبستگی اجتنابی است در صورت از بین رفتن رابطه، احساس «بد بودن» نمی کند اما کسانی که این سبک دلبستگی را دارند، بهای سنگینی پرداخت می کنند، چرا که از روابط شان هرگز لذت نمی برند، سبکهای دوست داشتن و دلبستگی که افراد در روابط خود به کار می گیرند بستگی به زمینه های فرهنگی و الویت های فردی و تفاوت های جنسیتی آنها دارند.( محمدی، 1383)

سئوال مسأله:

آیا بین سبکهای دلبستگی و اضطراب رابطه معنی داری وجود دارد؟

اهمیت و ضرورت تحقیق:

مسألة اساسی در این پژوهش بررسی رابطه سبک های دلبستگی و ویژگی های شخصیتی به خصوص اضطراب است.برای دست یابی به این هدف سئوالهای مطرح شده و متغیرهای ذکر شده و تعاریف میان متغیرها ارائه شده است ابتدا مفهوم کلی هویت و پایه های نظریه آن با توجه به دیدگاههای اریکسون و مارسیا مطرح و حالات را پایگاههای هویتی چهارگانه مارسیا که عبارتند از اضطراب آشفته و اضطراب زودرس، اضطراب تعلیق و حالت اضطراب پیشرفت و هم چنین عوامل تأثیر گذار بر اضطراب مورد بررسی قرار گرفته است پس مفهوم دلبستگی و پایه های نظری آن و سبک های دلبستگی در چرخه زندگی و کنش آنها با توجه به نظریه روان تحلیل گری فروید و دیدگاههای وینی کات مورد بررسی قرار گرفته است و هم چنین در مورد تفاوتهای فردی در دلبستگی و تأثیر وضعیت اقتصادی خانواده، است که اهمیت این موضوع در رابطه بین سبکهای دلبستگی و اضطراب در محیط خانواده و نهادهای خانواده و نهادهای آموزشی مورد توجه قرار گرفته است.

اهداف تحقیق:

هدف تحقیق در تحقیق حاضر بررسی رابطه بین سبکهای دلبستگی و اضطراب در بین نوجوانان مقطع سوم دبیرستان شهر ابهر است و اینکه آیا بین سبکهای دلبستگی و اضطراب رابطه وجود دارد آیا پیوند عاطفی عمیقی که افراد دیگر در زندگی برقرار می کنند می تواند در کاهش یا افزایش اضطراب تأثیر داشته باشد، آیا احساس شعف و نشاط می توان دلبستگی را بیشتر کند یا نه؟

فرضیه تحقیق:

بین سبکهای دلبستگی و اضطراب رابطه وجود دارد.

متغیرهای تحقیق:

سبکهای دلبستگی = متغیر وابسته

اضطراب : متغیر مستقل

تعاریف نظری و عملیاتی واژها و مفاهیم

سبکهای دلبستگی : عبارت است از پیوند عاطفی عمیقی که با افراد خاص در زندگی خود برقرار می کنیم طوری که باعث می شود وقتی با آنها تعامل می کنیم ، احساس نشاط و شعف کرده و به هنگام استرس از اینکه آنها را در کنار خود داریم.احساس آرامش کنیم و در آخر عبارتند از نمره ای که آزمودنی از آزمون سبکهای دلبستگی بدست آورده اند.

اضطراب: عبارتند از ناکامی و احساس نارضایتی در بین افراد و ایجاد ترس و دلهره و تشویش و لرزش در بین اعضای بدن و احساس ناکامی در رسیدن به هدفی در زندگی و بالاخره عبارتند از نمره ای است که آزمودنی از آزمون اضطراب کتل بدست آورده است.

در دوران بلوغ ، نوجوان بیش از هر دوره دیگر از زندگی اش دستخوش هجوم احساسات است و دگرگونیها ، التهابها، اضطرابها و جلوه های غیرمعمول و ظاهراً غیرعادی در او ظاهر می شود.اما هیچ جلوه ای از جلوه های نوجوانی بی معنی، بی هدف و بیهوده نیست و اگر بزرگسالان را دچار خشم و ناراحتی می کند.دلیلش عدم آشنایی آنان با فلسفه وجود این گونه رفتارهای نوجوان است؛ در حالی که بسیاری از این رفتارها نیازمند عکس العمل پسندیده و مناسب از سوی والدین و مربیان می باشد.اگر علل وجودی جلوه های بلوغ را به درستی بشناسیم و آنها را به نوجوان بشناسانیم، هیچگاه در برقراری ارتباط، رهبری و ارشاد او دچار مشکل نخواهیم شد.

الف: اضطراب

1- تعریف اضطراب

اضطراب یک احساس منتشر، بسیار ناخوشایند و اغلب مبهم دلواپسی است که خبر از خطری ناگهانی و قریب الوقوع می دهد و شخص را برای مقابله با تهدید آماده می سازد (کاپلان و سادوک به نقل از پورافکاری 1381) و نیز عبارت از یک ناراحتی دردناک ذهنی درباره پیش بینی یک تهدید و ناخوشایندی در آینده است.(نوابی نژاد 1381).

همچنین به عنوان یکی از حالتهای هیجانی یا عاطفی شناخته شده است (راجرز به نقل از سرمد 1382) که پاسخی عاطفی و فیزیولوژیکی به احساس خطر همه جانبه درونی می باشد.(احمدی 1379)

چاپ سوم فرهنگ و بستر اضطراب را چنین تعریف می کند: حالت مضطرب بودن یا احساس ترکیبی نیرومند یا مستولی از عدم یقین، بیتابی، بیم و ترس ریشه دارد و عمیق درباره یک اتفاق احتمالی و بالاخره از نظر روانپزشکی اضطراب عبارت است از : ناآرامی، هراس و ترس ناخوشایند و منتشر با احساس خطر قریب الوقوع که منبع آن قابل شناختن نیست ( راو به نقل از وهاب زاده 1380) و در آن عامل مبهمی از ترس ناشی از پیش بینی حوادث نامطبوع در آینده وجود دارد.این حالت در فرد حتی قبل از آنکه محرک واقعی ترس زا حضور داشته باشد اتفاق می افتد.(نوایی نژاد 1381)

اضطراب همان آگاهی نسبت به کشمکشهای حل و فصل نشده میان عوامل ساختاری شخصیت است.برای نمونه، کشمکش میان تمایلات ناخودآگاه و هنجارهای سرکوبگر ، تضاد میان تمایلات متفاوتی که هر یک سعی دارد بر شخصیت فرد مسلط شود، میان عوالم خیالی و تجربه جهان واقعی ، میان روندهای معطوف به بزرگی و کمال و تجربه حقارت و کوچکی و نقص خویش، میان آرزوی پذیرفته شدن از جانب دیگران جامعه، یا جهان هستی و احساس طرد شدن از جانب دیگران، میان اراده معطوف به بودن و سنگینی بار وجود که برای فرد غیرقابل تحمل می نماید و آرزوی آشکار یا پنهان نبودن را بر می انگیزد.تمام این کشمکش ها، اعم از ناخودآگاه و نیز نیمه خودآگاه، تصدیق شده یا نشده، در لحظات ناگهانی یا مداوم اضطراب بروز می کند.( تیلیش به نقل از فرهاد پور 1380)

2- علل بروز و ریشه های اضطراب

در مورد علل ایجاد اضطراب نمی توان با قاطعیت سخن گفت، شواهدی وجود دارد که استعداد به اضطراب در دوران رشد قبل از تولد پیدا می شود.اوتورانک[1] ضربه تولد را علت اولیه اضطراب تلقی می کرد.نظریه روانکاوی بر مسئله جدا شدن از مادر به عنوان منبع اضطراب تاکید می کند.ضربه هیجانی حاصل از جداییها نیز منبع اصلی اضطراب تلقی شده است.پاسخ اضطراب را برخی از محققان به عنوان پاسخی یاد گرفته تلقی می کنند.(راو به نقل از وهاب زاده 1380).

اما آنچه که مسلم به نظر می رسد سن، جنس، موقعیت اجتماعی، اقتصادی، شرایط خاص زمانی و مکانی، فرهنگ عمومی و خرده فرهنگ و ده ها عامل دیگر در این پدیده دخالت دارد.از سوی دیگر، هر چند در تمدن امروزی تشویش به افزایش ورم مفاصل و بیماریهای مشابه و کاهش خلاقیت منجر می شود، در حالی که تعارض خفیف به پیشرفت فکر بشر کمک می کند، (راجرز به نقل از سرمد 1384) اما واقعیت این است که اولاً عوامل مؤثر در پیدایش حالات عاطفی و طرز ابراز عواطف به رشد روانی و فعالیتهای عضلانی یا حسی – حرکتی افراد با یکدیگر تفاوت فاحش دارد، علل ابتلای آنها به اضطراب نیز نمی تواند یکسان باشد.ثانیاً یک حالت عاطفی نظیر اضطراب نمی تواند رد نزد همه یکنواخت عمل کند بلکه با توجه به پیشینه، تربیت، خصوصیات خلقی و تجربیات فردی و همچنین شرایط و موقعیتهای خاص مربوط به اولین تجربه ها.. شیوه انطباق یافتن عاطفه تغییر می کند.(احدی و محسنی 1380)

به این دلیل شایسته است بر خلاف برخی از حالات عاطفی که فقط یک علت یا لااقل یک علت مسلط دارند، در مورد اضطراب به دنبال علت بگردیم.

3- آثار و علایم اضطراب

اضطراب هم جسم و هم ذهن انسان را تحت تأثیر قرار می دهد.در واقع ، اعم از اینکه اضطراب به کودک با بزرگسال ، مرد یا زن، انسان شاغل یا بیکار، و مانند آن مربوط باشد، آثار و علایم آن تقریباً در نزد همه یکسان است با این تفاوت که هر کس با توجه به ویژگی های شخصیت خود در ابراز این علایم با دیگری تفاوت دارد.بعضی از افراد فقط عکس العملهای رفتاری نشان می دهند.مثل مواظبت بیش از حد، تحریک پذیری، بیقراری، وابستگی مفرط، اشتغال خاطر یا محدود شدن فعالیت و تمرکز حواس و بعضیها بیشتر واکنشهای احشایی در یک یا چند دستگاه بدنی دارد.(راو به نقل از وهاب زاده، 1380)

یک کودک کم تجربه خیلی ساده تر از یک بزرگسال با تجربه اضطراب خود را آشکار می سازد علاوه بر تجربه عوالم متعددی در کتمان یا اظهار اضطراب دخالت دارد.برای روان شدن مطلب، آثار و علایم اضطراب را از سه زاویه بررسی می کنیم.گفته اند اضطراب کودک به شکلهای مختلف ظاهر می شود: خوابیدن بدون احساس خستگی، گوشه گیری و پناه بردن به خیالبافی، دست زدن به اعمال کودکانه پایین تر از سن خود، تشویش و ناتوانی در تصمیم گیری، رنجاندن بی دلیل دیگران و احساس عدم شایستگی.(راجرز به نقل از سرمد، 1384)

بدون شک این آثار و علایم در نزد همه کودکان یکسان دیده نمی شود حتی در ادوار مختلف کودکی در نزد همه کودکان یکسان نیست و در یک کودک واحد هم تفاوت دارد، پسر و دختر به یک اندازه هر کدام از این واکنشها را نشان نمی دهند و خلاصه تفاوتهای فردی کودکان مانع از آن است که بتوان چنین علایمی را کلی تلقی کرد.به علاوه در مورد نوجوانان و تجلی اضطراب در نزد آنها فراوان سخن گفته و نوشته اند.(راجرز به نقل از سرمد 1380)

اما آنچه مهم است اینکه این دوره علایم و خصوصیات خاص خود را دارا می باشد که آن را از دیگر سطوح زندگی کاملاً متمایز می کند.

3-1- علایم جسمانی

اضطراب اغلب با یک یا چند مورد از احساسهای جسمی همراه می گردد.مثل احساس خالی شدن سردل، تنگی قفسه سینه، تپش قلب، تعریق، سردرد، میل جبری ناگهانی برای دفع ادرار، بیقراری و میل برای حرکت، لرزش (کاپلان و سادوک به نقل از پورافکاری 1381). درد عضلانی ، کشش در عضلات، خشکی دهان، سرگیجه، ناراحتی معده، لرزش دست و بدن و دل درد از جمله علایم جسمی شایع در اضطراب می باشند.

همچنین اضطراب باعث به وجود آمدن تغییرات فیزیولوژیک در بدن می گردد که ضمن آن بدن خود را گوش به زنگ و آماده برای فعالیت شدید جسمانی می نماید.در طول اضطراب بعضی از فرآیندهای بدنی تحریک و بعضی دیگر مهار می شوند.

دستگاه قلب و عروق تحریک می شود، قلب تندتر می زند، فشارخون ثابت می ماند و یا برای راندن خون بیشتری به عضلات افزایش می یابد.کبد قند ترشح می کند و غدد فوق کلیوی اپی نفرین تولید می کنند.دستگاه معدی روده ای مهار می شود و ترشحات و فعالیت دودی آن کاهش پیدا می کند.این تطابقهای بدنی موجود زنده را آماده فعالیت می سازد.خونی که موقتاً از دستگاههای دیگر بیرون رانده شده در اختیار دستگاه عضلانی قرار می گیرد.تظاهر بدنی یا حرمتی – احشایی اضطراب نتیجه پاسخهای فیزیولوژی دستگاههای مختلف بدن به افزایش اپی نفرین است.پاسخ پوستی شامل رنگ پریدگی، تعریق، راست شدن موها و لرزیدن عضلات سطحی می باشد.پاسخ قلبی عروقی معمولاً شامل تاکیکاردی و تپش قلب ، افزایش فشار خود سیستولیک و انقباضهای قلبی زودرس است.گاهی عکس العمل سیستم قلبی عروقی از نوع کاستی فعالیت است که منجر به ضعف و سستی می شود.در پاسخ گوارشی، خشکی دهان به علت مهار غدد بزاقی وجود دارد، علاوه بر این احساس مزة بد در دهان، بی اشتهایی ، تهوع، استفراغ، زور و پیچ، اتساع معده و احساس چیزی متحرک در معده، اسهال یا یبوست ممکن است عارض گردد.پاسخ تنفسی ممکن است شامل تنفس تند و سریع، آه کشیدن یا تهویه سریع باشد.پاسخ ادراری تناسلی شامل فوریت برای ادرار کردن، تکرار ادرار، ناتوانی جنسی و درد لگنی می باشد و واکنش عضلانی استخوانی ممکن است به صورت رعشه عضلانی ، گشادی سوراخهای بینی ، سر درد تنشی کششی، انقباض و کشیدگی پشت گردن، لرزش صدا، شکایت از ورم مفاصل یا آرتریت یا درد مفاصل و یا انواع علایم دیگر در عضلات و مفاصل نمایان گردد.واکنش مردمک چشم گشادی آن است( راو به نقل از وهاب زاده 1380).

3-2- علایم روانی

علایم ادراکی اضطراب شامل نگرانی، ترس ، حواس پرتی، بیخوابی، بی حوصلگی، و تحریک پذیری می باشد( احمدی 1380) و تظاهرات روانی اضطراب عبارتند از: احساس تشویش و درک این ناراحتی توسط قشر مخ، بنابراین شامل شناخت پاسخهای فیزیولوژیک و نیز با خبر شدن از تشویق است.(راو به نقل از وهاب زاده 1380)

اضطراب همچنین دگرگونی ادراک را در ارتباط با زمان و مکان و افراد و معانی حوادث تسهیل می کند.این دگرگونیها با پایین آوردن سطح تمرکز، کاهش فراخوانی خاطرات و ایجاد اختلال در توانایی ربط دادن یک عبارت با عبارتی دیگر همراه است.(کاپلان و سادوک به نقل از پورافکاری 1381)

اضطراب بی شک در موارد شدید به تجلی احساس گناه نیز می انجامد.یک وجه دیگر از تفکر هیجانی ، از جمله تفکر مضطربانه، انتخابی بودن آن است.بیمار مضطرب مستعد انتخاب بعضی از اقلام در محیط خود و چشم پوشی از اقلام دیگر بوده و به این ترتیب سعی می کند ثابت کند که در ترسناک تلقی نمودن یک موقعیت و ابراز واکنش متناسب با آن حق دارد و یا برعکس، اضطراب او نابجا و غیر ضروری است، اگر او اشتباهاً ترس خود را توجیه نماید، اضطرابهای او به وسیله واکنش انتخابی شدت خواهد یافت و به این ترتیب حلقه ای معیوب از اضطراب، دگرگونی ادراک و افزایش اضطراب به وچود خواهد آمد.(کاپلان و سادوک به نقل از پورافکاری 1381)

و...

NikoFile

برای خرید و دانلود اینجا کلیک کنید

سبکهای دلبستگی و اضطراب پایان نامه روانشناسی روان شناسی دانش آموزان سال سوم دبیرستان دبیرستان شهر ابهر پایان نامه درم

سجاد پنج‌شنبه 30 اردیبهشت 1395 ساعت 12:35